Trêng §¹i häc häc kinh tÕ quèc d©n Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp LỜI MỞ ĐẦU Trong c«ng cuéc ®æi míi vµ ph¸t triÓn, c¸c ngµnh c¸c lÜnh vùc ho¹t ®éng ®Òu cã sù ®ãng gãp nhÊt ®Þnh vµ lu«n tù c¶i tiÕn ®Ó v¬n tíi sù hoµn thiÖn. B¶o hiÓm lµ ngµnh dÞch vô tµi chÝnh cã ph¹m vi ho¹t ®éng réng lín vµ cã vÞ trÝ quan träng trong nÒn kinh tÕ quèc d©n. B¶o hiÓm kh«ng chØ thùc hiÖn viÖc huy ®éng vèn cho nÒn kinh tÕ quèc d©n mµ ®iÒu quan träng lµ gãp phÇn æn ®Þnh tµi chÝnh cho c¸ nh©n, gia ®×nh, tæ chøc vµ doanh nghiÖp ®Ó kh«i phôc ®êi sèng, duy tr× ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. Ngµy nay b¶o hiÓm ®· th©m nhËp vµo mäi ho¹t ®éng ®êi sèng kinh tÕ x· héi. Kinh tÕ cµng ph¸t triÓn ®êi sèng cµng n©ng cao th× nhu cÇu b¶o hiÓm cµng lín, ngµy cµng xuÊt hiÖn nhiÒu nghiÖp vô b¶o hiÓm míi, mçi lo¹i ®¸p øng c¸c nhu cÇu kh¸c nhau cho c¸c ®èi tîng kh¸c nhau trong ®êi sèng còng nh trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. B¶o hiÓm kÕt hîp con ngêi - mét h×nh thøc lËp kÕ ho¹ch tµi chÝnh ®éc ®¸o nh»m h¹n chÕ vµ kh¾c phôc nh÷ng rñi ro, tai n¹n bÊt ngê ®èi víi con ngêi trong sinh ho¹t còng nh trong kinh doanh - ®©y lµ lo¹i h×nh b¶o hiÓm ®ang ph¸t triÓn rÊt m¹nh trªn thÞ trêng b¶o hiÓm ViÖt Nam nãi chung vµ thÞ trêng b¶o hiÓm NghÖ An nãi riªng. Víi xu thÕ ph¸t triÓn nh vò b·o trong quan hÖ bu«n b¸n vµ giao dÞch ngµy nay b¶o hiÓm kÕt hîp con ngêi kh«ng chØ bã hÑp trong ph¹m vi ®Þa bµn mµ nã ®· v¬n lªn ph¹m vi toµn thÞ trêng. Doanh thu phÝ b¶o hiÓm kÕt hîp con ngêi kh«ng ngõng t¨ng lªn nhanh chãng. Dù b¸o trong t¬ng lai kh«ng xa doanh thu phÝ b¶o hiÓm kÕt hîp con ngêi høa hÑn sÏ vît xa doanh thu phÝ cña c¸c nghiÖp vô b¶o hiÓm kh¸c. XuÊt ph¸t tõ lý luËn vµ nhu cÇu thùc tiÕn ®ã, ph¸t triÓn h¬n n÷a viÖc nghiªn cøu “T×nh h×nh triÓn khai nghiÖp vô b¶o hiÓm kÕt hîp con ng êi t¹i B¶o ViÖt NghÖ An” sÏ lµ c¬ së thùc tiÔn ®Ó ®a b¶o hiÓm kÕt hîp con ngêi gÇn gòi h¬n víi ngêi tham gia, h×nh thµnh nªn thãi quen vµ tËp qu¸n cña hä.Víi c¸c ®Æc ®iÓm u viÖt vµ lu«n mang tÝnh c¸ch t©n cña s¶n phÈm b¶o hiÓm kÕt hîp con ngêi hiÖn hµnh mang l¹i nh÷ng lîi Ých thiÕt thùc cho ngêi tham gia - ®iÒu kiÖn thuËn lîi nhÊt cho ho¹t ®éng kinh doanh b¶o hiÓm. B¶o hiÓm kÕt hîp con ngêi ngµy cµng kh¼ng ®Þnh vÞ thÕ cña m×nh trªn th¬ng trêng bëi t¸c dông cña nã mang l¹i cho tõng c¸ nh©n, doanh nghiÖp vµ x· héi. Néi dung chÝnh cña chuyªn ®Ò gåm 3 ch¬ng: Ch¬ng I : Tæng quan vÒ b¶o hiÓm kÕt hîp con ngêi Ch¬ng II : T×nh h×nh triÓn khai nghiÖp vô b¶o hiÓm kÕt hîp con ngêi t¹i B¶o ViÖt NghÖ An Ch¬ng III : Mét sè gi¶i ph¸p thóc ®Èy ho¹t ®éng kinh doanh nghiÖp vô b¶o hiÓm kÕt hîp con ngêi t¹i B¶o ViÖt NghÖ An MÆc dï ®· cã nhiÒu cè g¾ng song do tr×nh ®é vµ thêi gian cßn h¹n chÕ, nªn bµi viÕt kh«ng tr¸nh khái nh÷ng sai sãt vµ h¹n chÕ nhÊt ®Þnh, em rÊt mong sù ®ãng gãp ý kiÕn cña c¸c thÇy c« gi¸o, c¸c anh chÞ trong C«ng ty b¶o hiÓm NguyÔn H÷u Quang KTBH_43B 1 Trêng §¹i häc häc kinh tÕ quèc d©n Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp NghÖ An ®Ó n©ng cao lý luËn còng nh thùc tiÔn. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n C« gi¸o Th¹c sü NguyÔn ThÞ LÖ HuyÒn vµ c¸c Anh chÞ c¸n bé trong C«ng ty B¶o hiÓm NghÖ An ®· híng dÉn tËn t×nh vµ cung cÊp cho em nh÷ng kiÕn thøc quý b¸u vÒ chuyªn ngµnh b¶o hiÓm ®Ó em hoµn thµnh ®Ò tµi nµy. Sinh viªn thùc hiÖn NguyÔn H÷u Quang NguyÔn H÷u Quang KTBH_43B 2 Trêng §¹i häc häc kinh tÕ quèc d©n Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp Ch¬ng I: Tæng quan vÒ b¶o hiÓm kÕt hîp con ngêi I. B¶o hiÓm con ngêi trong b¶o hiÓm th¬ng m¹i 1. Sù cÇn thiÕt kh¸ch quan Trong lao ®éng còng nh trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh con ngêi lu«n lu«n ph¶i ®øng tríc nh÷ng rñi ro, tai n¹n bÊt ngê mµ kh«ng ai cã thÓ lêng tríc ®îc. H¬n n÷a trong mét sè gia ®×nh ngêi trô cét chÝnh cña gia ®×nh kh«ng may gÆp rñi ro mÊt hoÆc gi¶m thu nhËp. §iÒu ®ã ¶nh h ëng rÊt lín ®Õn cuéc sèng cña con c¸i vµ ngêi th©n. VÊn ®Ò cµng tåi tÖ h¬n khi vÉn ph¶i chi tiªu hµng ngµy mµ c¸c nguån thu kh«ng cã. V× vËy, ®èi víi mçi c¸ nh©n mçi gia ®×nh, viÖc bá ra mét kho¶n tiÒn nhá trong hiÖn t¹i ®Ó tham gia b¶o hiÓm con ngêi sÏ ®¸p øng ®îc phÇn nµo khi kh«ng may gÆp ph¶i nh÷ng rñi ro ®ã. Tai n¹n rñi ro, èm ®au bÖnh tËt …nh ng ®iÒu ®ã dï kh«ng ai muèn vÉn cø x¶y ra. Trong cuéc sèng hµng ngµy con ngêi lu«n ph¶i ®èi phã víi mu«n vµn nguy c¬ r×nh rËp, cuéc sèng sÏ cµng khã kh¨n h¬n khi tai n¹n rñi ro x¶y ra. V× vËy, ®Ó b¶o ®¶m an toµn vµ v÷ng tin h¬n trong mäi hoµn c¶nh, tham gia b¶o hiÓm con ngêi lµ mét gi¶i ph¸p h÷u hiÖu vµ thiÕt thùc nhÊt. X· héi cµng ph¸t triÓn, ®êi sèng con ngêi ngµy cµng ®îc n©ng cao th× mäi ngêi ®Òu cã ®iÒu kiÖn ®Ó ch¨m lo cho b¶n th©n vµ gia ®×nh. C¸c nghiÖp vô b¶o hiÓm con ngêi trong BHTM ra ®êi lµ hÕt søc cÇn thiÕt, nh»m ®¸p øng mäi nhu cÇu cña c¸c tÇng líp d©n c trong x· héi. B¶o hiÓm con ngêi lµ mét nghiÖp vô bæ sung cho BHXH vµ BHYT nh»m æn ®Þnh ®êi sèng cho mäi thµnh viªn trong x· héi. Tríc nh÷ng rñi ro, tai n¹n bÊt ngê nh: èm ®au, bÖnh tËt còng nh sinh m¹ng. §îc triÓn khai díi h×nh thøc b¶o hiÓm tù nguyÖn, b¶o hiÓm con ngêi cïng víi BHXH vµ BHYT gãp phÇn ®¶n b¶o an toµn cho c¸ nh©n vµ toµn x· héi. Ngoµi ra, b¶o hiÓm con ngêi cã thÓ thay thÕ BHXH trong nh÷ng trêng hîp nh÷ng khu vùc kinh tÕ, nh÷ng n¬i mµ BHXH cha ®îc thùc hiÖn, hoÆc cã n¬i mµ BHXH cha ®îc thu kh«ng bï ®¾p phÇn thu nhËp bÞ gi¶m sót cña ngêi lao ®éng. MÆc dï ngêi lao ®éng lµm c«ng ¨n l¬ng ®îc hëng trî cÊp BHXH nhng ®«i khi cã nh÷ng rñi ro, cã nh÷ng nhu cÇu