Chuyªn ®Ò thùc tËp Mét sè gi¶i ph¸p nh»m... Môc lôc Ch¬ng I. Mét sè vÊn ®Ò lý luËn vÒ ®Êu thÇu vµ ®Êu thÇu x©y l¾p I. Mét sè vÊn ®Ò lý luËn vÒ ®Êu thÇu 1. Kh¸i niÖm vµ nguyªn t¾c ®Êu thÇu 2. C¸c h×nh thøc vµ ph¬ng thøc lùa chän nhµ thÇu 3. C¸c lo¹i h×nh ®Êu thÇu 4. Vai trß cña ®Êu thÇu II. Mét sè vÊn ®Ò lý luËn vÒ ®Êu thÇu x©y l¾p 1. Kh¸i niÖm ®Êu thÇu x©y l¾p 2. Tr×nh tù tæ chøc ®Êu thÇu x©y l¾p 3. Hå s¬ dù thÇu 4. Tiªu chuÈn ®¸nh gi¸, ®¸nh gi¸ hå s¬ dù thÇu III. C¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng th¾ng thÇu trong ®Êu thÇu cña doanh nghiÖp x©y l¾p IV. C¸c yÕu tè ¶nh hëng ®Õn kh¶ n¨ng th¾ng thÇu cña doanh nghiÖp x©y l¾p 1. YÕu tè chñ quan 2. YÕu tè kh¸ch quan Ch¬ng II. Thùc tr¹ng ho¹t ®éng ®Êu thÇu x©y l¾p t¹i c«ng ty PIDI giai ®o¹n 2002 – 2004 I. Giíi thiÖu vÒ c«ng ty PIDI 1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn 2. Chøc n¨ng nhiÖm vô vµ c¸c lÜnh vùc kinh doanh chÝnh cña c«ng ty 3. C¬ cÊu bé m¸y tæ chøc 4. Bé m¸y thùc hiÖn c«ng t¸c ®Êu thÇu cña c«ng ty PIDI 5. KÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty trong giai ®o¹n 2002 – 2004 II. Giíi thiÖu c¸c nguån lùc cña c«ng ty PIDI 1. Nguån nh©n lùc vµ c¬ chÕ qu¶n lý nguån nh©n lùc 2. N¨ng lùc m¸y mãc thiÕt bÞ cña c«ng ty PIDI 3. N¨ng lùc vÒ tµi chÝnh III. Thùc tr¹ng ho¹t ®éng ®Êu thÇu cña c«ng ty PIDI giai ®o¹n 2002 - 2004 1. Quy tr×nh tham dù thÇu 1.1. Thu thËp th«ng tin 1.2. Mua hå s¬ mêi thÇu 1.3. ChuÈn bÞ hå s¬ dù thÇu 1.4 Tr×nh duyÖt, ®ãng gãi vµ nép hå s¬ dù thÇu SVTH: Tr¬ng ThÞ Lan Chi 1 Líp: KT§T 43C Chuyªn ®Ò thùc tËp Mét sè gi¶i ph¸p nh»m... 1.5. Th¬ng th¶o vµ ký hîp ®ång 1.6. HËu ®Êu thÇu 2. Thùc tr¹ng ho¹t ®éng ®Êu thÇu cña c«ng ty PIDI trong giai ®o¹n 2002 – 2004 3. §¸nh gi¸ thùc tr¹ng kh¶ n¨ng th¾ng thÇu cña c«ng ty PIDI 3.1. N¨ng lùc vµ kinh nghiÖm: 3.2. VÒ kü thuËt, chÊt lîng c«ng tr×nh: 3.3. Gi¸ dù thÇu III. §¸nh gi¸ kÕt qu¶ vµ hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng ®Êu thÇu t¹i c«ng ty PIDI 1. Nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®îc cña ho¹t ®éng ®Êu thÇu 1.1. Doanh thu t¨ng cã sù ®ãng gãp ®¸ng kÓ cña ho¹t ®éng x©y l¾p 1.2. T¨ng ®Çu t m¸y mãc thiÕt bÞ 1.3. §éi ngò c¸n bé c«ng nh©n viªn ®oµn kÕt, n¨ng lùc chuyªn m«n ®îc n©ng cao 1.4. ThÞ trêng ®îc më réng, n©ng cao uy tÝn cña c«ng ty 2. Nh÷ng h¹n chÕ trong c«ng t¸c ®Êu thÇu vµ nguyªn nh©n 2.1. Nh÷ng h¹n chÕ 2.2. Nguyªn nh©n cña nh÷ng h¹n chÕ 2.2.1. Nguyªn nh©n kh¸ch quan 2.2.1. Nguyªn nh©n chñ quan Ch¬ng III. Mét sè gi¶i ph¸p gãp phÇn n©ng cao kh¶ n¨ng th¾ng thÇu t¹i c«ng ty PIDI I. C¬ héi vµ th¸ch thøc ®èi víi c«ng ty PIDI 1. C¬ héi cho c«ng ty PIDI 2. Nh÷ng th¸ch thøc ®èi víi c«ng ty PIDI II. Ph¬ng híng ph¸t triÓn cña c«ng ty PIDI trong giai ®o¹n 2005 - 2010 1. Ph¬ng híng ph¸t triÓn cña c«ng ty PIDI 2. §Þnh híng cho ho¹t ®éng ®Êu thÇu III. Mét sè gi¶i ph¸p 1. Nghiªn cøu x¸c ®Þnh c¬ héi, x©y dùng kÕ ho¹ch dù thÇu 2. Hoµn thiÖn kü n¨ng x©y dùng hå s¬ dù thÇu 3. Gi¶i ph¸p vÒ gi¸ dù thÇu 4 Më réng vµ n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông c¸c nguån vèn 5. BiÖn ph¸p n©ng cao n¨ng lùc m¸y mãc thiÕt bÞ vµ øng dông khoa häc kü thuËt tiªn tiÕn, phï hîp víi ®iÒu kiÖn cña c«ng ty. 6. N©ng cao chÊt lîng nguån nh©n lùc SVTH: Tr¬ng ThÞ Lan Chi 2 Líp: KT§T 43C Chuyªn ®Ò thùc tËp Mét sè gi¶i ph¸p nh»m... 7. §Èy m¹nh c«ng t¸c tiÕp thÞ, më réng thÞ trêng, n©ng cao uy tÝn cña c«ng ty 8. T¨ng cêng liªn doanh, liªn kÕt, tham gia hiÖp héi c¸c nhµ thÇu III. Mét sè kiÕn nghÞ 1. KiÕn nghÞ víi Nhµ níc 1.1. Quy ®Þnh râ c¸ch tÝnh gi¸ gãi thÇu 1.2. Quy ®Þnh cô thÓ viÖc ph©n chia dù ¸n thµnh c¸c gãi thÇu 1.3. Quy ®Þnh râ rµng c¸c trêng hîp ph¶i ®Êu thÇu réng r·i 1.4. §¬n gi¶n ho¸ c¸c thñ tôc hµnh chÝnh vÒ ®Êu thÇu 1.5. §æi míi c¬ chÕ xÐt thÇu t¹o sù c«ng b»ng cho c¸c nhµ thÇu 1.6. T¨ng cêng c«ng t¸c thanh tra, kiÓm tra vµ xö lý c¸c vi ph¹m trong ho¹t ®éng ®Êu thÇu 2. KiÕn nghÞ víi Tæng C«ng ty ph¸t triÓn C«ng nghÖ míi vµ Du lÞch (NEWTEDCO) SVTH: Tr¬ng ThÞ Lan Chi 3 Líp: KT§T 43C Chuyªn ®Ò thùc tËp Mét sè gi¶i ph¸p nh»m... Ch¬ng I. Mét sè vÊn ®Ò lý luËn vÒ ®Êu thÇu vµ ®Êu thÇu x©y l¾p I. Mét sè vÊn ®Ò lý luËn vÒ ®Êu thÇu 1. Kh¸i niÖm ®Êu thÇu vµ vai trß cña ®Êu thÇu 1.1. Kh¸i niÖm ®Êu thÇu Theo ®Þnh nghÜa trong tõ ®iÓn B¸ch khoa ViÖt Nam n¨m 1995: §Êu thÇu lµ ph¬ng thøc giao dÞch ®Æc biÖt, ngêi muèn x©y dùng c«ng tr×nh (ng- êi gäi thÇu) c«ng bè tríc c¸c yªu cÇu vµ ®iÒu kiÖn x©y dùng c«ng tr×nh ®Ó ngêi nhËn thÇu x©y dùng c«ng tr×nh (ngêi dù thÇu) c«ng bè gi¸ mµ m×nh muèn nhËn. Ngêi gäi thÇu sÏ lùa chän ngêi dù thÇu nµo phï hîp víi ®iÒu kiÖn cña m×nh víi gi¸ thÊp h¬n. Theo ®Þnh nghÜa nµy th× ®Êu thÇu lµ mét ho¹t ®éng mua b¸n, trong ®ã ngêi mua lµ ngêi mêi thÇu, ngêi b¸n lµ ngêi dù thÇu vµ ®èi tîng mua b¸n lµ c¸c c«ng tr×nh x©y dùng. - Theo ®Þnh nghÜa trong tõ ®iÓn TiÕng ViÖt n¨m 1998: §Êu thÇu lµ viÖc ®ä c«ng khai, ai nhËn lµm, nhËn b¸n víi ®iÒu kiÖn tèt nhÊt th× ®îc giao cho lµm hoÆc ®îc b¸n. §èi tîng mua b¸n trong ®Þnh nghÜa nµy réng h¬n so víi ®Þnh nghÜa ®Êu thÇu trong tõ ®iÓn b¸ch khoa kh«ng chØ lµ c«ng tr×nh x©y dùng mµ cßn cã thÓ lµ c¸c hµng ho¸ vµ dÞch vô kh¸c. - Theo quy chÕ ®Êu thÇu ViÖt Nam 1/9/1999: §Êu thÇu lµ qu¸ tr×nh lùa chän nhµ thÇu ®¸p øng nh÷ng yªu cÇu cña bªn mêi thÇu. ë ®©y bªn mua cßn gäi lµ Bªn mêi thÇu, bªn b¸n cßn gäi lµ c¸c Nhµ thÇu. V× lµ mét qu¸ tr×nh lùa chän do vËy bªn mua sÏ ®a ra cho bªn b¸n nh÷ng yªu cÇu nh: thêi ®iÓm b¾t ®Çu, thêi ®iÓm kÕt thóc, c¸c c«ng viÖc ®îc tiÕn hµnh tuÇn tù nh thÕ nµo vµ ®a ra c¸c tiªu chÝ, tiªu chuÈn ®Ó lùa chän Nhµ thÇu. TÊt c¶ nh÷ng yªu cÇu ®ã ®îc ®Ó trong Hå s¬ mêi thÇu do bªn mêi thÇu lËp. Sau mét thêi gian quy ®Þnh trong hå s¬ mêi thÇu bªn b¸n sÏ tr¶ lêi cho bªn mua vµ nép mét b¶n chµo hµng (thÓ hiÖn trong Hå s¬ dù thÇu). ViÖc quyÕt ®Þnh cã ®Êu thÇu hay kh«ng phô thuéc vµo nguån vèn tµi trî cho dù ¸n. NÕu lµ vèn cña doanh nghiÖp t nh©n th× chñ ®Çu t tù quyÒn quyÕt ®Þnh cã thùc hiÖn ®Êu thÇu hoÆc kh«ng. Nhng nÕu sö dông vèn cña Nhµ níc hay vèn do Nhµ níc qu¶n lý th× b¾t buéc ph¶i thùc hiÖn theo quy ®Þnh cña Nhµ níc vµ c¸c tæ chøc tµi trî. Ho¹t ®éng ®Êu thÇu mang tÝnh chÊt b¾t buéc phô thuéc vµo nguån vèn vµ tu©n theo ph¸p luËt hiÖn hµnh. 1.2. C¸c nguyªn t¾c ho¹t ®éng ®Êu thÇu - Nguyªn t¾c hiÖu qu¶: Ho¹t ®éng ®Êu thÇu ®ßi hái hiÖu qu¶ vÒ mÆt tµi chÝnh vµ hiÖu qu¶ vÒ mÆt thêi gian. - Nguyªn t¾c c«ng b»ng: nguyªn t¾c nµy ®¶m b¶o bªn mêi thÇu ®èi xö nh nhau ®èi víi c¸c nhµ thÇu. Tuy nhiªn, trong mét sè trêng hîp cô thÓ mét sè nhµ thÇu cô thÓ ®îc u tiªn. SVTH: Tr¬ng ThÞ Lan Chi 1 Líp: KT§T 43C Chuyªn ®Ò thùc tËp Mét sè gi¶i ph¸p nh»m... - Nguyªn t¾c c¹nh tranh: Bªn mêi thÇu t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó sè nhµ thÇu tham gia lµ tèi ®a tøc lµ t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c nhµ thÇu c¹nh tranh nhau ë ph¹m vi réng nhÊt cã thÓ. - Nguyªn t¾c minh b¹ch: §©y lµ nguyªn t¾c quan träng nhÊt nhng khã thùc hiÖn vµ khã kiÓm tra nhÊt. Nguyªn t¾c nµy ®ßi hái tÊt c¶ c¸c viÖc lµm trong qu¸ tr×nh ®Êu thÇu kh«ng ®îc g©y nghi nghê cho c¸c nhµ thÇu, bªn mêi thÇu vµ c¸c c¬ quan qu¶n lý. 2. Nh÷ng h×nh thøc vµ ph¬ng thøc lùa chän nhµ thÇu 2.1. Nh÷ng h×nh thøc lùa chän nhµ thÇu §Ó sö dông nguån vèn ®Çu t cho bÊt kú mét dù ¸n nµo trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay ngêi ta thêng lùa chän nhµ thÇu nµo ®¸p øng ®îc yªu cÇu cña dù ¸n ®Çu t víi chi phÝ tiÕt kiÖm nhÊt. Tuú theo tÝnh chÊt c«ng viÖc cña tõng gãi thÇu vµ t×nh h×nh thùc tÕ cña dù ¸n ®Ó x¸c ®Þnh h×nh thøc lùa chän nhµ thÇu. ViÖc thùc hiÖn trªn c¬ së tõng gãi thÇu nghÜa lµ mét gãi thÇu chØ cã mét hå s¬ mêi thÇu vµ ®îc tæ chøc ®Êu thÇu mét lÇn, t¬ng øng víi mçi gãi thÇu chØ cã mét h×nh thøc lùa chän nhµ thÇu. Thùc tÕ cã nhiÒu h×nh thøc lùa chän. Dùa vµo sè lîng c¸c nhµ thÇu ®îc phÐp tham gia dù thÇu cã nh÷ng h×nh thøc lùa chän nhµ thÇu: 2.1.1. §Êu thÇu réng r·i §Êu thÇu réng r·i lµ h×nh thøc ®Êu thÇu kh«ng h¹n chÕ sè lîng nhµ thÇu tham gia. §Êu thÇu réng r·i lµ h×nh thøc lùa chän nhµ thÇu phæ biÕn ®îc ¸p dông cho mäi lÜnh vùc (lùa chän ®èi t¸c, mua s¾m hµng ho¸, chän nhµ thÇu x©y l¾p, chän nhµ t vÊn vµ nhµ cung cÊp c¸c dÞch vô kh¸c). §©y lµ h×nh thøc tËn dông triÖt ®Ó häc thuyÕt bµn tay v« h×nh trong c¬ chÕ kinh tÕ thÞ trêng. §Ó cuéc c¹nh tranh gi÷a c¸c nhµ thÇu ®îc b×nh ®¼ng, c«ng khai, minh b¹ch, bªn mêi thÇu ph¶i th«ng b¸o trªn c¸c ph¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng vÒ c¸c ®iÒu kiÖn, thêi gian tæ chøc ®Êu thÇu vµ tham dù thÇu. Tuú theo tÝnh chÊt vµ quy m« cña gãi thÇu, viÖc th«ng b¸o ph¶i ®îc thùc hiÖn tríc khi tæ chøc ®Êu thÇu mét thêi gian thÝch hîp ®ñ ®Ó c¸c nhµ thÇu tiÕp nhËn ®ñ th«ng tin vµ kÞp xö lý c¸c th«ng tin cÇn thiÕt cho viÖc quyÕt ®Þn tham gia dù thÇu. Theo quy chÕ ®Êu thÇu ViÖt Nam bªn mêi thÇu ph¶i th«ng b¸o c«ng khai vÒ c¸c ®iÒu kiÖn, thêi gian dù thÇu trªn c¸c ph¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng hoÆc th«ng b¸o trªn tê th«ng tin vÒ ®Êu thÇu vµ trang Web vÒ ®Êu thÇu cña nhµ níc vµ cña Bé, ngµnh ®Þa ph¬ng tèi thiÓu 10 ngµy tríc khi ph¸t hµnh hå s¬ mêi thÇu. 2.1.2. §Êu thÇu h¹n chÕ §Êu thÇu h¹n chÕ lµ h×nh thøc ®Êu thÇu mµ bªn mêi thÇu chØ cho phÐp mét sè l- îng nhÊt ®Þnh c¸c nhµ thÇu tham dù thÇu. §©y lµ h×nh thøc ®îc sö dông khi cÇn tranh thñ thêi gian ®¸nh gi¸ hå s¬ dù thÇu, bëi v× ngêi ta ®· biÕt ch¾c ch¾n r»ng chØ cã mét sè nhµ thÇu cô thÓ cã kh¶ n¨ng thùc hiÖn gãi thÇu. V× vËy bªn mêi thÇu chØ mêi c¸c nhµ thÇu ®îc coi lµ cã ®ñ n¨ng lùc tham gia dù thÇu. Tuy nhiªn, cÇn c©n nh¾c kü c¸c trêng hîp ph¶i ¸p dông h×nh thøc nµy, v× r»ng cµng h¹n chÕ sè lîng nhµ thÇu tham gia, tÝnh c¹nh tranh cµng gi¶m, lµm cho tÝnh hiÖu qu¶ cña c«ng t¸c ®Êu SVTH: Tr¬ng ThÞ Lan Chi 2 Líp: KT§T 43C Chuyªn ®Ò thùc tËp Mét sè gi¶i ph¸p nh»m... thÇu sÏ gi¶m theo. Theo quy chÕ ®Êu thÇu, h×nh thøc nµy chØ ®îc xem xÐt ¸p dông khi cã mét trong sè c¸c ®iÒu kiÖn sau: - ChØ cã mét sè nhµ thÇu cã kh¶ n¨ng ®¸p øng ®îc yªu cÇu cña gãi thÇu. - C¸c nguån vèn sö dông yªu cÇu ph¶i tiÕn hµnh ®Êu thÇu h¹n chÕ. - Do t×nh h×nh cô thÓ cña gãi thÇu mµ viÖc ®Êu thÇu h¹n chÕ cã lîi. 2.1.3. ChØ ®Þnh thÇu ChØ ®Þnh thÇu lµ h×nh thøc chän trùc tiÕp nhµ thÇu ®¸p øng yªu cÇu cña gãi thÇu ®Ó th¬ng th¶o hîp ®ång. Gãi thÇu cã tÝnh chÊt ®Æc biÖt do yªu cÇu cña c¬ quan tµi trî vèn, do tÝnh chÊt phøc t¹p vÒ kü thuËt vµ c«ng nghÖ hoÆc do yªu cÇu ®ét xuÊt cña dù ¸n ®îc phÐp ¸p dông h×nh thøc chØ ®Þnh thÇu. Ngêi cã thÈm quyÒn quyÕt ®Þnh ®Çu t viÖc chØ ®Þnh thÇu trªn c¬ së b¸o c¸o thÈm ®Þnh cña cÊp cã thÈm quyÒn vµ ý kiÕn b»ng v¨n b¶n cña c¬ quan tµi trî vèn vµ c¬ quan liªn quan kh¸c. Theo quy chÕ ®Êu thÇu h×nh thøc nµy chØ ®îc ¸p dông trong c¸c trêng hîp sau: - Trêng hîp bÊt kh¶ kh¸ng do thiªn tai ®Þch häa, ®îc phÐp chØ ®Þnh ngay ®¬n vÞ cã ®ñ n¨ng lùc ®Ó thùc hiÖn c«ng viÖc kÞp thêi. Sau ®ã ph¶i b¸o c¸o Thñ tíng chÝnh phñ vÒ néi dung chØ ®Þnh thÇu ®Ó xem xÐt phª duyÖt. - Gãi thÇu cã tÝnh chÊt nghiªn cøu thö nghiÖm, bÝ mËt quèc gia, bÝ mËt an ninh, bÝ mËt quèc phßng do Thñ tíng ChÝnh phñ quyÕt ®Þnh. - Gãi thÇu ®Æc biÖt do Thñ tíng ChÝnh phñ quyÕt ®Þnh, trªn c¬ së b¸o c¸o thÈm ®Þnh cña Bé KÕ ho¹ch vµ §Çu t, ý kiÕn b»ng v¨n b¶n cña c¬ quan tµi trî vèn vµ c¸c c¬ quan cã liªn quan. Trong b¸o c¸o chØ ®Þnh thÇu ph¶i x¸c ®Þnh râ ba néi dung sau: - Lý do chØ ®Þnh thÇu - Kinh nghiÖm vµ n¨ng lùc vÒ mÆt kü thuËt, tµi chÝnh cña nhµ thÇu ®îc ®Ò nghÞ chØ ®Þnh thÇu - Gi¸ trÞ vµ khèi lîng ®· ®îc ngêi cã thÈm quyÒn hoÆc cÊp cã thÈm quyÒn phª duyÖt lµm c¨n cø cho chØ ®Þnh thÇu C¸c gãi thÇu ®îc phÐp chØ ®Þnh thÇu khi th¬ng th¶o vµ ký kÕt hîp ®ång, khi thanh to¸n hîp ®ång, khi quyÕt to¸n vèn ®Çu t ph¶i ®¶m b¶o néi dung cña quyÕt ®Þnh ®Çu t vÒ kinh tÕ kü thuËt vµ tæng dù to¸n ®îc duyÖt. 2.1.4. Chµo hµng c¹nh tranh H×nh thøc nµy ®îc ¸p dông cho nh÷ng gãi thÇu mua s¾m hµng ho¸ cã gi¸ trÞ d- íi 2 tû ®ång. Mçi gãi thÇu ph¶i cã Ýt nhÊt 3 chµo hµng cña 3 nhµ thÇu kh¸c nhau trªn c¬ së yªu cÇu chµo hµng cña bªn mêi thÇu. ViÖc göi chµo hµng cã thÓ ®îc thùc hiÖn b»ng c¸ch göi trùc tiÕp, b»ng fax, b»ng ®êng bu ®iÖn hoÆc b»ng c¸c ph¬ng tiÖn kh¸c. 2.1.5. Mua s¾m trùc tiÕp H×nh thøc mua s¾m trùc tiÕp ®îc ¸p dông trong trêng hîp bæ sung hîp ®ång cò ®· thùc hiÖn xong (díi mét n¨m) hoÆc hîp ®ång ®ang thùc hiÖn víi ®iÒu kiÖn chñ SVTH: Tr¬ng ThÞ Lan Chi 3 Líp: KT§T 43C Chuyªn ®Ò thùc tËp Mét sè gi¶i ph¸p nh»m... ®Çu t cã nhu cÇu t¨ng thªm sè lîng hµng ho¸ hoÆc khèi lîng c«ng viÖc mµ tríc ®ã ®· ®îc tiÕn hµnh ®Êu thÇu, nhng ph¶i ®¶m b¶o kh«ng ®îc vît møc gi¸ hoÆc ®¬n gi¸ trong hîp ®ång ®· ký tríc ®ã. Tríc khi ký hîp ®ång, nhµ thÇu ph¶i chøng minh cã ®ñ n¨ng lùc vÒ kü thuËt vµ tµi chÝnh ®Ó thùc hiÖn gãi thÇu. 2.1.6. Tù thùc hiÖn H×nh thøc nµy chØ ®îc ¸p dông ®èi víi c¸c gãi thÇu mµ chñ ®Çu t cã ®ñ n¨ng lùc tù thùc hiÖn. 2.1.7. Mua s¾m ®Æc biÖt H×nh thøc nµy ®îc ¸p dông ®èi víi c¸c ngµnh hÕt søc ®Æc biÖt mµ nÕu kh«ng cã nh÷ng quy ®Þnh riªng th× kh«ng thÓ ®Êu thÇu ®îc. C¬ quan qu¶n lý ngµnh ph¶i x©y dùng nh÷ng quy ®Þnh riªng th× kh«ng thÓ ®Êu thÇu ®îc. C¬ quan qu¶n lý ngµnh ph¶i x©y dùng quy tr×nh thùc hiÖn ®¶m b¶o c¸c môc tiªu cña Quy chÕ §Êu thÇu vµ cã ý kiÕn tho¶ thuËn cña Bé KÕ ho¹ch vµ §Çu t ®Ó tr×nh Thñ tíng ChÝnh phñ quyÕt ®Þnh. 2.2. C¸c ph¬ng thøc ®Êu thÇu C¸c dù ¸n cã yªu cÇu vÒ quy m«, khèi lîng c«ng viÖc ë møc ®é kh¸c nhau vµ còng ®ßi hái yªu cÇu kü thuËt kh¸c nhau, do ®ã kh«ng thÓ dïng mét ph¬ng thøc nµo ®Ó ¸p dông chung cho mäi dù ¸n mµ ph¶i tuú thuéc vµo ®èi tîng nµo muèn chän ®Ó phôc vô cho dù ¸n. 2.2.1. §Êu thÇu mét tói hå s¬ Lµ ph¬ng thøc mµ nhµ thÇu nép hå s¬ dù thÇu trong mét tói hå s¬. Ph¬ng thøc nµy ®îc ¸p dông ®èi víi ®Êu thÇu mua s¾m hµng ho¸ vµ x©y l¾p. Theo ph¬ng thøc nµy c¸c nhµ thÇu sÏ bá hå s¬ tµi chÝnh vµ hå s¬ kü thuËt vµo cïng mét tói vµ kh«ng niªm phong tõng phÇn riªng biÖt. Bªn mêi thÇu cïng mét lóc cã thÓ xem c¶ ®Ò xuÊt kü thuËt vµ ®Ò xuÊt tµi chÝnh cña nµh thÇu. Th«ng tin tµi chÝnh cña c¸c nhµ thÇu ®Òu ®îc c«ng bè c«ng khai nªn c¸c nhµ thÇu còng n¾m ®îc nh÷ng th«ng tin nµy. 2.2.2. §Êu thÇu hai tói hå s¬ Lµ ph¬ng thøc mµ nhµ thÇu nép ®Ò xuÊt kü thuËt vµ ®Ò xuÊt vÒ gi¸ trong tõng tói hå s¬ riªng biÖt vµo cïng mét thêi ®iÓm. Tói hå s¬ ®Ò xuÊt kü thuËt sÏ ®îc xem xÐt tríc ®Ó ®¸nh gi¸. C¸c nhµ thÇu ®¹t sè ®iÓm kü thuËt tõ 70% trë lªn sÏ ®îc më tiÕp tói hå s¬ vÒ gi¸ ®Ó ®¸nh gi¸. Kh¸c víi ph¬ng thøc ®Êu thÇu mét tói hå s¬ ph¬ng thøc nµy chØ ®îc ¸p dông ®èi víi ®Êu thÇu tuyÓn chän t vÊn vµ ®Ò xuÊt vÒ tµi chÝnh cña nh÷ng nhµ thÇu kh«ng ®¹t yªu cÇu vÒ kü thuËt ®îc gi÷ bÝ mËt. ¦u ®iÓm cña ph- ¬ng thøc nµy lµ bªn mêi thÇu kh«ng bÞ ph©n t¸n vÒ gi¸ c¶ trong qu¸ tr×nh ®¸nh gi¸ vÒ ®Ò xuÊt kü thuËt. 2.2.3. §Êu thÇu hai giai ®o¹n §Ó ®¶m b¶o c¹nh tranh tèi ®a vµ t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc xÐt thÇu ®èi víi nh÷ng hîp ®ång lín cã yªu cÇu vÒ kü thuËt c«ng nghÖ ®Æc biÖt phøc t¹p hoÆc dù ¸n thùc hiÖn theo hîp ®ång “ch×a kho¸ trao tay” hoÆc sÏ ph¶i ®¬ng ®Çu víi c¸c hå s¬ dù thÇu cã mÆt b»ng kü thuËt kh«ng ®ång ®Òu. Ph¬ng thøc nµy thùc hiÖn nh sau: SVTH: Tr¬ng ThÞ Lan Chi 4 Líp: KT§T 43C Chuyªn ®Ò thùc tËp Mét sè gi¶i ph¸p nh»m... - Giai ®o¹n thø nhÊt: C¸c nhµ thÇu nép hå s¬ dù thÇu gåm ®Ò xuÊt vÒ kü thuËt vµ ph¬ng ¸n tµi chÝnh s¬ bé (cha cã gi¸) ®Ó bªn mêi thÇu xem xÐt vµ th¶o luËn cô thÓ víi tõng nhµ thÇu, nh»m thèng nhÊt vÒ yªu cÇu vµ tiªu chuÈn kü thuËt ®Ó nhµ thÇu chuÈn bÞ vµ nép hå s¬ dù thÇu chÝnh thøc cña nhµ thÇu. - Giai ®o¹n thø hai: Bªn mêi thÇu mêi c¸c nhµ thÇu tham gia trong giai ®o¹n thø nhÊt nép hå s¬ dù thÇu chÝnh thøc víi ®Ò xuÊt kü thuËt ®· ®îc bæ sung hoµn chØnh trªn cïng mét mÆt b»ng kü thuËt vµ ®Ò xuÊt tµi chÝnh. Tuy nhiªn trong tõng tr- êng hîp ph¶i söa ®æi kü thuËt cña hå s¬ dù thÇu nµo ®ã vµ tiÕp theo cÇn ph¶i ®iÒu chØnh gi¸ dù thÇu th× nh÷ng ®Ò xuÊt vÒ gi¸ bÞ ¶nh hëng ®ã sÏ ®îc göi tr¶ l¹i cho nhµ thÇu mµ kh«ng më ra. Nhµ thÇu sÏ nép l¹i trong mét thêi han quy ®Þnh. Bªn mêi thÇu cã thÓ yªu cÇu nhµ thÇu nép bæ sung phong b× chµo l¹i gi¸ theo nh÷ng thay ®æi so víi ®Ò xuÊt kü thuËt ban ®Çu. Trong nh÷ng trêng hîp nh vËy c¸c phong b× chµo gi¸ ban ®Çu vµ chµo bæ sung ph¶i ®îc më ®ång thêi. 3. C¸c lo¹i h×nh ®Êu thÇu 3.1. §Êu thÇu tuyÓn chän t vÊn ë c¸c níc ®ang ph¸t triÓn, nhu cÇu vÒ ®Çu t x©y dùng míi c¸c c«ng tr×nh h¹ tÇng c¬ së hoÆc nhµ xëng, m¸y mãc phôc vô s¶n xuÊt lín thêng rÊt lín. §Ó thùc hiÖn tèt qu¸ tr×nh ®Çu t tõ bíc x¸c ®Þnh dù ¸n, chuÈn bÞ b¸o c¸o tiÒn kh¶ thi, b¸o c¸o nghiªn cøu kh¶ thi ®Õn tæ chøc thùc hiÖn, gi¸m s¸t qu¸ tr×nh x©y dùng... cÇn cã ®éi ngò chuyªn gia lµnh nghÒ, cã kinh nghiÖm vµ ®· cã ®iÒu kiÖn tiÕp cËn víi c«ng nghÖ tiªn tiÕn vµ khoa häc hiÖn ®¹i trªn thÕ giíi ®Ó thùc hiÖn c¸c dÞch vô t vÊn phôc vô cho qu¸ tr×nh nµy. V× vËy, trong qu¸ tr×nh ®Çu t nhµ tµi trî thêng xuyªn yªu cÇu chñ ®Çu t tæ chøc ®Êu thÇu tuyÓn chän t vÊn ®Ó thùc hiÖn c¸c dÞch vô kh¶o s¸t, thiÕt kÕ, lËp hå s¬ mêi thÇu, tiªu chuÈn ®¸nh gi¸ hå s¬ dù thÇu, gi¸m s¸t qu¸ tr×nh x©y dùng ®¸p øng c¸c yªu cÇu cña dù ¸n. Do ®èi tîng lùa chän ®Ó mua ë ®©y lµ c¸c dÞch vô t vÊn cña chuyªn gia, nªn quy tr×nh ®Êu thÇu kh«ng thÓ gièng víi viÖc mua s¾m hµng ho¸ hay dÞch vô x©y l¾p. Trong ®Êu thÇu tuyÓn chän t vÊn, c¸c nhµ thÇu (nhµ t vÊn) c¹nh tranh nhau th«ng qua viÖc cung cÊp c¸c chuyªn gia cã nhiÒu kiÕn thøc vµ kinh nghiÖm chuyªn m«n víi mét môc tiªu ®Ó thùc hiÖn tèt nhÊt, chÊt lîng nhÊt c¸c yªu cÇu cña bªn mua. Tr¸ch nhiÖm ®èi víi c«ng viÖc g¾n liÒn víi uy tÝn cña nhµ t vÊn ®· lµm cho c¸c nhµ t vÊn khi tham gia dù thÇu thêng kh«ng ph¶i nép b¶o l·nh dù thÇu nh ®èi víi c¸c lÜnh vùc mua s¾m kh¸c. Bªn c¹nh ®ã, tÝnh ®éc lËp, kh¸ch quan, trung thùc, kiªn quyÕt lu«n lµ nh÷ng yÕu tè kh«ng thÓ thiÕu ®èi víi nh÷ng nhµ t vÊn ®Ých thùc. SVTH: Tr¬ng ThÞ Lan Chi 5 Líp: KT§T 43C Chuyªn ®Ò thùc tËp Mét sè gi¶i ph¸p nh»m... 3.2. §Êu thÇu mua s¾m hµng ho¸: Trong ®Êu thÇu mua s¾m hµng ho¸, c¸c nhµ thÇu c¹nh tranh nhau th«ng qua viÖc ®¶m b¶o cung cÊp hµng ho¸ cã ®ñ chÊt lîng theo yªu cÇu cña c¬ quan mua s¾m nhng víi chi phÝ hîp lý nhÊt cïng víi c¸c dÞch vô b¶o hµnh, b¶o tr×, dÞch vô sau b¸n hµng thuËn lîi ®èi víi ngêi mua. Sù c¹nh tranh trong cung cÊp hµng ho¸ cßn thÓ hiÖn ë chç nhµ thÇu ®a ra nh÷ng hµng ho¸ víi c«ng nghÖ míi, ®em l¹i nhiÒu lîi thÕ trong sö dông. Còng t¬ng tù nh cung cÊp dÞch vô t vÊn, c¸c nhµ thÇu cung cÊp hµng ho¸ lu«n c¹nh tranh nhau b»ng uy tÝn cña m×nh. 3.3. §Êu thÇu x©y l¾p Trong lÜnh vùc x©y l¾p, c¸c nhµ thÇu x©y dùng lu«n c¹nh tranh nhau vÒ gi¶i ph¸p ®Ó thùc hiÖn thiÕt kÕ nªu trong hå s¬ mêi thÇu sao cho ®¸p øng yªu cÇu vÒ chÊt lîng víi chi phÝ thÊp nhÊt. Gi¶i ph¸p thùc hiÖn cña nhµ thÇu x©y dùng g¾n liÒn víi kinh nghiÖm ®· ®óc kÕt, g¾n víi viÖc ¸p dông c«ng nghÖ míi vµ kh«ng bá qua c¸c biÖn ph¸p thùc hiÖn phï hîp víi ®iÒu kiÖn thi c«ng thùc tÕ trong ®Êu thÇu x©y l¾p, gi¶i ph¸p thùc hiÖn lu«n lµ yÕu tè quan träng ®Ó giµnh th¾ng lîi trong cuéc ®Êu thÇu. Tuy nhiªn, trong mét sè trêng hîp kh«ng yªu cÇu kü thuËt cao th× viÖc ®a ra c¸c ®¬n gi¸ c¹nh tranh l¹i lµ c¬ së gióp c¸c nhµ thÇu th¾ng thÇu. 4. Vai trß cña ®Êu thÇu Thùc hiÖn ®Êu thÇu nh»m tËn dông lîi thÕ cña c¸c quy luËt kinh tÕ kh¸ch quan trong c¬ chÕ kinh tÕ thÞ trêng, lµ viÖc lµm mµ kh«ng mét nhµ ®Çu t nµo ®îc phÐp bá qua. Bëi v×, th«ng qua ®Êu thÇu, chñ ®Çu t sÏ cã nhiÒu c¬ héi h¬n hÕt ®Ó chän ®îc hµng ho¸ vµ dÞch vô ®¶m b¶o chÊt lîng mong muèn víi gi¸ c¶ hîp lý nhÊt cã thÓ. MÆt kh¸c, còng th«ng qua ®Êu thÇu mµ c¸c nhµ thÇu ph¶i lu«n t×m tßi, s¸ng t¹o ®Ó kh«ng ngõng c¶i tiÕn quy tr×nh, c«ng nghÖ s¶n xuÊt, n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh. Nh vËy, ®Êu thÇu kh«ng nh÷ng ®em l¹i lîi Ých kinh tÕ cho c¸c bªn tham gia mµ cßn cã t¸c dông thóc ®Èy x· héi ph¸t triÓn, ®ång thêi ngµy cµng hoµn thiÖn vÒ ph¸p lý mét s©n ch¬i c«ng b»ng, b×nh ®¼ng cho c¸c nhµ thÇu. 4.1. §èi víi bªn mêi thÇu (ngêi mua): Trong nÒn kinh tÕ hµng ho¸, hÇu nh kh«ng tån t¹i sù ®éc quyÒn cung cÊp cho bÊt kú mét lo¹i hµng ho¸ hay dÞch vô nµo ®ã (trõ mét vµi lo¹i hµng ho¸ ®Æc biÖt dïng cho c¸c lo¹i dÞch vô c«ng, ch¼ng h¹n nh phßng thñ ®Êt níc). Trªn thÞ trêng cã nhiÒu nhµ s¶n xuÊt, nhµ cung cÊp cho mét lo¹i hµng ho¸ vµ dÞch vô. Ngêi mua lu«n mong muèn cã ®îc hµng ho¸ vµ dÞch vô tèt nhÊt víi chi phÝ thÊp nhÊt. Do ®ã hä sö dông ®Êu thÇu nh mét ph¬ng thøc mua b¸n hiÖu qu¶ nhÊt. C¸c nhµ thÇu (bao gåm c¸c nhµ cung cÊp hµng ho¸ vµ dÞch vô) sÏ c¹nh tranh nhau vÒ kü thuËt, c«ng nghÖ, chÊt lîng vµ gi¸ c¶. Bªn mêi thÇu sÏ lùa chän ®îc nhµ thÇu phï hîp nhÊt. Nh vËy bªn mêi thÇu ®· ®¹t ®îc nguyªn t¾c hiÖu qu¶ híng tíi sù tèi ®a ho¸ lîi Ých kinh tÕ. Bªn mêi thÇu thêng lµ c¸c c¬ quan hµnh chÝnh, c¸c c«ng ty kh«ng am hiÓu thÞ trêng, kh«ng cã kinh nghiÖm mua b¸n, do vËy hä kh«ng h×nh dung ra ®îc thÞ trêng s¶n phÈm m×nh cÇn mua. V× nÕu kh«ng tæ chøc ®Êu thÇu th× thÞ trêng cung cÊp s¶n phÈm cho ngêi mua sÏ rÊt h¹n chÕ nªn kh«ng thÓ chän ®îc ngêi cung cÊp phï hîp SVTH: Tr¬ng ThÞ Lan Chi 6 Líp: KT§T 43C Chuyªn ®Ò thùc tËp Mét sè gi¶i ph¸p nh»m... nhÊt. NÕu tæ chøc ®Êu thÇu th× sè lîng sÏ xuÊt hiÖn nhiÒu nhµ cung cÊp trong ®ã cã nhiÒu nhµ cung cÊp tiÒm n¨ng cã chÊt lîng s¶n phÈm tèt h¬n. Bªn mêi thÇu sÏ h×nh dung ®îc thÞ trêng s¶n phÈm m×nh cÇn mua vµ lùa chän ®îc s¶n phÈm phï hîp víi yªu cÇu cña m×nh víi chi phÝ hîp lý h¬n. Víi nhiÒu nhµ thÇu tham dù bªn mêi thÇu sÏ nhËn ®îc c¸c ph¬ng ¸n thay thÕ, ph¸t hiÖn ra ®îc nhiÒu s¶n phÈm thay thÕ. Vµ nh vËy bªn mêi thÇu sÏ lùa chän ®îc s¶n phÈm phï hîp víi m×nh h¬n ph¬ng ¸n ban ®Çu ®· ®Æt ra. §Êu thÇu lµ mét cuéc ch¬i do ngêi mua tæ chøc vµ ngêi ch¬i lµ nh÷ng nhµ thÇu. NÕu cã luËt ch¬i tèt (c«ng b»ng vµ minh b¹ch) sÏ thu hót ®îc nhiÒu ngêi ch¬i, lµm cho tÝnh c¹nh tranh cao h¬n. Trong trêng hîp ®ã, ngêi mua sÏ cã nhiÒu c¬ héi chän ®îc hµng ho¸ vµ dÞch vô tho¶ m·n yªu cÇu cña m×nh víi gi¸ c¶ thÊp nhÊt cã thÓ, ®ång thêi uy tÝn cña bªn mêi thÇu còng ®îc n©ng lªn. 4.2. §èi víi nhµ thÇu (ngêi b¸n) NÕu môc ®Ých cña bªn mêi thÇu khi tæ chøc ®Êu thÇu lµ mua ®îc s¶n phÈm ®¸p øng yªu cÇu víi gi¸ hîp lý nhÊt th× môc ®Ých cña c¸c nhµ thÇu lµ b¸n ®îc s¶n phÈm víi gi¸ m×nh muèn tøc lµ gi¸ chµo thÇu. Tríc khi ®a ra gi¸ chµo thÇu, c¸c nhµ thÇu ph¶i nghiªn cøu gi¸ thµnh s¶n phÈm cña m×nh ®ång thêi ph¶i t×m hiÓu c¸c nhµ thÇu kh¸c sao cho gi¸ chµo thÇu cã tÝnh c¹nh tranh cao th× míi cã kh¶ n¨ng tróng thÇu. Do ®ã, muèn ®¹t ®îc thµnh c«ng trong ®Êu thÇu th× c¸c nhµ thÇu buéc ph¶i ph¸t huy tèi ®a kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña m×nh b»ng c¸ch n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm, t¹o ra s¶n phÈm míi hay h¹ gi¸ s¶n phÈm. §Êu thÇu nãi chung vµ ®Êu thÇu quèc tÕ nãi riªng gióp cho c¸c nhµ thÇu cã ®iÒu kiÖn thay ®æi thiÕt bÞ, c«ng nghÖ, n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh. Nh ®· biÕt, bªn mêi thÇu trong Hå s¬ mêi thÇu ®ßi hái c¸c nhµ thÇu ph¶i cung cÊp s¶n phÈm ®¸p øng ®îc c¸c yªu cÇu cña m×nh. V× nhµ thÇu nµo còng mong muèn ®îc tróng thÇu do vËy hä t×m mäi c¸ch ®Ó ®¸p øng ®îc yªu cÇu cña bªn mêi thÇu víi s¶n phÈm tèt nhÊt. §Ó cã thÓ giµnh th¾ng lîi trong c¹nh tranh ®îc c¸c nhµ thÇu kh«ng cßn con ®- êng nµo kh¸c lµ ph¶i thay ®æi c¶ vÒ chÊt, lÉn vÒ lîng. Ngoµi ra, do giµnh ®îc nhiÒu hîp ®ång cã gi¸ trÞ lín c¸c nhµ thÇu míi cã ®iÒu kiÖn lín vµ cµng ®Çu t lín th× kh¶ n¨ng tróng thÇu cã thÓ sÏ ngµy cµng cao. Qua ®Êu thÇu nh÷ng nhµ cung cÊp cã c¬ héi tiÕp xóc víi bªn mêi thÇu, qua ®ã hä cã thÓ xem xÐt ®¸nh gi¸ xem s¶n phÈm cña m×nh cã ®¸p øng ®îc yªu cÇu kh«ng. Tõ ®ã hä cã thÓ t×m c¸ch c¶i tiÕn s¶n phÈm, n©ng cao chÊt lîng, h¹ gi¸ thµnh ®Ó s¶n phÈm phï hîp h¬n víi kh¸ch hµng. §Êu thÇu kh«ng chØ ®em tíi cho c¸c nhµ thÇu c¸c lîi Ých kinh tÕ mµ cßn gióp hä n©ng cao uy tÝn trªn thÞ trêng. Bëi v× khi giµnh ®îc hîp ®ång vµ thùc hiÖn thµnh c«ng hîp ®ång ®ã nhµ thÇu sÏ cã thªm kinh nghiÖm, ®îc biÕt ®Õn trªn th¬ng trêng. Vµ ®ã lµ mét lîi thÕ lín ®Ó cã thÓ giµnh th¾ng lîi trong ®Êu thÇu. §èi víi nh÷ng nhµ cung cÊp míi hoÆc cha cã tiÕng t¨m trªn thÞ trêng th× ®Êu thÇu lµ c¸ch gióp hä tù kh¼ng ®Þnh m×nh vµ sù thµnh c«ng sÏ mang l¹i cho c¸c nhµ thÇu c¬ héi ®Ó ph¸t triÓn. SVTH: Tr¬ng ThÞ Lan Chi 7 Líp: KT§T 43C Chuyªn ®Ò thùc tËp Mét sè gi¶i ph¸p nh»m... Mét t¸c dông kh¸c cña ®Êu thÇu ®èi víi c¸c nhµ thÇu ®ã lµ hä cã c¬ héi lµm quen víi c¸c nhµ thÇu kh¸c vµ tõ ®ã cã thÓ häc hái lÉn nhau hoÆc sÏ n¶y sinh nh÷ng mèi quan hÖ hîp t¸c ®Ó cïng ph¸t triÓn trong t¬ng lai. Trong thùc tiÔn, ®Ó ®¶m b¶o th¾ng lîi trong ®Êu thÇu, c¸c nhµ thÇu ®«i khi ph¶i t×m kiÕm sù trî gióp tõ bªn ngoµi vÒ rÊt nhiÒu mÆt. VÝ dô nh sù ®¶m b¶o nguån cung cÊp vèn ®Ó x©y dùng c«ng tr×nh, xin b¶o l·nh, liªn doanh, liªn kÕt. C¸c c«ng viÖc trªn sÏ kh«ng dÔ dµng g× ®èi víi c¸c c«ng ty nhá, uy tÝn thÊp, lµm ¨n kh«ng hiÖu qu¶. Cµng më réng sù hîp t¸c th× n¨ng lùc cña c¸c nhµ thÇu cµng ®îc n©ng cao. §ã lµ sù ®¶m b¶o lín nhÊt cho kh¶ n¨ng th¾ng lîi trong cuéc c¹nh tranh giµnh hîp ®ång. 4.3. §èi víi nÒn kinh tÕ §Êu thÇu mang l¹i cho nÒn kinh tÕ nh÷ng ®Çu t míi vÒ c«ng nghÖ, m¸y mãc thiÕt bÞ hiÖn ®¹i t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc thóc ®Èy qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc. §ång thêi, ®Êu thÇu lµ c¬ së ®Ó ®¸nh gi¸ ®óng, chÝnh x¸c n¨ng lùc thùc sù cña c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ c¬ së, ng¨n chÆn nh÷ng biÓu hiÖn tiªu cùc diÔn ra, tr¸nh ®- îc sù thiªn vÞ cña chñ ®Çu t ®èi víi c¸c nhµ thÇu. V× ®Êu thÇu lµ h×nh thøc ®ä søc gi÷a c¸c nhµ thÇu, nhµ thÇu nµo cã ®îc nhiÒu lîi thÕ: chÊt lîng tèt, gi¸ thÊp h¬n sÏ giµnh ®îc hîp ®ång. Do vËy mµ c¸c nhµ thÇu kh«ng ngõng c¶i tiÕn kü thuËt c«ng nghÖ, n©ng cao n¨ng lùc s¶n xuÊt, n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm, t¹o ra nhiÒu s¶n phÈm míi ®Ó n©ng cao søc c¹nh tranh cña m×nh. Trªn thÞ trêng lóc nµy sÏ xuÊt hiÖn nhiÒu s¶n phÈm míi víi chÊt lîng vµ gi¸ thµnh hîp lý h¬n ®Ó cho bªn mêi thÇu lùa chän. MÆt tÝch cùc nhÊt mµ nÒn kinh tÕ thu ®îc th«ng qua ®Êu thÇu lîi Ých kinh tÕ x· héi ®îc t¨ng cêng ®Æc biÖt ®ã lµ hiÖu qu¶ ®ång vèn x· héi bá ra sÏ t¨ng h¬n. V× ®¬n gi¶n muèn th¾ng ®îc trong c¹nh tranh th× c¸c nhµ thÇu ph¶i t×m mäi c¸ch ®Ó cã thÓ h¹ ®îc gi¸ thµnh s¶n phÈm. Th«ng qua ®Êu thÇu nhµ níc còng tÝch luü vµ häc hái ®- îc nhiÒu kinh nghiÖm vÒ biÖn ph¸p qu¶n lý nhµ níc ®èi víi c¸c dù ¸n ®Æc biÖt lµ qu¶n lý tµi chÝnh. HiÖu qu¶ cña ®Êu thÇu lµ ®em l¹i lîi Ých kinh tÕ cho bªn mêi thÇu, ®ång thêi kh«ng ngõng n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh cho c¸c nhµ thÇu trong sù hoµn thiÖn vÒ ph¸p lý cña c¸c quy ®Þnh trong ®Êu thÇu. Bªn c¹nh nh÷ng hiÖu qu¶ ®em l¹i, ®Êu thÇu còng cã nh÷ng ®Æc ®iÓm nh: mÊt nhµ cung cÊp quen thuéc, thêi gian ®Êu thÇu kÐo dµi lµm mÊt c¬ héi ®Çu t, ®ång thêi t¹o ra mét tÇng líp tham nhòng nÕu qu¶n lý kh«ng chÆt. II. Lý luËn vÒ ®Êu thÇu x©y l¾p 1. Kh¸i niÖm ®Êu thÇu x©y l¾p §Êu thÇu x©y l¾p lµ qu¸ tr×nh lùa chän c¸c nhµ thÇu ®¸p øng ®îc c¸c yªu cÇu vÒ x©y dùng, l¾p ®Æt c¸c thiÕt bÞ c¸c c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh cña bªn mêi thÇu trªn c¬ së c¹nh tranh gi÷a c¸c nhµ thÇu. 2. Tr×nh tù tæ chøc ®Êu thÇu x©y l¾p SVTH: Tr¬ng ThÞ Lan Chi 8 Líp: KT§T 43C Chuyªn ®Ò thùc tËp Mét sè gi¶i ph¸p nh»m... ViÖc tæ chøc ®Êu thÇu ph¶i theo mét tr×nh tù nhÊt ®Þnh ®îc quy ®Þnh trong quy chÕ ®Êu thÇu. HiÖn nay quy chÕ ®Êu thÇu x©y l¾p quy ®Þnh tr×nh tù tæ chøc ®Êu thÇu nh sau (®iÒu33, Quy chÕ §Êu thÇu): - S¬ tuyÓn nhµ thÇu (nÕu cã) - LËp hå s¬ mêi thÇu - Göi th mêi thÇu hoÆc th«ng b¸o mêi thÇu - NhËn vµ qu¶n lý hå s¬ dù thÇu - Më thÇu - §¸nh gi¸, xÕp h¹ng nhµ thÇu C«ng viÖc ®Êu thÇu trªn ®©y do bªn mêi thÇu thùc hiÖn hoÆc thuª chuyªn gia thùc hiÖn. - Tr×nh duyÖt kÕt qu¶ ®Êu thÇu - C«ng bè tróng thÇu, th¬ng th¶o hoµn thiÖn hîp ®ång - Tr×nh duyÖt néi dung hîp ®ång (theo quy ®Þnh t¹i ®iÓm b kho¶n 1 §iÒu 6 cña Quy chÕ §Êu thÇu) vµ ký hîp ®ång Ghi chó: Néi dung cña §iÓm b kho¶n 1 trong Quy chÕ §Êu thÇu: Néi dung hîp ®ång ph¶i ®îc ngêi cã thÈm quyÒn hoÆc cÊp cã thÈm quyÒn phª duyÖt (chØ b¾t buéc ®èi víi c¸c hîp ®ång sÏ ký kÕt víi nhµ thÇu níc ngoµi hoÆc c¸c hîp ®ång sÏ ký víi nhµ thÇu trong níc mµ kÕt qu¶ ®Êu thÇu do Thñ tíng ChÝnh phñ phª duyÖt). 3. Hå s¬ dù thÇu Néi dung hå s¬ dù thÇu x©y l¾p bao gåm: 3.1. Néi dung vÒ hµnh chÝnh, ph¸p lý: - §¬n dù thÇu hîp lÖ (ph¶i cã ch÷ ký cña ngêi cã thÈm quyÒn) - B¶n sao giÊy ®¨ng ký kinh doanh - Tµi liÖu giíi thiÖu vÒ n¨ng lùc vµ kinh nghiÖm cña nhµ thÇu kÓ c¶ nhµ thÇu phô (nÕu cã) - B¶o l·nh dù thÇu 3.2. C¸c néi dung vÒ kü thuËt - BiÖn ph¸p vµ tæ chøc thi c«ng ®èi víi gãi thÇu - TiÕn ®é thùc hiÖn hîp ®ång - §Æc tÝnh kü thuËt, nguån cung cÊp vËt t, vËt liÖu x©y dùng - C¸c biÖn ph¸p ®¶m b¶o chÊt lîng 3.3. C¸c néi dung vÒ th¬ng m¹i, tµi chÝnh - Gi¸ dù thÇu kÌm theo thuyÕt minh vµ biÓu gi¸ chi tiÕt - §iÒu kiÖn tµi chÝnh (nÕu cã) - §iÒu kiÖn thanh to¸n SVTH: Tr¬ng ThÞ Lan Chi 9 Líp: KT§T 43C Chuyªn ®Ò thùc tËp Mét sè gi¶i ph¸p nh»m... 4. Tiªu chuÈn ®¸nh gi¸, ®¸nh gi¸ hå s¬ dù thÇu 4.1. Tiªu chuÈn ®¸nh gi¸ ViÖc ®¸nh gi¸ hå s¬ dù thÇu ®îc ®¸nh gi¸ theo tiªu chuÈn vÒ c¸c néi dung sau: SVTH: Tr¬ng ThÞ Lan Chi 1 Líp: KT§T 43C Chuyªn ®Ò thùc tËp Mét sè gi¶i ph¸p nh»m... * Kü thuËt, chÊt lîng: - Møc ®é ®¸p øng ®èi víi c¸c yªu cÇu vÒ kü thuËt, chÊt lîng vËt t thiÕt bÞ nªu trong hå s¬ thiÕt kÕ - TÝnh hîp lý vµ kh¶ thi cña c¸c gi¶i ph¸p kü thuËt, biÖn ph¸p vµ tæ chøc thi c«ng - §¶m b¶o ®iÒu kiÖn vÖ sinh m«i trêng vµ c¸c ®iÒu kiÖn kh¸c nh phßng ch¸y, an toµn lao ®éng - Møc ®é ®¸p øng cña thiÕt bÞ thi c«ng (sè lîng, chñng lo¹i, chÊt lîng vµ tiÕn ®é huy ®éng) - C¸c biÖn ph¸p ®¶m b¶o chÊt lîng - Kh¶ n¨ng cung cÊp tµi chÝnh (nÕu cã yªu cÇu) - C¸c néi dung vÒ tiÕn ®é thi c«ng, møc ®é liªn doanh liªn kÕt vµ nh÷ng néi dung kh¸c cã yªu cÇu trong hå s¬ mêi thÇu * Tiªu chuÈn ®a vÒ mét mÆt b»ng ®Ó x¸c ®Þnh gi¸ ®¸nh gi¸, bao gåm: - ChÊt lîng vËt t sö dông ®Ó thi c«ng, l¾p ®Æt - Chi phÝ vËn hµnh, b¶o dìng, duy tu c«ng tr×nh - Nh÷ng chi phÝ ph¸t sinh kh¸c mµ chñ dù ¸n ph¶i thanh to¸n ngoµi hîp ®ång x©y l¾p (nÕu cã) - §iÒu kiÖn hîp ®ång (®Æc biÖt lµ tiÕn ®é thanh quyÕt to¸n) - §iÒu kiÖn tµi chÝnh (nh thêi gian vay, l·i xuÊt vay...) - Thêi gian thùc hiÖn hîp ®ång * Ngoµi tiªu chuÈn ®¸nh gi¸ quy ®Þnh trong hå s¬ mêi thÇu kh«ng ®îc bá bít, bæ sung hoÆc thay ®æi bÊt kú néi dung nµo cña tiªu chuÈn ®¸nh gi¸ trong qu¸ tr×nh xÐt thÇu. 4.2. §¸nh gi¸ hå s¬ dù thÇu ViÖc ®¸nh gi¸ c¸c hå s¬ dù thÇu ®îc thùc hiÖn theo tr×nh tù sau: 4.2.1. §¸nh gi¸ s¬ bé ViÖc ®¸nh gi¸ s¬ bé lµ nh»m lo¹i bá c¸c hå s¬ dù thÇu kh«ng ®¸p øng yªu cÇu, bao gåm: - KiÓm tra tÝnh hîp lÖ cña hå s¬ dù thÇu - Xem xÐt sù ®¸p øng c¬ b¶n cña hå s¬ dù thÇu ®èi víi hå s¬ mêi thÇu - Lµm râ hå s¬ dù thÇu (nÕu cÇn) 4.2.2. §¸nh gi¸ chi tiÕt: ViÖc ®¸nh gi¸ chi tiÕt hå s¬ dù thÇu bao gåm hai bíc sau: - Bíc 1: §¸nh gi¸ vÒ mÆt kü thuËt ®Ó chän danh s¸ch ng¾n ViÖc ®¸nh gi¸ vÒ mÆt kü thuËt ®îc c¨n cø theo tiªu chuÈn ®¸nh gi¸ nªu trong hå s¬ mêi thÇu ®Ó chän danh s¸ch ng¾n. Trong qu¸ tr×nh ®¸nh gi¸ bªn mêi thÇu cã SVTH: Tr¬ng ThÞ Lan Chi 1 Líp: KT§T 43C Chuyªn ®Ò thùc tËp Mét sè gi¶i ph¸p nh»m... quyÒn yªu cÇu nhµ thÇu gi¶i thÝch vÒ nh÷ng néi dung cha râ, cha hîp lý trong hå s¬ dù thÇu cña c¸c nhµ thÇu nh vÒ khèi lîng, ®¬n gi¸. - Bíc 2: §¸nh gi¸ vÒ mÆt tµi chÝnh, th¬ng m¹i: TiÕn hµnh ®¸nh gi¸ tµi chÝnh, th¬ng m¹i c¸c nhµ thÇu thuéc danh s¸ch ng¾n trªn cïng mét mÆt b»ng theo tiªu chuÈn ®¸nh gi¸ ®îc duyÖt. ViÖc ®¸nh gi¸ vÒ mÆt tµi chÝnh, th¬ng m¹i nh»m x¸c ®Þnh gi¸ ®¸nh gi¸ bao gåm: - Söa lçi - HiÖu chØnh c¸c sai lÖch - ChuyÓn ®æi gi¸ dù thÇu sang mét ®ång tiÒn chung - §a vÒ mét mÆt b»ng so s¸nh - X¸c ®Þnh gi¸ ®¸nh gi¸ cña c¸c hå s¬ dù thÇu Trong qu¸ tr×nh ®¸nh gi¸, bªn mêi thÇu cã quyÒn yªu cÇu nhµ thÇu lµm râ vÒ nh÷ng ®¬n gi¸ bÊt hîp lý vµ nÕu c¨n b¶n gi¶i tr×nh cña nhµ thÇu kh«ng ®ñ râ, th× ®îc coi lµ sai lÖch ®Ó ®a vµo gi¸ ®¸nh gi¸ cña nhµ thÇu ®ã. III. C¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng th¾ng thÇu cña c¸c doanh nghiÖp x©y l¾p Kh¶ n¨ng th¾ng thÇu trong ®Êu thÇu x©y l¾p ®îc thÓ hiÖn lµ viÖc doanh nghiÖp sö dông nh÷ng lîi thÕ cña m×nh nh n¨ng lùc vÒ tµi chÝnh, kü thuËt, c«ng nghÖ, marketing, tæ chøc qu¶n lý, ®éi ngò lao ®éng cña doanh nghiÖp... ®Ó giµnh ®îc c¸c hîp ®ång x©y l¾p th«ng qua ®Êu thÇu. §Ó thÓ hiÖn kh¶ n¨ng th¾ng thÇu vµ ®¸nh gi¸ ®îc kh¶ n¨ng th¾ng thÇu cña doanh nghiÖp chóng ta cã mét sè chØ tiªu sau: SVTH: Tr¬ng ThÞ Lan Chi 1 Líp: KT§T 43C Chuyªn ®Ò thùc tËp Mét sè gi¶i ph¸p nh»m... 1. C¸c chØ tiªu thÓ hiÖn kh¶ n¨ng th¾ng thÇu cña doanh nghiÖp x©y l¾p 1.1. Sè lîng c«ng tr×nh tróng thÇu vµ gi¸ trÞ tróng thÇu ChØ tiªu nµy thÓ hiÖn kh¸i qu¸t t×nh h×nh dù thÇu vµ kÕt qu¶ dù thÇu cña doanh nghiÖp, qua ®ã cã thÓ ®¸nh gi¸ ®îc hiÖu qu¶, chÊt lîng cña viÖc dù thÇu trong n¨m, quy m« vµ gi¸ trÞ hîp ®ång cña c¸c c«ng tr×nh tróng thÇu. 1.2. Tû lÖ tróng thÇu * Tû lÖ tróng thÇu theo sè lîng: T æng c«ng tr×nh tróng thÇu Tû lÖ % tróng thÇu theo sè lîng = x 100% Tæng sè c«ng tr×nh ®· dù thÇu ChØ tiªu nµy thÓ hiÖn tû träng sè lîng c«ng tr×nh tróng thÇu hµng n¨m so víi sè lîng c«ng tr×nh tham dù thÇu. Th«ng qua chØ tiªu nµy cã thÓ ®¸nh gi¸ s¬ bé hiÖu qu¶ ho¹t ®éng ®Êu thÇu hµng n¨m cña c«ng ty. ChØ tiªu nµy tÝnh rÊt ®¬n gi¶n, chØ cÇn dùa vµo sè lîng c¸c c«ng tr×nh ®· dù thÇu trong n¨m vµ sè c«ng tr×nh tróng thÇu trong n¨m, ¸p dông c«ng thøc lµ cã thÓ tÝnh to¸n ®îc. * Tû lÖ % tróng thÇu theo gi¸ trÞ: Tæng gi¸ trÞ c¸c c«ng tr×nh tróng thÇu Tû lÖ % tróng thÇu theo gi¸ trÞ = x 100% Tæng gi¸ trÞ c¸c c«ng tr×nh tham dù thÇu ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh tû lÖ gi¸ trÞ c¸c c«ng tr×nh tróng thÇu trong n¨m so víi gi¸ trÞ c¸c c«ng tr×nh tham dù thÇu trong n¨m. §Ó tÝnh chØ tiªu nµy ta céng gi¸ trÞ tÊt c¶ c¸c c«ng tr×nh tróng thÇu trong n¨m thµnh tæng gi¸ trÞ c¸c c«ng tr×nh tróng thÇu, vµ gi¸ trÞ tÊt c¶ c¸c c«ng tr×nh tham gia trong n¨m thµnh tæng gi¸ trÞ c¸c c«ng tr×nh tham dù thÇu. ¸p dông c«ng thøc lµ sÏ tÝnh to¸n ®îc. 2. C¸c tiªu chÝ ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng th¾ng thÇu trong ®Êu thÇu cña doanh nghiÖp x©y l¾p Bªn mêi thÇu dùa vµo hå s¬ mêi thÇu ®Ó ®¸nh gi¸ nhµ thÇu nµo tróng thÇu. C¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ hå s¬ dù thÇu cña doanh nghiÖp bao gåm: chØ tiªu vÒ n¨ng lùc vµ kinh nghiÖm, chØ tiªu vÒ kü thuËt, chÊt lîng c«ng tr×nh vµ chØ tiªu vÒ gi¸ dù thÇu. §©y lµ ba chØ tiªu ®Ó bªn mêi thÇu ®¸nh gi¸ hå s¬ dù thÇu cña doanh nghiÖp. Doanh nghiÖp tróng thÇu lµ doanh nghiÖp cã ®iÓm kü thuËt ®¹t yªu cÇu vµ cã gi¸ c¶ hîp lý nhÊt. Do vËy ®Ó ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng th¾ng thÇu cña doanh nghiÖp x©y l¾p ngêi ta còng sö dông ba chØ tiªu trªn ®Ó ®¸nh gi¸. 2.1. ChØ tiªu vÒ n¨ng lùc vµ kinh nghiÖm §©y lµ ®iÒu kiÖn ®Çu tiªn ®¶m b¶o nhµ thÇu ®îc tham gia dù thÇu. Ngay trong vßng s¬ tuyÓn nhµ thÇu, c¸c nhµ thÇu ®ñ n¨ng lùc vµ kinh nghiÖm thùc hiÖn, ®¸p øng yªu cÇu cña hå s¬ mêi thÇu míi ®îc nép hå s¬ dù thÇu vµ tham dù thÇu chÝnh thøc. ChØ tiªu nµy thÓ hiÖn mét c¸ch kh¸i qu¸t kh¶ n¨ng hiÖn cã cña mçi nhµ thÇu vÒ kh¶ SVTH: Tr¬ng ThÞ Lan Chi 1 Líp: KT§T 43C Chuyªn ®Ò thùc tËp Mét sè gi¶i ph¸p nh»m... n¨ng tµi chÝnh, tr×nh ®é nguån nh©n lùc, m¸y mãc thiÕt bÞ phôc vô thi c«ng, kinh nghiÖm qu¸ khø ®Ó chøng tá doanh nghiÖp cã ®ñ hay kh«ng ®ñ kh¶ n¨ng ®Ó thùc hiÖn dù ¸n (gãi thÇu). - N¨ng lùc tµi chÝnh: ®îc ®¸nh gi¸ b»ng chØ tiªu doanh thu, lîi nhuËn tríc vµ sau thuÕ, vèn lu ®éng trong vßng Ýt nhÊt 3 n¨m gÇn nhÊt. - N¨ng lùc m¸y mãc thiÕt bÞ: ®îc ®¸nh gi¸ b»ng sè lîng, n¨m s¶n xuÊt, níc s¶n xuÊt, gi¸ trÞ cßn l¹i vµ kh¶ n¨ng huy ®éng m¸y mãc thiÕt bÞ phôc vô cho thi c«ng x©y l¾p. - Tiªu chuÈn nguån nh©n lùc cña nhµ thÇu: ®îc ®¸nh gi¸ b»ng sè lîng, tr×nh ®é cña c¸n bé vµ c«ng nh©n kü thuËt cña c«ng ty. - Kinh nghiÖm cña nhµ thÇu: ®îc ®¸nh gi¸ b»ng sè n¨m kinh nghiÖm ho¹t ®éng hoÆc sè hîp ®ång cã tÝnh chÊt t¬ng tù mµ c«ng ty ®· thùc hiÖn trong vßng 5 – 10 n¨m gÇn nhÊt. Nhµ thÇu ®îc x¸c ®Þnh lµ ®ñ n¨ng lùc vµ kinh nghiÖm tham gia dù thÇu khi nhµ thÇu ®¸p øng ®îc yªu cÇu cô thÓ cña bªn mêi thÇu vÒ tõng gãi thÇu. 2.2. ChØ tiªu vÒ kü thuËt, chÊt lîng c«ng tr×nh §©y lµ chØ tiªu tæng hîp cña c¸c chØ tiªu kü thuËt chÊt lîng, gi¶i ph¸p kü thuËt, biÖn ph¸p vµ tæ chøc thi c«ng, biÖn ph¸p ®¶m b¶o chÊt lîng, biÖn ph¸p ®¶m b¶o an toµn lao ®éng vµ vÖ sinh m«i trêng. Trong hå s¬ mêi thÇu c¸c dù ¸n ®Çu t vµ x©y dùng cã nh÷ng tµi liÖu hå s¬ thiÕt kÕ kü thuËt kÌm theo b¶ng tiªn lîng, c¸c chØ dÉn kü thuËt víi ®iÒu kiÖn chung vµ ®iÒu kiÖn cô thÓ vÒ kü thuËt cña c«ng tr×nh gäi chung lµ c¸c yªu cÇu kü thuËt cña hå s¬ mêi thÇu. Trªn c¬ së c¸c yªu cÇu kü thuËt bªn mêi thÇu nªu trong hå s¬ mêi thÇu, nhµ thÇu ®a ra c¸c gi¶i ph¸p kü thuËt, biÖn ph¸p vµ tæ chøc thi c«ng, c¸c biÖn ph¸p sö dông m¸y mãc thiÕt bÞ víi tÝnh hîp lý vµ kh¶ thi. Trªn c¬ së ®¸p øng c¸c yªu cÇu kü thuËt, chÊt lîng c«ng tr×nh ®a ra s¬ ®å tæ chøc hiÖn trêng, bè trÝ nh©n lùc thùc hiÖn dù ¸n, c¸c biÖn ph¸p ®¶m b¶o an toµn lao ®éng vµ vÖ sinh m«i trêng. Yªu cÇu kü thuËt lµ c¬ së ®Ó dù b¸o chÊt lîng cña s¶n phÈm x©y dùng trong qu¸ tr×nh x©y l¾p còng nh s¶n phÈm cuèi cïng. Do vËy, tiªu chuÈn vÒ kh¶ n¨ng ®¸p øng c¸c yªu cÇu kü thuËt do nhµ thÇu ®a ra ®îc bªn mêi thÇu coi lµ mét trong c¸c tiªu chuÈn chÝnh ®Ó ®¸nh gi¸ xÐt chän nhµ thÇu. Khi ®¸nh gi¸ vÒ tiªu chuÈn kü thuËt bªn mêi thÇu ®¸nh gi¸ tiªu chuÈn kü thuËt theo nh÷ng néi dung sau: - Møc ®é ®¸p øng ®èi víi c¸c yªu cÇu kü thuËt, chÊt lîng vËt t thiÕt bÞ nªu trong hå s¬ thiÕt kÕ. - BiÖn ph¸p thi c«ng vµ gi¶i ph¸p thi c«ng: Nhµ thÇu ®a ra c¸c gi¶i ph¸p thi c«ng, sö dông m¸y mãc thiÕt bÞ víi tÝnh hîp lý vµ kh¶ thi. Trªn c¬ së ®¸p øng c¸c yªu cÇu kü thuËt, chÊt lîng c«ng tr×nh ®a ra s¬ ®å tæ chøc hiÖn trêng, bè trÝ nh©n lùc thùc hiÖn dù ¸n, c¸c biÖn ph¸p ®¶m b¶o an toµn vµ vÖ sinh m«i trêng. - TiÕn ®é thi c«ng: Lµ thêi gian cÇn thiÕt ®Ó nhµ thÇu thi c«ng hoµn thµnh c«ng tr×nh. TiÕn ®é thi c«ng ph¶i bè trÝ c¸c c«ng viÖc mét c¸ch tuÇn tù vµ khoa häc nh»m SVTH: Tr¬ng ThÞ Lan Chi 1 Líp: KT§T 43C Chuyªn ®Ò thùc tËp Mét sè gi¶i ph¸p nh»m... sö dông tèi ®a n¨ng lùc s½n cã cña nhµ thÇu vµ mang tÝnh kh¶ thi cao. Qua viÖc nghiªn cøu ®Þa bµn thi c«ng, mÆt b»ng thi c«ng, nguån gèc vËt liÖu nhµ thÇu bè trÝ thi c«ng c¸c c«ng viÖc, c¸c h¹ng môc hîp lý nh»m ®a ra tæng thêi gian thi c«ng c«ng tr×nh lµ ng¾n nhÊt. 2.3. ChØ tiªu vÒ gi¸ dù thÇu Gi¸ lµ mét chØ tiªu kinh tÕ cã vai trß quan träng trong viÖc quyÕt ®Þnh nhµ thÇu tróng thÇu vµ ¶nh hëng ®Õn kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. C¸c nhµ thÇu thêng tÝnh gi¸ dùa vµo ®Þnh møc dù to¸n, ®¬n gi¸ nguyªn vËt liÖu, ®¬n gi¸ ca m¸y, chi phÝ nh©n c«ng vµ c¸c chi phÝ kh¸c. NÕu tÊt c¶ c¸c nhµ thÇu ®Òu tÝnh ®óng nh vËy th× sÏ cã gi¸ dù thÇu gièng nhau do ®ã kh«ng t¹o ra tÝnh c¹nh tranh trong ®Êu thÇu. V× thÕ nhµ thÇu ph¶i ®Þnh ra ®îc møc gi¸ thÊp h¬n ®Ó cã thÓ c¹nh tranh vÒ gi¸ víi c¸c nhµ thÇu kh¸c. V× nÕu c¸c nhµ thÇu ®Òu ®¸p øng yªu cÇu vÒ kü thuËt cã gi¸ dù thÇu thÊp h¬n sÏ tróng thÇu. Tiªu chÝ vÒ gi¸ thùc chÊt lµ tæng hîp hai tiªu chÝ trªn v× n¨ng lùc kinh nghiÖm, tr×nh ®é kü thuËt lµ nh÷ng vÊn ®Ò quyÕt ®Þnh ®Õn gi¸ dù thÇu cña doanh nghiÖp. C¸n bé lËp gi¸ ë doanh nghiÖp cã n¨ng lùc sÏ tÝnh to¸n gi¸ ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c; tr×nh ®é kü thuËt cao sÏ ®a ra biÖn ph¸p thi c«ng hîp lý, tiÕt kiÖm chi phÝ vµ thêi gian thi c«ng ng¾n h¬n sÏ lµ ®iÒu kiÖn ®Ó gi¶m gi¸ dù thÇu. III. C¸c yÕu tè ¶nh hëng ®Õn kh¶ n¨ng th¾ng thÇu cña doanh nghiÖp x©y l¾p 1. YÕu tè chñ quan 1.1. C¸c yÕu tè thuéc vÒ n¨ng lùc, kinh nghiÖm cña doanh nghiÖp 1.1.1. N¨ng lùc vÒ tµi chÝnh Chóng ta biÕt r»ng n¨ng lùc tµi chÝnh hay vèn lµ vÊn ®Ò quan träng ®Çu tiªn cña doanh nghiÖp tríc khi tiÕn hµnh bÊt cø ho¹t ®éng ®Çu t nµo. §©y lµ yÕu tè quan träng ®Ó bªn mêi thÇu chÊm ®iÓm n¨ng lùc tµi chÝnh cña nhµ thÇu. N¨ng lùc tµi chÝnh cña nhµ thÇu lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh tÝnh kh¶ thi cña dù ¸n. NÕu n¨ng lùc tµi chÝnh yÕu th× kh«ng thÓ thùc hiÖn ®îc dù ¸n, dù ¸n cã nguy c¬ ph¶i dõng l¹i gi÷a 0chõng. V× vËy vÊn ®Ò t¹o vèn lµ vÊn ®Ò rÊt quan träng ®èi víi bÊt kú nhµ thÇu nµo. TiÒm lùc tµi chÝnh cµng m¹nh cµng ®¶m b¶o cho kh¶ n¨ng th¾ng thÇu cña doanh nghiÖp. 1.1.2. N¨ng lùc m¸y mãc thiÕt bÞ, c«ng nghÖ thi c«ng M¸y mãc, thiÕt bÞ, c«ng nghÖ thi c«ng ®©y lµ nh÷ng yÕu tè ®Ó thùc hiÖn x©y l¾p c«ng tr×nh, lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh ®Õn chÊt lîng c«ng tr×nh. §©y lµ tiªu chuÈn ®Ó bªn mêi thÇu xem xÐt chÊm ®iÓm kü thuËt cho nhµ thÇu. M¸y mãc thiÕt bÞ, c«ng nghÖ thi c«ng cµng hiÖn ®¹i, cµng míi, thêi gian sö dông Ýt, gi¸ trÞ cßn l¹i lín th× ®iÓm kü thuËt cµng cao vµ ngîc l¹i. Do vËy, c¸c c«ng ty ph¶i kh«ng ngõng ®Çu t vµo trang thiÕt bÞ hiÖn ®¹i vµ c«ng nghÖ tiªn tiÕn. Cã thÓ mua m¸y mãc thiÕt bÞ hiÖn ®¹i. C¸ch nµy liªn quan chÆt chÏ ®Õn vÊn ®Ò vèn cña doanh nghiÖp. Kh«ng ph¶i bÊt kú nhµ thÇu nµo còng cã kh¶ n¨ng mua. Nhng còng cã thÓ cã ®îc m¸y mãc thiÕt bÞ th«ng qua thuª mua cña c¸c c«ng ty tµi chÝnh. Mua m¸y mãc th× doanh nghiÖp chñ ®éng trong kinh doanh cßn thuª th× ngêi thuª sÏ bÞ thô ®éng trong viÖc sö dông thiÕt bÞ v× SVTH: Tr¬ng ThÞ Lan Chi 1 Líp: KT§T 43C Chuyªn ®Ò thùc tËp Mét sè gi¶i ph¸p nh»m... ph¶i ®Æt díi sù kiÓm so¸t cña ngêi cho thuª nhng bï l¹i hä l¹i kh«ng gÆp khã kh¨n vÒ vèn. C¸ch thuª tµi chÝnh lµ mét c¸ch thÝch hîp víi c¸c nhµ thÇu ViÖt Nam vµ lµ mét biÖn ph¸p kh¶ dÜ mµ c¸c nhµ thÇu ViÖt Nam cã thÓ khai th¸c ®îc. 1.1.3. N¨ng lùc vÒ con ngêi Cã tµi chÝnh, cã m¸y mãc thiÕt bÞ nhng kh«ng cã con ngêi ®Ó vËn hµnh th× kh«ng thÓ cã ®îc s¶n phÈm mong muèn. Con ngêi hay chÝnh lµ nguån nguån nh©n lùc cña doanh nghiÖp còng lµ vÊn ®Ò ¶nh hëng chÆt chÏ tíi viÖc tróng thÇu cña doanh nghiÖp. V× muèn chuÈn bÞ hå s¬ dù thÇu tèt, tæ chøc thùc hiÖn hîp ®ång th¾ng lîi tèt c¸c nhµ thÇu ph¶i cã trong tay c¸c chuyªn gia giái vÒ kü thuËt, kinh tÕ, ph¸p lý... Muèn n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm, h¹ gi¸ thµnh th× ph¶i cã nh÷ng c«ng nh©n lµnh nghÒ, chuyªn m«n cao; muèn h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm th× ph¶i n©ng cao n¨ng lùc qu¶n lý doanh nghiÖp. Muèn giµnh th¾ng lîi trong ®Êu thÇu th× c¸ch tèt nhÊt lµ tæ chøc ®µo t¹o, trang bÞ kiÕn thøc vÒ ®Êu thÇu b»ng c¸c cuéc héi nghÞ, héi th¶o, tËp huÊn, c¸c kho¸ ®µo t¹o ng¾n h¹n trong vµ ngoµi níc. ViÖc ®µo t¹o, trang bÞ kiÕn thøc trong bÊt kú trêng hîp nµo còng kh«ng ph¶i lµ thõa vµ ph¶i coi ®©y lµ mét lo¹i h×nh ®µo t¹o cã hiÖu qu¶ nhÊt. 1.2. Ho¹t ®éng Marketing, më réng thÞ trêng t¨ng uy tÝn cña c«ng ty HiÖn nay ho¹t ®éng Marketing cña doanh nghiÖp hÇu nh rÊt Ýt ph¸t triÓn v× nguyªn nh©n c¹nh tranh kh«ng lµnh m¹nh trong ®Êu thÇu. Do c¹nh tranh kh«ng lµnh m¹nh mµ nhµ thÇu tróng thÇu do th©n quen, chØ ®Þnh thÇu, lµm thÇu gi¶... nªn c¸c nhµ thÇu kh«ng chó ý ®Õn ho¹t ®éng Marketing qu¶ng b¸ víi kh¸ch hµng vÒ doanh nghiÖp. Do ®ã, c«ng t¸c Marketing còng cha ph¸t huy t¸c dông. NÕu ho¹t ®éng nµy ®îc chó ý ph¸t huy t¸c dông th× c¸c doanh nghiÖp cã thÓ t×m kiÕm, më réng thÞ tr- êng, qu¶ng b¸ th¬ng hiÖu, n©ng cao uy tÝn cña doanh nghiÖp, ®îc kh¸ch hµng biÕt ®Õn vµ tiÕp cËn ®îc víi kh¸ch hµng vµ b¸n ®îc s¶n phÈm. Ho¹t ®éng nµy cÇn ®îc ph¸t triÓn trong bÊt kú doanh nghiÖp nµo. Mçi nh©n viªn, c¸n bé c¸c phßng kinh tÕ, kü thuËt, kinh doanh ®Òu lµ mét nhµ marketing. 1.3. Kh¶ n¨ng liªn doanh, liªn kÕt Xem xÐt ®Êu thÇu trong níc vµ ®Êu thÇu quèc tÕ, chØ cã nh÷ng tæng c«ng ty lín míi cã tiÒm lùc tµi chÝnh, kü thuËt, nh©n lùc m¹nh cßn c¸c c«ng ty kh¸c hÇu nh ®Òu h¹n chÕ vÒ n¨ng lùc. ThËm chÝ nhiÒu gãi thÇu quèc tÕ c¸c c«ng ty lín còng kh«ng ®ñ søc ®Ó c¹nh tranh víi c¸c c«ng ty níc ngoµi. §©y lµ ®iÒu rÊt bÊt lîi víi bÊt kú c«ng ty nµo khi tham gia c¹nh tranh c¸c gãi thÇu cã quy m« lín. Vµ nh vËy phÇn th¾ng lu«n thuéc vÒ nh÷ng nhµ thÇu lín cã nhiÒu tiÒm lùc m¹nh vµ phÇn thua lu«n thuéc vÒ nh÷ng nhµ thÇu nhá vµ thiÕu n¨ng lùc. V× vËy ®Ó t¨ng n¨ng lùc cña m×nh c¸c nhµ thÇu ph¶i liªn doanh, liªn kÕt víi nhau trong c¸c cuéc ®Êu thÇu. §©y lµ mét h×nh thøc rÊt hiÖu qu¶ ®Ó giµnh th¾ng lîi trong c¹nh tranh, giµnh ®îc nh÷ng c«ng tr×nh cã gi¸ trÞ lín, tiªu chuÈn kü thuËt cao, cã lîi nhuËn cao. 1.4. YÕu tè thuéc vÒ hå s¬ dù thÇu Hå s¬ dù thÇu lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh ®Õn viÖc tróng thÇu cña doanh nghiÖp. V× bªn mêi thÇu c¨n cø vµo hå s¬ dù thÇu ®Ó chÊm ®iÓm cho c¸c nhµ thÇu. Hå s¬ dù SVTH: Tr¬ng ThÞ Lan Chi 1 Líp: KT§T 43C Chuyªn ®Ò thùc tËp Mét sè gi¶i ph¸p nh»m... thÇu kh«ng ®óng yªu cÇu cña hå s¬ mêi thÇu th× nhµ thÇu ®ã sÏ bÞ lo¹i ngay tõ ®Çu mÆc dï nhµ thÇu cã ®ñ kh¶ n¨ng ®¸p øng c¸c yªu cÇu c«ng viÖc cña bªn mêi thÇu. LËp hå s¬ dù thÇu gåm cã c¸c bíc: - Nghiªn cøu hå s¬ mêi thÇu bao gåm: m«i trêng ®Êu thÇu, ®iÒu tra dù ¸n ®Êu thÇu, lËp ph¬ng ¸n thi c«ng, x¸c ®Þnh gi¸ dù thÇu: + §iÒu tra m«i trêng ®Êu thÇu: §iÒu kiÖn tù nhiªn, kinh tÕ x· héi cña dù ¸n. Nh÷ng ®iÒu nµy ¶nh hëng ®Õn ph¬ng ¸n thi c«ng vµ gi¸ cña c«ng tr×nh. + TÝnh chÊt, quy m«, ph¹m vi ®Êu thÇu, tÝnh phøc t¹p vÒ kü thuËt cña c«ng tr×nh, yªu cÇu tiÕn ®é, thêi h¹n hoµn thµnh h¹ng môc c«ng tr×nh vµ tæng thÓ c«ng tr×nh, nguån vèn, ph¬ng thøc thanh to¸n, uy tÝn, n¨ng lùc cña chñ ®Çu t. - LËp ph¬ng ¸n thi c«ng. Ph¬ng ¸n thi c«ng ¶nh hëng ®Õn gi¸ dù thÇu - X¸c ®Þnh gi¸ dù thÇu. Gi¸ dù thÇu lµ mét trong nh÷ng nh©n tè quyÕt ®Þnh kh¶ n¨ng tróng thÇu cña doanh nghiÖp. Gi¸ hîp lý vµ thÊp h¬n so víi c¸c nhµ thÇu kh¸c sÏ lµ ®iÒu kiÖn giµnh th¾ng lîi trong ®Êu thÇu. 2. C¸c yÕu tè kh¸ch quan 2.1. C¬ chÕ chÝnh s¸ch cña Nhµ níc C¬ cÊu chÝnh s¸ch cña nhµ níc thuËn lîi, ®Æc biÖt lµ hÖ thèng luËt ph¸p æn ®Þnh sÏ t¹o ®iÒu kiÖn cho doanh nghiÖp ph¸t triÓn. Trong luËt ph¸p vÉn cßn nhiÒu bÊt cËp g©y khã kh¨n, bÊt lîi cho nhµ thÇu khi tham gia ®Êu thÇu. LuËt ph¸p kh«ng nghiªm, c¸c vi ph¹m trong ®Êu thÇu gia t¨ng lµm thiÖt h¹i cho c¸c nhµ thÇu. ViÖc thiÕu c«ng khai, minh b¹ch trong ®Êu thÇu lµ nguyªn nh©n khiÕn cho c¸c kÕt qu¶ ®Êu thÇu kh«ng ph¶n ¸nh trung thùc kh¶ n¨ng cña nhµ thÇu. C¸c chÝnh s¸ch tµi chÝnh còng cÇn ®îc quan t©m. Bëi lÏ, c¸c nhµ thÇu ViÖt Nam hÇu hÕt kh¶ n¨ng tµi chÝnh h¹n hÑp, kh«ng ®ñ ®iÒu kiÖn dù thÇu ®éc lËp, kh«ng cã kh¶ n¨ng xin b¶o l·nh khi tham gia ®Êu thÇu quèc tÕ. §Ó cã thÓ hç trî c¸c nhµ thÇu tham gia vµ tróng thÇu, nhµ níc cÇn cã nhiÒu biÖn ph¸p c¶i tæ l¹i hÖ thèng ng©n hµng vµ c¸c doanh nghiÖp. Nhµ níc cÇn cã chÝnh s¸ch hç trî ®Ó doanh nghiÖp tån tµi vµ ®øng v÷ng trong cuéc c¹nh tranh khèc liÖt cña c¬ chÕ thÞ trêng. Mét khi c¸c doanh nghiÖp m¹nh dÇn lªn th× c¸c hç trî còng dÇn dÇn ®îc lo¹i bá ®Ó t¹o thÕ c¹nh tranh tù do. C«ng t¸c gi¸m s¸t chÊt lîng c«ng tr×nh, thanh tra, gi¸m s¸t cña Nhµ níc còng cÇn ®îc t¨ng cêng nh»m ph¸t hiÖn vµ thi hµnh kû luËt nghiªm, kÞp thêi nh÷ng c¸ nh©n vµ tËp thÓ v« tr¸ch nhiÖm, hoÆc cè ý bu«ng láng qu¶n lý chÊt lîng dÉn ®Õn chÊt lîng c«ng tr×nh gi¶m. Cã vËy, chÊt lîng c«ng tr×nh x©y dùng ë níc ta míi ®îc n©ng cao, hiÖu qu¶ ®ång vèn x· héi bá ra sÏ cao h¬n. 2.2. §èi thñ c¹nh tranh §èi thñ c¹nh tranh lµ yÕu tè ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn kh¶ n¨ng th¾ng thÇu cña doanh nghiÖp. TÊt c¶ c¸c nhµ thÇu khi tham gia ®Êu thÇu ®Òu mong m×nh sÏ lµ ngêi tróng thÇu nhng thùc tÕ hä lu«n gÆp ph¶i nh÷ng ®èi thñ c¹nh tr¹nh víi m×nh. Nh÷ng ®èi thñ nµy còng muèn tróng thÇu nªn hä kh«ng ngõng c¶i tiÕn c«ng nghÖ, n©ng cao SVTH: Tr¬ng ThÞ Lan Chi 1 Líp: KT§T 43C