LêI NãI §ÇU Cuéc sèng lµ c¸i quý nhÊt cña con ngêi. Mµ cuéc sèng lµ cuéc vËn ®éng tæng hoµ cña c¬ thÓ sèng trong m«i trêng kh«ng gian vµ thêi gian nhÊt ®Þnh. Trong kho¶ng kh«ng gian vµ thêi gian nµo ®ã, ngêi ta cã thÓ hoµn toµn khoÎ m¹nh, sung m·n, trµn ®Çy sinh lùc nhng ai cã thÓ ®o¸n ®îc vµo mét thêi kh¾c kh¸c trong t¬ng lai, hä cã thÓ gÆp tai n¹n, bÞ bÖnh tËt, èm ®au, thËm chÝ c¶ tö vong. NÕu ®©y lµ nh÷ng trô cét trong gia ®×nh, ai sÏ thay hä ch¨m lo cho nh÷ng ngêi th©n yªu khi kh«ng may hä gÆp rñi ro? So víi c¸c biÖn ph¸p kh¸c nh phßng tr¸nh, tiÕt kiÖm, cøu trî…th× b¶o hiÓm ®îc coi lµ biÖn ph¸p h÷u hiÖu nhÊt vµ b¶o hiÓm con ngêi ®· ra ®êi nh»m b¶o ®¶m æn ®Þnh ®êi sèng cho mäi thµnh viªn trong x· héi tríc nh÷ng rñi ro, tai n¹n bÊt ngê ®èi víi th©n thÓ, tÝnh m¹ng, søc khoÎ… Cïng víi sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ cña nÒn kinh tÕ, nghiÖp vô B¶o hiÓm con ngêi ngµy cµng ®îc quan t©m, x©y dùng vµ ph¸t triÓn lín m¹nh t¬ng øng víi vÞ trÝ cña nã trong thÞ trêng b¶o hiÓm phi nh©n thä. Do ®ã viÖc nghiªn cøu s©u s¸t nh»m më réng h¬n n÷a thÞ trêng ®Çy tiÒm n¨ng cña lo¹i h×nh b¶o hiÓm nµy lµ cÇn thiÕt. Ho¹t ®éng chñ yÕu cña b¶o hiÓm chÝnh lµ bï ®¾p c¸c tæn thÊt cho ngêi ®îc b¶o hiÓm khi x¶y ra sù kiÖn b¶o hiÓm nªn c«ng t¸c gi¶i quyÕt khiÕu n¹i lu«n ®- îc tÊt c¶ c¸c c«ng ty b¶o hiÓm ®Ò cao, coi ®ã lµ kh©u quan träng nhÊt trong ho¹t ®éng kinh doanh b¶o hiÓm. V× lý do ®ã, trong thêi gian thùc tËp t¹i c«ng ty cæ phÇn b¶o hiÓm Petrolimex (PJICO), t«i ®· chän ®Ò tµi: “Mét sè kiÕn nghÞ nh»m n©ng cao chÊt lîng c«ng t¸c gi¶i quyÕt khiÕu n¹i trong b¶o hiÓm con ngêi phi nh©n thä t¹i c«ng ty cæ phÇn b¶o hiÓm Petrolimex (PJICO)” cho luËn v¨n tèt nghiÖp. §Ò tµi ngoµi lêi nãi ®Çu vµ kÕt luËn ®îc chia lµm ba phÇn: PhÇn I: Lý thuyÕt c¬ b¶n vÒ gi¶i quyÕt khiÕu n¹i trong b¶o hiÓm con ngêi phi nh©n thä. PhÇn II: Thùc tr¹ng c«ng t¸c gi¶i quyÕt khiÕu n¹i c¸c nghiÖp vô b¶o hiÓm con ngêi t¹i PJICO. PhÇn III: Mét sè kiÕn nghÞ nh»m n©ng cao chÊt lîng c«ng t¸c gi¶i quyÕt khiÕu n¹i c¸c nghiÖp vô b¶o hiÓm con ngêi t¹i PJICO. PhÇn I: Lý thuyÕt c¬ b¶n vÒ c«ng t¸c gi¶i quyÕt khiÕu n¹i trong B¶o HiÓm con ngêi phi nh©n thä I. Kh¸i qu¸t chung vÒ b¶o hiÓm con ngêi phi nh©n thä 1. Sù cÇn thiÕt cña b¶o hiÓm con ngêi Nhu cÇu an toµn ®èi víi c¸c c¸ nh©n vµ tæ chøc trong x· héi lµ vÜnh cöu. Trong suèt cuéc ®êi m×nh con ngêi lu«n t×m c¸ch ®Ó b¶o vÖ chÝnh b¶n th©n vµ tµi s¶n tríc nh÷ng bÊt h¹nh cña sè phËn vµ nh÷ng biÕn cè bÊt ngê trong s¶n xuÊt kinh doanh. Ngay tõ thêi cæ ®¹i ®· xuÊt hiÖn nhiÒu tæ chøc gÇn gièng víi b¶o hiÓm, ch¼ng h¹n ngêi Ba-bi-lon ®· ®a ra nh÷ng quy t¾c tæ chøc ph¬ng tiÖn vËn t¶i b»ng xe kÐo ®Ó ph©n chia c¸c thiÖt h¹i do mÊt c¾p vµ bÞ th¬ng cho c¸c th- ¬ng gia cïng g¸nh chÞu. HoÆc vµo thÕ kû thø V tríc c«ng nguyªn Pª-ri-clex ®· tæ chøc Héi ®oµn t¬ng hç nh»m ho¹t ®éng trî gióp cho c¸c thµnh viªn vµ gia ®×nh cña hä trong c¸c trêng hîp bÞ tö vong, èm ®au, bÖnh tËt hay ho¶ ho¹n. Còng 1 ngay tõ thêi Trung cæ ®· xuÊt hiÖn nh÷ng b¶n cam kÕt b¶o ®¶m an toµn cho c¸c kho¶n tiÒn bá ra mua - b¸n tï binh, n« lÖ cña c¸c «ng chñ nÕu kh«ng may nh÷ng ngêi nµy bÞ chÕt c¸i chÕt kh¸c víi tù nhiªn. Nh÷ng tï binh, n« lÖ tuy lµ con ngêi nhng ®îc quy ®æi thµnh mét gi¸ trÞ nhÊt ®Þnh song ®©y ®- îc coi lµ h×nh thøc s¬ khai nhÊt cña b¶o hiÓm con ngêi. Nh vËy, b¶o hiÓm con ngêi ®· ®îc triÓn khai c¸ch nay ®· rÊt l©u, vµ x· héi cµng ph¸t triÓn th× lo¹i h×nh b¶o hiÓm nµy cµng ®ù¬c triÓn khai mét c¸ch réng r·i t¬ng xøng víi tÇm quan träng vµ sù ®ãng gãp to lín cña nã ®èi víi x· héi. Víi môc ®Ých ®¶m b¶o cho ngêi d©n, ngêi lao ®éng h¹n chÕ ®îc phÇn nµo nh÷ng thiÖt h¹i do bÞ tai n¹n, èm ®au, bÖnh tËt…BHXH, BHYT ®Òu ®îc thùc hiÖn ë c¸c níc vµ ®îc coi nh lµ quyÒn cña con