ngoµi ph¹m vi BHXH hoÆc c¸c trî cÊp BHXH kh«ng ®¸p øng ®îc nh÷ng nhu cÇu kh¾c phôc hËu qu¶ rñi ro. PhÇn chªnh lÖch thiÕu hôt, hoÆc cha cã ®ã sÏ ®îc b¶o hiÓm con ngêi bï ®¾p. Nh vËy, b¶o hiÓm con ngêi ra ®êi lµ cÇn thiÕt vµ kh¸ch quan. Nã kh«ng nh÷ng gióp mäi ngêi chèng l¹i nh÷ng bÊp bªnh cña cuéc sèng, trong sù ®a d¹ng vµ phøc t¹p cña rñi ro mµ cßn ®¶m b¶o cho mét cuéc sèng an toµn vµ tèt ®Ñp h¬n. 2. Ngêi ®îc b¶o hiÓm NguyÔn H÷u Quang KTBH_43B 3 Trêng §¹i häc häc kinh tÕ quèc d©n Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp Lµ ngêi tham gia b¶o hiÓm cã tÝnh m¹ng vµ t×nh tr¹ng søc khoÎ ®îc b¶o hiÓm, lµ ngêi nhËn ®îc sù b¶o vÖ cña C«ng ty b¶o hiÓm th«ng qua H§BH víi h¹n møc tr¸ch nhiÖm th«ng qua STBH vµ phÝ b¶o hiÓm ph¶i ®ãng. Mäi c«ng d©n ViÖt Nam, ngêi níc ngoµi ®ang c«ng t¸c, häc tËp t¹i ViÖt Nam tõ 16 tuæi ®Õn 60 tuæi. Tuy nhiªn tuú vµo tõng nghiÖp vô cô thÓ mµ ®èi t - îng b¶o hiÓm cã sù kh¸c nhau. C¸c C«ng ty b¶o hiÓm kh«ng nhËn b¶o hiÓm vµ kh«ng chÞu tr¸ch nhiÖm ®èi víi c¸c ®èi tîng sau: ngêi bÞ bÖnh thÇn kinh, t©m thÇn, ngêi bÞ tµn phÕ hoÆc th- ¬ng tËt vÜnh viÔn tõ 50% trë lªn… 3. Nguyªn t¾c cña b¶o hiÓm con ngêi trong b¶o hiÓm th¬ng m¹i Kh¸c víi b¶o hiÓm thiÖt h¹i, trong b¶o hiÓm con ngêi kh«ng ¸p dông nguyªn t¾c båi thêng nh trong b¶o hiÓm tµi s¶n hay b¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm bëi tÝnh m¹ng vµ t×nh tr¹ng søc khoÎ cña con ngêi lµ v« gi¸. §iÒu ®ã cã nghÜa lµ trong c¸c hîp ®ång b¶o hiÓm con ngêi kh«ng tån t¹i ®iÒu kho¶n gi¸ trÞ b¶o hiÓm mµ tr¸ch nhiÖm chÝnh cña nhµ b¶o hiÓm ë ®©y lµ trî cÊp hay hoµn l¹i mét phÇn hoÆc toµn bé STBH cho ngêi ®îc b¶o hiÓm hay ngêi thô hëng quyÒn lîi b¶o hiÓm cña anh ta khi xÈy ra c¸c sù kiÖn b¶o hiÓm. Nh vËy, stbh trong c¸c hîp ®ång b¶o hiÓm con ngêi kh«ng ph¶i lµ sù biÓu hiÖn gi¸ trÞ cña b¶n th©n ngêi ®îc b¶o hiÓm. Sè tiÒn nµy do c¸c bªn tham gia hîp ®ång tho¶ thuËn tuú theo møc ®é thu nhËp, kh¶ n¨ng tµi chÝnh, ®iÒu kiÖn kinh tÕ vµ nhu cÇu cña ngêi tham gia b¶o hiÓm. Khi cã sù kiÖn b¶o hiÓm xÈy ra nhµ b¶o hiÓm sÏ thanh to¸n trªn c¬ së sè tiÒn nµy chø kh«ng nh»m môc ®Ých båi thêng thiÖt h¹i v× kh«ng cã b¶n chÊt thiÖt haÞ. Thùc chÊt ë ®©y lµ ¸p dông nguyªn t¾c kho¸n mµ STBH ®îc Ên ®Þnh tríc trong H§BH. Sè tiÒn nµy lµ giíi h¹n tr¸ch nhiÖm ®Ó ngêi b¶o hiÓm xem xÐt hoµn l¹i mét phÇn hay toµn bé cho ngêi tham gia b¶o hiÓm khi cã sù kiÖn b¶o hiÓm xÈy ra. STBH vÒ c¬ b¶n mang ý nghÜa cña mét sè tiÒn ®îc kho¸n tríc thÓ hiÖn trong hîp ®ång. §Ó ®æi lÊy sè tiÒn kho¸n tríc nµy, ngêi tham gia b¶o hiÓm ph¶i ®ãng mét sè tiÒn nhÊt ®Þnh cho nhµ b¶o hiÓm, sè tiÒn nµy gäi lµ phÝ b¶o hiÓm. Nguyªn t¾c kho¸n trong BHCN cã mét lîi thÕ ®Æc biÖt ®èi víi ngêi ®îc b¶o hiÓm bëi v× cïng mét ngêi ®îc b¶o hiÓm cã thÓ tham gia BHCN trong nhiÒu nghiÖp vô vµ nhiÒu hîp ®ång kh¸c nhau. Khi sù kiÖn b¶o hiÓm xÈy ra mµ nh÷ng sù kiÖn nµy ®îc b¶o hiÓm ë tÊt c¶ c¸c hîp ®ång, c¸c nghiÖp vô th× sè tiÒn chi tr¶ cho ngêi ®îc b¶o hiÓm hay ngêi thô hëng quyÒn lîi b¶o hiÓm sÏ ®îc céng l¹i. Trong b¶o hiÓm con ngêi, kh«ng cã sù thÕ quyÒn hîp ph¸p cña ngêi b¶o hiÓm. §iÒu ®ã cã nghÜa lµ ngêi b¶o hiÓm sau khi ®· ®îc thanh to¸n, chi tr¶ STBH, kh«ng ®îc phÐp thÕ quyÒn ngêi tham gia b¶o hiÓm hay ngêi thô hëng quyÒn lîi b¶o hiÓm ®Ó khiÕu n¹i ngêi thø ba truy ®ßi sè tiÒn båi thêng t¬ng øng. Nãi c¸ch kh¸c, mét ngêi cã thÓ ®ång thêi nhËn kho¶n thanh to¸n chi tr¶ cña NguyÔn H÷u Quang KTBH_43B 4 Trêng §¹i häc häc kinh tÕ quèc d©n Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp C«ng ty b¶o hiÓn vµ nh÷ng kho¶n thanh to¸n båi thêng cña ngêi thø ba g©y ra tai n¹n, thiÖt h¹i. 4. C¸c nghiÖp vô b¶o hiÓm con ngêi trong b¶o hiÓm th¬ng m¹i HiÖn nay c¸c C«ng ty b¶o hiÓm ®ang triÓn khai gÇn 20 nghiÖp vô b¶o hiÓm con ngêi phi nh©n thä kh¸c nhau, ®¸p øng nhu cÇu ®a d¹ng cña kh¸ch hµng, ®¶m b¶o sù an toµn, søc khoÎ cho ngêi ®îc b¶o hiÓm. Mçi nghiÖp vô cã ®èi t- îng phôc vô vµ ph¹m vi b¶o hiÓm kh¸c nhau gióp kh¸ch hµng tham kh¶o vµ lùa chän h×nh thøc b¶o hiÓm phï hîp vµ hiÖu qu¶ nhÊt. Cïng víi qu¸ tr×nh ph¸t triÓn, c¸c nghiÖp vô BHCN còng lu«n ®îc söa ®æi bæ sung vµ ngµy cµng hoµn thiÖn. Mét sè nghiÖp vô BHCN phi nh©n thä chñ yÕu * B¶o hiÓm tai n¹n th©n thÓ häc sinh * B¶o hiÓm toµn diÖn häc sinh * B¶o hiÓm kÕt hîp con ngêi * B¶o hiÓm sinh m¹ng c¸ nh©n * B¶o hiÓm tai n¹n con ngêi 24/24 * B¶o hiÓm tai n¹n con ngêi theo mÉu ®¬n Cologn Re * B¶o hiÓm tai n¹n thuyÒn viªn * B¶o hiÓm tai n¹n hµnh kh¸ch ®i l¹i trong níc * B¶o hiÓm tai n¹n ngêi sö dông ®iÖn * B¶o hiÓm trî cÊp n»m viÖn vµ phÉu thuËt * B¶o hiÓm chi phÝ y tÕ vµ vËn chuyÓn y tÕ cÊp cøu * B¶o hiÓm cøu trî y tÕ cho ngêi mang thÎ tÝn dông * B¶o hiÓm kh¸ch du lÞch trong níc * B¶o hiÓm ngêi níc ngoµi du lÞch t¹i ViÖt Nam * B¶o hiÓm ngêi ViÖt Nam du lÞch níc ngoµi * B¶o hiÓm ngêi ViÖt Nam du lÞch níc ngoµi ng¾n h¹n * B¶o hiÓm du lÞch nhãm * B¶o hiÓm TNRR ®èi víi ngêi lao ®éng II. Sù cÇn thiÕt vµ t¸c dông cña b¶o hiÓm kÕt hîp con ngêi. 1. TiÒn ®Ò cña nghiÖp vô b¶o hiÓm kÕt hîp con ngêi B¶o hiÓm kÕt hîp con ngêi ®îc x©y dùng vµ triÓn khai dùa trªn c¬ së ba nghiÖp vô b¶o hiÓm: B¶o hiÓm sinh m¹ng c¸ nh©n, B¶o hiÓm tai n¹n con ngêi 24/24 vµ B¶o hiÓm trî cÊp n»m viÖn phÉu thuËt. Nh»m môc ®Ých bæ sung cho nh÷ng h¹n chÕ vµ thiÕu sãt cña c¸c nghiÖp vô b¶o hiÓm ®ã vÒ ph¹m vi b¶o hiÓm, ®èi tîng b¶o hiÓm vµ phÝ b¶o hiÓm…  B¶o hiÓm sinh m¹ng c¸ nh©n Lµ nghiÖp vô b¶o hiÓm con ngêi trong BHTM mµ ë ®©y nhµ b¶o hiÓm nhËn b¶o hiÓm trêng hîp chÕt ®èi víi ngêi b¶o hiÓm thuéc ph¹m vi tr¸ch nhiÖm b¶o NguyÔn H÷u Quang KTBH_43B 5 