Lêi nãi ®Çu S¾p bíc sang thÕ kØ 21, thÕ kØ cña nÒn khoa häc kÜ thuËt ®ang ph¸t triÓn víi tèc ®é nhanh chãng. §Êt níc ta ngµy cµng hoµ nhËp h¬n vµo xu thÕ tiÕn bé ®ã cña thÕ giíi, víi nh÷ng bíc ®i c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Ó trang bÞ cho c¬ së vËt chÊt cña chóng ta ngµy cµng tiªn tiÕn h¬n hiÖn ®¹i h¬n. Nhê cã chÝnh s¸ch ®æi míi ®óng ®¾n Êy cña nhµ níc vÒ c«ng nghÖ th«ng tin vµ thu hót vèn ®Çu t cña níc ngoµi vµo ViÖt nam mµ hiÖn nay chóng ta ®· cã mét sè thiÕt bÞ ®iÖn tö ®îc sö dông ngµy cµng nhiÒu vµo c¸c ngµnh nh: Ph¸t thanh truyÒn h×nh, Bu chÝnh viÔn th«ng, c¸c viÖn nghiªn cøu, c¸c bÖnh viÖn lín, c¸c nhµ m¸y xÝ nghiÖp... Chóng ta ®ang thõa hëng nh÷ng c«ng nghÖ hiÖn ®¹i vµo cuéc sèng vµ c«ng viÖc hµng ngµy th× còng tån t¹i song song víi chÝnh nã lµ c¸c rñi ro cã thÓ x¶y ra ®èi víi c¸c c«ng nghÖ ®ã. Ch¼ng h¹n nÕu gi¶ sö hÖ thèng bu chÝnh viÔn th«ng sö dông c¸c thiÕt bÞ ®iÖn tö mµ gÆp sù cè nh sÐt ®¸nh hoÆc ®iÒu khiÓn sai kÜ thuËt th× thiÖt h¹i rÊt lµ to lín v× c¸c thiÕt bÞ nµy cã ®Æc ®iÓm lµ ph¶i nhËp ngo¹i víi gi¸ trÞ rÊt cao so víi thu nhËp cña chóng ta. §Ó kh¾c phôc nh÷ng rñi ro cã thÓ x¶y ra th× b¶o hiÓm thiÕt bÞ ®iÖn tö ra ®êi nh mét nhu cÇu tÊt yªó gióp c¸c tæ chøc, c¬ quan, xÝ nghiÖp... yªn t©m, tin tëng ®Ó sö dông c¸c thiÕt bÞ ®iÖn tö cho c«ng viÖc cña m×nh. ë ViÖt nam, cã thÓ coi b¶o hiÓm thiÕt bÞ ®iÖn tö lµ mét trong nh÷ng nghiÖp vô b¶o hiÓm phi nh©n thä míi nhÊt vµ ®©y lµ mét nghiÖp vô kh¸ phøc t¹p ®ßi hái kÜ thuËt cao trong c¸c c«ng ®o¹n vµ trong c¸ch tÝnh phÝ... Do vËy nghiªn cøu nghiÖp vô nµy lµ rÊt cÇn thiÕt ®èi víi nh÷ng ngêi lµm c«ng t¸c b¶o hiÓm. XuÊt ph¸t tõ c¬ së thùc tiÔn ®ã, nªn trong qu¸ tr×nh thùc tËp t¹i c«ng ty cæ phÇn b¶o hiÓm bu ®iÖn em ®· chän ®Ò tµi: “Thùc tÕ triÓn khai nghiÖp 1 vô b¶o hiÓm thiÕt bÞ ®iÖn tö t¹i C«ng ty cæ phÇn b¶o hiÓm bu ®iÖn” Néi dung ®Ò tµi gåm mét sè phÇn chÝnh nh sau: PhÇn I: Nh÷ng vÊn ®Ò lÝ luËn chung vÒ nghiÖp vô b¶o hiÓm thiÕt bÞ ®iÖn tö PhÇn Thùc tr¹ng triÓn khai nghiÖp vô b¶o hiÓm thiÕt II: bÞ ®iÖn tö t¹i c«ng ty cæ phÇn b¶o hiÓm bu ®iÖn PhÇn Mét sè kiÕn nghÞ nh»m gãp phÇn n©ng cao chÊt III: lîng nghiÖp vô b¶o hiÓm thiÕt bÞ ®iÖn tö. PhÇn I Nh÷ng vÊn ®Ò lÝ luËn chung vÒ nghiÖp vô b¶o hiÓm thiÕt bÞ ®iÖn tö A> Kh¸i niÖm chung vÒ b¶o hiÓm thiÕt bÞ ®iÖn tö 1-Sù cÇn thiÕt ph¶i b¶o hiÓm thiÕt bÞ ®iÖn tö a-Kh¸i niÖm vÒ thiÕt bÞ ®iÖn tö ThiÕt bÞ ®iÖn tö lµ c¸c lo¹i thiÕt bÞ cã chøa linh kiÖn b¸n dÉn vµ c¸c m¹ch ®iÖn tö, th«ng thêng c¸c thiÕt bÞ nµy kh«ng ph¶i thùc hiÖn ph¶i thùc hiÖn bÊt kú ho¹t ®éng c¬ khÝ nµo. C¸c ho¹t ®éng nh truyÒn vµ lu tr÷ th«ng tin ®o l- êng vµ ®iÒu khiÓn, thö nghiÖm, thÈm ®Þnh vµ b¸o ®éng ®Òu do thiÕt bÞ ®iÖn tö thùc hiÖn.Víi u ®iÓm lµ cã tèc ®é truyÒn cùc nhanh vµ chÝnh x¸c tuyÖt ®èi, kÝch cì c¸c linh kiÖn rÊt nhá, do ®ã chóng trë nªn rÊt quan träng trong mäi lÜnh vùc cña cuéc sèng. §¬n gi¶n lÊy vÝ dô nh kÜ thuËt ®iÖn tö ®îc øng dông vµo gi¶i quyÕt vÊn ®Ò nghiªm träng lµ n¹n giao th«ng mËt ®é cao. Th«ng qua kÜ thuËt m¸y tÝnh, kÜ thuËt ®iÖn tÝn vµ c¸c kÜ thuËt kh¸c l¾p trªn « t« vµ däc ®êng ®Ó ®¹t ®îc môc ®Ých c¶i thiÖn t×nh h×nh an 2 toµn giao th«ng vµ n©ng cao kh¶ n¨ng giao th«ng trªn ®- êng. HiÖn nay do mËt ®é xe cé dµy ®Æc mµ mçi n¨m Mü thiÖt h¹i vÒ kinh tÕ lªn tíi 100 tû ®« la, sè ngêi chÕt do tai n¹n giao th«ng mçi n¨m tíi 41.000 ngêi vµ 5 triÖu ngêi bÞ th- ¬ng. C¸c thiÕt bÞ ®iÖn tö cho phÐp tù ®éng ho¸ trong c¸c qu¶ tr×nh c«ng nghÖ vµ kiÓm tra s¶n phÈm ë c¸c xÝ nghiÖp dÖt, nhµ m¸y chÕ t¹o m« t¬, ho¸ chÊt trong hÇm má, nhµ m¸y ®ãng tµu. C¸c thiÕt bÞ ®iÖn tö trùc tiÕp lµm t¨ng n¨ng xuÊt lao ®éng, n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm, c¶i thiÖn ®iÒu kiÖn lµm viÖc. Ch¼ng h¹n, trong viÖc häc ngo¹i ng÷ chØ cÇn dïng m¸y vi tÝnh vµ hÖ thèng loa ©m thanh ta cã thÓ nghe chÝnh x¸c nh ngêi níc ngoµi nãi mµ kh«ng ph¶i cã gi¸o viªn trùc tiÕp d¹y. Ta cã thÓ ¸p dông nh÷ng thµnh tùu cña ®iÖn tö trong nh÷ng thiÕt bÞ sö dông hµng ngµy nh v« tuyÕn truyÒn h×nh, m¸y ghi ©m m¸y thu thanh. Ngoµi ra do sö dông c¸p quang vµ hÖ thèng vÖ tinh mµ kh¶ n¨ng liªn l¹c toµn cÇu sÏ ®îc thùc hiÖn mét c¸ch dÔ dµng kh¶ n¨ng lùa chän bÊt cø ch¬ng tr×nh v« tuyÕn vµ radio hoËc thËm chÝ thùc hiÖn ch- ¬ng tr×nh riªng tõ b¨ng ghi hoÆc phÝm, kh¶ n¨ng thu t¹i nhµ nh÷ng b¶n in nh; tin tøc b¸o chÝ, nh÷ng t liÖu kh¸c nhau tõ trung t©m tÝnh to¸n. §Ó t×m hiÓu mét c¸ch chi tiÕt vÒ thiÕt bÞ ®iÖn tö phôc vô cho ®Ò tµi nµy, cã thÓ ph©n lo¹i thiÕt bÞ ®iÖn tö ra lµm c¸c lo¹i nh sau: - C¸c thiÕt bÞ EDP (Electronic Data processing) vµ c¸c thiÕt bÞ ®iÖn tö dïng trong v¨n phßng (m¸y vi tÝnh, m¸y tÝnh trung t©m), c¸c thiÕt bÞ ngo¹i vi nh m¸y in, m¸y ®Õm, m¸y photocopy, m¸y chiÕu... 3 -ThiÕt bÞ viÔn th«ng: thiÕt bÞ ®iÖn tho¹I (ë c¸c tæng ®µi ®iÖn tö), thiÕt bÞ truyÒn xa (hÖ thèng telex,selex. .. ) - ThiÕt bÞ thu thanh truyÒn h×nh: c¸c thiÕt bÞ rada, tr¹m vÖ tinh mÆt ®Êt, c¸c bé kÝnh thiªn v¨n..., camªra truyÒn h×nh, thiÕt bÞ ghi h×nh, thiÕt bÞ t¹o h×nh, phßng ghi vµ sao video. - ThiÕt bÞ chiÕu s¸ng vµ thiÕt bÞ hµng h¶i: thiÕt bÞ ®Ìn chiÕu, ®Ìn pha, ®Ìn huúnh quang, c¸c hÖ thèng tÝn hiÖu, c¸c hÖ thèng v« tuyÕn ®iÖn tho¹i vµ thiÕt bÞ hµng h¶i b»ng ®iÖn tö. - ThiÕt bÞ y tÕ: thiÕt bÞ tia X quang dïng cho chÈn ®o¸n, thiÕt bÞ bøc x¹ ®¼ng híng dïng ®Ó trÞ liÖu, thiÕt bÞ ph©n tÝch dïng trong y häc. .. - C¸c bé truyÒn dÉn vµ ph¸t tÝn hiÖu: c¸c hÖ thèng b¸o ®éng, hÖ thèng ®ång hå ®o, m¸y dß t×m vµ c¸c hÖ thèng liªn l¹c bªn trong. V× ph¹m vi bµi viÕt cã h¹n, nªn em chØ ®i s©u vµo c¸c thiÕt bÞ mµ thùc tÕ c«ng ty B¶o hiÓm Bu ®iÖn (gäi t¾t lµ PTI) ®· triÓn khai vÒ nghiÖp vô. §ã lµ thiÕt bÞ EDP, thiÕt bÞ viÔn th«ng, thiÕt bÞ thu ph¸t thanh, truyÒn h×nh. b, Sù cÇn thiÕt ph¶i b¶o hiÓm thiÕt bÞ ®iÖn tö: Bíc vµo thÕ kØ 21, sù ph¸t triÓn cña khoa häc kÜ thuËt sÏ lµ vÊn ®Ò then chèt cho sù đi lªn cña thÕ giíi v¨n minh. C¸c m¸y mãc thiÕt bÞ ®a sè liªn quan ®Õn ®iÖn tö, tõ c¸c m¸y tÝnh c¸ nh©n cho ®Õn nh÷ng vÖ tinh ®ang bay quanh tr¸i ®Êt cña chóng ta. Do ®ã ®ßi hái ph¶i cã sù ®¶m b¶o vÒ mÆt tµi chÝnh nh»m tiÕn triÓn liªn tôc nhanh chãng vµ cã hiÖu qu¶. 4 C¸c rñi ro ®îc b¶o hiÓm trong b¶o hiÓm thiÕt bÞ ®iÖn tö còng rÊt ®a d¹ng, tõ c¸c rñi ro thiªn tai: ma, b·o, lôt... cho tíi c¸c rñi ro do con ngêi g©y ra nh: sai lÇm trong thiÕt kÕ, sai lÇm cña ngêi ®iÒu khiÓn, hµnh ®éng ph¸ ho¹i... chØ cÇn mét sai sãt nhá, cã thÓ rÊt nhá x¶y ra còng cã thÓ dÉn ®Õn nhøng hËu qu¶ to lín kh«ng thÓ lêng tríc ®îc. Nã g©y t¸c h¹i kh«ng chØ cho mét ngµnh hay mét khu vùc kinh tÕ quèc ®©n mµ cßn cho nhiÒu ngµnh nhiÒu lÜnh vùc kinh tÕ kh¸c nhau. Nã còng cã thÓ lµm chËm h¼n l¹i sù tiÕn triÓn cña mét ngµnh khoa häc. §Æc biÖt ngµy nay nhiÒu c«ng tr×nh, m¸y mãc, thiÕt bÞ víi c¸c chøc n¨ng tù ®éng ho¸, chuyªn m«n ho¸ cao, cã gi¸ trÞ rÊt lín. NÕu tai n¹n x¶y ra cã thÓ dÉn tíi thiÖt h¹i to lín, thËm chÝ cã thÓ dÉn ®Õn ph¸ s¶n. Còng gièng nh lo¹i h×nh b¶o hiÓm kh¸c, b¶o hiÓm thiÕt bÞ ®iÖn tö nh»m æn ®Þnh ho¹t ®éng cña c¸c tæ chøc kinh tÕ trong trêng hîp ch¼ng may gÆp c¸c rñi ro nãi trªn. Víi viÖc thu phÝ b¶o hiÓm cña nhiÒu tæ chøc kinh tÕ vµ c¸ nh©n cã liªn quan trong x· héi ®Ó lËp qòi b¶o hiÓm vµ quan hÖ t¸i b¶o hiÓm cã ®ñ kh¶ n¨ng båi thêng ngay tæn thÊt cho ngêi ®îc b¶o hiÓm, cho dï tæn thÊt cã lín tíi møc nµo ®i ch¨ng n÷a, gióp hä nhanh chãng kh¾c phôc hËu qu¶ tæn thÊt, kh«i phôc s¶n xuÊt kinh doanh vµ ®êi sèng. §Æc biÖt trong c¬ chÕ thÞ trêng hiÖn nay, mçi tæ chøc, ®¬n vÞ, xÝ nghiÖp ®Òu ph¶I tù chñ vÒ mÆt tµi chÝnh vµ chñ ®éng trong kinh doanh. Víi c¬ së vËt chÊt s½n cã cña m×nh, hä ph¶i lo liÖu lµm sao s¶n xuÊt kinh doanh ®¹t ®îc hiÖu qu¶ cao nhÊt. C¬ chÕ míi ®ã võa thóc ®Èy sù ph¸t triÓn s¶n xuÊt cña c¸c xÝ nghiÖp, mÆt kh¸c ®ßi hái c¸c xÝ nghiÖp ph¶i tù chñ h¬n trong s¶n xuÊt kinh doanh v× víi viÖc xo¸ bá c¬ chÕ bao cÊp, c¸c xÝ nghiÖp sÏ kh«ng ®îc Nhµ níc trî cÊp trong c¸c trêng hîp lµm ¨n kh«ng cã hiÖu qu¶ hoÆc kh«ng may gÆp ph¶i rñi ro lµm ¶nh hëng ®Õn s¶n 5 xuÊt, kinh doanh. §iÒu ®ã, buéc c¸c doanh nghiÖp ph¶i quan t©m ®Õn vÊn ®Ò b¶o hiÓm. NÕu tham gia b¶o hiÓm, trong trêng hîp gÆp ph¶i c¸c rñi ro g©y ra thiÖt h¹i tíi tµi s¶n, tiÒn vèn cña hä th× b¶o hiÓm sÏ båi thêng kÞp thêi c¸c tæn thÊt ®ã, gióp ngêi ®îc b¶o hiÓm gi¶i quyÕt ngay khã kh¨n vÒ mÆt tµi chÝnh, kh«ng cÇn xin ng©n s¸ch nhµ níc trî cÊp. C¨n cø vµo ®iÒu kiÖn tµi chÝnh cña m×nh, chØ víi mét kho¶n phÝ b¶o hiÓm rÊt nhá tr¶ cho ngêi b¶o hiÓm, khi gÆp tæn thÊt ngêi ®îc b¶o hiÓm sÏ nhËn ®îc kho¶n tiÒn båi thêng cña ng- êi b¶o hiÓm vµ sÏ chñ ®éng nhanh chãng kh«I phôc, ®a s¶n xuÊt kinh doanh trë l¹i b×nh thêng. Ngoµi ra, khi tiÕn hµnh b¶o hiÓm thiÕt bÞ ®iÖn tö Ngêi b¶o hiÓm cïng víi c¸c ngµnh, c¸c c¬ quan h÷u quan kh¸c phèi hîp tiÕn hµnh c«ng t¸c ®Ì phßng, h¹n chÕ tæn thÊt nh»m ng¨n chÆn cã hiÖu qu¶ c¸c rñi ro cã thÓ g©y ra thiÖt h¹i ®èi víi tµi s¶n, con ngêi. §Æc biÖt trong lÜnh vùc b¶o hiÓm thiÕt bÞ ®iÖn tö, c¸c biÖn ph¸p ®Ò phßng, ch÷a ch¸y, kiÓm tra, gi¸m ®Þnh c¸c thiÕt bÞ m¸y mãc, ®ãng vai trß quan träng. Theo th«ng lÖ, tríc khi tiÕn hµnh b¶o hiÓm, ngêi b¶o hiÓm ph¶i theo râi, kiÓm tra vµ ®¸nh gi¸ møc ®é rñi ro cña ®èi tîng ®îc yªu cÇu b¶o hiÓm, trªn c¬ së ®ã sÏ ®ãng gãp kÞp thêi cho ngêi ®îc b¶o hiÓm c¸c biÖn ph¸p cÇn thiÕt ®Ó h¹n chÕ kha n¨ng x¶y ra c¸c rñi ro g©y nguy h¹i cho tµi s¶n ®îc b¶o hiÓm. c,Vai trß vµ t¸c dông cña b¶o hiÓm thiÕt bÞ ®iÖn tö B¶o hiÓm thiÕt bÞ ®iÖn tö (Electronic Equipment Insurance-EEI) cã mét sè u ®iÓm so víi c¸c lo¹i h×nh b¶o hiÓm kh¸c nh: Mét lµ, EEI ®a ra kh¸i niÖm b¶o hiÓm réng r·i nhÊt trong ngµnh b¶o hiÓm. Dùa trªn ®¬n b¶o hiÓm mäi rñi ro víi rÊt Ýt c¸c ®iÒu kiÖn lo¹i trõ, nã b¶o ®¶m viÖc båi thêng sau khi 6 tæn thÊt hay h háng, thËm chÝ c¶ trong c¸c trêng hîp kh«ng ®¸ng quan t©m hay kh«ng quan träng ®èi víi tµi s¶n kh¸c vÝ dô nh viÖc vËn hµnh kh«ng cã chuyªn m«n, dao ®éng ®iÖn ¸p, ¸m khãi, Èm ít vµ næ ®Ìn ch©n kh«ng. Tuy nhiªn, c¸c hiÓm ho¹ Êy ®· g©y ra mét rñi ro rÊt nghiªm träng cho thiÕt bÞ ®iÖn tö cã ®é nh¹y c¶m vÒ tÇn sè vµ tÝnh khèc liÖt. Còng nh vËy, mét nguyªn nh©n t¬ng ®èi nhá nhng còng cã thÓ ¶nh hëng lín vÒ tµi chÝnh ®èi víi tÝnh liªn tôc cña ho¹t ®éng kinh doanh bëi v× c¸c ho¹t ®éng nµy cã thÓ hoµn toµn phô thuéc vµo t×nh tr¹ng søc khoÎ cña “tr¸i tim" thiÕt bÞ ®iÖn tö. Hai lµ, ®iÒu kho¶n tiªu chuÈn trong b¶o hiÓm thiÕt bÞ ®iÖn tö cã ®a ra ®iÒu kiÖn hoµn tr¶ tiÒn trªn c¬ së gi¸ trÞ thay thÕ míi. §iÒu nµy ®· ®Æt ngêi ®îc b¶o hiÓm vµo mét vÞ trÝ s½n cã nguån tiÒn ®Çy ®ñ ®Ó thay thÕ ngay lËp tøc vµ kh«ng cã sù khÊu trõ th«ng thêng theo ®iÒu kiÖn “míi thay cò". Ba lµ, B¶o hiÓm thiÕt bÞ ®iÖn tö më réng c¶ víi thiÖt h¹i mäi lÜnh vùc phÇn mÒm vµ sù øng dông cña nã. Ngµy nay, d÷ liÖu gèc vµ d÷ liÖu giao dÞch ®îc lu tr÷ vµo m¸y tÝnh lµ nguån th«ng tin phæ biÕn cña mçi c«ng ty do ®ã c¶ phÇn mÒm vµ d÷ liÖu lµ nh÷ng tµi s¶n rÊt cã gi¸ trÞ ®èi víi mäi doanh nghiÖp. Sù tån t¹i vµ tÝnh chÝnh x¸c cña chóng bÞ ®e do¹ bëi rÊt nhiÒu rñi vµ hiÓm ho¹ ®a d¹ng khi so s¸nh víi chÝnh thiÕt bÞ ®ã. C¸c ho¹t ®éng cã thÓ bÞ gi¸n ®o¹n cho tíi khi viÖc phôc håi ®Çy ®ñ th«ng tin ®îc tiÕn hµnh. Bèn lµ, ®Ó chiÒu theo ý kh¸ch hµng, b¶o hiÓm thiÕt bÞ ®iÖn tö cã thÓ thay ®æi phï hîp víi tõng nhu cÇu th«ng qua c¸c b¶n söa ®æi bæ xung vµ c¬ cÊu ®Þnh gi¸ rñi ro. 2. LÞch sö ph¸t triÓn b¶o hiÓm thiÕt bÞ ®iÖn tö 7 a) Kh¸i qu¸t vÒ lÞch sö b¶o hiÓm kÜ thuËt So víi c¸c lo¹i h×nh b¶o hiÓm kh¸c nh: B¶o hiÓm hµng h¶i, b¶o hiÓm ch¸y... th× b¶o hiÓm kÜ thuËt ra ®êi chËm h¬n. Cã thÓ nãi r»ng: B¶o hiÓm kÜ thuËt ra ®êi cïng víi sù xuÊt hiÖn cña cuéc c¸ch m¹ng khoa häc kÜ thuËt vµ chÝnh sù ph¸t triÓn cña khoa häc kÜ thuËt lµ ®éng lùc thóc ®Èy sù lín m¹nh kh«ng ngõng cña lÜnh vùc b¶o hiÓm nµy. Ta cã thÓ ®a ra mét vµI sè liÖu ®Ó so s¸nh nh sau: - B¶o hiÓm ch¸y ra ®êi tõ n¨m 1667 - B¶o hiÓm hµng h¶i ra ®êi vµo n¨m1687 - §¬n b¶o hiÓm kÜ thuËt ®Çu tiªn xuÊt hiÖn vµo n¨m 1859 §ã lµ ®¬n b¶o hiÓm vÒ m¸y mãc vµ n¨m 1859 xuÊt hiÖn ®¬n b¶o hiÓm ®Çu tiªn cho nåi h¬i. Tuy sinh sau ®Î muén h¬n so víi c¸c lo¹i h×nh b¶o hiÓm kh¸c, nhng víi sù ph¸t triÓn nhanh chãng cña khoa häc kü thuËt, ®Æc biÖt trong thÕ kû 20 nµy, b¶o hiÓm kÜ thuËt còng ®· tiÕn ®îc nh÷ng bíc dµi quan träng vµ trë thµnh mét trong nh÷ng lo¹i h×nh b¶o hiÓm quan träng nhÊt hiÖn nay. Trong n¨m 1972, tæng sè phÝ BHKT t¹i CHLB §øc chØ ®¹t 567 triÖu DM, nhng n¨m 1981 ®· t¨ng lªn tíi 1294 triÖu DM BHKT hiÖn nay ®· x©m nhËp vµo hÇu hÕt c¸c lÜnh vùc cña ho¹t ®éng kinh tÕ, khoa häc trªn toµn thÕ giíi, tõ viÖc b¶o hiÓm c¸c m¸y mãc trong c¸c xÝ nghiÖp s¶n xuÊt, c¸c dông cô tinh vi trong y tÕ, trong c¸c phßng thÝ nghiÖp cho tíi viÖc b¶o hiÓm cho c«ng tr×nh x©y l¾p khæng lå, c¸c c«ng t¸ l¾p r¸p m¸y bay, tµu biÓn cì lín vµ cho c¶ con tµu vò trô... c«ng ty Munich Re, mét c«ng ty t¸i b¶o hiÓm ®øng ®Çu thÕ giíi,lµ mét trong nh÷ng c«ng ty ®· s¸ng lËp vµ phæ biÕn réng r·i lo¹i h×nh b¶o hiÓm nµy cïng víi c¸c c«ng ty 8 kh¸c trªn thÞ trêng b¶o hiÓm Lon don -trung t©m b¶o hiÓm thÕ giíi. b) Sù ra ®êi vµ ph¸t triÓn cña b¶o hiÓm thiÕt bÞ ®iÖn tö B¶o hiÓm thiÕt bÞ ®iÖn tö lµ mét nghiÖp vô b¶o hiÓm tuy ra ®êi muén h¬n so víi c¸c lo¹i h×nh b¶o hiÓm kh¸c nh- ng ®· ph¸t triÓn rÊt nhanh vµ chiÕm mét tû lÖ lín trong doanh thu phÝ b¶o hiÓm kÜ thuËt. Gäi lµ ra ®êi muén nhng nh×n l¹i lÞch sö ph¸t triÓn cña lo¹i h×nh b¶o hiÓm nµy, chóng ta thÊy nã còng ®· cã trªn 70 n¨m ph¸t triÓn. Tõ nh÷ng n¨m 20 cña thÕ kØ nµy ®· xuÊt hiÖn nh÷ng hîp ®ång b¶o hiÓm thiÕt bÞ ®iÖn tö nh lµ nh÷ng phÇn bæ xung cho c¸c hîp ®ång thuª mín vµ b¶o dìng thiÕt bÞ. Vµo n¨m 1921 c«ng ty chuyªn vÒ b¶o hiÓm thiÕt bÞ ®iÖn tö ®Çu tiªn trªn thÕ giíi ®· ®îc thµnh lËp. Víi nguån gèc cña nã trong nh÷ng n¨m 1920 ë §øc, b¶o hiÓm ®iÖn ¸p thÊp, nh tªn gäi cña nã sau ®ã ®îc b¾t ®Çu nh mét lo¹i h×nh b¶o hiÓm chuyªn biÖt cho thiÕt bÞ ®iÖn tho¹i, chñ yÕu lµ ®Ó b¶o vÖ c¸c c«ng ty thuª bao ®iÖn tho¹i chèng l¹i ¶nh hëng vÒ mÆt tµi chÝnh cã tÝnh chÊt hËu qu¶ cña tæn thÊt hay h háng thiÕt bÞ. Trong nh÷ng n¨m 30, ph¹m vi vña nh÷ng thiÕt bÞ ®îc b¶o hiÓm ®îc më réng bao gåm c¸c hÖ thèng loa chuyªn dïng, hÖ thèng tÝn hiÖu ¸nh s¸ng vµ hÖ thèng b¸o ch¸y còng nh c¸c thiÕt bÞ viÔn th«ng kh¸c, tiÕp ®Õn lµ xuÊt hiÖn cña thÕ hÖ m¸y tÝnh ®iÖn tö. C«ng nghÖ m¸y tÝnh hiÖn ®¹i ®· ph¸t triÓn vµ ®îc hoµn chØnh bëi KONZADZNSE tai §øc vµo n¨m 1941. Trong cïng thêi gian ®ã ë Mü, h×nh thµnh chuçi m¸y tÝnh ®iÒu khiÓn tù ®éng, bíc tiÕp theo lµ sö dông c¸c èng ®iÖn tö cho 9 viÖc tÝnh to¸n. M¸y tÝnh lín nhÊt ENIAC lµ mét hÖ thèng khæng lå víi h¬n 18000 èng ®iÖn tö, 1500 thiÕt bÞ ngo¹i vi kh¸c vµ cã møc tiªu thô trªn 150KW. Sau ®ã lµ mét ch¬ng tr×nh ghi nhí ®îc ph¸t hiÖn bëi nhµ to¸n häc John Newman trong n¨m 1948. Cho ®Õn n¨m 1950, cã sù thay thÕ c¸c èng ®iÖn tö b»ng transito vµ diot. Tõ tríc ®Õn n¨m 1960 vi m¹ch ®iÖn tö më ®êng cho “c¸ch m¹ng c«ng nghiÖp lÇn thø 3" TiÕp ®Õn n¨m 1970: nh÷ng yÕu tè rñi ro míi xuÊt hiÖn ®ßi hái ph¶i cã nh÷ng ®iÒu kiÖn b¶o hiÓm míi dÉn ®Õn sù ra ®êi ®¬n b¶o hiÓm thiÕt bÞ ®iÖn tö (EEI). N¨m 1980 EEI trë thµnh hîp ®ång b¶o hiÓm ®îc yªu cÇu nhiÒu nhÊt trong lÜnh vùc b¶o hiÓm kÜ thuËt. Kh«ng cßn nghi ngê g× n÷a, sù ph¸t triÓn nhanh chãng cña ngµnh c«ng nghiÖp ®iÖn tö trong thÕ kØ 20 cïng víi sù x©m nhËp cã nhiÒu ®æi míi cña lo¹i h×nh b¶o hiÓm thiÕt bÞ ®iÖn tö ®· t¹o ra lo¹i h×nh b¶o hiÓm chuyªn dông nµy cã tÇm quan träng hiÖn nay cña thÕ giíi b¶o hiÓm. Ngµy nay nhiÒu doanh nghiÖp kh«ng thÓ c¹nh tranh khi thiÕu v« sè c¸c lo¹i c«ng nghÖ mµ nghµnh ®iÖn tö cung cÊp vµ trong tr- êng hîp tæn thÊt hay h háng thiÕt bÞ ®iÖn tö cña m×nh nhiÒu c«ng ty cã thÓ kh«ng cã kh¶ n¨ng tån t¹i l©u dµi. T×nh h×nh nµy ®· cã lîi cho sù ph¸t triÓn cña lo¹i h×nh b¶o hiÓm thiÕt bÞ ®iÖn tö trong qu¸ khø vµ sÏ ph¸t triÓn liªn tôc trong nhiÒu n¨m tíi. HiÖn nay theo íc tÝnh th× t¹i thÞ trêng b¶o hiÓm ®øc, mét thÞ trêng ®îc coi lµ ph¸t triÓn nhÊt vª b¶o hiÓm kÜ thuËt nãi chung vµ b¶o hiÓm thiÕt bÞ ®iÖn tö nãi riªng. N¨m 1992 ë ®øc, b¶o hiÓm thiÕt bÞ ®iÖn tö ®· t¹o ra doanh thu phÝ b¶o hiÓm vît h¬n 450.000.000 U S D chiÕm gÇn 33% tæng doanh thu phÝ b¶o hiÓm kÜ thuËt. 10 ë ViÖt nam, b¶o hiÓm thiÕt bÞ ®iÖn tö ®Õn thêi ®iÓm nµy cã thÓ coi lµ mét trong nh÷ng s¶n phÈm míi nhÊt ®îc tæng c«ng ty b¶o hiÓm ViÖt Nam (Baoviet) nghiªn cøu triÓn khai b¾t ®Çu vµo th¸ng 10 n¨m 1996 3. Mét sè ®iÒu kiÖn thuËn lîi cña ViÖt nam trong viÖc h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn nghiÖp vô b¶o hiÓm thiÕt bÞ ®iÖn tö §Ó h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn nghiÖp vô b¶o hiÓm thiÕt bÞ ®iÖn tö kh«ng thÓ ®¬n thuÇn ¸p dông mét c¸ch m¸y mãc, mét sù tiÕp thu thiÕu chän läc tõ nhiÒu níc trªn thÕ giíi mµ ngoµi tÝnh lÝ thuyÕt ®Çy thuyÕt phôc th× xuÊt ph¸t ®iÓm thø hai ®ã lµ t×nh h×nh thùc tÕ, nã cã phï hîp cã kh¶ thi hay kh«ng. Còng mét nghiÖp vô b¶o hiÓm nhng chØ cã thÓ thµnh c«ng ë níc nµy nhng l¹i hoµn toµn kh«ng triÓn khai ®îc ë níc kh¸c, ®iÒu nµy còng chÝnh lµ do ®iÒu kiÖn néi t¹i cña b¶n th©n mçi níc, cã ®Æc ®iÓm vµ u thÕ riªng. C¸c ®iÒu kiÖn ®ã chÝnh lµ: ®iÒu kiÖn vÒ kinh tÕ, ®iÒu kiÖn vÒ d©n sè vµ ®iÒu kiÖn vÒ m«i trêng ph¸p lÝ. ë ViÖt nam c¸c ®iÒu kiÖn ®ã nh sau: a,§iÒu kiÖn vÒ kinh tÕ Kinh tÕ lµ mét trong nh÷ng biÓu thøc quan träng nhÊt ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn qu¸ tr×nh ph¸t triÓn nghiÖp vô nµy. Khi mét nÒn kinh tÕ nghÌo nµn th× ®iÒu kiÖn ®Çu t cho c¬ së vËt chÊt sÏ kh«ng ®îc trang bÞ hiÖn ®¹i do ®ã sÏ kh«ng cã b¶o hiÓm thiÕt bÞ ®iÖn tö. Nhng thùc tÕ lµ ë ViÖt nam kinh tÕ cha ph¶i lµ ph¸t triÓn song nh÷ng g× mµ nÒn kinh tÕ ®· ®¹t ®îc nh hiÖn nay qu¶ lµ mét ®iÒu kiÖn hÕt søc thuËn lîi cho nghiÖp vô b¶o hiÓm thiÕt bÞ ®iÖn tö ph¸t triÓn. Sau khi cã chÝnh s¸ch ®æi míi vÒ kinh tÕ, më cöa ra thÞ trêng thÕ giíi th× thÞ trêng viÖt nam vÒ c«ng nghÖ th«ng tin ®· ®îc khëi s¾c tõ ®Çu nh÷ng n¨m 90. Bíc kh¼ng ®Þnh cho sù ph¸t triÓn thÞ trêng nµy lµ t¸c ®éng vÜ m« cña nhµ níc vÒ chÝnh s¸ch c«ng nghÖ th«ng tin. Ngµy 7 th¸ng 4 n¨m 11 1993 chÝnh phñ ban hµnh NghÞ ®Þnh 49/CP x¸c ®Þnh chÝnh s¸ch, quan ®iÓm vµ môc tiªu cña viÖc ph¸t triÓn c«ng nghÖ th«ng tin ®Õn n¨m 2000. C¸c c«ng ty m¸y tÝnh tÇm cì thÕ giíi b¾t ®Çu bíc vµo thÞ trêng ViÖt Nam nh Compaq, IBM, ACER. .. Mét yÕu tè hÕt søc thuËn lîi n÷a lµ khi nÒn kinh tÕ ViÖt nam cã møc ®é t¨ng trëng cao vµ æn ®Þnh th× ®i ®«i víi nã lµ yªu cÇu phôc vô vÒ th«ng tin, phôc vô vÒ søc khoÎ cho ngêi d©n, phôc vô sinh ho¹t gi¶i trÝ hÕt søc ®îc quan t©m. §ã lµ c¸c nghµnh nh: truyÒn h×nh,thiÕt bÞ phôc vô y tÕ, c¸c trung t©m ®iÖn tö, viÖn nghiªn cøu... b¾t buéc ph¶i cã c¸c thiÕt bÞ ®iÖn tö cã gi¸ trÞ lín nhËp tõ níc ngoµi vÒ. Do ®ã muèn b¶o ®¶m cho chóng trong ®iÒu kiÖn hÕt søc phøc t¹p ë ViÖt nam, c¸c c¬ quan nh truyÒn h×nh bÖnh viÖn, bu ®iÖn, ph¶i tham gia nghiÖp vô b¶o hiÓm thiÕt bÞ ®iÖn tö. B¶ng 1:Minh ho¹ vÒ tèc ®é t¨ng trëng GDP cña ViÖt nam trong thêi gian 1994-1998 N¨m 1994 1995 1996 1997 1998 Tèc ®é t¨ng tr- 8,8 9,5 9,3 9,0 6,1 ëng(%) M«i trêng kinh tÕ nãi chung ®ang t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho nh÷ng níc kÐm ph¸t triÓn nh ViÖt nam nh÷ng c¬ héi thuËn lîi ®Ó mau chãng héi nhËp vµo m¹ng líi th«ng tin quèc tÕ. TÝnh toµn cÇu ho¸ cña m¹ng líi th«ng tin quèc tÕ biÕn bÊt cø mét quèc gia nµo kh«ng ph¶i lµ chiÒu ®i hay chiÒu ®Õn th× còng trë thµnh n¬i qu¸ c¶nh cña c¸c luång th«ng tin vµ do ®ã viÖc n©ng cao tÝnh ®ång bé cña hÖ thèng th«ng tin toµn cÇu trë thµnh yªu cÇu kh¸ch quan. Víi mét ®Êt níc h¬n 70 triÖu d©n, mÆt b»ng th«ng tin cßn nhiÒu trèng v¾ng nhng l¹i cã tèc ®é t¨ng trëng kinh tÕ cao, râ rµng thÞ trêng c«ng nghÖ th«ng tin ViÖt nam cã søc hót lín ®èi víi c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi trong lÜnh vùc nµy. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, díi t¸c ®éng cña chÝnh s¸ch ®æi míi, 12 tèc ®é t¨ng trëng kinh tÕ cao ®· më ra nh÷ng nhu cÇu to línvÒ th«ng tin trong ho¹t ®éng kinh doanh vµ møc sèng cña d©n c ®îc n©ng lªn ®· kÐo theo nh÷ng nhu cÇu míi trong giao tiÕp vµ trao ®æi th«ng tin kh«ng nh÷ng trong lÜnh vùc kinh tÕ mµ cßn trong ®êi sèng t×nh c¶m tinh thÇn vµ n©ng cao kiÕn thøc. Nh vËy, t¨ng trëng kinh tÕ vµ n©ng cao møc sèng ®ang vµ sÏ më réng thÞ trêng c«ng nghÖ th«ng tin ngµy cµng lín h¬n. §ång thêi chÝnh s¸ch më cöa vµ qu¸ ®é sang kinh tÕ thÞ trêng cßn h×nh thµnh mét khu«n khæ thÓ chÕ míi cho c¸c quan hÖ hîp t¸c vµ ®Çu t quèc tÕ ph¸t triÓn h¬n n÷a, ®Æc biÖt lµ thêi k× sau khi quan hÖ gi÷a ViÖt nam vµ Mü ®îc b×nh thêng ho¸. Trong lóc ®ã, viÖc ViÖt nam trë thµnh thµnh viªn chÝnh thøc cña ASEAN, quan hÖ kinh tÕ ViÖt nam víi NhËt b¶n, víi c¸c níc EU vµ c¸c quèc gia kh¸c trªn thÕ giíi ®ang tiÕn triÓn tèt, ®· gióp cho thÞ trêng c«ng nghÖ th«ng tin cã ®iÒu kiÖn kh«ng h¹n chÕ trong viÖc t×m kiÕm ®èi t¸c liªn doanh ®¸p øng kÞp thêi ®ßi hái cña t×nh h×nh míi. b, §iÒu kiÖn vÒ d©n sè: D©n sè lµ mét trong nh÷ng vÊn ®Ò quan träng, lµ c¬ së ®Ó c«ng ty PTI dù ®o¸n tiÒm n¨ng trong t¬ng lai, nh÷ng lç hæng cña thÞ trêng mµ c«ng ty cha khai th¸c ®îc. Do ®ã nghiªn cøu d©n sè ®Ó t×m ra ®îc thùc tÕ cña nã trªn c¸c mÆt nµy sÏ lµ mét trong nh÷ng ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt gióp c«ng ty thµnh c«ng trªn con ®êng kinh doanh b¶o hiÓm nãi chung vµ nghiÖp vô nµy nãi riªng. B¶ng 2:C«ng nghÖ th«ng tin vµ d©n sè c¸c níc Stt Quèc gia D©n sè (triÖu Sè m¸y ngêi) tÝnh/1000ngêi 1 ViÖt nam 72 0,5 2 Trung quèc 1178 1,00 3 Ên ®é 903 1,00 13 4 Philipin 68 4,00 5 Th¸i lan 59 9,00 6 Hµn quèc 45 37,00 7 §µi loan 21 74,00 8 NhËt 125 97,00 9 Hång k«ng 6 101,00 10 Singapo 3 125,00 11 New Zealand 3 147,00 12 óc 18 192,00 13 Mü 258 287,00 Nguån:PC WoRLD 12/1995 Tõ b¶ng trªn cho ta thÊy møc cÇu cña c«ng nghÖ th«ng tin mét sè níc trªn thÕ giíi. Qua b¶ng nµy ta thÊy sè m¸y vi tÝnh /1000ngêi d©n cña ViÖt nam lµ rÊt thÊp, chøng tá r»ng ViÖt nam cßn lµ mét thÞ trêng c«ng nghÖ th«ng tin tiÒm n¨ng lín. Do ®ã b¶o hiÓm trong lÜnh vùc nµy cã nhiÒu c¬ héi ®Ó ph¸t triÓn vµ ®¹t kÕt qu¶ kh¶ quan trong t¬ng lai. c,§iÒu kiÖn m«i trêng ph¸p lÝ: Chóng ta kh«ng thÓ phñ nhËn ®îc tÇm quan träng cña m«i trêng luËt ph¸p ®èi víi nghiÖp vô b¶o hiÓm thiÕt bÞ ®iÖn tö. Mét m«i trêng luËt b¶o hiÓm th«ng tho¸ng ra ®êi sím sÏ cã nhiÒu u thÕ ®èi víi c¸c c«ng ty b¶o hiÓm. ë ViÖt nam bíc ®Çu ®· cã ®îc u thÕ ®ã: + Tõ cuèi n¨m 1993 chÝnh phñ ViÖt nam ban hµnh nghÞ ®Þnh 100/CP ®Þnh híng ph¸t triÓn thÞ trêng b¶o hiÓm ViÖt nam víi viÖc cho phÐp c¸c thµnh phÇn kinh tÕ tham gia ho¹t ®éng kinh doanh b¶o hiÓm kÓ c¶ thµnh phÇn kinh tÕ t nh©n vµ níc ngoµi. Cho phÐp c¸c lo¹i h×nh b¶o hiÓm tån t¹i vµ ph¸t triÓn bao gåm c«ng ty b¶o hiÓm gèc, c«ng ty chuyªn t¸i b¶o hiÓm kÓ c¶ m¹ng líi trung gian b¶o hiÓm (m«i giíi vµ ®¹i lÝ ) 14 Mét m«i trêng nh vËy sÏ t¹o ®iÒu kiÖn cho ngµnh b¶o hiÓm nãi chung vµ b¶o hiÓm thiÕt bÞ ®iÖn tö nãi riªng tån t¹i vµ ph¸t triÓn mét c¸ch æn ®Þnh vµ v÷ng ch¾c. + Bé tµi chÝnh ®· ban hµnh c¸c v¨n b¶n díi luËt nh»m h- íng dÉn thùc hiÖn nghÞ ®Þnh 100/CP (th«ng t 46):qui ®Þnh chÕ ®é qu¶n lÝ tµi chÝnh ®èi víi doanh nghiÖp b¶o hiÓm (th«ng t 45):qui ®Þnh chÕ ®é hoa hång b¶o hiÓm (th«ng t 76 vµ 02 )qui ®Þnh t¸i b¶o hiÓm b¾t buéc (qui ®Þnh 1235)híng dÉn b¶o hiÓm c¸c c«ng tr×nh x©y dùng theo nghÞ ®Þnh 117/CP(th«ng t 105) + LuËt b¶o hiÓm ®ang ®îc nghiªn cøu vµ so¹n th¶o C¸c v¨n b¶n ph¸p qui kh¸c liªn quan ®Õn ho¹t ®éng b¶o hiÓm ®ang ®îc so¹n th¶o, hoµn chØnh söa ®æi bæ xung nh:chÕ ®é kÕ to¸n ¸p dông cho c¸c doanh nghiÖp b¶o hiÓm, luËt ®Çu t níc ngoµi t¹i ViÖt nam TÊt c¶ nh÷ng t×nh h×nh trªn thÓ hiÖn mét m«i trêng ph¸p lÝ t¬ng ®èi æn ®Þnh vµ ®ang ®îc hoµn thiÖn theo mét ®Þnh híng phï hîp xu thÕ chung cña thÕ giíi. B- Néi dung chñ yÕu cña nghiÖp vô b¶o hiÓm thiÕt bÞ ®iÖn tö I- §èi tîng vµ ph¹m vi b¶o hiÓm cña nghiÖp vô b¶o hiÓm thiÕt bÞ ®iÖn tö 1- §èi tîng b¶o hiÓm Trong b¶o hiÓm thiÕt bÞ ®iÖn tö ®èi tîng b¶o hiÓm lµ c¸c lo¹i m¸y mãc thiÕt bÞ ®iÖn tö (tøc lµ nh÷ng m¸y mãc thiÕt bÞ cã l¾p cac m¹ch vµ c¸c linh kiÖn ®iÖn tö )dïng trong c¸c ngµnh c¸c lÜnh vùc kh¸c nhau nh bu ®iÖn, viÔn th«ng, tin häc, y tÕ, ®iÖn ¶nh, ph¸t thanh truyÒn h×nh, hµng h¶i, hµng kh«ng, khÝ tîng khoa häc kÜ thuËt vv..... 2-Ph¹m vi b¶o hiÓm 15 Ph¹m vi b¶o hiÓm thiÕt bÞ ®iÖn tö ®îc chia ra lµm 3 phÇn. §ã lµ b¶o hiÓm vËt chÊt ®èi víi c¸c thiÕt bÞ ®iÖn tö, b¶o hiÓm cho ph¬ng tiÖn lu tr÷ d÷ liÖu bªn ngoµi vµ b¶o hiÓm chi phÝ gia t¨ng. Ngêi tham gia b¶o hiÓm cã thÓ tham gia mét hoÆc c¶ 3 phÇn nµy vµ khi ®ã møc phÝ b¶o hiÓm vµ quyÒn lîi cña ngêi ®îc b¶o hiÓm còng phô thuéc t¬ng øng vµo viÖc lùa chän c¸c ph¹m vi b¶o hiÓm nµy. PhÇn I-Tæn thÊt vËt chÊt ®èi víi thiÕt bÞ C«ng ty PTI sÏ båi thêng cho ngêi ®îc b¶o hiÓm nh÷ng thiÖt h¹i vËt chÊt bÊt ngê kh«ng lêng tríc x¶y ra ®èi víi thiÕt bÞ ®iÖn tö do c¸c nguyªn nh©n nh: ch¸y næ, sÐt ®¸nh trùc tiÕp hoÆc gi¸n tiÕp, ®o¶n m¹ch, níc, s¬ xuÊt cña ngêi sö dông vµ c¸c sù cè ngÉu nhiªn kh¸c kh«ng bÞ lo¹i trõ theo c¸c ®iÒu kiÖn cña ®¬n b¶o hiÓm. Ngoµi ra, nÕu c¸c thiÕt bÞ ®iÖn tö ®· ®îc c«ng ty PTI b¶o hiÓm theo phÇn I nãi trªn ngêi ®îc b¶o hiÓm cã thÓ mua b¶o hiÓm thªm cho c¸c phÇn II vµ III nh ®Ò cËp díi ®©y. PhÇn II:Ph¬ng tiÖn lu tr÷ d÷ liÖu bªn ngoµi C«ng ty PTI sÏ båi thêng cho ngêi ®îc b¶o hiÓm nh÷ng chi phÝ ®Ó söa ch÷a hoÆc thay thÕ c¸c ph¬ng tiÖn lu tr÷ d÷ liÖu bªn ngoµi trong trêng hîp chóng bÞ tæn thÊt do c¸c rñi ro ®îc b¶o hiÓm nh qui ddÞnh ë phÇn I g©y ra vµ c¸c chi phÝ ®Ó kh«i phôc l¹i nh÷ng th«ng tin ®· mÊt. PhÇn II chØ cã hiÖu lùc khi ngêi ®îc b¶o hiÓm tham gia c¶ phÇn I cña ®¬n b¶o hiÓm nµy PhÇn III-Chi phÝ gia t¨ng NÕu hÖ thèng xö lÝ d÷ liÖu ®iÖn tö (EDP) bÞ tæn thÊt vËt chÊt thuéc pham vi b¶o hiÓm, c«ng ty PTI sÏ båi thêng 16 cho ngêi ®îc b¶o hiÓm c¸c chi phÝ cho viÖc t¹m thêi thuª m- ín c¸c thiÕt bÞ thay thÕ còng nh c¸c chi phÝ vÒ nh©n c«ng vµ c¸c chi phÝ gia t¨ng kh¸c theo qui ®Þnh cña §¬n b¶o hiÓm nh»m ®¶m b¶o cho c¸c ho¹t ®éng kinh doanh hoÆc nghÒ nghiÖp cña ngêi ®îc b¶o hiÓm kh«ng bÞ gi¸n ®o¹n khi tæn thÊt x¶y ra. II-Rñi ro b¶o hiÓm vµ nh÷ng ®iÓm lo¹i trõ 1-Rñi ro b¶o hiÓm Cã thÓ nãi rñi ro b¶o hiÓm lµ mét trong nh÷ng kh¸i niÖm c¬ b¶n cïng víi "b¶o hiÓm", "®èi tîng b¶o hiÓm". Rñi ro b¶o hiÓm lµ yÕu tè cÊu thµnh ph¹m vi b¶o hiÓm, lµ tiªu chuÈn ®Ó x¸c ®Þnh mét sù cè cã ph¶i lµ sù cè b¶o hiÓm hay kh«ng. Vµ do ®ã, rñi ro b¶o hiÓm lµ kh¸i niÖm chi phèi m¹nh mÏ kÕt côc xö lÝ mét khiÕu n¹i b¶o hiÓm, mét vÊn ®Ò tµi chÝnh -ph¸p lÝ tËp trung vµ phøc t¹p nhÊt trong lÜnh vùc b¶o hiÓm. ThiÕt bÞ b¶o hiÓm ph¶i chÞu rÊt nhiÒu yÕu tè rñi ro cã thÓ dÉn ®Õn tæn thÊt. Mét sè rñi ro chÝnh lµ:c¸c rñi rá vÒ kÜ thuËt nh: Ch¸y, níc, ®éng ®Êt, b·o, sÐt ®¸nh. C¸c yÕu tè m«i trêng nh:sù thay ®æi vÒ nhiÖt ®é, ®é Èm, khãi bôi. .. T¨ng ®iÖn ¸p ®ét ngét, chËp m¹ch ®iÖn, háng hãc c¬ häc, lçi do bÊt cÈn, cÈu th¶ cña nh÷ng ngêi vËn hµnh, ph¸ ngÇm trém c¾p. TÊt c¶ c¸c rñi ro thêng hay x¶y ra ®èi víi thiÕt bÞ ®iÖn tö kÓ trªn ®Òu ®îc b¶o hiÓm theo §¬n b¶o hiÓm thiÕt bÞ ®iÖn tö cña PTI. §¬n b¶o hiÓm thiÕt bÞ ®iÖn tö lµ d¹ng ®¬n b¶o hiÓm mäi rñi do, chØ kh«ng b¶o hiÓm nh÷ng néi dung ®îc ghi trong phÇn “c¸c ®iÓm lo¹i trõ “Nh vËy, cã thÓ thÊy ph¹m vi b¶o hiÓm cña ®¬n b¶o hiÓm nµy lµ rÊt réng so víi c¸c lo¹i ®¬n b¶o hiÓm kh¸c cã thÓ b¶o hiÓm cho lo¹i 17 h×nh tµi s¶n nµy, vÝ dô nh ®¬n b¶o hiÓm ch¸y, næ, sÐt ®¸nh (trùc tiÕp) vµ mét vµ rñi ro kh¸c kh«ng ®iÓn h×nh ®èi víi c¸c thiÕt bÞ ®iÖn tö (nh rñi ro do m¸y bay vµ c¸c ph¬ng tiÖn hµng kh«ng kh¸c r¬i vµo ; g©y rèi, b¹o lo¹n, ®×nh c«ng, gi«ng b·o.... Nhng hÇu hÕt nh÷ng rñi ro ®îc b¶o hiÓm theo ®¬n b¶o hiÓm ch¸y kh«ng ph¶i lµ rñi ro ®iÓn h×nh cu¶ thiÕt bÞ ®iÖn tö. 18 B¶ng 3: B¶o hiÓm cho c¸c TB§T (C¸c rñi ro chÝnh ®îc b¶o hiÓm theo c¸c ®¬n BH kh¸c nhau) C¸c rñi Ch¸y SÐt Ch¸y ThiÖt Cíp Lò VËn ro (bao gåm ®¸nh xÐm, h¹i do Tré bãc, Rß lôt, hµnh b¶o c¶ c¸c , næ, ch¸y ®iÖn m ph¸ rØ ngË sai hiÓm tæn thÊt ®©m ©m Ø (®o¶n c¾ ho¹i níc p (bÊt ph¸t sinh va phñ m¹ch, p ngÇm, níc cÈn, tõ c¸c cña bôi bå qu¸ hµnh cÈu Lo¹i c«ng viÖc m¸y hãng ®iÖn ®éng th¶, h×nh ch÷a bay ¸p..) cè ý thiÕu ch¸y vµ kü b¶o cøu hé) n¨ng. hiÓm .) B¶o          hiÓm TB§T ChØ BH  sÐt Ch¸y ®¸nh trùc tiÕp, næ ho¸ häc BH Trém  BH  thiÖt h¹i do níc ChØ BH sÐt      M¸y ®¸nh mãc gi¸n tiÕp,n æ lý häc 19 2.Nh÷ng ®iÓm lo¹i trõ a) §iÓm lo¹i trõ chung: C«ng ty PTI kh«ng båi thêng nh÷ng thiÖt h¹i lµ hËu qu¶ trùc tiÕp cña sù hao mßn hay h háng dÇn theo thêi gian,chiÕn tranh vµ b¹o lùc, trém c¾p (trõ khi cã tho¶ thuËn riªng) hµnh ®éng ¸c ý hoÆc cã chñ ý cña ngêi ®îc b¶o hiÓm, ph¶n øng h¹t nh©n vµ nhiÔm phãng x¹, lËp ch¬ng tr×nh sai, c¸c chi phÝ ®Ó thùc hiÖn c«ng t¸c b¶o dìng nh»m môc ®Ých h¹n chÕ vµ ng¨n ngõa tæn thÊt vµ ®¶m baá cho c¸c thiÕt bÞ ho¹t ®éng an toµn. b.C¸c ®iÓm lo¹i trõ riªng: C¸c ®iÓm lo¹i trõ riªng ®îc ¸p dông cho tõng phÇn: - PhÇn tæn thÊt vËt chÊt ®èi víi thiÕt bÞ - Ph¬ng tiÖn lu tr÷ d÷ liÖu bªn ngoµi - Chi phÝ gia t¨ng Cô thÓ ta ®i vµo tõng phÇn: * Tæn thÊt vËt chÊt ®èi víi thiÕt bÞ ®iÖn tö: C«ng ty PTI sÏ kh«ng chÞu tr¸ch nhiÖm ®èi víi: -Møc khÊu trõ qui ®Þnh trong b¶ng tãm t¾t ®iÒu kiÖn b¶o hiÓm (gäi t¾t lµ BTT§KBH) mµ ngêi ®îc b¶o hiÓm ph¶i chÞu trong mäi sù cè. Tuy nhiªn nÕu tronng mét sù cè cã 2 h¹ng môc trë lªn bÞ tæn thÊt th× ngêi ®îc b¶o hiÓm chØ chÞu møc khÊu trõ cao nhÊt trong c¸c møc khÊu trõ ¸p dông cho c¸c h¹ng môc bÞ tæn thÊt ®ã -Tæn thÊt trùc tiÕp hay gi¸n tiÕp g©y nªn bëi nói löa ®éng ®Êt, sãng thÇn, giã xo¸y vµ b·o m¹nh tõ cÊp 8 trë lªn -Tæn thÊt trùc tiÕp hay gi¸n tiÕp do trém cíp. 20