http://kilobooks.com THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN 1 COM KS. CHÖÔNG 1 CÔ SÔÛ LYÙ LUAÄN BOO VEÀ BAÛO HIEÅM PHI NHAÂN THOÏ O KIL http://kilobooks.com THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN 2 1.1. NHÖÕNG VAÁN ÑEÀ CHUNG VEÀ BAÛO HIEÅM PHI NHAÂN THOÏ 1.1.1. Nguoàn goác vaø söï ra ñôøi cuûa baûo hieåm phi nhaân thoï COM Baûo hieåm noùi chung vaø baûo hieåm phi nhaân thoï noùi rieâng xuaát hieän nhö laø moät phöông thöùc xöû lyù ruûi ro, toån thaát maø con ngöôøi phaûi ñoái phoù haøng ngaøy trong ñôøi soáng sinh hoaït saûn xuaát. Caùch xöû lyù naøy döïa treân yù nieäm coäng ñoàng hoaù ruûi ro, hieåm hoaï. Lòch söû theá giôùi cho thaáy yù nieäm ñoù ñaõ hình thaønh töø xa xöa, thoâng qua caùc hình thöùc bieåu hieän raát thoâ sô nhö: - Vaøo 4.500 naêm TCN ôû vuøng haï Ai Caäp, nhöõng ngöôøi thôï ñeõo ñaù ñaõ bieát KS. thaønh laäp quyõ töông trôï ñeå giuùp ñôõ naïn nhaân cuûa caùc vuï tai naïn; - Caùc laùi buoân Trung Quoác vaøo 4.000 naêm TCN ñaõ bieát hôïp taùc toå chöùc chuyeân chôû taøi saûn cuûa moãi ngöôøi phaân taùn treân nhieàu thuyeàn khaùc nhau, giuùp cho moãi ngöôøi traùnh phaûi gaùnh chòu toån thaát toaøn boä soá haøng cuûa mình. BOO Treân ñaây laø caùch phaân taùn ruûi ro, toån thaát vaø ñieàu ñoù ñöôïc xem nhö laø hình thöùc nguyeân khai cuûa baûo hieåm. Sau ñoù ñeå ñoái phoù vôùi nhöõng toån thaát naëng neà, hình thöùc cho vay maïo hieåm ñaõ xuaát hieän ôû Babylone (1.700 naêm TCN) vaø Atheønes (500 naêm TCN). Theo ñoù, trong tröôøng hôïp xaûy ra toån thaát ñoái vôùi haøng hoùa trong quaù trình vaän chuyeån, ngöôøi vay seõ ñöôïc mieãn traû khoaûn tieàn vay caû voán laãn laõi; ngöôïc O laïi, hoï phaûi traû moät laõi suaát raát cao khi haøng hoùa ñeán beán an toaøn. Laõi suaát cao naøy ñöôïc xem nhö laø hình thöùc sô khai cuûa phí baûo hieåm. Song, soá vuï toån thaát xaûy ra KIL ngaøy caøng nhieàu laøm cho caùc nhaø kinh doanh cho vay voán laâm vaøo tình theá nguy hieåm vaø thay theá noù laø hình thöùc baûo hieåm ra ñôøi. Vaøo theá kyû XIV, ôû Floren nöôùc YÙ, hôïp ñoàng baûo hieåm haøng haûi ñaàu tieân xuaát hieän. Theo ñoù, moät ngöôøi baûo hieåm cam keát vôùi ngöôøi ñöôïc baûo hieåm seõ boài thöôøng nhöõng thieät haïi veà taøi saûn maø ngöôøi ñöôïc baûo hieåm phaûi gaùnh chòu khi coù http://kilobooks.com THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN 3 thieät haïi xaûy ra treân bieån, ñoàng thôøi vôùi vieäc nhaän moät khoaûn phí. Hôïp ñoàng baûo hieåm haøng haûi coå xöa nhaát coù ghi ngaøy 22/04/1329 hieän coøn ñöôïc löu giöõ taïi Floren. COM Sau ñoù cuøng vôùi vieäc phaùt hieän ra AÁn Ñoä döông vaø tìm ra Chaâu Myõ, baûo hieåm haøng haûi ñaõ phaùt trieån raát nhanh. Ñeán theá kyû XVII, nöôùc Anh ñaõ chieám vò trí haøng ñaàu trong buoân baùn vaø haøng haûi quoác teá vôùi Luaân Ñoân laø trung taâm phoàn thònh nhaát. Taøu cuûa caùc nöôùc ñi töø Chaâu AÙ, Chaâu AÂu, Chaâu Myõ, Chaâu Phi ñeàu caäp beán hai beân bôø soâng Thame. Caùc tieäm caø pheâ laø nôi gaëp gôõ cuûa caùc nhaø buoân, chuû ngaân haøng, ngöôøi chuyeân chôû, KS. ngöôøi baûo hieåm … ñeå giao dòch, trao ñoåi tin töùc, baøn luaän tröïc tieáp vôùi nhau, cuï theå ôû Anh Quoác vaøo naêm 1600, hoaït ñoäng kinh doanh baûo hieåm ñöôïc Nöõ hoaøng cho pheùp vaø naêm 1720, caùc nhaø baûo hieåm Lloys’s ra ñôøi. Sau ñoù 60 naêm, hoï ñaûm baûo 90% ruûi ro haøng haûi treân theá giôùi. BOO Sau baûo hieåm haøng haûi laø söï xuaát hieän cuûa baûo hieåm hoûa hoaïn. Ñieàu naøy ñöôïc ñaùnh daáu baèng söï kieän vaøo naêm 1666 ôû Anh quoác, moät vuï hoaû hoaïn kinh hoaøng taïi Luaân Ñoân ñaõ thieâu ruïi 13.200 ngoâi nhaø trong ñoù coù hôn 100 nhaø thôø. Vuï hoûa hoaïn naøy ñeå laïi moät söï thieät haïi quaù lôùn khoâng theå cöùu trôï ñöôïc. Töø ñoù, caùc nhaø kinh doanh ôû Anh ñaõ nghó ra vieäc coäng ñoàng chia seû ruûi ro hoûa hoaïn baèng caùch thaønh laäp O caùc coâng ty baûo hieåm hoûa hoaïn vaø saùu coâng ty baûo hieåm hoaû hoaïn ra ñôøi vaøo naêm 1667. Sau ñoù, caùc nöôùc khaùc ôû Chaâu AÂu cuõng ra ñôøi caùc coâng ty baûo hieåm hoûa hoaïn. KIL Cuoái theá kyû XIX, ñaàu theá kyû XX, baûo hieåm phi nhaân thoï phaùt trieån ñeå ñaûm baûo cho haøng loaït ruûi ro môùi nhö beänh taät, oâ toâ, haøng khoâng… Ngaøy nay, baûo hieåm phi nhaân thoï trôû thaønh moät hoaït ñoäng quan troïng trong neàn kinh teá xaõ hoäi vaø hôn nöõa laø ñoäng löïc thuùc ñaåy neàn kinh teá xaõ hoäi phaùt trieån maïnh meõ. Baûo hieåm phi nhaân thoï vôùi nhieàu loaïi hình ña daïng, phong phuù ñaõ thaâm http://kilobooks.com THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN 4 nhaäp vaøo moïi lónh vöïc cuûa cuoäc soáng, trôû thaønh moät nhu caàu khoâng theå thieáu cuûa con ngöôøi . COM 1.1.2. Khaùi nieäm veà baûo hieåm phi nhaân thoï - Theo Dennis Kessler(1), baûo hieåm laø söï ñoùng goùp cuûa soá ñoâng vaøo söï baát haïnh cuûa soá ít. - Theo Monique Gaultier(2), baûo hieåm laø moät nghieäp vuï qua ñoù, moät beân laø ngöôøi ñöôïc baûo hieåm cam ñoan traû moät khoaûn tieàn goïi laø phí baûo hieåm nhaèm thöïc hieän mong muoán ñeå cho mình hoaëc moät ngöôøi thöù ba trong tröôøng hôïp xaûy ra ruûi ro baûo hieåm. KS. seõ nhaän ñöôïc moät khoaûn ñeàn buø caùc toån thaát ñöôïc traû bôûi moät beân khaùc, ñoù laø ngöôøi Trong heä thoáng kinh teá-xaõ hoäi noùi chung vaø heä thoáng taøi chính noùi rieâng, baûo hieåm toàn taïi nhö laø moät boä phaän caáu thaønh vôùi hai hình thöùc chính laø baûo hieåm BOO xaõ hoäi vaø baûo hieåm thöông maïi. Baûo hieåm xaõ hoäi laø moät ñònh cheá phaùp lyù baûo veä ngöôøi lao ñoäng baèng caùch thoâng qua vieäc taäp trung nguoàn taøi chính ñöôïc huy ñoäng töø ngöôøi lao ñoäng, ngöôøi söû duïng lao ñoäng (neáu coù), coäng vôùi söï hoã trôï cuûa Nhaø nöôùc, thöïc hieän trôï caáp vaät chaát, goùp phaàn oån ñònh ñoái töôïng ñôøi soáng cho ngöôøi tham gia baûo hieåm xaõ hoäi vaø gia ñình O hoï trong caùc tröôøng hôïp ngöôøi lao ñoäng tham gia baûo hieåm xaõ hoäi gaëp ruûi ro oám ñau, thai saûn, tai naïn lao ñoäng, beänh ngheà nghieäp, ruûi ro tuoåi giaø, laøm cho gia ñình bò maát KIL hoaëc giaûm thu nhaäp baát ngôø. (1): Dennis Kessler, Risque No 17, Jan-Mars 1994. (2): Monique Gaultier, Geùneùraliteù sur I’assurance, Projet d’assur, L’eùcole supeùrieur des Finances et de la Comptabiliteù de Hanoi-1994. http://kilobooks.com THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN 5 Baûo hieåm thöông maïi laø hoaït ñoäng baûo hieåm ñöôïc thöïc hieän bôûi caùc toå chöùc kinh doanh baûo hieåm treân thò tröôøng baûo hieåm thöông maïi. Baûo hieåm thöông maïi chæ COM nhöõng hoaït ñoäng maø ôû ñoù caùc doanh nghieäp baûo hieåm chaáp nhaän ruûi ro treân cô sôû ngöôøi ñöôïc baûo hieåm ñoùng moät khoaûn tieàn goïi laø phí baûo hieåm ñeå doanh nghieäp baûo hieåm boài thöôøng hay traû tieàn baûo hieåm khi xaûy ra caùc ruûi ro ñaõ thoaû thuaän tröôùc treân hôïp ñoàng. Baûo hieåm thöông maïi ñöôïc chia ra laøm hai loaïi laø baûo hieåm nhaân thoï vaø baûo hieåm phi nhaân thoï. KS. Baûo hieåm nhaân thoï laø loaïi nghieäp vuï baûo hieåm cho tröôøng hôïp ngöôøi ñöôïc baûo hieåm soáng hoaëc cheát. Ví duï nhö baûo hieåm troïn ñôøi, baûo hieåm sinh kyø, baûo hieåm töû kyø. Baûo hieåm phi nhaân thoï laø loaïi nghieäp vuï baûo hieåm taøi saûn, traùch nhieäm daân BOO söï vaø caùc nghieäp vuï baûo hieåm khaùc khoâng thuoäc baûo hieåm nhaân thoï. Baûo hieåm phi nhaân thoï bao goàm: - Baûo hieåm söùc khoeû vaø baûo hieåm tai naïn con ngöôøi; - Baûo hieåm taøi saûn vaø baûo hieåm thieät haïi; - Baûo hieåm haøng hoaù vaän chuyeån ñöôøng boä, ñöôøng bieån, ñöôøng soâng, ñöôøng O saét vaø ñöôøng khoâng; - Baûo hieåm haøng khoâng; KIL - Baûo hieåm xe cô giôùi; - Baûo hieåm chaùy, noå; - Baûo hieåm thaân taøu vaø traùch nhieäm daân söï chuû taøu; - Baûo hieåm traùch nhieäm chung; - Baûo hieåm tín duïng vaø ruûi ro taøi chính; http://kilobooks.com THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN 6 - Baûo hieåm thieät haïi kinh doanh; - Baûo hieåm noâng nghieäp; COM - Caùc nghieäp vuï baûo hieåm phi nhaân thoï khaùc do Chính phuû qui ñònh. 1.1.3. Ñaëc ñieåm cô baûn cuûa baûo hieåm phi nhaân thoï - Hoaït ñoäng baûo hieåm phi nhaân thoï laø moät hoaït ñoäng thoaû thuaän. - Söï töông hoã trong baûo hieåm phi nhaân thoï ñöôïc thöïc hieän trong moät coäng ñoàng coù giôùi haïn, moät nhoùm ñoâng. Baûo hieåm phi nhaân thoï cung caáp dòch vuï ñaûm baûo khoâng chæ cho caùc ruûi ro KS. baûn thaân con ngöôøi maø coøn cho caû ruûi ro taøi saûn vaø traùch nhieäm. 1.1.4. Caùc nguyeân taéc cô baûn trong baûo hieåm phi nhaân thoï - Nguyeân taéc chæ baûo hieåm söï ruûi ro, khoâng baûo hieåm söï chaéc chaén Trong baûo hieåm phi nhaân thoï, ngöôøi baûo hieåm chæ baûo hieåm moät ruûi ro xaûy BOO ra baát ngôø, ngaãu nhieân, ngoaøi yù muoán cuûa con ngöôøi, khoâng baûo hieåm moät caùi chaéc chaén xaûy ra. - Nguyeân taéc trung thöïc tuyeät ñoái Taát caû caùc giao dòch kinh doanh caàn ñöôïc thöïc hieän treân cô sôû tin caäy laãn nhau, trung thöïc tuyeät ñoái. Caû ngöôøi ñöôïc baûo hieåm vaø ngöôøi baûo hieåm ñeàu phaûi O trung thöïc trong taát caû caùc vaán ñeà lieân quan ñeán hôïp ñoàng baûo hieåm. - Nguyeân taéc quyeàn lôïi coù theå ñöôïc baûo hieåm KIL Quyeàn lôïi coù theå ñöôïc baûo hieåm laø lôïi ích hoaëc quyeàn lôïi lieân quan, gaén lieàn hay phuï thuoäc vaøo söï an toaøn hay khoâng an toaøn cuûa ñoái töôïng baûo hieåm. Nguyeân taéc naøy chæ ra ngöôøi ñöôïc baûo hieåm muoán mua baûo hieåm phaûi coù lôïi ích baûo hieåm. Quyeàn lôïi coù theå ñöôïc baûo hieåm coù theå laø quyeàn lôïi ñaõ coù hoaëc seõ coù trong ñoái töôïng baûo hieåm. http://kilobooks.com THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN 7 - Nguyeân taéc boài thöôøng Theo nguyeân taéc boài thöôøng, khi coù toån thaát xaûy ra, ngöôøi baûo hieåm phaûi COM boài thöôøng nhö theá naøo ñoù ñeå ñaûm baûo cho ngöôøi ñöôïc baûo hieåm coù vò trí taøi chính nhö tröôùc khi coù toån thaát xaûy ra, khoâng hôn khoâng keùm. Caùc beân khoâng ñöôïc lôïi duïng baûo hieåm ñeå truïc lôïi. - Nguyeân taéc theá quyeàn Theo nguyeân taéc theá quyeàn, ngöôøi baûo hieåm sau khi boài thöôøng cho ngöôøi ñöôïc baûo hieåm, coù quyeàn thay maët ngöôøi ñöôïc baûo hieåm ñeå ñoøi ngöôøi thöù ba traùch nhieäm boài thöôøng cho mình. KS. 1.1.5. Baûn chaát cuûa baûo hieåm phi nhaân thoï Thöïc chaát baûo hieåm phi nhaân thoï laø heä thoáng caùc quan heä kinh teá phaùt sinh trong quaù trình phaân phoái laïi toång saûn phaåm xaõ hoäi döôùi hình thaùi giaù trò nhaèm hình BOO thaønh vaø söû duïng quyõ baûo hieåm cho muïc ñích buø ñaép toån thaát do ruûi ro baát ngôø gaây ra cho beân ñöôïc baûo hieåm, ñaûm baûo cho quaù trình taùi saûn xuaát ñöôïc thöôøng xuyeân vaø lieân tuïc. Beân caïnh ñoù, trong neàn kinh teá thò tröôøng caùc moái quan heä kinh teá raát ña daïng vaø phöùc taïp. Baûo hieåm phi nhaân thoï, döôùi moïi goùc ñoä nhö doanh nghieäp baûo O hieåm, saûn phaåm baûo hieåm, quaûn lyù nhaø nöôùc, hieäp hoäi baûo hieåm…, böùc thieát phaûi ñöôïc xaây döïng vaø hoaøn thieän nhanh choùng nhaèm phaùt huy chöùc naêng voán coù cuûa KIL mình: baûo veä con ngöôøi, baûo veä taøi saûn, baûo veä cuûa caûi vaät chaát cuûa xaõ hoäi. 1.1.6. Söï caàn thieát cuûa baûo hieåm phi nhaân thoï ñoái vôùi ñôøi soáng kinh teá – xaõ hoäi Trong quaù trình saûn xuaát vaø taùi saûn xuaát, con ngöôøi vôùi tö caùch laø chuû theå cuûa hoaït ñoäng coù yù thöùc, luoân phaûi ñoái ñaàu vôùi caùc ruûi ro. Taùc ñoäng cuûa ruûi ro cuûa http://kilobooks.com THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN 8 caùc yeáu toá khoâng theå kieåm soaùt ñöôïc ñaõ laøm cho con ngöôøi, trong ñôøi soáng cuõng nhö trong saûn xuaát khoâng thu ñöôïc keát quaû nhö ñònh tröôùc vaø haäu quaû laø taïo ra söï maát COM caân ñoái trong quaù trình saûn xuaát, xaõ hoäi. Ñoù chính laø tieàn ñeà khaùch quan cho söï ra ñôøi cuûa baûo hieåm. Caùc quyõ baûo hieåm noùi chung vaø baûo hieåm phi nhaân thoï noùi rieâng coù vai troø nhö moät coâng cuï an toaøn thöïc hieän chöùc naêng cô baûn, baûo veä con ngöôøi, baûo veä taøi saûn cuûa caûi vaät chaát xaõ hoäi. Hieän nay, ôû nöôùc ta, vieäc chuyeån höôùng neàn kinh teá sang cô cheá thò tröôøng ñaõ taïo ra ñoäng löïc thuùc ñaåy vieäc khai thaùc vaø phaùt trieån moïi tieàm naêng saùng taïo, taïo KS. ra ñöôïc moät nguoàn haøng hoaù, dòch vuï phong phuù, trong ñoù coù moät khoái löôïng lôùn giaù trò môùi. Ñaây chính laø tieàn ñeà laøm naûy sinh vaø phaùt trieån maïnh meõ nhu caàu ñaûm baûo baûo hieåm vaø laø cô sôû vöõng chaéc cho söï hình thaønh vaø toàn taïi cuûa caùc doanh nghieäp baûo hieåm noùi chung vaø baûo hieåm phi nhaân thoï noùi rieâng. BOO 1.1.7. Vai troø cuûa baûo hieåm phi nhaân thoï - Veà maët kinh teá – xaõ hoäi Treân phaïm vi toaøn boä neàn kinh teá, baûo hieåm phi nhaân thoï ñoùng vai troø nhö moät coâng cuï an toaøn vaø döï phoøng ñaûm baûo khaû naêng hoaït ñoäng laâu daøi cuûa moïi chuû theå daân cö vaø kinh teá; thuùc ñaåy yù thöùc ñeà phoøng – haïn cheá toån thaát cho moïi thaønh O vieân trong xaõ hoäi. Cuøng vôùi caùc quyõ baûo hieåm khaùc, baûo hieåm phi nhaân thoï laø moâi tröôøng KIL ngheà nghieäp cuûa moät soá löôïng lôùn lao ñoäng, taïo ra nhieàu giaù trò gia taêng cho caû neàn kinh teá, goùp phaàn ñaùng keå vaøo toång GDP cuûa quoác gia. Hieän nay, caû nöôùc coù nhieàu DNBH PNT coù doanh thu phí baûo hieåm caùc nghieäp vuï ñoái noäi chieám treân 50% toång doanh thu. Caùc doanh nghieäp naøy ñaõ söû duïng http://kilobooks.com THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN 9 moät maïng löôùi ñaïi lyù raát maïnh, taïo ra coâng vieäc laøm, thu huùt moät soá löôïng lôùn lao ñoäng taïi caùc ñòa phöông, goùp phaàn giaûm tyû leä thaát nghieäp cho xaõ hoäi. COM Caùc doanh nghieäp baûo hieåm phi nhaân thoï coøn coù vai troø laù chaén kinh teá cho caùc caù nhaân/toå chöùc. Ñieàu naøy ñöôïc theå hieän qua soá lieäu thoáng keâ cuûa Hieäp hoäi Baûo hieåm Vieät Nam. Trong nhieàu naêm qua, soá tieàn chi traû boài thöôøng cuûa caùc DNBH PNT raát lôùn vaø ngaøy caøng taêng qua caùc naêm. Thöïc teá cho thaáy, moät soá caù nhaân/toå chöùc kinh teá khi khoâng may gaëp ruûi ro, töôûng nhö caù nhaân/ toå chöùc ñoù rôi vaøo tình traïng phaù saûn nhöng hoï ñaõ tham gia hôïp ñoàng baûo hieåm, doanh nghieäp baûo hieåm ñaõ KS. giuùp hoï nhanh choùng hoaït ñoäng trôû laïi. Ñieàu ñoù chöùng toû raèng, caùc DNBH PNT thaät söï laø laù chaén cho caùc doanh nghieäp vaø caù nhaân trong vieäc buø ñaép nhöõng thieät haïi taøi chính, oån ñònh saûn xuaát vaø hoã trôï kinh teá khi khoâng may gaëp ruûi ro, tai naïn baát ngôø. Nhöõng naêm qua, caùc DNBH PNT ñaõ chi traû nhieàu vuï boài thöôøng toån thaát lôùn nhö BH BOO chaùy noå, BH haøng hoaù xuaát nhaäp khaåu. Soá tieàn boài thöôøng leân ñeán haøng chuïc tyû ñoàng, giuùp toå chöùc/caù nhaân oån ñònh kinh doanh saûn xuaát. - Veà maët taøi chính Caùc doanh nghieäp baûo hieåm phi nhaân thoï vôùi tö caùch laø moät ñôn vò cung caáp moät loaïi saûn phaåm dòch vuï cho xaõ hoäi, tham gia vaøo quaù trình phaân phoái nhö laø O moät ñôn vò ôû khaâu cô sôû trong heä thoáng taøi chính. Ngoaøi ra, hoaït ñoäng baûo hieåm phi nhaân thoï ñaùp öùng nhu caàu voán khoâng KIL ngöøng taêng leân cuûa quaù trình taùi saûn xuaát môû roäng. Vieäc thu phí theo nguyeân taéc “öùng tröôùc”, caùc doanh nghieäp baûo hieåm phi nhaân thoï chieám giöõ moät quyõ tieàn teä raát lôùn taïm thôøi nhaøn roãi. Ñieàu naøy giuùp cho caùc doanh nghieäp baûo hieåm trôû thaønh nhöõng nhaø ñaàu tö lôùn, quan troïng cho caùc hoaït ñoäng khaùc cuûa neàn kinh teá quoác daân. http://kilobooks.com THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN 10 Caùc doanh nghieäp baûo hieåm phi nhaân thoï huy ñoäng nguoàn voán trong daân cö vaø söû duïng moät phaàn nguoàn voán naøy ñaàu tö trôû laïi neàn kinh teá, thoâng qua caùc hình COM thöùc nhö göûi tieát kieäm, mua traùi phieáu Chính phuû, mua coâng traùi giaùo duïc. Vöøa qua, ngoaøi vieäc mua traùi phieáu Chính phuû, naêm 2005 caùc DNBH PNT ñaõ thöïc hieän vieäc mua laïi coâng traùi giaùo duïc vaø traùi phieáu Chính phuû thoâng qua vieäc thu phí cuûa caùc nghieäp vuï BH giaùo vieân, BH hoïc sinh vôùi soá tieàn haøng tyû ñoàng. Hoaït ñoäng baûo hieåm phi nhaân thoï khoâng chæ ñoùng vai troø cung caáp coâng cuï an toaøn maø coøn coù vai troø nhö moät trung gian taøi chính – taäp trung, tích tuï voán ñaûm KS. baûo cho quaù trình taùi saûn xuaát ñöôïc thöôøng xuyeân vaø lieân tuïc, laø moät trong nhöõng ñònh cheá taøi chính quan troïng trong neàn kinh teá cuûa moät quoác gia nhaèm baûo veä söï oån ñònh vaø duy trì söï phaùt trieån cuûa neàn kinh teá – xaõ hoäi, taïo laäp theâm nguoàn voán trong nöôùc ñaùp öùng nhu caàu huy ñoäng voán ñaàu tö cho neàn kinh teá. BOO Toùm laïi: Khi hoaït ñoäng coù hieäu quaû, caùc DNBH PNT ñoùng goùp moät vai troø quan troïng ñoái vôùi neàn kinh teá nhö giaûm tyû leä thaát nghieäp nhaèm ñaûm baûo an sinh quoác gia; tích tuï voán ñeå ñaàu tö trôû laïi neàn kinh teá. Ñoái vôùi khaùch haøng tham gia baûo hieåm, khi hoaït ñoäng coù hieäu quaû DNBH PNT ñaûm baûo tính thanh khoaûn, giuùp khaùch haøng an O taâm vôùi laù chaén vöõng vaøng trong hoaït ñoäng kinh doanh saûn xuaát. 1.2. TOÅ CHÖÙC HOAÏT ÑOÄNG KINH DOANH BAÛO HIEÅM PHI NHAÂN THOÏ KIL 1.2.1. Toå chöùc doanh nghieäp baûo hieåm phi nhaân thoï Doanh nghieäp baûo hieåm phi nhaân thoï laø doanh nghieäp ñöôïc thaønh laäp, toå chöùc vaø hoaït ñoäng theo qui ñònh cuûa Luaät Kinh doanh baûo hieåm vaø caùc qui ñònh khaùc cuûa phaùp luaät coù lieân quan ñeå kinh doanh baûo hieåm phi nhaân thoï. 1.2.1.1. Caùc yeâu caàu caàn thieát cuûa doanh nghieäp baûo hieåm phi nhaân thoï http://kilobooks.com THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN 11 - Yeâu caàu veà maët kyõ thuaät: Doanh nghieäp baûo hieåm phi nhaân thoï phaûi toå chöùc toát vieäc thoáng keâ, löïa choïn ruûi ro, tính phí baûo hieåm, giaûi quyeát caùc khieáu naïi khi söï COM kieän baûo hieåm xaûy ra. - Yeâu caàu veà maët hoaït ñoäng kinh doanh: Doanh nghieäp baûo hieåm phi nhaân thoï phaûi ñöôïc toå chöùc thaønh moät boä maùy hoaøn chænh ñeå coù theå vaän haønh, goàm caùc boä phaän chöùc naêng nhö quaûn lyù, nghieäp vuï, kinh doanh, taøi chính-keá toaùn, haønh chính nhaân söï,… - Yeâu caàu veà taøi chính: Doanh nghieäp baûo hieåm phi nhaân thoï taäp trung huy KS. ñoäng nguoàn voán töø soá ñoâng khaùch haøng neân phaûi coù söï ñaûm baûo veà maët taøi chính (kyù quyõ, quyõ döï phoøng, voán ñieàu leä, hieäu quaû ñaàu tö,…) ñeå hoaït ñoäng vaø taïo söï tin töôûng ñoái vôùi khaùch haøng. Nhöõng yeâu caàu veà taøi chính phaûi ñöôïc giaùm saùt chaët cheõ bôûi caùc cô quan quaûn lyù nhaø nöôùc. BOO - Yeâu caàu veà maët phaùp lyù: Doanh nghieäp baûo hieåm phi nhaân thoï phaûi ñöôïc thaønh laäp vaø hoaït ñoäng ñuùng theo qui ñònh cuûa luaät phaùp ñòa phöông hoaëc quoác gia maø doanh nghieäp hoaït ñoäng kinh doanh. 1.2.1.2. Caùc loaïi hình doanh nghieäp baûo hieåm phi nhaân thoï Trong lónh vöïc kinh doanh baûo hieåm phi nhaân thoï, caùc doanh nghieäp ñöôïc O thaønh laäp döôùi caùc hình thöùc laø doanh nghieäp baûo hieåm Nhaø nöôùc, doanh nghieäp baûo hieåm coå phaàn vaø doanh nghieäp baûo hieåm töông hoã. KIL Doanh nghieäp baûo hieåm Nhaø nöôùc laø doanh nghieäp baûo hieåm maø quyeàn sôû höõu doanh nghieäp thuoäc veà Nhaø nöôùc. Doanh nghieäp baûo hieåm coå phaàn ñöôïc sôû höõu bôûi caùc caù nhaân vaø/ hoaëc caùc toå chöùc cuøng chia nhau naém giöõ nhöõng phaàn khaùc nhau trong voán sôû höõu cuûa doanh http://kilobooks.com THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN 12 nghieäp, hoï ñöôïc goïi laø coå ñoâng. Khi doanh nghieäp hoaït ñoäng coù laõi, moät phaàn lôïi nhuaän cuûa doanh nghieäp seõ ñöôïc chia cho moãi coå ñoâng goïi laø coå töùc. COM Doanh nghieäp baûo hieåm töông hoã laø doanh nghieäp baûo hieåm do chính caùc chuû hôïp ñoàng baûo hieåm cuûa doanh nghieäp naém quyeàn sôû höõu. Neáu hoaït ñoäng coù laõi, moät phaàn lôïi nhuaän cuûa doanh nghieäp seõ ñöôïc chia cho moãi chuû hôïp ñoàng döôùi daïng baûo töùc. Moät ñaëc ñieåm quan troïng cuûa doanh nghieäp baûo hieåm töông hoã laø khoâng chia voán chuû sôû höõu thaønh coå phaàn neân khoâng theå bò thoân tính vì coå phaàn khoâng ñöôïc pheùp mua baùn. KS. Ngoaøi ra coøn coù caùc loaïi hình doanh nghieäp baûo hieåm phi nhaân thoï khaùc nhö doanh nghieäp baûo hieåm lieân doanh, doanh nghieäp baûo hieåm 100% voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi. 1.2.1.3. Cô caáu toå chöùc cuûa doanh nghieäp baûo hieåm phi nhaân thoï BOO Caùc doanh nghieäp baûo hieåm phi nhaân thoï muoán hoaït ñoäng kinh doanh moät caùch hieäu quaû thì caàn coù söï phoái hôïp hoaït ñoäng giöõa caùc boä phaän trong doanh nghieäp vôùi nhau. Tuøy theo qui moâ hoaït ñoäng, moät doanh nghieäp baûo hieåm coù caùc boä phaän chöùc naêng nhö boä phaän nghieäp vuï, boä phaän Marketing, boä phaän dòch vuï khaùch haøng, boä phaän nghieân cöùu vaø phaùt trieån (R&D), boä phaän taøi chính-keá toaùn, boä phaän phaùp O lyù, boä phaän nhaân söï, heä thoáng thoâng tin. Phaàn lôùn caùc doanh nghieäp baûo hieåm phi nhaân thoï coù keát caáu toå chöùc theo KIL moâ hình kim töï thaùp. Trong ñoù quyeàn löïc baét ñaàu töø ñænh kim töï thaùp vôùi moät soá ngöôøi hoaëc nhoùm ngöôøi. Quyeàn haïn sau ñoù ñöôïc phaân boá ñeán nhöõng nhoùm ngöôøi coù thöù baäc thaáp hôn. 1.2.2. Hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp baûo hieåm phi nhaân thoï http://kilobooks.com THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN 13 Hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp baûo hieåm phi nhaân thoï coù hai maûng chính laø hoaït ñoäng kinh doanh baûo hieåm vaø hoaït ñoäng ñaàu tö taøi chính. COM 1.2.2.1. Hoaït ñoäng kinh doanh baûo hieåm Hoaït ñoäng kinh doanh baûo hieåm cuûa caùc doanh nghieäp baûo hieåm phi nhaân thoï goàm coù hoaït ñoäng kinh doanh baûo hieåm goác vaø hoaït ñoäng kinh doanh taùi baûo hieåm.
Hoaït ñoäng kinh doanh baûo hieåm goác Hoaït ñoäng kinh doanh baûo hieåm goác cuûa doanh nghieäp baûo hieåm phi nhaân - Ñònh phí baûo hieåm KS. thoï thoâng qua caùc boä phaän chöùc naêng: Doanh nghieäp baûo hieåm phi nhaân thoï caàn xaùc ñònh ñöôïc giaù baùn saûn phaåm tröôùc khi cung caáp ra thò tröôøng, coâng vieäc ñoù ñöôïc goïi laø ñònh phí baûo hieåm. Vieäc BOO ñònh phí baûo hieåm ñöôïc thöïc hieän bôûi caùc ñònh phí vieân, nhöõng ngöôøi naøy coù traùch nhieäm tính toaùn vaø ñöa ra möùc phí (tyû leä phí) cho töøng loaïi saûn phaåm. Cô sôû ñònh phí baûo hieåm: Luaät soá lôùn trôû thaønh cô sôû kyõ thuaät quan troïng cuûa baûo hieåm bôûi vì noù chæ ra raèng vieäc khoâng theå tieân lieäu söï coá cho moãi tröôøng hôïp rieâng leû nay trôû thaønh coù theå O tieân lieäu khi keát hôïp soá lôùn caùc tröôøng hôïp töông ñoàng. Nhö vaäy, ngöôøi baûo hieåm coù theå ñaûm baûo moät ruûi ro hoaøn toaøn baáp beânh, baát traéc ñoái vôùi ngöôøi ñöôïc baûo hieåm. KIL Vaán ñeà ñaët ra laø ñeå tính toaùn ñöôïc xaùc suaát bieán coá ñöôïc baûo hieåm, toå chöùc baûo hieåm phaûi döïa treân vieäc thöïc hieän coâng vieäc thoáng keâ moät caùch khoa hoïc. Thoáng keâ cung caáp cho ngöôøi baûo hieåm con soá veà caùc laàn ruûi ro ñaõ xaûy ra trong quaù khöù vaø giaù trò cuûa toån thaát. Treân cô sôû ñoù, ngöôøi baûo hieåm coù theå döï baùo http://kilobooks.com THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN 14 ñöôïc möùc ñoä phaûi chi traû cho caùc ruûi ro trong töông lai vaø töông öùng laø soá phí baûo hieåm phaûi ñoùng töø ngöôøi tham gia baûo hieåm. COM Giaû söû trong moät thôøi kyø ñuû daøi, quan saùt vaø thoáng keâ treân N ñoái töôïng (N ngöôøi tham gia ) chòu taùc ñoäng cuûa cuøng moät ruûi ro X (bieán coá X). Soá laàn xuaát hieän bieán coá X laø n. Toång giaù trò toån thaát laø S. Soá löôïng bieán coá n Taàn suaát xuaát hieän bieán coá F =----------------------- = ------- Kích thöôùc maãu N KS. Toång giaù trò toån thaát S Toån thaát trung bình C =------------------------------- = -------- Soá laàn xuaát hieän n Nhö vaäy, trong kyø ñoù neáu cuøng tham gia chia seû toån thaát thì moãi ngöôøi phaûi ñoùng goùp BOO moät khoaûn laø: S S n P = -------- = --------- x ------- = C x F N n N Neáu N ñoái töôïng tieáp tuïc hoaït ñoäng ñoù trong töông lai vaø giaû ñònh raèng caùc ñieàu kieän taùc ñoäng ñeán ruûi ro X khoâng thay ñoåi thì moãi ngöôøi coù theå ñoùng goùp moät O khoaûn P töông töï ngay töø ñaàu kyø. Töông töï döïa treân keát quaû thoáng keâ kinh nghieäm veà ruûi ro trong quaù khöù, KIL ñoàng thôøi phaân tích nhöõng bieán ñoäng coù theå coù trong töông lai, ngöôøi baûo hieåm coù theå döï baùo xaùc suaát vaø möùc traàm troïng cuûa ruûi ro. Töø ñoù tính toaùn ñöôïc möùc ñoùng goùp (phí baûo hieåm) cuûa töøng ngöôøi tham gia baûo hieåm. Phí baûo hieåm ñöôïc xaùc ñònh chính xaùc hay khoâng tuyø thuoäc vaøo döï baùo coù chính xaùc hay khoâng. Möùc ñoä chính http://kilobooks.com THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN 15 xaùc cuûa döï baùo phuï thuoäc vaøo kích thöôùc cuûa maãu thoáng keâ, thôøi gian quan saùt vaø vieäc nhaän daïng chính xaùc caùc yeáu toá taùc ñoäng. COM Trong quaù trình hoaït ñoäng laâu daøi, ngöôøi baûo hieåm phaûi theo doõi thöôøng xuyeân söï bieán ñoäng cuûa caùc yeáu toá thoáng keâ nhaèm ñieàu chænh khi caàn thieát phí baûo hieåm cho phuø hôïp vôùi thöïc teá dieãn bieán ruûi ro toån thaát. Rieâng ñoái vôùi caùc nghieäp vuï baûo hieåm baét buoäc thì phí baûo hieåm do Nhaø nöôùc quy ñònh. - Khai thaùc baûo hieåm KS. Vieäc khai thaùc baûo hieåm ôû caùc doanh nghieäp baûo hieåm phi nhaân thoï laø quaù trình ñaùnh giaù ruûi ro vaø ra quyeát ñònh veà vieäc chaáp nhaän hay khoâng chaáp nhaän ruûi ro hoaëc chaáp nhaän ruûi ro ôû möùc ñoä naøo. Quaù trình ñaùnh giaù ruûi ro coù theå thöïc hieän sô boä qua khai thaùc vieân hoaëc BOO chuyeån cho boä phaän ñaùnh giaù ruûi ro chuyeân nghieäp cuûa doanh nghieäp, coù theå ñaùnh giaù ruûi ro theo töøng nghieäp vuï saûn phaåm rieâng bieät. Sau khi ñaùnh giaù ruûi ro vaø chaáp nhaän ruûi ro ñoù, doanh nghieäp baûo hieåm phi nhaân thoï seõ tieáân haønh caáp ñôn baûo hieåm, giaáy chöùng nhaän baûo hieåm hoaëc hôïp ñoàng baûo hieåm. O Beân caïnh keânh phaân phoái tröïc tieáp, keânh phaân phoái qua trung gian ñoái vôùi caùc doanh nghieäp baûo hieåm phi nhaân thoï luoân giöõõ vai troø quan troïng. KIL o Hoaït ñoäng ñaïi lyù baûo hieåm Hoaït ñoäng ñaïi lyù baûo hieåm laø hoaït ñoäng giôùi thieäu chaøo baùn saûn phaåm baûo hieåm, giao keát hôïp ñoàng baûo hieåm vaø caùc coâng vieäc khaùc nhaèm thöïc hieän hôïp ñoàng baûo hieåm theo uûy quyeàn cuûa doanh nghieäp baûo hieåm. http://kilobooks.com THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN 16 Ñaïi lyù baûo hieåm laø ngöôøi ñöôïc doanh nghieäp baûo hieåm uûy quyeàn, ñaïi dieän doanh nghieäp baûo hieåm chaøo baùn saûn phaåm baûo hieåm vaø ñöôïc höôûng thuø lao töø keáât COM quaû kinh doanh (hoa hoàng ñaïi lyù baûo hieåm). Phaïm vi cung caáp saûn phaåm cuûa ñaïi lyù thöôøng laø nhöõng nghieäp vuï ñôn giaûn vaø phoå bieán o Hoaït ñoäng moâi giôùi baûo hieåm Hoaït ñoäng moâi giôùi baûo hieåm laø vieäc cung caáp thoâng tin tö vaán cho beân mua baûo hieåm veà saûn phaåm baûo hieåm, ñieàu kieän baûo hieåm, möùc phí baûo hieåm, doanh nghieäp baûo hieåm vaø caùc ñieàu kieän coù lieân quan ñeán vieäc ñaøm phaùn vaø thöïc hieän hôïp KS. ñoàng baûo hieåm theo yeâu caàu cuûa beân mua baûo hieåm. Moâi giôùi baûo hieåm phi nhaân thoï laø ngöôøi ñöôïc ngöôøi ñöôïc baûo hieåm uûy quyeàn, coù nhieäm vuï tìm kieám trong soá caùc doanh nghieäp baûo hieåm phi nhaân thoï ñang hoaït ñoäng treân thò tröôøng moät doanh nghieäp baûo hieåm phi nhaân thoï ñaûm baûo cung BOO caáp baûo hieåm vôùi söï töông thích toát nhaát giöõa phí baûo hieåm vaø chaát löôïng dòch cuûa doanh nghieäp baûo hieåm ñoù. Thu nhaäp chính cuûa moâi giôùi laø töø hoaït ñoäng baûo hieåm, do beân mua baûo hieåm vaø/hoaëc doanh nghieäp baûo hieåm chi traû. Nhaø baûo hieåm moâi giôùi phaûi coù baûo hieåm traùch nhieäm ngheà nghieäp nhö moät ñieàu kieän ñaêng kyù haønh ngheà. O - Giaûi quyeát caùc khieáu naïi chi traû boài thöôøng Khi coù khieáu naïi yeâu caàu giaûi quyeát töø phía khaùch haøng, doanh nghieäp baûo KIL hieåm phi nhaân thoï seõ tieán haønh thöïc hieän caùc coâng vieäc xaùc minh, xaùc ñònh toån thaát vaø giaûi quyeát quyeàn lôïi trong phaïm vi traùch nhieäm ñaõ cam keát trong hôïp ñoàng. Vieäc giaûi quyeát khieáu naïi trong nhöõng tröôøng hôïp phöùc taïp coù theå caàn ñeán söï tham gia cuûa caùc toå chöùc giaùm ñònh ñoäc laäp hoaëc söï can thieäp cuûa cô quan phaùp luaät. http://kilobooks.com THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN 17 - Caùc hoaït ñoäng khaùc Cuõng nhö caùc doanh nghieäp kinh doanh khaùc, doanh nghieäp baûo hieåm phi COM nhaân thoï cuõng coù caùc hoaït ñoäng nhö Marketing, nhaân söï, taøi chính-keá toaùn, phaùp lyù, dòch vuï khaùch haøng, heä thoáng thoâng tin, giaùm saùt. Tuy nhieân, do ñaëc thuø rieâng cuûa ngaønh neân hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp baûo hieåm phi nhaân thoï phaûi coù nhöõng qui ñònh rieâng cho hoaït ñoäng kinh doanh nhö vieäc trích laäp döï phoøng, chi traû hoa hoàng, giaùm ñònh toån thaát, ñeà phoøng haïn cheá toån thaát.
Hoaït ñoäng kinh doanh taùi baûo hieåm KS. Taùi baûo hieåm laø moät nghieäp vuï qua ñoù moät toå chöùc baûo hieåm chuyeån cho moät toå chöùc baûo hieåm khaùc moät phaàn ruûi ro maø toå chöùc ñoù ñaõ chaáp nhaän baûo hieåm. Kinh doanh taùi baûo hieåm bao goàm: - Chuyeån moät phaàn traùch nhieäm ñaõ nhaän baûo hieåm cho moät hay nhieàu doanh BOO nghieäp baûo hieåm khaùc; - Nhaän baûo hieåm laïi moät phaàn hay toaøn boä traùch nhieäm maø doanh nghieäp baûo hieåm khaùc ñaõ nhaän baûo hieåm. 1.2.2.2. Hoaït ñoäng ñaàu tö taøi chính Phí baûo hieåm phi nhaân thoï theo nguyeân taéc “öùng tröôùc” neân quyõ baûo hieåm O seõ coù thôøi gian nhaøn roãi, ñaây chính laø cô sôû quan troïng cho hoaït ñoäng ñaàu tö cuûa quyõ baûo hieåm. Treân thò tröôøng taøi chính, caùc toå chöùc baûo hieåm phi nhaân thoï laø moät trong KIL nhöõng nhaø ñaàu tö coù qui moâ voán lôùn. - Nguoàn voán ñaàu tö cuûa doanh nghieäp baûo hieåm phi nhaân thoï bao goàm voán ñieàu leä, quyõ döï tröõ baét buoäc, caùc khoaûn laõi cuûa nhöõng naêm tröôùc chöa söû duïng heát,... - Caùc lónh vöïc ñaàu tö taøi chính cuûa doanh nghieäp baûo hieåm phi nhaân thoï laø mua traùi phieáu Chính phuû; mua coå phieáu, traùi phieáu doanh nghieäp; kinh doanh baát http://kilobooks.com THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN 18 ñoäng saûn; goùp voán vaøo caùc doanh nghieäp; uûy thaùc ñaàu tö qua caùc toå chöùc taøi chính- tín duïng. COM 1.2.3. Caùc vaên baûn phaùp lyù cuûa Vieät Nam trong lónh vöïc kinh doanh baûo hieåm phi nhaân thoï Vaên baûn phaùp lyù cho hoaït ñoäng kinh doanh baûo hieåm phi nhaân thoï ñöôïc theå hieän qua Luaät Kinh doanh baûo hieåm, Nghò ñònh, Thoâng tö höôùng daãn thi haønh Luaät Kinh doanh baûo hieåm vaø caùc vaên baûn khaùc coù lieân quan ñeán hoaït ñoäng kinh doanh baûo hieåm. 04 naêm 2001. KS. - Luaät Kinh doanh baûo hieåm soá 24/2000/QH10 coù hieäu löïc töø ngaøy 01 thaùng - Boä Luaät daân söï naêm 2005 - Boä Luaät haøng haûi naêm 2005 BOO - Nghò ñònh soá 118/2003/NÑ-CP cuûa Chính phuû ngaøy 13/10/2003 qui ñònh xöû phaït haønh chính trong lónh vöïc kinh doanh baûo hieåm; - Nghò ñònh soá 45/2007/NÑ-CP cuûa Chính phuû ngaøy 27/03/2007 qui ñònh chi tieát thi haønh moät soá ñieàu cuûa Luaät Kinh doanh baûo hieåm; - Nghò ñònh soá 46/2007/NÑ-CP cuûa Chính phuû ngaøy 27/03/2007 qui ñònh cheá O ñoä taøi chính ñoái vôùi doanh nghieäp baûo hieåm vaø doanh nghieäp moâi giôùi baûo hieåm; - Thoâng tö soá 155/2007/TT-BTC cuûa Boä Taøi chính ngaøy 20/12/2007 höôùng KIL daãn thi haønh Nghò ñònh soá 45/2007/NÑ-CP cuûa Chính phuû ngaøy 27 thaùng 03 naêm 2007 qui ñònh chi tieát thi haønh moät soá ñieàu cuûa Luaät Kinh doanh baûo hieåm; - Thoâng tö 156/2007/TT-BTC cuûa Boä Taøi chính höôùng daãn thi haønh Nghò ñònh soá 46/2007/NÑ-CP cuûa Chính phuû ngaøy 27/03/2007 qui ñònh cheá ñoä taøi chính ñoái vôùi doanh nghieäp baûo hieåm vaø doanh nghieäp moâi giôùi baûo hieåm; http://kilobooks.com THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN 19 - Quyeát ñònh soá 153/2003/QÑ-BTC ngaøy 22/09/2003 veà vieäc ban haønh Heä thoáng chæ tieâu giaùm saùt doanh nghieäp baûo hieåm; COM Ngoaøi ra coøn coù caùc vaên baûn qui ñònh veà baûo hieåm baét buoäc nhö Quyeát ñònh soá 23/2007/QÑ-BTC ngaøy 09/04/2007 cuûa Boä Taøi chính veà vieäc ban haønh cheá ñoä baûo hieåm traùch nhieäm daân söï chuû xe cô giôùi; Nghò ñònh soá 130/2006/NÑ-CP ngaøy 08/11/2006 qui ñònh cheá ñoä baûo hieåm chaùy, noå baét buoäc vaø Quyeát ñònh soá 28/2007/QÑ-BTC ngaøy 24/04/2007 veà vieäc ban haønh qui taéc vaø bieåu phí baûo hieåm chaùy noå baét buoäc,... NGHIEÄP BAÛO HIEÅM PHI NHAÂN THOÏ KS. 1.3. CÔ SÔÛ ÑAÙNH GIAÙ HIEÄU QUAÛ HOAÏT ÑOÄNG CUÛA CAÙC DOANH Theo heä thoáng caùc chæ tieâu giaùm saùt doanh nghieäp baûo hieåm cuûa Boä Taøi chính, moät soá chæ tieâu ñaùnh giaù hieäu quaû hoaït ñoäng kinh doanh cuûa caùc DNBH PNT BOO haïch toaùn phuï thuoäc ñöôïc theå hieän qua caùc chæ tieâu: 1.3.1. Chæ tieâu doanh thu phí baûo hieåm goác Nhöõng thay ñoåi veà doanh thu phí baûo hieåm goác qua caùc naêm giuùp ñaùnh giaù naêng löïc khai thaùc cuûa doanh nghieäp baûo hieåm phi nhaân thoï: thuùc ñaåy doanh thu taêng tröôûng oån ñònh, beàn vöõng do môû roäng qui moâ hoaït ñoäng hay laø daáu hieäu cho O thaáy doanh nghieäp baûo hieåm phi nhaân thoï chaám döùt khai thaùc moät soá nghieäp vuï naøo ñoù, thu heïp phaïm vi khai thaùc do coù nhieàu toån thaát ôû moät soá nghieäp vuï, hoaëc maát thò KIL phaàn do caïnh tranh. Chæ tieâu naøy ñöôïc tính nhö sau: Goïi Do laø doanh thu phí baûo hieåm goác naêm tröôùc, D1 laø doanh thu phí baûo hieåm goác naêm hieän taïi. D1-Do Thay ñoåi doanh thu phí baûo hieåm goác = ---------- Do http://kilobooks.com THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN 20 1.3.2. Chæ tieâu tyû leä boài thöôøng Tyû leä boài thöôøng laø moät trong caùc chæ tieâu theå hieän chaát löôïng khai thaùc vaø COM quaûn lyù ruûi ro cuûa doanh nghieäp baûo hieåm phi nhaân thoï. Tyû leä boài thöôøng coù aûnh höôûng lôùn tôùi keát quaû kinh doanh baûo hieåm cuûa doanh nghieäp baûo hieåm phi nhaân thoï. Tyû leä boài thöôøng cao coù khaû naêng laøm cho doanh nghieäp baûo hieåm phi nhaân thoï bò thua loã trong hoaït ñoäng kinh doanh baûo hieåm, laøm aûnh höôûng tôùi khaû naêng taøi chính cuûa doanh nghieäp baûo hieåm phi nhaân thoï. Chæ tieâu naøy ñöôïc tính: KS. Boài thöôøng thuoäc traùch nhieäm giöõ laïi + (taêng)/ - (giaûm) döï phoøng boài thöôøng Tyû leä boài thöôøng = ------------------------------------------------ Phí baûo hieåm thuaàn ñöôïc höôûng 1.3.3. Chæ tieâu tyû leä chi phí hoaït ñoäng kinh doanh baûo hieåm BOO Tyû leä chi phí laø moät trong caùc chæ tieâu theå hieän khaû naêng caïnh tranh cuûa doanh nghieäp baûo hieåm phi nhaân thoï thoâng qua vieäc khoáng cheá chi phí ôû möùc hôïp lyù maø vaãn ñaûm baûo hieäu quaû kinh doanh. Töông töï nhö chæ tieâu tyû leä boài thöôøng coù aûnh höôûng tôùi keát quaû kinh doanh baûo hieåm cuûa doanh nghieäp baûo hieåm phi nhaân thoï. Tyû leä chi phí cao laøm giaûm khaû naêng caïnh tranh cuûa doanh nghieäp cuõng nhö aûnh höôûng O baát lôïi tôùi lôïi nhuaän thu ñöôïc töø hoaït ñoäng kinh doanh baûo hieåm cuûa doanh nghieäp. Chæ tieâu naøy ñöôïc tính nhö sau: KIL Toång chi phí hoaït ñoäng kinh doanh baûo hieåm Tyû leä chi phí hoaït ñoäng kinh doanh baûo hieåm = ------------------------------------- Doanh thu phí baûo hieåm thuaàn 1.3.4. Chæ tieâu tyû leä keát hôïp