Trêng §¹i häc häc kinh tÕ quèc d©n Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp hiÓm ®æi l¹i ngêi tham gia b¶o hiÓm hay ngêi ®îc b¶o hiÓm ph¶i nép phÝ b¶o hiÓm khi hä tham gia ký kÕt H§BH. - Môc ®Ých + §¶m b¶o cho c¸c chi phÝ mai t¸ng, ch«n cÊt… + Gãp phÇn æn ®Þnh cuéc sèng cho gia ®×nh vµ ngêi th©n trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh. - §èi tîng tham gia C«ng d©n viÖt nam tõ 16 ®Õn 70 tuæi. Nh÷ng ngêi trªn 70 tuæi ®· ®îc b¶o hiÓm theo quy t¾c nµy liªn tôc Ýt nhÊt lµ tõ n¨m 69 tuæi. Tuy nhiªn C«ng ty kh«ng nhËn b¶o hiÓm cho c¸c ®èi tîng sau: + Ngêi bÞ bÖnh thÇn kinh + Ngêi bÞ tµn phÕ hoÆc th¬ng tËt vÜnh viÔn tõ 50% trë lªn + Ngêi ®ang trong thêi gian ®iÒu trÞ bÖnh tËt, tai n¹n. Tuy nhiªn, nh÷ng ®iÒu lo¹i trõ nãi trªn kh«ng ¸p dông ®èi víi nh÷ng ngêi ®- îc b¶o hiÓm theo quy t¾c nµy liªn tôc tõ n¨m thø hai trë ®i. Trêng hîp ngêi ®îc b¶o hiÓm bÞ chÕt do nh÷ng nguyªn nh©n sau ®©y kh«ng thuéc ph¹m vi tr¸ch nhiÖm b¶o hiÓm + Ngêi ®îc b¶o hiÓm vi ph¹m ph¸p luËt + Hµnh ®éng cè ý cña ngêi ®îc b¶o hiÓm hoÆc ngêi thõa kÕ hîp ph¸p cña ngêi ®îc b¶o hiÓm + Ngêi ®îc b¶o hiÓm bÞ ¶nh hëng cña bia, rîu, ma tuý hay c¸c chÊt kÝch thÝch t¬ng tù kh¸c. + ChiÕn tranh, ®éng ®Êt, nói löa - Thêi h¹n b¶o hiÓm Th«ng thêng lµ mét n¨m kÓ tõ khi ngêi ®îc b¶o hiÓm hoÆc ngêi tham gia b¶o hiÓm ®ãng phÝ b¶o hiÓm ®Çy ®ñ theo quy ®Þnh trong H§BH hoÆc GCNBH + §èi víi trêng hîp chÕt do tai n¹n, hiÖu lùc b¶o hiÓm b¾t ®Çu ngay sau khi ngêi tham gia b¶o hiÓm ®ãng phÝ b¶o hiÓm ®Çy ®ñ theo quy ®Þnh trong H§BH hoÆc GCNBH + §èi víi c¸c trêng hîp chÕt kh«ng ph¶i do tai n¹n, hiÖu lùc b¶o hiÓm b¾t ®Çu sau 30 ngµy kÓ tõ khi ngêi tham gia b¶o hiÓm hay ngêi ®îc b¶o hiÓm ®ãng phÝ b¶o hiÓm ®Çy ®ñ theo quy ®Þnh trong hîp ®ång b¶o hiÓm hoÆc GCNBH. NÕu ngêi ®îc b¶o hiÓm chÕt kh«ng ph¶i do tai n¹n trong thêi gian 30 ngµy nãi trªn, H§BH coi nh bÞ huû bá vµ sè phÝ b¶o hiÓm ®· ®ãng ®îc hoµn tr¶ 80%. + C¸c hîp ®ång b¶o hiÓm t¸i tôc, mÆc nhiªn cã hiÖu lùc ngay sau khi ngêi tham gia b¶o hiÓm hoÆc ngêi ®îc b¶o hiÓm ®ãng phÝ cho thêi gian tiÕp theo. + Trêng hîp mét trong hai bªn muèn huû bá H§BH ph¶i th«ng b¸o cho bªn kia biÕt tríc 30 ngµy. NÕu H§BH ®îc huû bá th× ngêi ®îc b¶o hiÓm sÏ ®îc hoµn tr¶ 80% sè phÝ b¶o hiÓm cña thêi gian cßn l¹i. - Sè tiÒn b¶o hiÓm vµ phÝ b¶o hiÓm NguyÔn H÷u Quang KTBH_43B 6 Trêng §¹i häc häc kinh tÕ quèc d©n Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp STBH ®îc ghi trong H§BH hoÆc GCNBH lµ giíi h¹n tr¸ch nhiÖm tèi ®a cña C«ng ty b¶o hiÓm trong trêng hîp ngêi ®îc b¶o hiÓm chÕt. PhÝ b¶o hiÓm ®îc quy ®Þnh trong H§BH hoÆc GCNBH c¨n cø vµo “BiÓu phÝ vµ STBH” do Bé Tµi chÝnh ban hµnh. - Chi tr¶ tiÒn b¶o hiÓm Trêng hîp ngêi ®îc b¶o hiÓm chÕt thuéc tr¸ch nhiÖm b¶o hiÓm, BV tr¶ toµn bé STBH ghi trong H§BH hoÆc GCNBH. Trêng hîp ngêi ®îc b¶o hiÓm bÞ chÕt, ngêi thõa hëng ph¶i th«ng b¸o ngay cho C«ng ty b¶o hiÓm nhng kh«ng chËm qu¸ 30 ngµy kÓ tõ ngµy rñi ro xÈy ra. - Hîp ®ång b¶o hiÓm C¸c tæ chøc kinh tÕ x· héi cã yªu cÇu tham gia b¶o hiÓm sinh m¹ng c¸ nh©n cho tËp thÓ cña m×nh, khi ký H§BH víi C«ng ty b¶o hiÓm ph¶i kÌm theo danh s¸ch c¸c c¸ nh©n ®îc b¶o hiÓm. C¸ nh©n hoÆc gia ®×nh cã yªu cÇu tham gia b¶o hiÓm, C«ng ty b¶o hiÓm cÊp GCNBH cho ngêi ®îc b¶o hiÓm  B¶o hiÓm tai n¹n con ngêi 24/24 B¶o hiÓm tai n¹n con ngêi 24/24 lµ mét nghiÖp vô cña BHTM mµ ë ®©y, nhµ b¶o hiÓm sÏ chi tr¶ stbh cho ngêi ®îc b¶o hiÓm hay ngêi thô hëng quyÒn lîi b¶o hiÓm khi ngêi ®îc b¶o hiÓm bÞ tai n¹n thuéc ph¹m vi b¶o hiÓm ®æi l¹i ngêi ®îc b¶o hiÓm hay ngêi thô hëng quyÒn lîi b¶o hiÓm ph¶i nép phÝ b¶o hiÓm khi hä tham gia ký kÕt H§BH - Môc ®Ých: + Gãp phÇn æn ®Þnh cuéc sèng cho b¶n th©n ngêi bÞ tai n¹n vµ gia ®×nh hä, ®Æc biÖt lµ ®èi víi nh÷ng ngêi cha tham gia lo¹i h×nh b¶o hiÓm nµo hoÆc ®· tham gia nhng ®îc chi tr¶ hoÆc trî cÊp qu¸ Ýt. + T¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi vµ c¬ héi cho nh÷ng ngêi lao ®éng lµm ë nh÷ng ngµnh nghÒ thêng xÈy ra tai n¹n ®îc b¶o hiÓm, nh c¸c ngµnh c¬ khÝ, khai th¸c, x©y dùng… - §èi tîng tham gia Thêng bao gåm tÊt c¶ nh÷ng ngêi tõ ®é tuæi tõ 18 ®Õn 65 tuæi. Nh÷ng ngêi bÞ bÖnh thÇn kinh, tµn phÕ hoÆc th¬ng t¹at vÜnh viÔn ë mét møc ®é nhÊt ®Þnh (50% trë lªn) kh«ng ®îc C«ng ty b¶o hiÓm chÊp nhËn tham gia b¶o hiÓm - Ph¹m vi b¶o hiÓm BÞ tai n¹n g©y chÕt ngêi hoÆc th¬ng tËt, kÓ c¶ nh÷ng trêng hîp ngêi ®îc b¶o hiÓm tham gia cøu ngêi, cøu tµi s¶n cña Nhµ níc vµ nh©n d©n, tham gia chèng c¸c ho¹t ®éng ph¹m ph¸p… Tuy nhiªn, ngêi ®îc b¶o hiÓm bÞ tai n¹n do c¸c nguyªn nh©n sau kh«ng thuéc ph¹m vi b¶o hiÓm: + Vi ph¹m ph¸p luËt + Hµnh ®éng cè ý g©y tai n¹n hoÆc tö vong + BÞ ¶nh hëng cña bia, rîu, ma tuý vµ c¸c chÊt kÝch thÝch kh¸c NguyÔn H÷u Quang KTBH_43B 7 Trêng §¹i häc häc kinh tÕ quèc d©n Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp + Ngé ®éc thøc ¨n, sö dông thuèc kh«ng ®óng chØ ®Þnh cña b¸c sü… + §éng ®¸t, nói löa, nhiÔm phãng x¹ + ChiÕn tranh, néi chiÕn, ®×nh c«ng - Thêi h¹n b¶o hiÓm Thêng lµ mét n¨m. Tuy nhiªn còng cã nh÷ng trêng hîp trong mét vµi th¸ng tuú theo nhu cÇu vµ sù tho¶ thuËn cña c¸c bªn tham gia b¶o hiÓm. - Sè tiÒn b¶o hiÓm vµ phÝ b¶o hiÓm Sè tiÒn b¶o hiÓm trong nghiÖp vô nµy thêng ®îc quy ®Þnh ë nhiÒu møc kh¸c nhau ®Ó ngêi tham gia dÔ dµng lùa chän cho phï hîp víi nhu cÇu vµ kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña m×nh. PhÝ b¶o hiÓm thêng ®ãng mét lÇn khi ký kÕt H§BH + VÒ mÆt lý thuyÕt, phÝ b¶o hiÓm phô thuéc vµo kh¸ nhiÒu yÕu tè: sè tiÒn b¶o hiÓm, x¸c suÊt thèng kª sè vô tai n¹n, sè ngêi bÞ chÕt vµ sè ngêi bÞ th¬ng tËt, ngµnh nghÒ vµ lÜnh vùc c«ng t¸c, chi phÝ cho mét vô tai n¹n b×nh qu©n, chi qu¶n lý, thuÕ…c¨n cø vµo nh÷ng tµi liÖu thèng kª nµy, c¸c C«ng ty b¶o hiÓm thµnh lËp mét biÓu tû lÖ phÝ t¬ng øng cho tõng ngµnh nghÒ tõng h¹n møc STBH… VÝ dô: Theo th«ng t sè 1369/CN-93 ngµy 13/09/1993 cña B¶o ViÖt híng dÉn chÕ ®é b¶o hiÓm tai n¹n con ngêi 24/24 víi STBH vµ tû lÖ phÝ b¶o hiÓm t¬ng øng nh sau: B¶ng1: BiÓu phÝ vµ chÕ ®é tr¶ tiÒn b¶o hiÓm tai n¹n con ngêi 24/24 Tõ 1 triÖu Tõ trªn 20 Tõ trªn 50 Tõ trªn 70 Stbh ®Õn 20 triÖu ®Õn 50 triÖu ®Õn 70 triÖu ®Õn 100 triÖu ®ång triÖu ®ång triÖu ®ång triÖu ®ång Tû lÖ phÝ b¶o 0,28% 0,42% 0,56% 0,75% hiÓm trªn STBH (Nguån: B¶o ViÖt NghÖ An) Møc gi¶m phÝ ®èi víi c¸c H§BH tËp thÓ: §èi víi hîp ®ång tËp thÓ tõ trªn 50 ®Õn 100 ngêi gi¶m 10% tæng sè phÝ. §èi víi hîp ®ång tËp thÓ tõ trªn 100 ngêi gi¶m 15% tæng sè phÝ b¶o hiÓm. + Trªn ph¬ng diÖn kinh doanh, nÕu c¸c C«ng ty b¶o hiÓm ®· kinh doanh nghiÖp vô nµy ®îc mét sè n¨m, hä cã thÓ dïng sè liÖu thèng kª cña m×nh tõ nh÷ng n¨m tríc ®ã ®Ó tÝnh phÝ b¶o hiÓm n¨m b¸o c¸o. + §èi víi nh÷ng c«ng ty b¶o hiÓm míi thµnh lËp, hoÆc c¸c C«ng ty b¶o hiÓm lÇn ®Çu triÓn khai nghiÖp vô b¶o hiÓm nµy hä thêng dùa vµo tµi liÖu thèng kª tai n¹n lao ®éng trong BHXH hoÆc bá chi phÝ ra mua h¼n mét biÓu tû lÖ phÝ sau ®ã ®iÒu chØnh l¹i cho phï hîp víi C«ng ty cña m×nh. - Chi tr¶ tiÒn b¶o hiÓm NguyÔn H÷u Quang KTBH_43B 8 Trêng §¹i häc häc kinh tÕ quèc d©n Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp Khi yªu cÇu C«ng ty b¶o hiÓm tr¶ tiÒn b¶o hiÓm, ngêi ®îc b¶o hiÓm hoÆc ngêi thô hëng quyÒn lîi b¶o hiÓm ph¶i cã ®Çy ®ñ giÊy yªu cÇu tr¶ tiÒn b¶o hiÓm, giÊy chøng nhËn b¶o hiÓm, biªn b¶n tai n¹n, giÊy chøng tö …sau khi xem xÐt c¸c giÊy tê hîp lÖ, C«ng ty b¶o hiÓm sÏ tiÕn hµnh chi tr¶ b¶o hiÓm. + NÕu ngêi ®îc b¶o hiÓm chÕt hoÆc th¬ng tËt toµn bé vÜnh viÔn: Sè tiÒn chi tr¶ b»ng sè tiÒn b¶o hiÓm + NÕu ngêi ®îc b¶o hiÓm bÞ th¬ng tËt bé phËn: Sè tiÒn chi tr¶ b»ng sè tiÒn b¶o hiÓm nh©n víi tû lÖ th¬ng tËt (Tû lÖ th¬ng tËt ®îc x¸c ®Þnh th«ng qua gi¸m ®Þnh y khoa hoÆc c¸c C«ng ty b¶o hiÓm ®· tÝnh s½n vµ ®a vµo ba rem) + NÕu ngêi ®îc b¶o hiÓm th¬ng tËt t¹m thêi kh«ng ®Ó l¹i di chøng sÏ ®îc thanh to¸n c¸c chi phÝ thùc tÕ ®iÒu trÞ, kÓ c¶ chi phÝ båi dìng trong thêi gian ®iÒu trÞ gióp nhanh chãng phôc håi søc kháe. ThÕ nhng sè tiÒn chi tr¶ tèi ®a kh«ng vît qu¸ STBH, c¸c chi phÝ thùc tÕ ph¶i hîp lý. + NÕu ngêi ®îc b¶o hiÓm bÞ chÕt sau mét n¨m kÓ tõ ngµy xÈy ra tai n¹n (chÕt do hËu qu¶ cña tai n¹n): Sè tiÒn chi tr¶ b»ng sè tiÒn b¶o hiÓm trõ sè tiÒn chi tr¶ tríc ®ã. + NÕu ngêi ®îc b¶o hiÓm bÞ th¬ng tËt nhiÒu lÇn trong mét n¨m hîp ®ång, tæng sè tiÒn chi tr¶ c¸c lÇn kh«ng vît qu¸ STBH - Hîp ®ång b¶o hiÓm B¶o hiÓm tai n¹n con ngêi 24/24 cã thÓ ®îc ký kÕt theo tõng c¸ nh©n vµ còng cã thÓ ký theo hîp ®ång tËp thÓ. NÕu tham gia tËp thÓ (nhãm), phÝ b¶o hiÓm tÝnh theo ®Çu ngêi thêng thÊp h¬n hîp ®ång c¸ nh©n vÝ chi phÝ qu¶n lý thÊp. VÒ nguyªn t¾c, H§BH chØ cã hiÖu lùc vµ gi¸ trÞ khi ngêi tham gia ®· ®ãng ®Çy ®ñ phÝ b¶o hiÓm.  B¶o hiÓm trî cÊp n»m viÖn phÉu thuËt: C¸c rñi ro èm ®au, bÖnh tËt ph¶i n»m viÖn ®iÒu trÞ hoÆc phÉu thuËt thêng Ýt ngêi tr¸nh khái. Khi t×nh tr¹ng nµy diÔn ra ®· lµm ph¸t sinh c¸c chi phÝ ®iÒu trÞ vµ phÉu thuËt, ®ång thêi cßn lµm cho ngêi bÖnh ph¶i ngõng lao ®éng hoÆc mÊt kh¶ n¨ng lao ®éng. Trong khi ®ã, chi phÝ cho c¸c dÞch vô kh¸m ch÷a bÖnh, ®iÒu trÞ vµ phÉu thuËt cã xu híng ngµy cµng t¨ng do kü thuËt vµ ph¬ng tiÖn chÈn ®o¸n cña ngµnh y tÕ ngµy cµng tinh x¶o vµ hiÖn ®¹i, do c¸c lo¹i thuèc ®Æc trÞ ngµy cµng ®îc sö dông phæ biÕn. §Ó ®èi phã víi nh÷ng t×nh h×nh nµy, nhiÒu ng- êi ®· t×m ®Õn b¶o hiÓm trî cÊp n»m viÖn phÉu thuËt. Thùc chÊt ®©y lµ lo¹i h×nh b¶o hiÕm søc kháe, nhng cã ph¹m vi hÑp h¬n, song nã mang l¹i lîi Ých to lín cho con ngêi. - Môc ®Ých + Gióp mäi ngêi kh¾c phôc khã kh¨n khi kh«ng may hä bÞ èm ®au, bÖnh tËt ph¶i n»m viÖn ®iÒu trÞ hoÆc phÉu thuËt + Gãp phÇn bæ sung cho c¸c lo¹i h×nh B HYT vµ BHXH NguyÔn H÷u Quang KTBH_43B 9 Trêng §¹i häc häc kinh tÕ quèc d©n Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp - Ngêi ®îc b¶o hiÓm: Thêng bao gåm tÊt c¶ nh÷ng ngêi tõ 1 tuæi (trßn 12 th¸ng) ®Õn 65 tuæi. C¸c ®èi tîng sau kh«ng ®îc chÊp nhËn tham gia b¶o hiÓm + Nh÷ng ngêi bÞ bÖnh thÇn kinh, t©m thÇn, phong, ung th, SIDA + Nh÷ng ngêi bÞ tµn phÕ hoÆc th¬ng tËt vÜnh viÔn (C«ng ty b¶o hiÓm quy ®Þnh mÊt 80% søc kháe trë lªn) + Nh÷ng ngêi ®ang trong thêi gian ®iÒu trÞ bÖnh tËt, th¬ng tËt - Ph¹m vi b¶o hiÓm + èm ®au, bÖnh tËt, th¬ng tËt, thai s¶n ph¶i n»m viÖn hoÆc phÉu thuËt + ChÕt trong qu¸ tr×nh n»m viÖn, phÉu thuËt, tuy nhiªn cã mét sè trêng hîp sau kh«ng thuéc ph¹m vi b¶o hiÓm: + §iÒu dìng, an dìng + N»m viÖn kiÓm tra søc kháe hoÆc gi¸m ®Þnh y khoa mµ kh«ng liªn quan ®Õn viÖc ®iÒu trÞ bÖnh tËt, th¬ng tËt + §iÒu trÞ nh÷ng bÖnh bÈm sinh, bÖnh nghÒ nghiÖp + T¹o h×nh thÈm mü, phôc håi chøc n¨ng… Ph¹m vi b¶o hiÓm thêng ®îc quy ®Þnh rÊt cô thÓ, tuú ®iÒu kiÖn thùc tÕ mµ mçi níc, mçi c«ng ty vËn dông mét c¸ch kh¸c nhau. - Thêi h¹n b¶o hiÓm: Thêng lµ mét n¨m vµ h®bh chØ cã hiÖu lùc sau mét thêi gian nhÊt ®Þnh. Thêi gian tõ khi ký hîp ®ång ®Õn khi hîp ®ång cã hiÖu lùc do nhµ b¶o hiÓm quy ®Þnh VÝ dô: B¶o ViÖt quy ®Þnh sau 30 ngµy ®èi víi trêng hîp èm ®au, bÖnh tËt, sau 270 ngµy ®èi víi trêng hîp sinh ®Î, nhng l¹i kh«ng ¸p dông trêng hîp nµy ®èi víi rñi ro tai n¹n. viÖc quy ®Þnh nµy nh»m tr¸nh cho nhµ b¶o hiÓm ph¶i g¸nh chÞu nh÷ng hËu qu¶ cña bÖnh tËt mµ ngêi ®îc b¶o hiÓm ®· m¾c ph¶i tríc khi tham gia b¶o hiÓm. - Sè tiÒn b¶o hiÓm vµ PhÝ b¶o hiÓm Sè tiÒn b¶o hiÓm ®îc c¸c c«ng ty b¶o hiÓm Ên ®Þnh ë nhiÒu møc kh¸c nhau, gióp ngêi tham gia dÏ dµng lùa chän cho phï hîp víi kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña m×nh. Tuy nhiªn, sau khi triÓn khai mét sè n¨m, hä sÏ x¸c ®Þnh ®îc STBH phæ cËp cho phï hîp víi nhu cÇu cña ®¹i ®a sè d©n chóng. PhÝ b¶o hiÓm trî cÊp n»m viÖn phÉu thuËt phô thuéc vµo ®é tuæi, giíi tÝnh, STBH, thêi h¹n b¶o hiÓm, t×nh tr¹ng søc kháe vµ ph¹m vi b¶o hiÓm… + §èi víi nh÷ng C«ng ty b¶o hiÓm míi thµnh lËp, hoÆc lÇn ®Çu triÓn khai nghiÖp vô nµy viÖc x¸c ®Þnh phÝ b¶o hiÓm sÏ gÆp nhiÒu khã kh¨n. Chuyªn viªn ®Þnh phÝ ph¶i dùa vµo c¸c sè liÖu thèng kª vµ t×nh h×nh kh¸m ch÷a bÖnh, phÉu thuËt, c¸c chi phÝ ph¸t sinh…cã liªn quan ®Ó tÝnh to¸n møc phÝ cho phï hîp phôc vô môc ®Ých kinh doanh. + §èi víi C«ng ty b¶o hiÓm ®· triÓn khai nghiÖp vô nµy sau nhiÒu n¨m, hä sÏ dùa vµo c¸c sè liÖu thèng kª cña m×nh ®Ó ®iÒu chØnh l¹i c¸c møc phÝ cho phï NguyÔn H÷u Quang KTBH_43B 10 Trêng §¹i häc häc kinh tÕ quèc d©n Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp hîp. HoÆc hä cã thÓ tÝnh l¹i hoµn toµn c¸c møc phÝ ®· sö dông cho nh÷ng n¨m sau nh»m ®¶m b¶o tÝnh chÝnh x¸c, tÝnh c¹nh tranh. - Chi tr¶ b¶o hiÓm B¶o hiÓm trî cÊp n»m viÖn phÉu thuËt ¸p dông nguyªn t¾c båi thêng. Sè tiÒn chi tr¶ ®îc x¸c ®Þnh trªn c¬ së chi phÝ thùc tÕ ph¸t sinh, v× thÕ phÇn lín c¸c C«ng ty b¶o hiÓm ®Òu chi tr¶ tiÒn b¶o hiÓm theo ®Þnh møc. §iÒu ®ã cã nghÜa lµ hä ®a ra c¸c tû lÖ ®Þnh møc cho mçi ngµy ®iÒu trÞ trong bÖnh viÖn vµ tû lÖ tr¶ tiÒn phÉu thuËt. §ång thêi còng ®a ra c¸c ®Þnh møc vÒ sè ngµy ®îc trî cÊp. TÊt c¶ nh÷ng ®Þnh møc nµy ®Òu ph¶i ®îc ghi trong hîp ®ång b¶o hiÓm. Tû lÖ tr¶ tiÒn phÉu thuËt còng ®îc tÝnh trªn STBH, song phô thuéc vµo tõng lo¹i h×nh phÉu thuËt. VÝ dô: U n·o lµ 50%… + Sè ngµy ®îc trî cÊp n»m viÖn lµ sè ngµy ®îc ®Þnh møc trªn hîp ®ång b¶o hiÓm. C¨n cø vµo chØ tiªu nµy sÏ x¸c ®Þnh ®îc tæng sè tiÒn chi tr¶ trong mét ®ît n»m viÖn hay trong mét n¨m. Sè ngµy ®îc trî cÊp n»m viÖn bao giê còng ®îc c¸c C«ng ty b¶o hiÓm khèng chÕ ë mét møc nhÊt ®Þnh. C¸c C«ng ty b¶o hiÓm ViÖt Nam quy ®Þnh tèi ®a lµ 60 ngµy trong mét n¨m b¶o hiÓm. Nh vËy, sÏ kh«ng phô thuéc vµo sè lÇn n»m viÖn trong n¨m. + NÕu ngêi ®îc b¶o hiÓm bÞ chÕt khi ®ang n»m viÖn hoÆc phÉu thuËt sÏ ®îc nhµ b¶o hiÓm trî cÊp tiÒn mai t¸ng, kho¶n tiÒn nµy còng ®îc ghi trong H§BH. §Ó nhËn ®îc tiÒn trî cÊp, ngêi tham gia b¶o hiÓm hay ngêi thõa kÕ hîp ph¸p (trong trêng hîp chÕt) ph¶i cã ®Çy ®ñ c¸c giÊy chøng nhËn b¶o hiÓm, giÊy ra viÖn, c¸c lo¹i ho¸ ®¬n, chøng tõ ®iÒu trÞ hîp lÖ. Trong trêng hîp bÞ chÕt ph¶i cã giÊy chøng tö do bÖnh viÖn cÊp. 2. Môc ®Ých cña b¶o hiÓm kÕt hîp con ngêi Nh÷ng h¹n chÕ vµ bÊt cËp trong qu¸ tr×nh triÓn khai riªng lÎ ba nghiÖp vô b¶o hiÓm: B¶o hiÓm sinh m¹ng c¸ nh©n, B¶o hiÓm tai n¹n con ngêi 24/24, B¶o hiÓm trî cÊp n»m viÖn phÉu thuËt. §iÒu nµy ®ßi hái C«ng ty b¶o hiÓm ph¶i tiÕn hµnh kh¾c phôc vµ hoµn thiÖn s¶n phÈm b¶o hiÓm nh»m ®¸p øng tèi ®a nhu cÇu ngµy cµng cao cña kh¸ch hµng. Khi kh¸ch hµng tham gia mét s¶n phÈm nµo ®ã trong ba s¶n phÈm trªn, hä lu«n nghÜ r»ng nh÷ng rñi ro nµo còng thuéc tr¸ch nhiÖm b¶o hiÓm, cho nªn khi xÈy ra rñi ro thuéc tr¸ch nhiÖm b¶o hiÓm hay kh«ng thuéc tr¸ch nhiÖm b¶o hiÓm, lÏ ®¬ng nhiªn ngêi tham gia b¶o hiÓm sÏ yªu cÇu C«ng ty b¶o hiÓm gi¶i quyÕt quyÒn lîi b¶o hiÓm cho m×nh. Tuy nhiªn thùc tÕ l¹i kh«ng nh vËy, mçi nghiÖp vô cã ®iÒu kiÖn vµ ph¹m vi b¶o hiÓm b¶o hiÓm nhÊt ®Þnh ch¼ng h¹n nh: Khi kh¸ch hµng tham gia B¶o hiÓm trî cÊp n»m viÖn phÉu thuËt, nhng hä l¹i gÆp ph¶i rñi ro tai n¹n th× l¹i kh«ng thuéc ph¹m vi tr¸ch nhiÖm cña nghiÖp vô b¶o hiÓm nµy. §iÒu ®ã dÉn ®Õn nh÷ng khiÕu kiÖn ph¸t sinh sÏ lµm ¶nh hëng kh«ng tèt ®Õn h×nh ¶nh còng nh uy tÝn cña C«ng ty trong t©m lý kh¸ch hµng. NguyÔn H÷u Quang KTBH_43B 11 Trêng §¹i häc häc kinh tÕ quèc d©n Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp H¬n n÷a, víi lîng kh¸ch hµng lín cã nhu cÇu tham gia c¶ ba nghiÖp vô b¶o hiÓm ®ã, C«ng ty b¶o hiÓm sÏ ph¶i cung cÊp cho hä ba GCNBH kh¸c nhau cho mçi ngêi tham gia. §iÒu nµy kh«ng nh÷ng dÉn ®Õn viÖc t¨ng chi phÝ qu¶n lý, chi phÝ in Ên vµ chi phÝ khai th¸c mµ cßn ¶nh hëng xÊu ®Õn kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty b¶o hiÓm. MÆt kh¸c, khi triÓn khai riªng lÎ ba nghiÖp vô b¶o hiÓm trªn ®· gÆp ph¶i nh÷ng khã kh¨n nhÊt ®Þnh bëi mét sè néi dung, quy t¾c cña ba nghiÖp vô b¶o hiÓm ®ã cã sù trïng lÆp, nhÊt lµ khi kh¸ch hµng cã nhu cÇu tham gia c¶ ba nghiÖp vô: B¶o hiÓm sinh m¹ng c¸ nh©n, B¶o hiÓm tai n¹n con ngêi 24/24 vµ B¶o hiÓm trî cÊp n»m viÖn phÉu thuËt. §iÒu nµy rÊt dÔ dÉn ®Õn hµnh vi trôc lîi b¶o hiÓm cña ngêi tham gia b¶o hiÓm hay ngêi thõa kÕ hîp ph¸p, trong trêng hîp ngêi tham gia b¶o hiÓm chÕt thuéc tr¸ch nhiÖm b¶o hiÓm. Nh vËy, tõ nh÷ng khã kh¨n vµ h¹n chÕ trªn “§iÒu kho¶n kÕt hîp vÒ b¶o hiÓm con ngêi” hay b¶o hiÓm kÕt hîp con ngêi ®· ®îc B¶o ViÖt x©y dùng, ph¸t triÓn vµ ngµy cµng hoµn thiÖn h¬n. §iÒu ®ã kh«ng ngoµi môc ®Ých tho¶ m·n vµ phï hîp víi nhu cÇu cña ngêi tham gia b¶o hiÓm ®ång thêi bæ sung cho nh÷ng h¹n chÕ còng nh thiÕu sãt khi triÓn khai riªng lÎ ba nghiÖp vô b¶o hiÓm trªn. 3. T¸c dông cña b¶o hiÓm kÕt hîp con ngêi Còng nh c¸c lo¹i h×nh b¶o hiÓm con ngêi kh¸c, b¶o hiÓm kÕt hîp con ngêi con ngêi ra ®êi cã nh÷ng t¸c dông chñ yÕu sau. 3.1. T¸c dông ®èi víi c¸ nh©n B¶o hiÓm kÕt hîp con ngêi lµ nghiÖp vô b¶o hiÓm thay thÕ, bæ sung cho ba nghiÖp vô b¶o hiÓm: B¶o hiÓm sinh m¹ng c¸ nh©n, B¶o hiÓm tai n¹n con ngêi 24/24, B¶o hiÓm trî cÊp n»m viÖn phÉu thuËt. Nh vËy, ph¹m vi vµ ®iÒu kiÖn b¶o hiÓm rÊt réng, cã thÓ nãi gÇn nh mäi rñi ®Ò ®îc b¶o hiÓm. Bëi vËy khi tham gia b¶o hiÓm kÕt hîp con ngêi, ngêi tham gia cã thÓ an t©m phÇn nµo vÒ mÆt tµi chÝnh khi ®iÒu kh«ng may x¶y ra víi m×nh trong trêng hîp rñi ro nh tai n¹n, èm ®au, bÖnh tËt hay th¬ng tËt bÊt ngê ph¶i n»m viÖn ®iÒu trÞ vµ phÉu thuËt kÓ c¶ trong trêng hîp qua ®êi do hËu qu¶ cña nh÷ng rñi ro ®ã...bëi nh÷ng rñi ro ®ã ®Òu ®îc C«ng ty b¶o hiÓm chi tr¶ hay trî cÊp mét phÇn hoÆc toµn bé STBH ghi trong H§BH. Rñi ro tai n¹n, èm ®au, bÖnh tËt…cã thÓ xÈy ra bÊt cø lóc nµo vµ bÊt cø n¬i ®©u. Trong sinh häat hµng ngµy còng nh trong lao ®éng s¶n xuÊt. Tuy nhiªn kh«ng ph¶i nh÷ng rñi ro nµo còng thuéc ph¹m vi tr¸ch nhiÖm b¶o hiÓm. Bëi vËy, khi tham gia b¶o hiÓm kÕt hîp con ngêi sÏ t¹o cho hä c¸ch phßng tr¸nh rñi ro kh«ng mong muèn vµ ý thøc tù gi¸c trong lao ®éng. Khi xÈy ra rñi ro thuéc tr¸ch nhiÖm b¶o hiÓm, nÕu cã ®Çy ®ñ hå s¬ hîp lÖ th× vÇn ®Ò chi tr¶ b¶o hiÓm sÏ ®îc C«ng ty hoÆc c¸c phßng nghiÖp vô b¶o hiÓm thanh to¸n nhanh chãng vµ kÞp thêi nh»m gióp ngêi ®îc b¶o hiÓm hay ngêi thô NguyÔn H÷u Quang KTBH_43B 12 Trêng §¹i häc häc kinh tÕ quèc d©n Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp hëng quyÒn lîi b¶o hiÓm trang tr¶i nh÷ng chi phÝ thuèc men vµ æn ®Þnh cuéc sèng. y häc ngµy cµng tiÕn bé vµ cã rÊt nhiÒu nh÷ng ph¸t minh míi nhng tuæi giµ kh«ng thÓ tr¸nh khái, èm ®au, tai n¹n, bÖnh tËt …lu«n lu«n xÈy ra vµ kh«ng thiªn vÞ mét ai. B¶o hiÓm kÕt hîp con ngêi mang l¹i sù an t©m cho ngêi cã tuæi bëi ®· ®îc ®¶m b¶o r»ng m×nh sÏ cã mét kho¶n tiÒn nµo ®ã ®Ó trang tr¶i nh÷ng chi phÝ thuèc men khi èm ®au, bÖnh tËt còng nh lo viÖc hËu sù…nh÷ng vÊn ®Ò ®ã ®· cã tr¸ch nhiÖm cña nhµ b¶o hiÓm khi hä tham gia ký kÕt hîp ®ång vµ ®ãng phÝ b¶o hiÓm. 3.2. T¸c dông ®èi víi doanh nghiÖp Trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp b¶o ®¶m an toµn cho ngêi lao ®éng lµ hÕt søc cÇn thiÕt bëi tai n¹n, èm ®au, bÖnh tËt ph¶i n»m viÖn vµ ®iÒu trÞ trong lao ®éng lu«n r×nh rËp vµ cã thÓ xÈy ra bÊt cø lóc nµo. B¶o hiÓm kÕt hîp con ngêi cã thÓ kh¾c phôc ®îc nh÷ng vÊn ®Ò ®ã gióp doanh nghiÖp trang tr¶i phÇn chi phÝ cho ngêi lao ®éng gÆp rñi ro tai n¹n. Qua dã n©ng cao ®îc uy tÝn vµ h×nh ¶nh cña chÝnh Doanh nghiÖp. Tuú theo ®Æc ®iÓm ngµnh nghÒ vµ lÜnh vùc kinh doanh mµ c¸c chñ doanh nghiÖp thêng mua b¶o hiÓm kÕt hîp con ngêi theo c¸c ®iÒu kiÖn b¶o hiÓm kh¸c nhau (b¶o hiÓm kÕt hîp hai ®iÒu kiÖn, b¶o hiÓm kÕt hîp c¶ ba ®iÒu kiÖn…) cho ngêi lao ®éng lµm c«ng vµ nh÷ng ngêi chñ chèt trong doanh nghiÖp nh»m h¹n chÕ tèi thiÓu nh÷ng rñi ro theo ®Æc tr ng ngµnh nghÒ mµ tr¸ch nhiÖm b¶o hiÓm trong b¶o hiÓm kÕt hîp con ngêi cã thÓ b¶o ®¶m ®îc. H¬n n÷a tham gia b¶o hiÓm kÕt hîp con ngêi cho ngêi lao ®éng sÏ t¹o ra sù l«i cuèn g¾n bã trong doanh nghiÖp. MÆt kh¸c, nh÷ng ngêi lµm c«ng chñ chèt trong doanh nghiÖp thêng lµ nh÷ng ký s trëng, cö nh©n kinh tÕ, nh÷ng tay thî lµnh nghÒ, nh÷ng chuyªn viªn ®iÒu hµnh m¹ng m¸y tÝnh …NÕu hä bÞ tai n¹n rñi ro mµ kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña Doanh nghiÖp l¹i h¹n hÑp kh«ng bï ®¾p ®îc th× b¶o hiÓm kÕt hîp con ngêi cã thÓ gi¶ quyÕt ®îc vÊn ®Ò ®ã. Bëi lo¹i h×nh b¶o hiÓm nµy cã ph¹m vi b¶o hiÓm rÊt réng. Khi Doanh nghiÖp tham gia víi sè lîng hîp ®ång lín sÏ ®îc gi¶m phÝ b¶o hiÓm theo mét tû lÖ nhÊt ®Þnh. H¬n n÷a, b¶o hiÓm kÕt hîp con ngêi cã biÓu phÝ vµ STBH t¬ng øng víi nh÷ng h¹n møc tr¸ch nhiÖm b¶o hiÓm ®Ó Doanh nghiÖp cã thÓ lùa chän cho phï hîp víi ®Æc trng ngµnh nghÒ còng nh kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña Doanh nghiÖp. 3.3. T¸c dông ®èi víi x· héi Ngoµi t¸c dông ®èi víi c¸ nh©n vµ Doanh nghiÖp, b¶o hiÓm kÕt hîp con ngêi cßn cã t¸c dông hÕt søc to lín ®èi víi x· héi. Bëi ®Æc trng cña nghiÖp vô b¶o hiÓm nµy lµ “thu tríc chi sau” do ®ã nguån quü nhµn rçi tõ phÝ b¶o hiÓm do ng- êi tham gia ®ãng, sÏ ®îc C«ng ty b¶o hiÓm ®em ®i ®Çu t trë l¹i cho nÒn kinh tÕ quèc d©n. NguyÔn H÷u Quang KTBH_43B 13 Trêng §¹i häc häc kinh tÕ quèc d©n Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp Lµ sù kÕt hîp cña ba nghiÖp vô b¶o hiÓm: B¶o hiÓm sinh m¹ng c¸ nh©n, B¶o hiÓm tai n¹n con ngêi 24/24, B¶o hiÓm trî cÊp n»m viÖn phÉu thuËt nªn nghiÖp vô nµy ph¸t huy ®îc tÝnh u viÖt vèn cã cña c¶ ba nghiÖp vô vµ h¹n chÕ ®îc nh÷ng tån t¹i khi triÓn khai riªng lÎ ba nghiÖp vô ®ã. Bëi vËy sè lîng ngêi tham gia b¶o hiÓm ngµy cµng nhiÒu, doanh thu phÝ ngµy cµng cao. §Æc biÖt lµ sù tham gia b¶o hiÓm cña c¸c c¬ quan, xÝ nghiÖp, ®¬n vÞ hµnh chÝnh Nhµ níc. ChÝnh v× vËy mµ nguån quü nghiÖp vô lµ rÊt lín, h¬n thÕ n÷a ®ã còng lµ nguån bæ sung phóc lîi cho x· héi th«ng qua nghÜa vô nép thuÕ vµo ng©n s¸ch Nhµ n- íc, mµ ng©n s¸ch Nhµ níc chÝnh lµ c¬ së vµ tiÒn ®Ò cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi vµ thùc hiÖn c«ng b»ng x· héi. Tuy nhiªn, ®· mang tÝnh lµ ho¹t ®éng kinh doanh th× lîi nhuËn vÉn ®îc c¸c C«ng ty b¶o hiÓm ®Æt lªn hµng ®Çu. Còng chÝnh v× vËy, khi triÓn khai nghiÖp vô b¶o hiÓm kÕt hîp con ngêi nã kh«ng thuÇn tuý lµ ho¹t ®éng nh©n ®¹o, nh©n v¨n mµ còng lµ mét nghiÖp vô b¶o hiÓm, kinh doanh ®Ó ph¸t triÓn, æn ®Þnh tµi chÝnh cho C«ng ty. Qua ®ã ®¶m b¶o viÖc lµm còng nh thu nhËp cho c¸n bé, c«ng nh©n viªn, céng t¸c viªn vµ ®¹i lý b¶o hiÓm. Gãp phÇn n©ng cao mÆt b»ng thu nhËp chung cña toµn x· héi bëi thu nhËp b×nh qu©n c¸n bé cña ngµnh b¶o hiÓm lµ t¬ng ®èi cao. H¬n n÷a doanh thu phÝ nghiÖp vô b¶o hiÓm kÕt hîp con ngêi l¹i chiÕm mét tû träng t¬ng ®èi lín so víi tæng doanh thu phÝ toµn C«ng ty. NghÜa lµ nghiÖp vô b¶o hiÓm kÕt hîp con ngêi gãp phÇn kh«ng nhá vµo c«ng cuéc x©y dùng vµ ph¸t triÓn ®Êt níc. III. Néi dung c¬ b¶n cña b¶o hiÓm kÕt hîp con ngêi. 1. §èi tîng vµ ph¹m vi b¶o hiÓm 1.1. VÒ ®èi tîng b¶o hiÓm C«ng ty b¶o hiÓm nhËn b¶o hÓm cho mäi c«ng d©n ViÖt Nam, ngêi níc ngoµi ®ang häc tËp vµ c«ng t¸c t¹i ViÖt Nam tõ 1 tuæi ®Õn 70 tuæi. Tuy nhiªn nh÷ng ngêi trªn 65 tuæi tham gia b¶o hiÓm Ýt nhÊt lµ tõ n¨m 65 tuæi th× ®îc nhËn b¶o hiÓm ®Õn n¨m 70 tuæi. Ngêi ®îc b¶o hiÓm thêng ®îc quy ®Þnh trong mét kho¶ng tuæi nµo ®ã, c¸c C«ng ty b¶o hiÓm kh«ng chÊp nhËn b¶o hiÓm cho nh÷ng ngêi ë ®é tuæi qu¸ thÊp hoÆc qu¸ cao. Bëi v× ë ®é tuæi qu¸ thÊp hoÆc qu¸ cao t×nh tr¹ng rñi ro diÔn biÕn phøc t¹p, x¸c suÊt rñi ro cao sÏ ¶nh hëng ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty. H¬n n÷a viÖc kiÓm so¸t vµ qu¶n lý rñi ro ë ®é qu¸ thÊp hoÆc qu¸ cao rÊt khã thùc hiÖn. Ch¼ng h¹n ë ViÖt Nam, c¸c C«ng ty b¶o hiÓm kh«ng chÊp nhËn b¶o hiÓm cho nh÷ng em bÐ díi 12 th¸ng tuæi vµ nh÷ng ngêi trªn 65 tuæi. Nhng ë níc Anh, nh÷ng em bÐ díi 3 tuæi vµ nh÷ng ngêi trªn 65 tuæi kh«ng ®îc c¸c C«ng ty b¶o hiÓm chÊp nhËn b¶o hiÓm. Ngoµi ra, kh«ng nhËn b¶o hiÓm vµ kh«ng chÞu tr¸ch nhiÖm b¶o hiÓm ®èi víi nh÷ng ngêi ®ang trong thêi kú ®iÒu trÞ bÖnh tËt, tai n¹n, ngêi bÞ t©m thÇn, ngêi NguyÔn H÷u Quang KTBH_43B 14 Trêng §¹i häc häc kinh tÕ quèc d©n Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp bÞ th¬ng tËt vÜnh viÔn tõ 51% trë lªn; c¸n bé hu trÝ tõ 70 tuæi trë lªn tham gia b¶o hiÓm n¨m ®Çu tiªn (Riªng Ban liªn l¹c cã tõ 100 ngêi trë lªn, tham gia 100% th× kh«ng lo¹i trõ ®é tuæi). Trêng hîp ngêi ®îc b¶o hiÓm tham gia c¸c ho¹t ®éng cã tÝnh chÊt chuyªn nghiÖp nh: §ua xe, ®Êm bèc, bãng ®¸…CÇn cã tho¶ thuËn riªng míi ®¶m b¶o quyÒn lîi b¶o hiÓm. 1.2. VÒ ph¹m vi b¶o hiÓm Ph¹m vi b¶o hiÓm trong b¶o hiÓm kÕt hîp con ngêi bao gåm c¸c ®iÒu kiÖn ®éc lËp A, B, C mçi ®iÒu kiÖn quy ®Þnh kh¸c nhau vÒ ph¹m vi vµ tr¸ch nhiÖm cña c«ng ty b¶o hiÓm. Khi x¶y ra rñi ro C«ng ty b¶o hiÓm c¨n cø vµo ®iÒu kiÖn, ph¹m vi b¶o hiÓm ®Ó gi¶i quyÕt. Kh¸ch hµng cã thÓ tham gia c¶ ba ®iÒu kiÖn hoÆc tham gia hai trong ba ®iÒu kiÖn. NÕu tham gia hai ®iÒu kiÖn mµ khi rñi ro x¶y ra thuéc ph¹m vi ®iÒu kiÖn cßn l¹i th× còng kh«ng ® îc gi¶i quyÕt. Sù kiÖn rñi ro x¶y ra thuéc ®iÒu kiÖn nµo th× c¨n cø vµo ®iÒu kiÖn ®ã ®Ó gi¶i quyÕt. - §iÒu kiÖn b¶o hiÓm A: B¶o hiÓm cho c¸c trêng hîp chÕt do èm ®au, bÖnh tËt, ngé ®éc thøc ¨n, ®å uèng. Khi ngêi tham gia b¶o hiÓm gÆp rñi ro nh èm ®au, bÖnh tËt sÏ ®îc C«ng ty b¶o hiÓm gi¶i quyÕt theo ®iÒu kiÖn A. Ng êi ®îc b¶o hiÓm sÏ ®îc trî cÊp tiÒn thuèc ®Ó ch÷a trÞ dùa trªn hå s¬ bÖnh ¸n vµ ®¬n thuèc ®Ó gi¶i quyÕt. - §iÒu kiÖn b¶o hiÓm B: ChÕt hoÆc th¬ng tËt th©n thÓ do tai n¹n. Khi gÆp rñi ro, tai n¹n ngêi tham gia b¶o hiÓm sÏ ®îc båi thêng c¨n cø vµo tû lÖ th¬ng tËt vµ c¸c ®¬n thuèc, phim chiÕu chôp ®Ó gi¶i quyÕt båi thêng. - §iÒu kiÖn b¶o hiÓm C: Trî cÊp n»m viÖn, phÉu thuËt do èm ®au, bÖnh tËt, thai s¶n…Khi ngêi tham gia b¶o hiÓm ph¶i n»m viÖn vµ phÉu thuËt sÏ ®îc c¨n cø vµo møc tham gia ®iÒu kiÖn C ®Ó gi¶i quyÕt. Thêi gian n»m viÖn ®îc tu©n theo tû lÖ quy ®Þnh vµ tû lÖ phÉu thuËt ë ®iÒu kiÖn C do Bé Tµi ChÝnh ban hµnh. - KÕt hîp c¸c ®iÒu kiÖn: Kh¸ch hµng cã thÓ tham gia b¶o hiÓm kÕt hîp c¶ ba ®iÒu kiÖn (A+B+C); B¶o hiÓm kÕt hîp hai ®iÒu kiÖn (A+B); B¶o hiÓm ®iÒu kiÖn (B); C«ng ty b¶o hiÓm kh«ng nhËn b¶o hiÓm cho ®iÒu kiÖn (A) hoÆc (A+C). Trong trêng hîp mét ngêi ®îc b¶o hiÓm ®ång thêi theo nhiÒu giÊy chøng nh©n b¶o hiÓm kh¸c nhau theo lo¹i h×nh b¶o hiÓm nµy víi tæng sè tiÒn b¶o hiÓm cña tõng ®iÒu kiÖn vît qu¸ sè tiÒn b¶o hiÓm quy ®Þnh cho ®iÒu kiÖn ®ã t¹i “BiÓu phÝ vµ sè tiÒn b¶o hiÓm”, C«ng ty b¶o hiÓm chØ chÞu tr¸ch nhiÖm thanh to¸n theo sè tiÒn b¶o hiÓm tèi ®a quy ®Þnh cho tõng ®iÒu kiÖn cô thÓ. VÝ dô: sè tiÒn b¶o hiÓm cho ®iÒu kiÖn B tèi ®a kh«ng qu¸ 20 triÖu ®ång. 2. Sè tiÒn b¶o hiÓm vµ phÝ b¶o hiÓm 2.1. VÒ sè tiÒn b¶o hiÓm. NguyÔn H÷u Quang KTBH_43B 15 Trêng §¹i häc häc kinh tÕ quèc d©n Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp Sè tiÒn b¶o hiÓm lµ kho¶n tiÒn mµ c«ng ty b¶o hiÓm cam kÕt sÏ tr¶ cho ngêi ®îc b¶o hiÓm hoÆc ngêi thô hëng quyÒn lîi b¶o hiÓm khi ph¸t sinh tr¸ch nhiÖm thuéc ph¹m vi b¶o hiÓm. Sè tiÒn b¶o hiÓm ® îc quy ®Þnh cô thÓ t¹i mçi ®iÒu kiÖn vµ cã giíi h¹n vÒ tõng ®iÒu kiÖn. Sè tiÒn b¶o hiÓm ®îc ghi trong hîp ®ång b¶o hiÓm hoÆc giÊy chøng nhËn b¶o hiÓm lµ giíi h¹n tr¸ch nhiÖm tèi ®a mµ C«ng ty sÏ tr¶ khi cã tai n¹n rñi ro x¶y ra. Trong mäi tr êng hîp sè tiÒn chi tr¶ kh«ng vît qu¸ sè tiÒn b¶o hiÓm ®· ®îc tho¶ thuËn trong hîp ®ång b¶o hiÓm hay giÊy chøng nh©n b¶o hiÓm. B¶ng 2: H¹n møc tr¸ch nhiÖm ®èi víi c¸c ®iÒu kiÖn b¶o hiÓm Sè tiÒn b¶o hiÓm Sè tiÒn b¶o hiÓm §iÒu kiÖn b¶o hiÓm Tèi thiÓu Tèi ®a §iÒu kiÖn A 1 TriÖu ®ång/ngêi 10 TriÖu ®ång/ngêi §iÒu kiÖn B 1 TriÖu ®ång/ngêi 20 TriÖu ®ång/ngêi §iÒu kiÖn C 1 TriÖu ®ång/ngêi 10 TriÖu ®ång/ngêi (Nguån: B¶o ViÖt NghÖ An) Kh¸ch hµng cã thÓ tham gia mét møc cô thÓ trong kho¶ng quy ®Þnh ®ã vµ cã thÓ tham gia c¸c ®iÒu kiÖn víi c¸c møc kh¸c nhau. Tuy nhiªn, sè tiÒn b¶o hiÓm tham gia ë ®iÒu kiÖn A vµ C kh«ng ®îc cao h¬n sè tiÒn b¶o hiÓm tham gia ë ®iÒu kiÖn B. Kh«ng nhËn b¶o hiÓm cho trêng hîp chØ tham gia ®iÒu kiÖn A hoÆc C. Tuú theo ®èi tîng th¹m gia, tÝnh chÊt ngµnh nghÒ, møc ®é rñi ro, th¬ng tËt mµ ngêi lao ®éng cã thÓ gÆp ph¶i. C«ng ty b¶o hiÓm sÏ dùa vµo sè liÖu thèng kª, ph©n tÝch vµ kiÓm tra ®Ó x¸c ®Þnh møc phÝ thÝch hîp, ® a ra sè b¶o hiÓm phï hîp, võa ®¶m b¶o lîng ngêi tham gia võa ®¶m b¶o tÝnh c¹nh tranh vµ kinh doanh cã hiÖu qu¶. Tham gia víi sè lîng lín C«ng ty b¶o hiÓm lu«n cã chÕ ®é u ®·i h¬n vµ cã c¸c ch¬ng tr×nh ®Ó khuyÕn khÝch tham gia vµ t¸i tôc. Víi viÖc ®Þnh ra h¹n møc tr¸ch nhiÖm, C«ng ty b¶o hiÓm ph¶i ®¶m b¶o quyÒn lîi vËt chÊt cho ngêi tham gia còng nh lîi nhuËn cho C«ng ty sau ®ã lµ ®Õn c¸c vÊn ®Ò x· héi. Møc tr¸ch nhiÖm b¶o hiÓm ®Ò ra ph¶i ®îc tu©n thñ theo c¸c nguyªn t¾c chung trong ho¹t ®éng kinh doanh b¶o hiÓm. Møc tr¸ch nhiÖm qu¸ cao hoÆc qu¸ thÊp ®Òu kh«ng khuyÕn khÝch ®îc ngêi tham gia b¶o hiÓm ®ãng phÝ b¶o hiÓm. Víi møc tr¸ch nhiÖm cao sÏ g©y khã kh¨n trong NguyÔn H÷u Quang KTBH_43B 16 Trêng §¹i häc häc kinh tÕ quèc d©n Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp viÖc ®ãng phÝ cña ngêi tham gia, cßn víi møc phÝ thÊp th× kh«ng hiÖu qu¶ v× nã kh«ng kh¾c phôc ®îc hËu qu¶ cña rñi ro x¶y ra. 2.2. VÒ phÝ b¶o hiÓm PhÝ b¶o hiÓm lµ kho¶n chi phÝ cña ngêi tham gia b¶o hiÓm ®ãng cho nhµ b¶o hiÓm ®Ó ®æi lÊy sù ®¶m b¶o b»ng tr¸ch nhiÖm b¶o hiÓm theo sù tho¶ thuËn cña hîp ®ång. §iÒu ®ã cã nghÜa lµ ngêi tham gia b¶o hiÓm ph¶i ®ãng mét kho¶n phÝ nhÊt ®Þnh (gäi lµ phÝ b¶o hiÓm) cho C«ng ty b¶o hiÓm sau khi ký hîp ®ång b¶o hiÓm ®Ó h×nh thµnh nªn mét quü b¶o hiÓm chung. Quü nµy ®îc sö dông vµo môc ®Ých chñ yÕu lµ chi tr¶ hay båi th êng khi cã rñi ro x¶y ra thuéc tr¸ch nhiÖm b¶o hiÓm. C«ng ty b¶o hiÓm thêng dùa vµo sè tiÒn b¶o l»m c¨n cø tÝnh to¸n møc phÝ b¶o hiÓm theo c«ng thøc sau: PhÝ b¶o hiÓm (P) = Tû lÖ phÝ x Sè tiÒn b¶o hiÓm Trong ®ã tû lÖ phÝ b¶o hiÓm ®îc c¸c C«ng ty b¶o hiÓm tÝnh to¸n t¬ng øng víi sè tiÒn b¶o hiÓm ë c¸c møc nhÊt ®Þnh. BiÓu phÝ nghiÖp vô b¶o hiÓm kÕt hîp con ngêi ®îc ¸p dông t¹i B¶o ViÖt NghÖ An do Tæng C«ng ty B¶o HiÓm ViÖt Nam ban hµnh nh sau: B¶ng 3: BiÓu phÝ b¶o hiÓm kÕt hîp con ngêi t¹i B¶o ViÖt NghÖ An Tuæi Tõ 1-15 Tõ 16-40 Tõ 41-50 Tõ 51-60 Tõ 61-70 tuæi tuæi tuæi tuæi tuæi §iÒu kiÖn §K A 0,40 0,29 0,85 1,35 3,80 §K B 0,15 0,28 0,28 0,28 0,28 §K C1 0,10 0,15 0,20 0,26 0,40 §K C2 0,20 0,25 0,34 0,50 0,70 A+B+C 0,85 0,97 1,67 2,39 5,18 §¬n vÞ: % (Nguån: B¶o ViÖt NghÖ An) VÝ dô: Doanh nghiÖp N mua b¶o hiÓm kÕt hîp con ngêi cho 1000 nh©n viªn (tuæi trung b×nh lµ 37 tuæi) theo ®iÒu kiÖn A= B= C= 5 triÖu ®ång. PhÝ b¶o hiÓm mµ doanh nghiÖp N ph¶i nép cho mét n¨m lµ: 1000*[0,29% + 0,28% + (0,15% + 0,25%)]*5.000.000 = 48.500.000 ®ång Nh vËy, tõ biÓu phÝ cã thÓ nhËn ®Þnh r»ng trong cïng mét ®iÒu kiÖn b¶o hiÓm nhng ë nh÷ng ®é tuæi kh¸c nhau th× tû lÖ phÝ kh¸c nhau. Hay trong cïng mét ®é tuæi c¸c ®iÒu kiÖn b¶o hiÓm kh¸c nhau th× tû lÖ phÝ còng kh¸c nhau. BiÓu phÝ nµy ®· ®îc C«ng ty ¸p dông trong nhiÒu n¨m qua tuy nhiªn NguyÔn H÷u Quang KTBH_43B 17 Trêng §¹i häc häc kinh tÕ quèc d©n Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp lu«n cã sù ®iÓu chØnh cho phï hîp víi tõng ngµnh, tõng vïng, tõng ®¬n vÞ còng nh ®Ó ®¸p øng ®îc hiÖu qu¶ kinh doanh cña C«ng ty. 3. Hîp ®ång b¶o hiÓm vµ hiÖu lùc b¶o hiÓm 3.1. VÒ hîp ®ång b¶o hiÓm Hîp ®ång b¶o hiÓm thùc chÊt lµ sù tho¶ thuËn gi÷a bªn mua b¶o hiÓm vµ nhµ b¶o hiÓm theo ®ã bªn mua b¶o hiÓm ph¶i ®ãng phÝ b¶o hiÓm ®æi l¹i C«ng ty b¶o hiÓm ph¶i tr¶ tiÒn b¶o hiÓm cho ngêi ®îc b¶o hiÓm hoÆc ngêi thô hëng quyÒn lîi b¶o hiÓm khi x¶y ra sù kiÖn b¶o hiÓm. C¸c tËp thÓ vµ c¸ nh©n cã yªu cÇu tham gia b¶o hiÓm ph¶i cã tr¸ch nhiÖm ®iÒn ®Çy ®ñ vµo GiÊy yªu cÇu b¶o hiÓm (theo mÉu cña C«ng ty b¶o hiÓm ), nhµ b¶o hiÓm sÏ ký hîp ®ång b¶o hiÓm víi c¸c tËp thÓ ®ã kÒm theo danh s¸ch c¸c c¸ nh©n ®îc b¶o hiÓm hoÆc GCNBH cho tõng c¸ nh©n. GiÊy yªu cÇu cña ngêi tham gia b¶o hiÓm lµ bé phËn kh«ng t¸ch rêi cña hîp ®ång b¶o hiÓm. Trong trêng hîp mét trong hai bªn muèn huû bá hîp ®ång b¶o hiÓm ph¶i th«ng b¸o b»ng v¨n b¶n cho bªn kia biÕt tríc 30 ngµy kÓ tõ ngµy ®Þnh huû bá. NÕu hîp ®ång ®îc hai bªn tho¶ thuËn huû bá, C«ng ty b¶o hiÓm sÏ hoµn l¹i phÝ b¶o hiÓm (theo mét tû lÖ %) cña thêi gian cßn l¹i víi ®iÒu kiÖn ®Õn thêi ®iÓm ®ã cña hîp ®ång b¶o hiÓm, cha cã lÇn nµo ngêi tham gia ®îc C«ng ty b¶o hiÓm chÊp nhËn tr¶ tiÒn b¶o hiÓm. 3.2. VÒ hiÖu lùc b¶o hiÓm §iÒu kiÖn b¶o hiÓm A: Ngêi tham gia b¶o hiÓm n¨m ®Çu tiªn cã hiÖu lùc sau 30 ngµy kÓ tõ ngµy nép phÝ b¶o hiÓm. C¸c trêng hîp t¸i tôc, mÆc nhiªn cã hiÖu lùc ngay sau khi nép phÝ b¶o hiÓm cho B¶o ViÖt. §iÒu kiÖn b¶o hiÓm B: B¶o hiÓm cã hiÖu lùc ngay sau khi ngêi tham gia nép phÝ b¶o hiÓm cho B¶o ViÖt. §iÒu kiÖn b¶o hiÓm C: C¸c hîp ®ång t¸i tôc liªn tôc mÆc nhiªn cã hiÖu lùc ngay kÓ tõ khi nép phÝ b¶o hiÓm cho B¶o ViÖt. Ngêi tham gia b¶o hiÓm n¨m ®Çu tiªn, b¶o hiÓm cã hiÖu lùc theo thêi gian chê ë c¸c trêng hîp sau (tÝnh tõ khi nép phÝ b¶o hiÓm cho B¶o ViÖt): 30 ngµy ®èi víi c¸c trêng hîp èm ®au, bÖnh tËt; 90 ngµy ®èi víi c¸c trêng hîp sÈy thai, u nang buång trøng, ®iÒu trÞ thai s¶n; 270 ngµy ®èi víi c¸c trêng hîp sinh ®Î. 4. QuyÒn lîi vµ tr¸ch nhiÖm cña ngêi ®îc b¶o hiÓm 4.1. QuyÒn lîi cña ngêi tham gia b¶o hiÓm Trong trêng hîp ngêi ®îc b¶o hiÓm bÞ chÕt thuéc ph¹m vi b¶o hiÓm B¶o ViÖt sÏ tr¶ toµn bé STBH ghi trong H§BH hoÆc GCNBH Trêng hîp ngêi ®îc b¶o hiÓm bÞ th¬ng tËt th©n thÓ do tai n¹n (hoÆc ph¶i phÉu thuËt) thuéc ph¹m vi b¶o hiÓm, B¶o ViÖt tr¶ theo b¶ng tû lÖ tr¶ tiÒn b¶o hiÓm th¬ng tËt (hoÆc b¶ng tr¶ tiÒn phÉu thuËt) do Bé Tµi chÝnh ban hµnh. NguyÔn H÷u Quang KTBH_43B 18 Trêng §¹i häc häc kinh tÕ quèc d©n Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp Trêng hîp ngêi ®îc b¶o hiÓm bÞ tai n¹n thuéc ph¹m vi b¶o hiÓm. Trong vßng mét n¨m kÓ tõ ngµy xÈy ra tai n¹n, ngêi ®îc b¶o hiÓm bÞ chÕt do hËu qu¶ cña tai n¹n ®ã. B¶o ViÖt sÏ tr¶ phÇn chªnh lