Tạp chí Khoa học và Phát triển 2010: Tập 8, số 6: 1037- 1045 TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG NGHIỆP HÀ NỘI X¸C §ÞNH NHU CÇU B¶O HIÓM Y TÕ Tù NGUYÖN CñA N¤NG D¢N HUYÖN V¡N GIANG - TØNH H¦NG Y£N Defining the Demand for Voluntary Health Insurance of Farmers in Van Giang District - Hung Yen Province Nguyễn Văn Song1, Lê Trung Thực2 1 Khoa Kinh tế và Phát triển nông thôn, Trường Đại học Nông nghiệp Hà Nội 2 Bảo hiểm Hải Dương Địa chỉ email tác giả liên lạc: [email protected] TÓM TẮT Bảo hiểm y tế (BHYT) là một chính sách quan trọng của Đảng và Nhà nước, chính sách này có vai trò, ý nghĩa lớn trong việc chăm sóc sức khoẻ của người dân. Tuy nhiên, tỷ lệ tham gia BHYT tự nguyện của nông dân trên địa bàn huyện Văn Giang còn thấp. Thông qua việc điều tra 300 phiếu trên địa bàn 3 xã và 1 thị trấn, sử dụng phương pháp tạo dựng thị trường (CVM), nghiên cứu xác định nhu cầu bảo hiểm y tế của nông dân huyện Văn Giang, từ đó thiết lập đường cầu mô tả mức “sẵn lòng chi trả” của nông dân khi tham gia BHYT tự nguyện, đánh giá những yếu tố ảnh hưởng tới mức sẵn lòng chi trả của nông dân khi tham gia BHYT tự nguyện. Sau đó, tính toán tổng quỹ bảo hiểm y tế tạo hàng năm do nông dân đóng góp (khoảng 14 tỉ đồng). Nghiên cứu đã đề xuất một số giải pháp nhằm tăng cường việc tham gia BHYT tự nguyện của người dân. Từ khoá: Bảo hiểm y tế (BHYT), khám chữa bệnh (KCB), nông dân, nhu cầu, tự nguyện. SUMMARY Health insurance is an important policy of the Vietnamese Communist Party and Government; it is the role and significance in the health care of people. However, participation rates in voluntary medical insurance of farmers in the district of Van Giang is very low. Through the investigation of 300 respondents on communal areas, using methods of contingent valuation method (CVM), researchers identified health insurance needs of farmers in Van Giang district, which established demand curve describes the "willingness to pay" of farmers participating in voluntary health insurance, evaluated the factors affecting the willingness to pay of farmers participating in voluntary health insurance. Then, estimate the total health insurance funds will be able to be obtained annually contributions by the farmers. Some solutions have been proposed to enhance the farmers participate in voluntary medical insurance. Key words: Farmer, health insurance (HI), health care, needs, voluntary. 1. §ÆT VÊN §Ò theo NghÞ ®Þnh sè 299/H§BT cña Héi ®ång ChÝnh s¸ch Tam n«ng (N«ng nghiÖp – Bé tr−ëng (nay lμ ChÝnh phñ). N«ng d©n – N«ng th«n) cña §¶ng vμ Nhμ B¶o hiÓm lμ h×nh thøc chia sÎ rñi ro n−íc lμ chñ tr−¬ng lín quan t©m tíi khu vùc gi÷a nh÷ng ng−êi Ýt gÆp víi ng−êi th−êng hiÖn ®ang chiÕm phÇn lín d©n sè vμ lao ®éng xuyªn gÆp rñi ro. B¶o hiÓm y tÕ còng kh«ng ®ang sinh sèng vμ ho¹t ®éng. Ch¨m sãc, båi n»m ngoμi môc tiªu chÝnh ®ã. ChÝnh s¸ch d−ìng vμ ph¸t huy nh©n tè con ng−êi víi t− BHYT còng gãp phÇn thùc hiÖn môc tiªu xãa c¸ch võa lμ ®éng lùc, võa lμ môc tiªu c¸ch ®ãi, gi¶m nghÌo, b¶o ®¶m c«ng b»ng vμ an m¹ng ViÖt Nam. Ngμy 15 th¸ng 8 n¨m 1992 sinh x· héi khi hμng triÖu ng−êi bÖnh cã thu chÝnh s¸ch b¶o hiÓm y tÕ ra ®êi ë ViÖt Nam nhËp thÊp, ng−êi nghÌo, m¾c c¸c bÖnh nÆng 1037 Xác định nhu cầu bảo hiểm y tế tự nguyện của nông dân huyện Văn Giang - tỉnh Hưng Yên cã chi phÝ lín ®−îc quü BHYT thanh to¸n chi tr−êng (Contingent Valuation Method - phÝ kh¸m ch÷a bÖnh (KCB) vμ ngμy cμng CVM) nh»m t¹o ra mét thÞ tr−êng ch−a tån ®−îc chÊp nhËn ®Çy ®ñ h¬n vÒ sù cÇn thiÕt t¹i vÒ mét lo¹i hμng hãa, dÞch vô nμo ®ã. cña b¶o hiÓm y tÕ còng nh− tr¸ch nhiÖm ®èi Ng−êi n«ng d©n trong mÉu ®iÒu tra ®−îc coi víi céng ®ång x· héi. lμ t¸c nh©n tham gia vμo thÞ tr−êng. Ng−êi Bμi viÕt nμy x¸c ®Þnh nhu cÇu b¶o hiÓm ®−îc pháng vÊn, tr−íc tiªn sÏ ®−îc giíi thiÖu, y tÕ tù nguyÖn cña n«ng d©n trªn ®Þa bμn m« t¶ ®Ó hiÓu râ ®−îc lîi Ých cña viÖc tham nghiªn cøu nh»m x©y dùng mét hÖ thèng y gia BHYT tù nguyÖn – “hμng hãa – dÞch vô tÕ c«ng b»ng, hiÖu qu¶ vμ ph¸t triÓn trong cÇn mua”. Sau ®ã, sÏ ®−îc hái vÒ møc s½n viÖc kh¸m ch÷a bÖnh cña ng−êi d©n; ph©n lßng chi tr¶ (willingness to pay - WTP) cña tÝch mét sè yÕu tè chÝnh ¶nh h−ëng tíi nhu m×nh khi ®−îc tham gia BHYT tù nguyÖn. cÇu tham gia b¶o hiÓm cña n«ng d©n; ®Ò ra C¸c kü thuËt ®−îc sö dông lμ c©u hái më c¸c gi¶i ph¸p vμ biÖn ph¸p nh»m t¨ng (Open – Ended Question) vμ trß ®Êu thÇu c−êng thu hót n«ng d©n tham gia b¶o hiÓm y (Bidding Game). §−êng cÇu vÒ viÖc tham gia tÕ tù nguyÖn. BHYT tù nguyÖn cña n«ng d©n ®−îc m« t¶ lμ ®−êng “s½n lßng chi tr¶”. Trong qu¸ tr×nh 2. Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu ®iÒu tra nhu cÇu tham gia BHYT tù nguyÖn cña n«ng d©n huyÖn V¨n Giang, ph−¬ng 2.1. Chän ®iÓm nghiªn cøu ph¸p nμy ®−îc sö dông chñ yÕu (NguyÔn HuyÖn V¨n Giang cã 80% lμm n«ng V¨n Song, 2009). nghiÖp, tû lÖ ng−êi d©n cã thÎ b¶o hiÓm y tÕ 2.3.2. Sö dông m« h×nh håi quy møc s½n lßng lμ rÊt thÊp nªn viÖc më réng ®èi t−îng tham chi tr¶ b¶o hiÓm y tÕ tù nguyÖn cña n«ng d©n gia lμm rÊt ®Ó h¹n chÕ nh÷ng rñi ro vÒ bÖnh tËt, èm ®au lμ rÊt cÇn thiÕt ®èi víi n«ng d©n. §Ó ph©n tÝch møc ®é ¶nh h−ëng cña mét sè yÕu tè chÝnh tíi møc s½n lßng chi tr¶ cña 2.2. Ph−¬ng ph¸p thu thËp sè liÖu n«ng d©n khi mua b¶o hiÓm y tÕ, hμm håi * Nguån sè liÖu thø cÊp: Sè liÖu thø cÊp qui ®−îc sö dông ®Ó ®¸nh gi¸. Nghiªn cøu ®−îc thu thËp tõ phßng Thèng kª huyÖn, chi nμy chän mét sè biÕn chÝnh: ®é tuæi, hiÓu nh¸nh b¶o hiÓm x· héi huyÖn V¨n Giang. biÕt vÒ chÝnh s¸ch BHYT thu nhËp. * Nguån sè liÖu s¬ cÊp: C¨n cø vμo t×nh WTPi = β0 + β1Agi + β2Inci + β3 Di + ui h×nh kinh tÕ, vÞ trÝ ®Þa lý, ph¹m vi vμ thêi Trong ®ã: gian nghiªn cøu, chóng t«i tiÕn hμnh chän WTP: Møc s½n lßng chi tr¶; Ag: §é tuæi ®¹i diÖn, ®iÓn h×nh ®Ó tiÕn hμnh ®iÒu tra cña ng−êi ®−îc pháng vÊn; Inc: BiÕn thu b»ng phiÕu ®· x©y dùng tr−íc. §−a ra sè liÖu nhËp; Kno: HiÓu biÕt chÝnh s¸ch BHYT (Di). tæng quan nhÊt, kh«ng bÞ sai lÖch qu¸ nhiÒu, = 1 nÕu hiÓu chÝnh s¸ch BHYT nghiªn cøu nμy tiÕn hμnh ®iÒu tra tæng sè Di = 0 nÕu kh«ng hiÓu chÝnh s¸ch 300 phiÕu gåm 3 x· vμ 1 thÞ trÊn: x· Long BHYT H−ng, x· Liªn NghÜa, x· Xu©n Quan vμ thÞ Sai sè ui tu©n theo ph©n phèi chuÈn vμ trÊn V¨n Giang. ®éc lËp, víi gi¸ trÞ trung b×nh b»ng kh«ng; 2.3. Ph−¬ng ph¸p ph©n tÝch ph−¬ng sai δ2 (NguyÔn Quang Dong, 2005). 2.3.1. Ph−¬ng ph¸p t¹o dùng thÞ tr−êng 3. KÕt qu¶ nghiªn cøu vμ th¶o §Ó ®¹t ®−îc môc tiªu nghiªn cøu, ngoμi c¸c ph−¬ng ph¸p truyÒn thèng nh−: thèng kª luËn kinh tÕ, ph−¬ng ph¸p so s¸nh..., nghiªn cøu 3.1. T×nh h×nh tham gia b¶o hiÓm y tÕ tù nμy sö dông ph−¬ng ph¸p t¹o dùng thÞ nguyÖn cña n«ng d©n huyÖn V¨n Giang 1038 Nguyễn Văn Song, Lê Trung Thực B¶ng 1. §èi t−îng tham gia b¶o hiÓm y tÕ tù nguyÖn t¹i BHXH huyÖn V¨n Giang Thu BHYT Khối quản lý Số người Số tiền (Tr.đồng) 1. Người làm công ăn lương 3.016 2.117,23 2. Trẻ em dưới 6 tuổi 11.846 4.157,94 3. Chính sách, bảo trợ xã hội 10.265 3.603,01 4. Người ăn theo có thẻ BHYT bắt buộc 771 270,62 5. Người nghèo 2.985 1.047,73 6. Học sinh, sinh viên 7.065 1.653,21 7. Nông dân 3.472 1.218,67 Nguồn: Báo cáo Bảo hiểm xã hội huyện Văn Giang Sè ng−êi tham gia BHYT trªn ®Þa bμn FkiÓm ®Þnh > Flý thuyÕt. KÕt qu¶ nμy cho thÊy c¸c toμn huyÖn lμ 39.420 ng−êi víi sè tiÒn thu biÕn trong m« h×nh trªn x¸c ®Þnh lμ hoμn ®−îc lμ 14.068.430.000 ®ång (B¶ng 1). Trong toμn chÆt chÏ. ®ã, sè n«ng d©n tham gia BHYT tù nguyÖn Bªn c¹nh ®ã, hÖ sè t−¬ng quan b×nh trªn ®Þa bμn huyÖn cã 3.472 ng−êi t−¬ng øng ph−¬ng cña m« h×nh (R Square- R2) nhËn gi¸ víi sè tiÒn thu ®−îc lμ 1.218.670.000 ®ång trÞ 0,6655541. §iÒu ®ã cã nghÜa lμ c¸c biÕn (chiÕm 8,66% tæng sè thu BHYT cña toμn ®−a vμo m« h×nh ®· gi¶i thÝch ®−îc 66,56% huyÖn), tû lÖ tham gia BHYT cña n«ng d©n sù thay ®æi cña møc WTP vμ 33,44% cßn l¹i trªn ®Þa bμn huyÖn cßn rÊt thÊp. Toμn huyÖn lμ do c¸c yÕu tè kh¸c ngoμi m« h×nh t¸c ®éng cã 105.437 nh©n khÈu, trong ®ã sè ng−êi vμo WTP mμ ch−a ®−a vμo m« h×nh. thuéc diÖn b¾t buéc tham gia BHYT lμ 3.2. Ph©n tÝch c¸c yÕu tè ¶nh h−ëng tíi 64.463 ng−êi, ®èi t−îng ch−a cã thÎ BHYT lμ møc s½n lßng chi tr¶ cña n«ng d©n 37.502 ng−êi. Tû lÖ n«ng d©n ch−a cã thÎ khi tham gia b¶o hiÓm y tÕ tù nguyÖn BHYT cßn rÊt cao do ®ã cÇn ph¶i ®¸nh gi¸ nh÷ng yÕu tè nμo ¶nh h−ëng ®Õn viÖc tham 3.2.1. Møc s½n lßng chi tr¶ cña n«ng d©n gia BHYT cña n«ng d©n trªn ®Þa bμn huyÖn theo ®é tuæi vμ tõ ®ã quy réng ra toμn tØnh. §é tuæi cã ¶nh h−ëng trùc tiÕp ®Õn søc Trong qu¸ tr×nh thu thËp, xö lý sè liÖu, khoÎ con ng−êi, ta kh«ng thÓ biÕt ®−îc x¸c nghiªn cøu ®· ®¸nh gi¸ mét sè yÕu tè ¶nh suÊt x¶y ra èm vμ hËu qu¶ cña nã vÒ mÆt h−ëng chÝnh tíi viÖc tham gia BHYT tù tμi chÝnh lμ nh− thÕ nμo, nªn BHYT chÝnh nguyÖn cña n«ng d©n (B¶ng 2). lμ mét c«ng cô gi¶m thiÓu nh÷ng hËu qu¶ KÕt qu¶ håi −íc l−îng håi quy cña c¸c vÒ tμi chÝnh cho ng−êi tham gia. Cã 4 nhãm yÕu tè ¶nh h−ëng ®Õn møc s½n lßng chi tr¶ tuæi ®−îc ph©n lo¹i nh− sau: D−íi 30 tuæi; (WTP) thÓ hiÖn qua ph−¬ng tr×nh tuyÕn tÝnh: tõ 30 ®Õn 45 tuæi; tõ 46 ®Õn 60 tuæi vμ trªn 60 tuæi. WTP = 298,2671 + 0,129279Ag + Møc s½n lßng chi tr¶ cña n«ng d©n tõ 0,016406Inc + 13,31896Di 311.000 ®ång ®Õn 381.000 ®ång/ng−êi/n¨m, C¨n cø vμo Fk®, ®Ó cã thÓ kÕt luËn ë ®é tuæi tõ 46 ®Õn 60 tuæi tû lÖ tham gia m« h×nh cã ý nghÜa thèng kª hay kh«ng, cao nhÊt víi 108 ng−êi vμ cã møc s½n lßng ta ph¶i so s¸nh F kiÓm ®Þnh víi F lý thuyÕt . Cã chi tr¶ cao nhÊt lμ 381.000 ®ång/ng−êi/n¨m FkiÓm ®Þnh = 196,3487; F0,05 (2; 299) = 3,49 suy ra (B¶ng 3). 1039 Xác định nhu cầu bảo hiểm y tế tự nguyện của nông dân huyện Văn Giang - tỉnh Hưng Yên B¶ng 2. KÕt qu¶ −íc l−îng c¸c yÕu tè ¶nh h−ëng ®Õn møc WTP Chỉ tiêu Hệ số tKĐ Hệ số tự do (β0) 298,2671 117,69890 Độ tuổi (β1) 0,129279 16,47052 Thu nhập của hộ (β2) 0,016406 12,69634 Hiểu biết chính sách BHYT (β3) 13,31896 7,29573 2 R 0,815815 FKĐ 196,3487 Số mẫu quan sát 300 Nguồn: Từ số liệu điều tra và chạy mô hình B¶ng 3. Møc s½n lßng chi tr¶ cña n«ng d©n theo ®é tuæi WTP Độ tuổi Tổng (Ng.đ/người/năm) Dưới 30 30 - 45 46 - 60 Trên 60 381 0 1 3 0 4 371 0 4 11 0 15 361 0 13 13 3 29 351 5 8 21 5 39 341 6 18 17 5 46 331 4 18 20 6 48 321 7 27 11 10 55 311 31 10 12 11 64 Tổng 53 99 108 40 300 Nguồn: Tổng hợp từ phiếu điều tra * Møc s½n lßng chi tr¶ cña nh÷ng n«ng (tõ 46 ®Õn 60) lμ 108 phiÕu, chiÕm 36% trong d©n cã ®é tuæi d−íi 30 tæng sè phiÕu ®iÒu tra. Møc s½n lßng chi tr¶ Nhãm ®iÒu tra ë ®é tuæi d−íi 30 lμ 53 cao nhÊt cña n«ng d©n lμ 381.000 phiÕu chiÕm 17,67% tæng sè phiÕu ®iÒu tra, ®ång/ng−êi/n¨m, thÊp nhÊt lμ møc 311.000 cã møc s½n lßng chi tr¶ thÊp so víi c¸c ®é ®ång/ng−êi/n¨m. Møc s½n lßng chi tr¶ b×nh tuæi kh¸c (tõ møc 311.000 ®ång ®Õn 351.00 qu©n ë nhãm nμy (342.296,3 ®ång/ng−êi/n¨m) ®ång/ng−êi/n¨m). Nhãm tuæi nμy tuæi ®êi trÎ, cao h¬n so víi 2 nhãm tuæi (d−íi 30 tuæi vμ cã søc khoÎ nªn tÇn suÊt ®i KCB thÊp dÉn tõ 30 - 45 tuæi) lμ do ¶nh h−ëng thu nhËp, ®é tíi WTP tham gia BHYT thÊp (H×nh 1). Møc tuæi, kÕt hîp víi sù hiÓu biÕt vÒ chÝnh s¸ch s½n lßng chi tr¶ trung b×nh cña nhãm tuæi lμ BHYT. 321.000 ®ång/ng−êi/n¨m. * Møc s½n lßng chi tr¶ cña nh÷ng n«ng * Møc s½n lßng chi tr¶ cña nh÷ng n«ng d©n cã ®é tuæi trªn 60 Møc tham gia BHYT cña ng−êi d©n nãi d©n cã ®é tuæi tõ 30 - 45 chung vμ n«ng d©n trªn ®Þa bμn nghiªn cøu ë nhãm ®é tuæi nμy, møc s½n lßng chi nãi riªng phô thuéc vμo møc rñi ro cã thÓ chÞu tr¶ cña n«ng d©n vÒ BHYT tù nguyÖn cã ®a ®−îc nÕu kh«ng cã BHYT, ®iÒu ®ã t¸c ®éng d¹ng h¬n so víi ®é tuæi d−íi 30. Sè ng−êi s½n ®Õn viÖc ra quyÕt ®Þnh cã tham gia BHYT tù lßng tr¶ tõ 311.000 ®Õn 381.0000 nguyÖn hay kh«ng? PhÇn lín ng−êi ë ®é tuæi ®ång/ng−êi/n¨m lμ 99, chiÕm 33% trong tæng nμy rñi ro vÒ søc khoÎ lμ rÊt cao, nªn nhu cÇu sè phiÕu ®−îc ®iÒu tra t¹i 4 x·, thÞ trÊn. Møc tham gia BHYT tù nguyÖn cña n«ng d©n s½n lßng chi tr¶ trung b×nh cña nhãm ®é tuæi trong ®é tuæi nμy rÊt cao. Nh−ng møc s½n nμy lμ 335.747 ®ång/ng−êi/n¨m. lßng chi tr¶ b×nh qu©n cña nhãm tuæi nμy lμ * Møc s½n lßng chi tr¶ cña nh÷ng n«ng 329.000 ®ång/ng−êi/n¨m, thÊp h¬n so víi d©n cã ®é tuæi tõ 46 - 60 nhãm tuæi tõ 30 ®Õn 45 vμ tõ 46 ®Õn 60 tuæi Sè phiÕu s½n lßng chi tr¶ trong ®é tuæi nμy do møc thu nhËp cña ®é tuæi nμy thÊp. 1040 Nguyễn Văn Song, Lê Trung Thực WTP450 (ng.đ) 381 400 361 341 350 321 371 351 300 331 311 250 200 150 100 50 0 0 0 0 5 6 4 7 31 S ố người H×nh 1. Møc s½n lßng chi tr¶ cña n«ng d©n nhãm d−íi 30 tuæi Số người 70 60 55 64 46 50 48 40 39 29 30 20 10 15 4 0 0 0 0 0 0 0 0 0 00 00 00 00 00 00 00 00 1. 1. 1. 1. 1. 1. 1. 1. Mức WTP 31 32 33 34 35 36 37 38 H×nh 2. §−êng cÇu WTP cña n«ng d©n vÒ b¶o hiÓm y tÕ tù nguyÖn §−êng cÇu theo d¹ng tuyÕn tÝnh cña 3.2.2. Møc s½n lßng chi tr¶ cña n«ng d©n møc s½n lßng chi tr¶ cña n«ng d©n víi gi¸ theo thu nhËp kh¸c nhau s½n lßng tr¶ Q = 390 –1,81P (Q lμ møc s½n PhÇn ®«ng n«ng d©n th−êng cã thu nhËp lßng chi tr¶ (WTP); P sè ng−êi s½n lßng tr¶ thÊp, ¶nh h−ëng trùc tiÕp ®Õn møc s½n lßng t−¬ng øng víi Q) hay P = 391- 0,81Q víi R2 = chi tr¶ cña hä khi tham gia, nh÷ng ng−êi cã 98,10%. Trong ®ã, trôc hoμnh biÓu diÔn møc thu nhËp cao th× møc s½n lßng chi tr¶ sÏ cao s½n lßng chi tr¶ (WTP), trôc tung thÓ hiÖn sè h¬n. Theo ®iÒu tra møc s½n lßng chi tr¶ cña ng−êi n«ng d©n s½n lßng tr¶ t−¬ng øng víi n«ng d©n kh¸c nhau khi thu nhËp cña hä møc WTP (H×nh 2). kh¸c nhau (B¶ng 4). 1041 Xác định nhu cầu bảo hiểm y tế tự nguyện của nông dân huyện Văn Giang - tỉnh Hưng Yên B¶ng 4. Møc s½n lßng chi tr¶ cña n«ng d©n theo thu nhËp ĐVT: Nghìn đồng WTP dưới Trên 1.000-1.500 1.501-2.000 2.001-2.500 2.501-3.000 Tổng (ng.đ/người/năm) 1.000 3.000 381 0 0 0 0 0 4 4 371 0 0 0 0 8 7 15 361 0 1 2 12 13 1 29 351 0 22 10 6 1 0 39 341 1 29 13 3 0 0 46 331 1 34 7 3 3 0 48 321 6 36 3 6 2 2 55 311 40 24 0 0 0 0 64 Tổng 48 146 35 30 27 14 300 Nguồn: Tổng hợp từ số liệu điều tra Qua b¶ng 4 cho thÊy, nhãm cã thu nhËp 167/300 n«ng d©n kh«ng hiÓu vÒ chÝnh s¸ch kh¸c nhau th× WTP cña hä còng kh¸c nhau. BHYT, chiÕm 55,67% tæng sè phiÕu ®iÒu tra. Cô thÓ, nhãm cã thu nhËp d−íi 1.000.000 HiÓu biÕt chÝnh s¸ch BHYT ¶nh h−ëng ®Õn ®ång t−¬ng øng víi møc WTP b×nh qu©n lμ møc WTP cña ng−êi mua thÎ BHYT, ng−êi 313.291,67 ®ång/ng−êi/n¨m; nhãm cã thu n«ng d©n hiÓu chÝnh s¸ch BHYT th× møc s½n nhËp tõ 1.000.000 ®Õn 1.500.000 ®ång cã møc lßng chi tr¶ cña hä cao so víi nhãm kh«ng WTP b×nh qu©n lμ 330.452,05 hiÓu chÝnh s¸ch nμy. Víi møc WTP b×nh ®ång/ng−êi/n¨m; nhãm cã thu nhËp tõ qu©n cña nhãm hiÓu biÕt chÝnh s¸ch BHYT 1.500.001 ®Õn 2.000.000 ®ång cã møc WTP lμ 348.521,37 ®ång/ng−êi/n¨m, nhãm kh«ng b×nh qu©n lμ 341.285,71 ®ång/ng−êi/n¨m; hiÓu vÒ chÝnh s¸ch BHYT cã WTP lμ nhãm cã thu nhËp tõ 2.000.001 ®Õn 2.500.000 325.699,45 ®ång/ng−êi/n¨m. ®ång cã møc WTP b×nh qu©n lμ 246.000 ®ång/ng−êi/n¨m; nhãm cã thu nhËp tõ 3.3. Mét sè yÕu tè kh¸c ¶nh h−ëng ®Õn 2.500.001®Õn 3.000.000 ®ång cã møc WTP viÖc tham gia b¶o hiÓm y tÕ tù nguyÖn b×nh qu©n lμ 257.296,30 ®ång/ng−êi/n¨m vμ cña n«ng d©n nhãm cã thu nhËp trªn 3.000.000 ®ång cã møc Qua ®iÒu tra 300 phiÕu, tæng hîp ý kiÕn WTP b×nh qu©n lμ 366.000 ®ång/ng−êi/n¨m. cña n«ng d©n trong qu¸ tr×nh tham gia 3.2.3. Møc s½n lßng chi tr¶ cña n«ng d©n BHYT tù nguyÖn ®−îc chia thμnh mét sè theo tr×nh ®é hiÓu biÕt chÝnh s¸ch nhãm ¶nh h−ëng sau ®©y: b¶o hiÓm y tÕ * Nhãm yÕu tè thuéc vÒ ®Æc tr−ng nh©n C«ng t¸c tuyªn truyÒn ph¸p luËt vÒ khÈu - x· héi cña c¸ nh©n n«ng d©n: BHYT cßn h¹n chÕ, v× cã tuyªn truyÒn th× NhËn thøc cña n«ng d©n vÒ BHYT cßn ng−êi d©n míi hiÓu ®−îc chÝnh s¸ch cña ch−a ®Çy ®ñ cïng víi tËp qu¸n, thãi quen, §¶ng vμ Nhμ n−íc vÒ BHYT ®Ó ng−êi d©n dÞch vô y tÕ ch−a ph¸t triÓn nh− ë ®« thÞ vμ thÊy râ ®−îc ý nghÜa, tÇm quan träng cña nã. ®iÒu kinh tÕ cßn khã kh¨n... ®· dÉn ®Õn t×nh Tuy nhiªn, viÖc tuyªn truyÒn míi chØ ®Õn ®éi tr¹ng khi cã bÖnh n«ng d©n th−êng mua ngò c¸n bé l·nh ®¹o; mét sè c¬ quan chøc thuèc ®Ó ®iÒu trÞ t¹i nhμ (B¶ng 6). n¨ng ch−a thùc sù vμo cuéc, nhËn thøc cña Qua b¶ng 6, bÊt cø n«ng d©n nμo ®Õn mét sè bé phËn ng−êi d©n vÒ vÞ trÝ, vai trß, bÖnh viÖn còng cã thÓ nhËn ra, ®ã lμ t×nh tÇm quan träng cña chÝnh s¸ch BHYT ch−a tr¹ng qu¸ t¶i, khã kh¨n ®èi víi ng−êi bÖnh, ®Çy ®ñ (B¶ng 5). phiÒn hμ, thiÕu minh b¹ch trong qu¸ tr×nh Qua b¶ng 5, n«ng d©n hiÓu chÝnh s¸ch ®iÒu trÞ, chÊt l−îng KCB ch−a cao... dÉn ®Õn BHYT cßn rÊt h¹n chÕ, chØ cã 44,34% n«ng sù kh«ng hμi lßng khi sö dông thÎ BHYT d©n hiÓu biÕt vÒ chÝnh s¸ch BHYT, cßn trong kh¸m ch÷a bÖnh. 1042 Nguyễn Văn Song, Lê Trung Thực B¶ng 5. Møc s½n lßng chi tr¶ cña n«ng d©n theo sù hiÓu biÕt chÝnh s¸ch b¶o hiÓm y tÕ WTP Chính sách BHYT Tổng (Đồng/người/năm) Hiểu Không hiểu 311.000 9 55 64 321.000 9 46 55 331.000 9 39 48 341.000 19 27 46 351.000 23 16 39 361.000 29 0 29 371.000 15 0 15 381.000 4 0 4 Tổng 133 167 300 Nguồn: Tổng hợp từ số liệu điều tra B¶ng 6. Tæng hîp ý kiÕn cña n«ng d©n vÒ b¶o hiÓm y tÕ tù nguyÖn Ý kiến của nông dân Số lượng Tỷ lệ (%) Để phòng khi ốm đau, bệnh tật 245 81,67 Giảm chi phí KCB 274 91,33 Chia sẻ rủi ro 213 71,00 Sức khoẻ yếu 81 27,00 Thủ tục tham gia BHYT khó khăn 26 8,67 Thủ tục đi KCB BHYT khó khăn 127 42,33 Không phải đi khám chữa bệnh 79 26,33 Gia đình khó khăn về ngân sách 203 67,67 Chế độ phục vụ của cơ sở KCB kém 211 70,33 CSHT của bệnh viện chất lượng kém 195 65,00 Chế độ phục vụ của CQBHXH không tốt 31 10,33 Số tiền đóng quá cao 176 58,67 Ra hiệu thuốc mua thuốc 205 68,33 Nguồn: Tổng hợp từ số liệu điều tra * Nhãm yÕu tè thuéc vÒ c¬ së y tÕ thùc víi kh¶ n¨ng cña ng−êi n«ng d©n, nªn hä hiÖn kh¸m ch÷a bÖnh kh«ng cã ®iÒu kiÖn ®Ó tham gia. BÊt cø n«ng d©n nμo ®Õn bÖnh viÖn còng cã thÓ nhËn ra, ®ã lμ t×nh tr¹ng qu¸ t¶i, khã 3.4. TiÒm n¨ng tham gia b¶o hiÓm y tÕ tù nguyÖn cña n«ng d©n kh¨n ®èi víi ng−êi bÖnh, phiÒn hμ, thiÕu minh b¹ch trong qu¸ tr×nh ®iÒu trÞ, chÊt ChÝnh s¸ch BHYT ®· gãp phÇn quan l−îng KCB ch−a cao... dÉn ®Õn sù kh«ng hμi träng trong c«ng cuéc ®æi míi sù nghiÖp lßng khi sö dông thÎ BHYT trong kh¸m ch¨m sãc vμ b¶o vÖ søc khoÎ cña nh©n d©n ch÷a bÖnh (B¶ng 6). nãi chung vμ n«ng d©n nãi riªng. Quü BHYT * Nhãm yÕu tè thuéc vÒ chÝnh s¸ch cña lμ nguån tμi chÝnh ®· gãp phÇn cñng cè vμ Nhμ n−íc ph¸t triÓn m¹ng l−íi y tÕ c¬ së, n©ng cao Do ®êi sèng n«ng d©n cßn gÆp rÊt nhiÒu chÊt l−îng ch¨m sãc søc khoÎ ban ®Çu, t¹o khã kh¨n, trong khi Nhμ n−íc ch−a cã chÝnh ®iÒu kiÖn cho n«ng d©n tiÕp cËn c¸c dÞch vô y s¸ch hç trî kinh phÝ mua BHYT cho n«ng tÕ. Trªn c¬ së ®iÒu tra 300 ng−êi n«ng d©n, d©n, mμ møc ®ãng BHYT thùc tÕ kh¸ cao so møc s½n lßng chi tr¶ thÊp nhÊt lμ 311.000 1043