ngêi. Tuy nhiªn, ®èi tîng ®îc b¶o hiÓm vµ ph¹m vi b¶o ®¶m cho c¸c rñi ro cßn rÊt h¹n hÑp. Con ngêi cßn quan t©m nh÷ng vÊn ®Ò kh¸c n¶y sinh trong cuéc sèng nh: ViÖc tho¶ m·n nh÷ng nhu cÇu trong cuéc sèng vµ ph¸t triÓn cña con ngêi phô thuéc vµo chÝnh kh¶ n¨ng lao ®éng cña hä. Nhng thùc tÕ lµ kh«ng ph¶i lóc nµo con ngêi còng gÆp thuËn lîi, cã ®Çy ®ñ thu nhËp vµ mäi ®iÒu kiÖn sinh sèng b×nh thêng. Cã rÊt nhiÒu trêng hîp gÆp khã kh¨n nh bÊt ngê èm ®au, bÞ tai n¹n, bÖnh tËt…lµm mÊt hoÆc gi¶m thu nhËp hoÆc c¸c ®iÒu kiÖn sinh sèng kh¸c ®Æc biÖt lµ rñi ro cña ng- êi trô cét trong gia ®×nh. Khi r¬i vµo nh÷ng trêng hîp nµy, c¸c nhu cÇu cÇn thiÕt trong cuéc sèng kh«ng v× thÕ mµ mÊt ®i tr¸i l¹i cã c¸i cßn t¨ng lªn, thËm chÝ cßn xuÊt hiÖn thªm mét sè nhu cÇu míi nh chi phÝ kh¸m ch÷a bÖnh vµ ®iÒu trÞ khi èm ®au…Do ®ã, ®Ó tr¸nh nh÷ng khã kh¨n vÒ tµi chÝnh, ®¶m b¶o sù æn ®Þnh cho ®êi sèng, ®èi víi c¸ nh©n vµ gia ®×nh, viÖc tiÕt kiÖm chi tiªu hiÖn t¹i ®Ó phßng xa, chuÈn bÞ ®iÒu kiÖn cho con c¸i häc hµnh lµ mét biÖn ph¸p cã nhiÒu ý nghÜa tèt ®Ñp. 2 H¬n n÷a, rñi ro kh«ng lo¹i trõ bÊt kú c¸ nh©n nµo, do ®ã muèn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh kh«ng bÞ gi¸n ®o¹n ¶nh hëng tíi môc tiªu tèi ®a ho¸ lîi nhuËn, c¸c chñ sö dông lao ®éng ngoµi viÖc tham gia ®ãng BHXH theo quy ®Þnh b¾t buéc cña ph¸p luËt, cßn ®ãng cho ngêi lao ®éng mét sè nghiÖp vô b¶o hiÓm con ngêi nh b¶o hiÓm tai n¹n con ngêi 24/24, b¶o hiÓm trî cÊp n»m viÖn vµ phÉu thuËt, b¶o hiÓm sinh m¹ng…Hµnh ®éng nµy sÏ gióp lîi Ých gi÷a hai bªn thuª vµ ®îc thuª g¾n bã víi nhau h¬n, ho¹t ®éng kinh doanh sÏ mang l¹i hiÖu qu¶ mong muèn. Víi nghiÖp vô b¶o hiÓm kh¸ch du lÞch hoÆc b¶o hiÓm tai n¹n hµnh kh¸ch, c¸c chñ xe sÏ yªn t©m h¬n khi ®a ®ãn kh¸ch trªn c¸c tuyÕn ®êng theo mét hµnh tr×nh nhÊt ®Þnh. Sù thËt lµ cho ®Õn nay ®· cã nhiÒu c«ng ty tham gia b¶o hiÓm con ngêi cho c¸n bé c«ng nh©n viªn. T¹i PJICO, cã thÓ kÓ ®Õn mét sè c«ng ty nh lµ C«ng ty Hon da ViÖt Nam (VÜnh Phóc), XÝ nghiÖp vËn dông toa xe kh¸ch, c¸c trêng häc tõ bËc mÇm non cho ®Õn phæ th«ng còng tÝch cùc tham gia b¶o hiÓm cho häc sinh, gi¸o viªn nh tiÓu häc B¹ch Mai, trung häc Tr¬ng §Þnh, Hai Bµ Trng…. HiÖn nay, c¸c cuéc c¸ch m¹ng c«ng nghiÖp råi c¸ch m¹ng th«ng tin ®· ®a nÒn kinh tÕ toµn cÇu ph¸t triÓn ®Õn chãng mÆt. Thu nhËp cña ®¹i bé phËn d©n chóng ®îc t¨ng lªn ®¸ng kÓ so víi c¸ch ®©y hai ba thËp niªn. Thu nhËp t¨ng gióp con ngêi cã ®iÒu kiÖn ch¨m sãc cho b¶n th©n vµ gia ®×nh. Nhu cÇu còng trë nªn phong phó h¬n tríc, ngµy cµng cã nhiÒu ngêi mong muèn ®îc b¶o ®¶m an toµn trong hiÖn t¹i vµ t¬ng lai. Bªn c¹nh BHXH, BHYT c¸c dÞch vô b¶o hiÓm con ngêi trong b¶o hiÓm th¬ng m¹i ®· ra ®êi lµ hÕt søc cÇn thiÕt. Nã tu©n theo ®óng quy luËt cung- cÇu cña thÞ trêng, ®¸p øng mäi nhu cÇu cña c¸c tÇng líp d©n c trong x· héi. Bªn c¹nh ®ã, viÖc lo cho cho tuæi giµ hoÆc khi vÒ hu ®ang lµ vÊn ®Ò ®îc x· héi quan t©m vµ coi träng. Mét sè ngêi cã thu nhËp chñ yÕu tõ l¬ng hu, khi nghØ lµm thu nhËp bÞ h¹n 3 chÕ. Mét sè ngêi l¹i kh«ng cã l¬ng, ph¶i sèng nhê vµo con c¸i hay ph¶i lao ®éng vÊt v¶ ®Ó kiÕm sèng. Kh«ng ai muèn sèng mét tuæi giµ ®au yÕu, bÖnh tËt, phô thuéc hay lµ g¸nh nÆng cña ngêi th©n. V× vËy viÖc tiÕt kiÖm c¸c kho¶n chi tiªu hiÖn t¹i, bá ra nh÷ng kho¶n tiÒn nhá ®Ó ®¶m b¶o sù æn ®Þnh cho cuéc sèng trong t¬ng lai lµ ®iÒu cÇn thiÕt. B¶o hiÓm con ngêi lµ mét trong ba lo¹i h×nh BHTM, lµ h×nh thøc bæ sung h÷u hiÖu nhÊt cho BHXH, BHYT nh»m ®¶m b¶o æn ®Þnh ®êi sèng cho mäi thµnh viªn trong x· héi tríc nh÷ng rñi ro, tai n¹n bÊt ngê ®èi víi th©n thÓ, tÝnh m¹ng, sù gi¶m sót hoÆc mÊt thu nhËp vµ ®¸p øng mét sè nhu cÇu kh¸c cña ngêi tham gia b¶o hiÓm. So víi BHXH, c¸c nghiÖp vô b¶o hiÓm con ngêi trong BHTM cã ®èi tîng tham gia réng h¬n nhng vÉn cã thÓ thay thÕ BHXH trong nh÷ng trêng hîp, nh÷ng khu vùc cña nÒn kinh tÕ - nh÷ng n¬i mµ BHXH cha ®îc thùc hiÖn hoÆc cã nhng kh«ng bï ®¾p ®ñ cho phÇn thu nhËp bÞ gi¶m sót cña ngêi lao ®éng. MÆc dï nh÷ng ngêi lao ®éng nµy ®îc hëng trî cÊp cña BHXH, nhng ®«i khi cã nh÷ng rñi ro, nh÷ng nhu cÇu n»m ngoµi ph¹m vi cña BHXH, hoÆc nh÷ng kho¶n trî cÊp cña b¶o hiÓm x· héi kh«ng ®¸p øng ®îc nh÷ng nhu cÇu kh¾c phôc thiÖt h¹i. PhÇn chªnh lÖch vµ thiÕu hôt Êy sÏ ®îc bï ®¾p bëi BHTM. V× mét sè lý do trªn, râ rµng lµ c¸c nghiÖp vô b¶o hiÓm con ngêi trong BHTM sÏ cã vai trß rÊt quan träng gióp mäi ngêi chèng l¹i nh÷ng bÊp bªnh cña cuéc sèng trong sù ®a d¹ng vµ phøc t¹p cña rñi ro. 2. §Æc ®iÓm chung cña b¶o hiÓm con ngêi phi nh©n thä (BHCN PNT) B¶o hiÓm con ngêi bao gåm tÊt c¶ c¸c nghiÖp vô b¶o hiÓm cã ®èi tîng ®îc b¶o hiÓm lµ tuæi thä, tÝnh m¹ng, t×nh tr¹ng søc khoÎ con ngêi hoÆc c¸c sù kiÖn liªn quan ®Õn cuéc sèng con ngêi vµ cã ¶nh hëng tíi cuéc sèng con ngêi. §îc chia 4 thµnh hai lo¹i lµ b¶o hiÓm con ngêi nh©n thä vµ b¶o hiÓm con ngêi phi nh©n thä, b¶o hiÓm con ngêi ®· vµ ®ang tÝch cùc ®¸p øng c¸c nhu cÇu phong phó cña kh¸ch hµng. B¶o hiÓm con ngêi cã ®Æc ®iÓm chung lµ khi thanh to¸n tiÒn b¶o hiÓm “nguyªn t¾c kho¸n” ®îc ¸p dông v× khi tæn thÊt x¶y rÊt khã x¸c ®Þnh ®îc chÝnh x¸c thiÖt h¹i vÒ mÆt vËt chÊt do tÝnh m¹ng, søc kháe con ngêi lµ v« gi¸. Do vËy viÖc tr¶ tiÒn b¶o hiÓm cña nhµ b¶o hiÓm chØ mang ý nghÜa lµ thùc hiÖn nghÜa vô ®· cam kÕt víi ngêi ®îc b¶o hiÓm chø kh«ng ph¶i lµ båi thêng tæn thÊt x¶y ra. Sè tiÒn b¶o hiÓm nhiÒu hay Ýt lµ do c¸c bªn tham gia hîp ®ång tho¶ thuËn, tuú theo møc thu nhËp, kh¶ n¨ng tµi chÝnh, ®iÒu kiÖn kinh tÕ vµ nhu cÇu cña ngêi tham gia b¶o hiÓm. Tuy nhiªn trong b¶o hiÓm con ngêi, vÉn cßn mét sè nghiÖp vô sö dông nguyªn t¾c båi thêng nh trong b¶o hiÓm thiÖt h¹i, ch¼ng h¹n nh: nghiÖp vô b¶o hiÓm trî cÊp n»m viÖn vµ phÉu thuËt, b¶o hiÓm chi phi y tÕ… Trong khi c¸c nghiÖp vô b¶o hiÓm nh©n thä chØ ®îc ra ®êi vµ ph¸t triÓn khi nÒn kinh tÕ-x· héi héi tô ®ñ nh÷ng ®iÒu kiÖn nhÊt ®Þnh th× BHCN PNT ra ®êi sím h¬n, víi môc ®Ých chñ yÕu lµ gãp phÇn kh¾c phôc hËu qu¶ khi ®èi tîng tham gia b¶o hiÓm gÆp rñi ro, tõ ®ã gãp phÇn æn ®Þnh tµi chÝnh cho ngêi tham gia. V× vËy BHCN PNT cã mét sè ®Æc ®iÓm c¬ b¶n sau:  HËu qu¶ cña nh÷ng rñi ro mang tÝnh chÊt thiÖt h¹i v× rñi ro b¶o hiÓm ë ®©y lµ tai n¹n, bÖnh tËt, èm ®au thai s¶n liªn quan ®Õn th©n thÓ vµ søc khoÎ con ngêi.  Ngêi ®îc b¶o hiÓm thêng ®îc quy ®Þnh trong mét kho¶ng tuæi nµo ®ã. C¸c c«ng ty b¶o hiÓm kh«ng chÊp nhËn b¶o hiÓm cho nh÷ng ngêi cã ®é tuæi qu¸ thÊp hoÆc qu¸ cao do viÖc qu¶n lý rñi ro rÊt phøc t¹p. 5  So víi b¶o hiÓm nh©n thä, thêi h¹n b¶o hiÓm con ngêi phi nh©n thä ng¾n h¬n vµ thêng chØ trong vßng mét n¨m, thËm chÝ cã nghiÖp vô thêi h¹n b¶o hiÓm chØ cã trong vµi ngµy hoÆc vµi giê ®ång hå nh b¶o hiÓm tai n¹n hµnh kh¸ch. V× vËy phÝ b¶o hiÓm thêng ®îc gép vµo ®ãng mét lÇn khi kÝ kÕt hîp ®ång b¶o hiÓm. Ngoµi ra còng cã nh÷ng hîp ®ång ®îc nép thµnh hai lÇn trong mét n¨m nh b¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm d©n sù vµ b¶o hiÓm vËt chÊt xe…  C¸c nghiÖp vô BHCN PNT thêng ®îc triÓn khai kÕt hîp víi c¸c nghiÖp vô b¶o hiÓm kh¸c trong cïng mét hîp ®ång b¶o hiÓm. ViÖc triÓn khai kÕt hîp nµy sÏ lµm gi¶m chi phÝ khai th¸c, chi phÝ qu¶n lý…t¹o ®iÒu kiÖn cho c«ng ty b¶o hiÓm gi¶m phÝ, n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh trªn thÞ trêng b¶o hiÓm.  B¶o hiÓm con ngêi phi nh©n thä ®îc coi lµ lo¹i h×nh b¶o hiÓm bæ sung h÷u hiÖu nhÊt cho BHXH, BHYT. 3. Mét sè kh¸i niÖm c¬ b¶n 3.1 Tai n¹n th©n thÓ Lµ bÊt kú thiÖt h¹i th©n thÓ nµo do hËu qu¶ duy nhÊt vµ trùc tiÕp cña mét lùc m¹nh bÊt ngê tõ bªn ngoµi t¸c ®éng lªn th©n thÓ con ngêi.  ThiÖt h¹i vÒ th©n thÓ cã thÓ lµ tö vong hoÆc th¬ng tÝch th©n thÓ, nhng tö vong do tai n¹n kh¸c víi tö vong do bÖnh tËt.  HËu qu¶ duy nhÊt vµ trùc tiÕp g©y ra tai n¹n lµ do c¸c vËt thÓ h÷u h×nh t¸c ®éng lªn th©n thÓ con ngêi. Nh÷ng th- ¬ng tËt x¶y ra do ngé ®éc thøc ¨n, tróng giã còng lµ bÊt ngê nhng kh«ng ph¶i lµ tai n¹n ®îc b¶o hiÓm.  Sù tö vong vµ nh÷ng th¬ng tæn ph¶i hoµn toµn ®éc lËp víi ý muèn cña ngêi ®îc b¶o hiÓm. NÕu ngêi ®îc b¶o hiÓm chñ 6 ý g©y th¬ng tæn hoÆc tù tö kh«ng ®îc coi lµ rñi ro ®îc b¶o hiÓm.  Mèi quan hÖ nh©n qu¶ gi÷a t¸c ®éng bªn ngoµi víi sù tö vong vµ th¬ng tæn ph¶i ®îc x¸c lËp trªn thùc tÕ, tøc lµ nguyªn nh©n g©y nªn hËu qu¶ ph¶i cô thÓ vµ g¾n kÕt. 3.2 BÖnh tËt Lµ sù biÕn chÊt vÒ søc khoÎ do bÊt cø nguyªn nh©n nµo. Nã cã thÓ bao gåm c¶ sù l©y nhiÔm, tai n¹n. BÖnh tËt thêng diÔn biÕn theo mét qu¸ tr×nh tõ nhÑ ®Õn nÆng ë bªn trong con ngêi, cã thÓ lµ c¸c lo¹i bÖnh m·n tÝnh, bÈm sinh, cÊp tÝnh ph¸t sinh tríc khi ký hîp ®ång b¶o hiÓm vµ ph¸t sinh trong thêi gian cã hiÖu lùc cña hîp ®ång b¶o hiÓm. ViÖc ph©n lo¹i nh thÕ gióp c«ng ty b¶o hiÓm ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c rñi ro ®Ó tõ ®ã quyÕt ®Þnh chÊp nhËn hay khíc tõ b¶o hiÓm, tr¸nh ®îc sù trôc lîi b¶o hiÓm vµ ®¶m b¶o ®îc c¸c nguyªn t¾c trong ho¹t ®éng kinh doanh. 3.3 MÊt kh¶ n¨ng lao ®éng Khi con ngêi bÞ èm ®au, tai n¹n, bÖnh tËt cã thÓ dÉn ®Õn hËu qu¶ lµ mÊt kh¶ n¨ng lao ®éng. MÊt kh¶ n¨ng lao ®éng cã thÓ ®îc chia thµnh hai lo¹i lµ: - MÊt kh¶ n¨ng lao ®éng t¹m thêi: Lµ tr¹ng th¸i ngêi lao ®éng ph¶i ngng viÖc trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh. Khi ®iÒu trÞ xong, søc khoÎ ®îc phôc håi nh ban ®Çu vµ cã kh¶ n¨ng lao ®éng trë l¹i. - MÊt kh¶ n¨ng lao ®éng vÜnh viÔn: Lµ tr¹ng th¸i ngêi lao ®éng ph¶i ngõng viÖc vÜnh viÔn mÆc dï ®· ®îc ®iÒu trÞ, phÉu thuËt nhng søc khoÎ vÉn kh«ng thÓ ®îc phôc håi l¹i, v× thÕ kh«ng thÓ lµm ®îc viÖc nh cò. C¬ quan gi¸m ®Þnh y khoa lµ n¬i x¸c ®Þnh tû lÖ phÇn tr¨m suy gi¶m søc khoÎ, tõ ®ã x¸c nhËn kh¶ n¨ng lao ®éng. §èi víi nh÷ng ngµnh nghÒ kh¸c nhau th× quy ®Þnh vÒ kh¶ 7 n¨ng lao ®éng trªn c¬ së tû lÖ phÇn tr¨m suy gi¶m søc khoÎ lµ kh¸c nhau. 3.4 Chi phÝ y tÕ Lµ tÊt c¶ c¸c kho¶n chi phÝ ph¸t sinh liªn quan ®Õn ngêi bÖnh. C¸c chi phÝ nµy ®îc chia lµm ba lo¹i nh sau: - Chi phÝ ph¸t sinh trùc tiÕp t¹i c¬ së y tÕ nh chi phÝ kh¸m ch÷a bÖnh vµ kiÓm tra søc khoÎ, chi phÝ ®iÒu trÞ vµ phÉu thuËt, chi phÝ thuèc men, n»m viÖn… - Chi phÝ chuyÓn viÖn, ®a ®ãn bÖnh nh©n… - Chi phÝ ch¨m sãc nu«i dìng bÖnh nh©n sau khi ®iÒu trÞ. 3.5 BÖnh viÖn Lµ mét c¬ së kh¸m ch÷a bÖnh ®îc nhµ níc c«ng nhËn mµ ë ®Êy cã kh¶ n¨ng vµ cã ph¬ng tiÖn chÈn ®o¸n, ®iÒu trÞ vµ phÉu thuËt, cã ®iÒu kiÖn ®iÒu trÞ néi tró vµ cã phiÕu theo dâi søc khoÎ hµng ngµy cho bÖnh nh©n. 3.6 N»m viÖn Lµ viÖc ngêi ®îc b¶o hiÓm cÇn lu tró Ýt nhÊt 24 giê ë trong bÖnh viÖn ®Ó ®iÒu trÞ khái l©m sµng, bao gåm c¶ viÖc sinh ®Î hoÆc ®iÒu trÞ trong thêi kú cã thai. 3.7 PhÉu thuËt Lµ mét ph¬ng ph¸p khoa häc ®Ó ®iÒu trÞ th¬ng tËt hoÆc bÖnh tËt ®îc thùc hiÖn bëi nh÷ng phÉu thuËt viªn cã b»ng cÊp th«ng qua nh÷ng ca mæ b»ng tay víi c¸c dông cô y tÕ hoÆc m¸y mãc y tÕ trong bÖnh viÖn. 3.8 BÖnh ®Æc biÖt Lµ nh÷ng bÖnh nh ung th vµ u c¸c lo¹i, huyÕt ¸p, tim m¹ch, viªm loÐt d¹ dµy, viªm xoang, viªm gan, viªm ®a khíp m·n tÝnh… 8 3.9 BÖnh cã s½n Lµ bÖnh tËt cã tõ tríc ngµy b¾t ®Çu b¶o hiÓm vµ do bÖnh nµy ngêi ®îc b¶o hiÓm: a) §îc ®iÒu trÞ trong vßng ba n¨m tríc b) TriÖu chøng bÖnh tËt ®· thÊy xuÊt hiÖn hoÆc nhËn thÊy bÖnh tËt nµy ®· cã. 9 4. C¸c nghiÖp vô b¶o hiÓm con ngêi phi nh©n thä B¶o hiÓm con ngêi phi nh©n thä ®îc triÓn khai rÊt ®a d¹ng vµ linh ho¹t tuú theo t×nh h×nh cô thÓ ë tõng níc. Vµ ngay c¶ trong mét níc th× viÖc triÓn khai còng cã sù kh¸c nhau gi÷a c¸c thêi kú, gi÷a c¸c c«ng ty b¶o hiÓm vÒ mét sè néi dung c¬ b¶n nh: ph¹m vi, phÝ, sè tiÒn b¶o hiÓm vµ thñ tôc b¶o hiÓm…§iÒu nµy còng kh¸ dÔ hiÓu v× BHTM ho¹t ®éng kinh doanh v× môc tiªu lîi nhuËn trong khu«n khæ ph¸p luËt cña mçi níc. V× thÕ néi dung cña phÇn nµy chØ xin ®Ò cËp ®Õn mét sè nghiÖp vô chñ yÕu mang tÝnh phæ biÕn ë c«ng ty PJICO nh: b¶o hiÓm tai n¹n con ngêi, b¶o hiÓm trî cÊp n»m viÖn vµ phÉu thuËt, b¶o hiÓm häc sinh, b¶o hiÓm kh¸ch du lÞch… 4.1 B¶o hiÓm tai n¹n con ngêi 24/24 Khi ngêi ®îc b¶o hiÓm bÞ tai n¹n thuéc ph¹m vi b¶o hiÓm, nhµ b¶o hiÓm sÏ chi tr¶ tiÒn b¶o hiÓm cho hä trªn c¬ së phÝ b¶o hiÓm ®· ®îc ®ãng khi kÝ kÕt hîp ®ång gi÷a hai bªn. - §èi tîng tham gia b¶o hiÓm: PJICO nhËn b¶o hiÓm cho mäi c«ng d©n ViÖt Nam tõ 16 ®Õn 70 tuæi vµ ngêi níc ngoµi ®ang häc tËp vµ c«ng t¸c, lµm viÖc t¹i ViÖt Nam trong ®é tuæi trªn, trõ nh÷ng ngêi ®ang bÞ bÖnh thÇn kinh vµ ®ang bÞ tµn phÕ hoÆc bÞ th¬ng tËt vÜnh viÔn tõ 50% trë lªn. - Ph¹m vi b¶o hiÓm: Lµ nh÷ng tai n¹n x¶y ra t¹i ViÖt Nam do mét lùc bÊt ngê ngoµi ý muèn tõ bªn ngoµi t¸c ®éng lªn th©n thÓ ngêi ®îc b¶o hiÓm vµ lµ nguyªn nh©n trùc tiÕp lµm cho ngêi ®îc b¶o hiÓm bÞ chÕt hoÆc bÞ th¬ng tËt. Nh÷ng hµnh vi cè ý g©y ra tai n¹n, vi ph¹m ph¸p luËt… kh«ng thuéc tr¸ch nhiÖm b¶o hiÓm. - PhÝ b¶o hiÓm vµ sè tiÒn b¶o hiÓm c¨n cø vµo biÓu phÝ do Bé Tµi ChÝnh quy ®Þnh. PhÝ b¶o hiÓm nép b»ng lo¹i tiÒn nµo th× sè tiÒn b¶o hiÓm ®îc tr¶ b»ng lo¹i tiÒn Êy. 10 Mçi c¸ nh©n hoÆc ®¬n vÞ cã thÓ lùa chän c¸c møc tr¸ch nhiÖm b¶o hiÓm t¬ng øng víi sè phÝ b¶o hiÓm ¸p dông ®èi víi mét ngêi trong n¨m nh sau: B¶ng 1: Tû lÖ phÝ b¶o hiÓm tai n¹n con ngêi 24/24 Sè tiÒn b¶o 1-20 21-50 51-70 70-100 hiÓm triÖu triÖu triÖu triÖu Tû lÖ phÝ 0,28% 0,42% 0,56% 0,75% (Nguån: PJICO) - Chi tr¶ tiÒn b¶o hiÓm: Khi sù kiÖn ®îc b¶o hiÓm x¶y ra ngêi ®îc b¶o hiÓm hoÆc ngêi thõa kÕ hîp ph¸p sÏ ph¶i cã ®Çy ®ñ c¸c lo¹i giÊy tê cã liªn quan theo quy ®Þnh. NÕu hå s¬ hîp lÖ, viÖc thanh to¸n tiÒn b¶o hiÓm sÏ ®îc thùc hiÖn trong vßng 21 ngµy kÓ tõ ngµy cã hå s¬ trªn. 4.2 B¶o hiÓm trî cÊp n»m viÖn vµ phÉu thuËt §©y thùc chÊt lµ lo¹i h×nh b¶o hiÓm y tÕ nhng cã ph¹m vi réng h¬n, mang ®Õn lîi Ých to lín cho con ngêi. Bëi khi ph¸t sinh c¸c rñi ro èm ®au, bÖnh tËt ph¶i ®iÒu trÞ vµ phÉu thuËt trong khi ®ã, chi phÝ cho c¸c dÞch vô kh¸m ch÷a bÖnh, ®iÒu trÞ vµ phÉu thuËt cã xu híng ngµy cµng t¨ng do kü thuËt vµ c¸c ph¬ng tiÖn héi chÈn cña ngµnh y tÕ ngµy cµng tinh x¶o vµ hiÖn ®¹i, c¸c lo¹i thuèc ®Æc trÞ vµ biÖt dîc cã gi¸ “c¾t cæ”, b¶o hiÓm trî cÊp n»m viÖn vµ phÉu thuËt sÏ b¶o hiÓm cho mét phÇn c¸c chi phÝ trªn. - Ngêi tham gia b¶o hiÓm: nh÷ng ngêi tõ 12 th¸ng tuæi cho ®Õn 65 tuæi vµ nh÷ng ngêi trªn 65 tuæi ®· ®îc b¶o hiÓm theo nghiÖp vô nµy liªn tôc Ýt nhÊt lµ tõ n¨m 60 tuæi, trõ nh÷ng ngêi bÞ bÖnh thÇn kinh, ung th, bÞ tµn phÕ hoÆc th- ¬ng tËt vÜnh viÔn tõ 80% trë lªn, nh÷ng ngêi ®ang ®iÒu trÞ bÖnh tËt, th¬ng tËt. 11 - Ph¹m vi b¶o hiÓm: Khi ngêi ®îc b¶o hiÓm gÆp nh÷ng rñi ro èm ®au, bÖnh tËt, th¬ng tËt th©n thÓ do tai n¹n, thai s¶n ph¶i n»m viÖn hoÆc ph¶i phÉu thuËt, hoÆc lµ bÞ chÕt khi ®ang n»m viÖn hoÆc phÉu thuËt. PJICO kh«ng chÞu tr¸ch nhiÖm trong c¸c trêng hîp ®iÒu dìng, an dìng c¸c bÖnh bÈm sinh hoÆc nh÷ng chØ ®Þnh phÉu thuËt cã tõ tríc ngµy b¾t ®Çu b¶o hiÓm, nh÷ng rñi ro do cè ý, do say rîu, sö dông ma tuý… - PhÝ b¶o hiÓm vµ sè tiÒn b¶o hiÓm: Do Bé Tµi ChÝnh ban hµnh, cã nhiÒu møc kh¸c nhau gióp ngêi tham gia dÔ dµng lùa chän cho phï hîp víi kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña m×nh. PhÝ b¶o hiÓm cña lo¹i h×nh b¶o hiÓm nµy phô thuéc vµo ®é tuæi, giíi tÝnh, sè tiÒn b¶o hiÓm, t×nh tr¹ng søc khoÎ… - Chi tr¶ tiÒn b¶o hiÓm: NghiÖp vô nµy ¸p dông nguyªn t¾c båi thêng. Sè tiÒn chi tr¶ ®îc x¸c ®Þnh trªn c¬ së chi phÝ thùc tÕ ph¸t sinh, v× thÕ phÇn lín c¸c c«ng ty b¶o hiÓm ®Òu chi tr¶ tiÒn b¶o hiÓm theo ®Þnh møc. Cã nghÜa lµ hä ®a ra c¸c tû lÖ ®Þnh møc cho mçi ngµy ®iÒu trÞ trong bÖnh viÖn vµ tû lÖ tr¶ tiÒn phÉu thuËt, tû lÖ ®Þnh møc vÒ sè ngµy ®îc trî cÊp. TÊt c¶ c¸c ®Þnh møc nµy ®îc ghi trong hîp ®ång b¶o hiÓm. Khi ngêi tham gia b¶o hiÓm cã ®Çy ®ñ c¸c giÊy tê nh giÊy chøng nhËn b¶o hiÓm, giÊy ra viÖn, c¸c ho¸ ®¬n, chøng tõ ®iÒu trÞ hîp lÖ… sÏ ®îc thanh to¸n tiªn b¶o hiÓm ®óng theo quy ®Þnh. 4.3 B¶o hiÓm sinh m¹ng c¸ nh©n - §èi tîng b¶o hiÓm: bao gåm c«ng d©n ViÖt Nam tõ 16-70 tuæi, nh÷ng ngêi trªn 70 tuæi ®· ®îc b¶o hiÓm theo quy t¾c nµy liªn tôc Ýt nhÊt lµ tõ n¨m 69 tuæi. Nh÷ng ngêi bÞ bÖnh thÇn kinh, tµn phÕ hoÆc bÞ th¬ng tËt vÜnh viÔn tõ 50% trë lªn, hoÆc ®ang trong thêi gian ®iÒu trÞ bÖnh tËt, tai n¹n kh«ng thuéc ph¹m vi tr¸ch nhiÖm b¶o hiÓm. 12 - Ph¹m vi b¶o hiÓm: b¶o hiÓm trong trêng hîp chÕt ®èi víi ngêi ®îc b¶o hiÓm trong ph¹m vi l·nh thæ ViÖt Nam. Nh÷ng trêng hîp chÕt do ngêi ®îc b¶o hiÓm vi ph¹m ph¸p luËt, hµnh ®éng do ngêi thõa kÕ hîp ph¸p cña ngêi ®îc b¶o hiÓm hoÆc ngêi thõa kÕ…kh«ng thuéc ph¹m vi tr¸ch nhiÖm b¶o hiÓm. - PhÝ b¶o hiÓm ®îc quy ®Þnh trong hîp ®ång b¶o hiÓm hoÆc giÊy chøng nhËn b¶o hiÓm c¨n cø vµo “biÓu phÝ vµ sè tiÒn b¶o hiÓm” do Bé Tµi ChÝnh ban hµnh (Xem phô lôc 1). - Chi tr¶ tiÒn b¶o hiÓm: Khi yªu cÇu tr¶ tiÒn b¶o hiÓm, ngêi thõa kÕ hîp ph¸p ph¶i göi c¸c chøng tõ sau ®©y cho PJICO trong vßng 06 th¸ng kÓ tõ ngµy x¶y ra sù kiÖn b¶o hiÓm: + GiÊy yªu cÇu tr¶ tiÒn b¶o hiÓm + GiÊy chøng nhËn b¶o hiÓm hoÆc b¶n sao (trÝch) danh s¸ch ngêi tham gia b¶o hiÓm + GiÊy chøng tö + GiÊy x¸c nhËn quyÒn thõa kÕ hîp ph¸p NÕu qu¸ thêi h¹n 06 th¸ng mµ cha ®ñ hå s¬ th× sÏ kh«ng thuéc tr¸ch nhiÖm båi thêng cña c«ng ty b¶o hiÓm. PJICO cã tr¸ch nhiÖm thanh to¸n sè tiÒn b¶o hiÓm trong vßng 21 ngµy cho ngêi thõa kÕ hîp ph¸p kÓ tõ ngµy nhËn ®îc hå s¬ hîp lÖ. Trêng hîp ngêi ®îc b¶o hiÓm kh«ng cã ngêi thõa kÕ hîp ph¸p, PJICO sÏ thanh to¸n mäi chi phÝ cho c¬ quan, chÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng hoÆc ngêi ®· ®øng ra tæ chøc ®iÒu trÞ, mai t¸ng nhng kh«ng vît qu¸ sè tiÒn b¶o hiÓm. 4.4. B¶o hiÓm kÕt hîp con ngêi NghiÖp vô nµy ®îc x©y dùng trªn c¬ së c¸c quy t¾c b¶o hiÓm cã liªn quan ®· ®îc Bé Tµi ChÝnh ban hµnh lµ 13 quy t¾c b¶o hiÓm tai n¹n con ngêi 24/24 , quy t¾c b¶o hiÓm sinh m¹ng c¸ nh©n, quy t¾c b¶o hiÓm trî cÊp n»m viÖn vµ phÉu thuËt… - §èi tîng tham gia b¶o hiÓm: Mäi c«ng d©n Viªt Nam tõ 12 th¸ng tuæi ®Õn 65 tuæi trõ nh÷ng ngêi bÞ th¬ng tËt vÜnh viÔn 50% trë lªn, nh÷ng ngêi bÞ bÖnh nan y… - Ph¹m vi b¶o hiÓm: B¶o hiÓm cho c¸c rñi ro kÕt hîp ®èi víi søc khoÎ, tÝnh m¹ng con ngêi (kÕt hîp ABC, AB, AC, BC) trong ®ã: §iÒu kiÖn b¶o hiÓm A: Sinh m¹ng §iÒu kiÖn b¶o hiÓm B: Tai n¹n §iÒu kiÖn b¶o hiÓm C: Trî cÊp n»m viÖn vµ phÉu thuËt - PhÝ b¶o hiÓm vµ sè tiÒn b¶o hiÓm: PhÝ b¶o hiÓm ®îc thu theo quy ®Þnh cña Bé Tµi ChÝnh vµ sè tiÒn b¶o hiÓm tuú thuéc vµo sù tho¶ thuËn hai bªn tham gia hîp ®ång. - Ta cã biÓu tØ lÖ cña phÝ b¶o hiÓm nh sau: B¶ng 2: Tû lÖ phÝ b¶o hiÓm kÕt hîp con ngêi §¬n vÞ: % Nhãm tuæi Trªn 1-15 16-40 41-60 §iÒu kiÖn b¶o hiÓm 60 §iÒu kiÖn A 0,60 0,34 1,30 3,85 §iÒu kiÖn B 0,23 0,23 0,23 0,23 §iÒu kiÖn C 0,38 0,40 0,63 1,00 B¶o hiÓm kÕt hîp 1,21 0,97 2,16 5,08 (Nguån: PJICO) 14 - Chi tr¶ tiÒn b¶o hiÓm: Tu©n theo c¸c quy ®Þnh nh b¶o hiÓm trî cÊp n»m viÖn phÉu thuËt vµ b¶o hiÓm tai n¹n 24/24… 4.4 B¶o hiÓm tai n¹n hµnh kh¸ch Nh÷ng n¨m gÇn ®©y, khi nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn, c¬ së h¹ tÇng giao th«ng ®îc më réng, n©ng cÊp, hoµn thiÖn, nhu cÇu ®i du lÞch cña c¸c tÇng líp d©n c trong x¨ héi ngµy cµng t¨ng. Song sè vô tai n¹n giao th«ng còng leo thang ®Õn chãng mÆt, mçi n¨m cã ®Õn 21.000 ngêi chÕt do tai n¹n giao th«ng ®êng bé (theo b¸o TiÒn Phong sè 70/2004). Theo sè liÖu thèng kª thÕ giíi, hµng n¨m cã h¬n 70% lîng hµnh kh¸ch tham gia giao th«ng lµ nh÷ng nh©n vËt cã vÞ trÝ chñ chèt trong gia ®×nh, c¬ quan vµ xÝ nghiÖp. B¶o hiÓm hµnh kh¸ch ra ®êi vµ ®îc triÓn khai díi h×nh thøc b¾t buéc, nh»m b¶o vÖ cho tÝnh m¹ng vµ t×nh tr¹ng søc khoÎ cña tÊt c¶ hµnh kh¸ch ®i trªn ph¬ng tiÖn giao th«ng kinh doanh chuyªn trë hµnh kh¸ch, kh«ng ph©n biÖt løa tuæi, nghÒ nghiÖp, chØ cÇn hä cã vÐ hoÆc ®îc miÔn, gi¶m vÐ theo quy ®Þnh. NghiÖp vô nµy chØ cã thêi h¹n hiÖu lùc b¶o hiÓm trong kho¶ng thêi gian tõ khi b¾t ®Çu cho ®Õn lóc kÕt thóc hµnh tr×nh du lÞch vµ phÝ b¶o hiÓm ®îc tÝnh lu«n vµo gi¸ vÐ. Nã phô thuéc vµo sè tiÒn b¶o hiÓm, lo¹i ph¬ng tiÖn vËn chuyÓn, ®Æc ®iÓm vµ ®é dµi tuyÕn ®êng chuyªn trë. 4.5 B¶o hiÓm häc sinh NghiÖp vô b¶o hiÓm nµy lµ nghiÖp vô b¶o hiÓm hçn hîp tai n¹n víi trî cÊp n»m viÖn vµ phÉu thuËt, do ®èi tîng tham gia b¶o hiÓm lín nªn phÝ b¶o hiÓm ®· ®îc gi¶m ®i ®¸ng kÓ. Víi môc ®Ých trî gióp cho häc sinh vµ gia ®×nh c¸c häc sinh mét sè tiÒn nhÊt ®Þnh ®Ó nhanh chãng kh¾c phôc khã kh¨n vµ phôc håi søc khoÎ sím trë l¹i trêng líp khi kh«ng may c¸c em gÆp rñi ro, tai n¹n vµ t¹o lËp mèi quan hÖ chÆt 15 chÏ gi÷a nhµ trêng vµ gia ®×nh häc sinh…nghiÖp vô b¶o hiÓm häc sinh ®· ®îc triÓn khai réng kh¾p níc ta vµ ®· tá râ ®îc t¸c dông to lín cña nã. - Ngêi ®îc b¶o hiÓm: lµ tÊt c¶ mäi häc sinh tõ nhµ trÎ mÉu gi¸o ®Õn c¸c sinh viªn ®¹i häc. Nh÷ng häc sinh ë tuæi thµnh niªn, b¶n th©n c¸c em ®· lµ nh÷ng ngêi tham gia b¶o hiÓm. Cßn ®èi víi häc sinh vÞ thµnh niªn, ngêi tham gia cã thÓ lµ bè mÑ, anh chÞ hoÆc ngêi ®ì ®Çu. Ngêi tham gia b¶o hiÓm ë ®©y kh«ng bÞ h¹n chÕ bëi tuæi t¸c, møc ®é th©n thÝch hay møc ®é tµn tËt. - Ph¹m vi b¶o hiÓm: bÞ chÕt trong mäi trêng hîp, bÞ tai n¹n, th¬ng tËt, èm ®au, bÖnh tËt ph¶i n»m viÖn ®iÒu trÞ vµ phÉu thuËt. Tuy nhiªn, nh÷ng trêng hîp häc sinh ®Õn tuæi thµnh niªn chÕt do tù tö, do tiªm chÝch ma tuý, hay cè ý vi ph¹m ph¸p luËt hoÆc c¸c phÉu thuËt c¸c bÖnh bÈm sinh… kh«ng thuéc ph¹m vi b¶o hiÓm. - Sè tiÒn b¶o hiÓm: ®îc Ên ®Þnh thµnh nhiÒu møc cho ngêi tham gia b¶o hiÓm dÔ dµng lùa chän phï hîp víi kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña tõng ngêi theo quy ®Þnh cña Bé Tµi ChÝnh. - PhÝ b¶o hiÓm vµ chi tr¶ b¶o hiÓm: vÒ nguyªn t¾c còng gièng nh b¶o hiÓm tai n¹n con ngêi vµ b¶o hiÓm trî cÊp n»m viÖn vµ phÉu thuËt do ®©y lµ nghiÖp vô b¶o hiÓm kÕt hîp cña hai lo¹i trªn. II. Gi¶i quyÕt khiÕu n¹i trong b¶o hiÓm con ngêi phi nh©n thä Theo tho¶ thuËn trong hîp ®ång b¶o hiÓm, khi cã c¸c sù kiÖn b¶o hiÓm x¶y ra, doanh nghiÖp b¶o hiÓm ph¶i cã tr¸ch nhiÖm vµ nghÜa vô båi thêng hoÆc chi tr¶ tiÒn b¶o hiÓm cho ngêi thô hëng quyÒn lîi b¶o hiÓm. §Ó ®îc båi thêng hoÆc chi tr¶, bªn tham gia b¶o hiÓm tiÕn hµnh khiÕu n¹i ®ßi båi thêng vµ chi tr¶ ®èi víi doanh nghiÖp b¶o hiÓm. V¨n b¶n 16 khiÕu n¹i thêng lµ giÊy yªu cÇu ®ßi båi thêng hoÆc chi tr¶. Gi¶i quyÕt khiÕu n¹i mét c¸ch chñ ®éng, nhanh chãng, chÝnh x¸c, hîp lý lµ sù biÓu hiÖn cô thÓ tr¸ch nhiÖm vµ nghÜa vô cña doanh nghiÖp b¶o hiÓm ®èi víi kh¸ch hµng. §Ó x¸c ®Þnh ®îc chÝnh x¸c sè tiÒn chi tr¶ hoÆc båi thêng th× viÖc ®Çu tiªn lµ ph¶i tiÕn hµnh gi¸m ®Þnh tæn thÊt. Do vËy, néi dung chÝnh cña c«ng viÖc gi¶i quyÕt khiÕu n¹i bao gåm 2 kh©u lµ: + Gi¸m ®Þnh tæn thÊt + Gi¶i quyÕt båi thêng, chi tr¶ 1. Gi¸m ®Þnh tæn thÊt Gi¸m ®Þnh lµ viÖc x¸c ®Þnh nguyªn nh©n, møc ®é thiÖt h¹i ®Ó tõ ®ã x¸c ®Þnh tr¸ch nhiÖm cña mçi bªn ®èi víi tæn thÊt. 1.1 Nguyªn t¾c chung cña c«ng t¸c gi¸m ®Þnh tæn thÊt C«ng t¸c nµy ph¶i ®îc tiÕn hµnh sím nhÊt sau khi nhËn ®îc th«ng b¸o tæn thÊt. NÕu kh«ng tiÕn hµnh gi¸m ®Þnh sím th× lý do cña viÖc chËm trÔ ph¶i ®îc thÓ hiÖn trong biªn b¶n gi¸m ®Þnh. ViÖc tiÕn hµnh gi¸m ®Þnh sím lµ ®Ó h¹n chÕ tæn thÊt, h¹n chÕ trôc lîi b¶o hiÓm vµ ®ã lµ c¬ së ®Ó tiÕn hµnh båi thêng chi tr¶ nhanh chãng. Qu¸ tr×nh gi¸m ®Þnh ph¶i cã sù hiÖn diÖn vµ ký x¸c nhËn cña c¸c bªn liªn quan: Ngêi tham gia b¶o hiÓm, c¸n bé gi¸m ®Þnh… Nguyªn t¾c nµy nh»m môc ®Ých ®a ra mét biªn b¶n gi¸m ®Þnh trung thùc, kh¸ch quan, cã tÝnh hîp ph¸p ®Ó tr¸nh kiÖn c¸o, tranh chÊp. Trong trêng hîp c«ng ty kh«ng thÓ tiÕn hµnh gi¸m ®Þnh trùc tiÕp th× cã thÓ nhê bªn kh¸c gi¸m ®Þnh hé. 17 NÕu ngêi tham gia b¶o hiÓm vµ c«ng ty b¶o hiÓm kh«ng thèng nhÊt víi nhau vÒ kÕt qu¶ gi¸m ®Þnh th× cã thÓ thuª mét bªn kh¸c lµ c¸c c«ng ty gi¸m ®Þnh chuyªn nghiÖp tiÕn hµnh gi¸m ®Þnh l¹i. Chi phÝ cho viÖc nµy tuú thuéc vµo kÕt qu¶ gi¸m ®Þnh. NÕu kÕt qu¶ kh¸c so víi kÕt luËn lóc ®Çu th× Nhµ b¶o hiÓm ph¶i chÞu chi phÝ vµ ngîc l¹i. 1.2 .Môc tiªu cña gi¸m ®Þnh C«ng t¸c gi¸m ®Þnh lµ kh©u hÕt søc quan träng trong b¶o hiÓm con ngêi phi nh©n thä, nh»m ®¹t ®îc c¸c môc tiªu sau ®©y: - §¶m b¶o ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c møc ®é tai n¹n x¶y ra cho b¶n th©n ngêi ®îc b¶o hiÓm sau khi ®· x¸c ®Þnh ®îc ph¹m vi tr¸ch nhiÖm b¶o hiÓm. - Thùc hiÖn gi¸m ®Þnh nhanh chãng ®Ó cã thÓ tiÕn hµnh viÖc båi thêng, chi tr¶ b¶o hiÓm nh»m kh¾c phôc phÇn nµo nh÷ng tæn thÊt do rñi ro g©y ra cho ngêi ®îc b¶o hiÓm. 1.3. Néi dung thùc hiÖn qu¸ tr×nh gi¸m ®Þnh Sau khi x¶y ra sù kiÖn ®îc b¶o hiÓm th× ngêi tham gia b¶o hiÓm ph¶i th«ng b¸o cho doanh nghiÖp b¶o hiÓm biÕt. Quy ®Þnh nµy võa nh»m t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c«ng t¸c gi¸m ®Þnh ®ång thêi ®¶m b¶o quyÒn lîi cña ngêi tham gia. Gi¸m ®Þnh b¶o hiÓm chØ chÊp nhËn yªu cÇu gi¸m ®Þnh khi tai n¹n, rñi ro thuéc ph¹m vi tr¸ch nhiÖm b¶o hiÓm. Víi sè lîng ngêi tham gia ®«ng, ph©n bè kh«ng tËp trung nªn hÇu hÕt c¸c vô rñi ro, tai n¹n x¶y ra, c¸c chuyªn viªn b¶o hiÓm trªn ®Þa bµn ph¶i kÕt hîp víi m¹ng líi c«ng t¸c viªn t¹i c¸c c¬ quan, trêng häc ®Ó lËp hå s¬ b¶o hiÓm vµ göi vÒ v¨n phßng hoÆc trªn c«ng ty. V× vËy c«ng t¸c nµy rÊt phøc t¹p, ®ßi hái ph¶i ®i l¹i nhiÒu.. Tuy nhiªn, trong hÇu hÕt c¸c c«ng ty, viÖc gi¶i quyÕt hå s¬ tai n¹n cho kh¸ch hµng ph¶i ®¶m b¶o gi¶i quyÕt nhanh, tr¸nh t×nh tr¹ng tån ®äng hå s¬, lµm kh¸ch hµng ph¶i mÖt mái v× chê ®îi dÉn ®Õn kªu ca, mÊt sù tÝn nhiÖm. 18 - Cã thÓ kh¸i qu¸t quy tr×nh gi¸m ®Þnh theo c¸c bíc sau: + ChuÈn bÞ gi¸m ®Þnh: ChuÈn bÞ ®Çy ®ñ c¸c lo¹i giÊy tê cÇn thiÕt liªn quan ®Õn ®èi tîng b¶o hiÓm nh: §¬n b¶o hiÓm, giÊy ra viÖn, sæ kh¸m ch÷a bÖnh, c¸c phim chôp X quang… víi sù tham gia, céng t¸c cña c¸c y- b¸c sü, nhµ trêng, c¬ quan… + TiÕn hµnh gi¸m ®Þnh: C«ng viÖc gi¸m ®Þnh ph¶i ®îc tiÕn hµnh khÈn tr¬ng, ý kiÕn chuyªn viªn gi¸m ®Þnh ®a ra ph¶i chuÈn x¸c, hîp lý, nhÊt qu¸n. Ph¶i tËp trung vµo c¸c c«ng viÖc sau: . KiÓm tra l¹i ®èi tîng gi¸m ®Þnh . Ph©n tr¶ l¹i tæn thÊt . X¸c ®Þnh møc ®é tæn thÊt . Nguyªn nh©n g©y ra tæn thÊt Trªn c¬ së nh÷ng th«ng tin thu ®îc trong qu¸ tr×nh gi¸m ®Þnh, gi¸m ®Þnh viªn cÇn cè g¾ng t×m ra nguyªn nh©n g©y tai n¹n vµ x¸c ®Þnh møc ®é thiÖt h¹i. §iÒu quan träng nhÊt lµ ph¶i t×m ra nguyªn nh©n trùc tiÕp g©y tai n¹n. Nguyªn nh©n trùc tiÕp lµ ®éng lùc chÝnh lµm cho mét chuçi tai n¹n. Vµ c«ng viÖc x¸c ®Þnh trªn hoµn toµn kh«ng ph¶i dÔ dµng, nã ®ßi hái cÈn träng, tØ mØ, vµ kÕt luËn ph¶i trªn nh÷ng c¬ së râ rµng, minh b¹ch. + LËp biªn b¶n gi¸m ®Þnh: Sau khi gi¸m ®Þnh xong, gi¸m ®Þnh viªn ph¶i lËp ®îc biªn b¶n gi¸m ®Þnh m« t¶ chi tiÕt nhÊt vÒ tæn thÊt vµ ph¶i thÓ hiÖn ®îc mèi quan hÖ nh©n qu¶ gi÷a nguyªn nh©n vµ hËu qu¶ thiÖt h¹i. Néi dung chñ yÕu cña biªn b¶n gi¸m ®Þnh lµ thêi gian vµ ®Þa ®iÓm x¶y ra tai n¹n, t×nh tr¹ng thiÖt h¹i, th¬ng tËt cña n¹n nh©n, thêi gian ®Þa ®iÓm tiÕn hµnh gi¸m ®Þnh c¸c bªn tham gia gi¸m ®Þnh 19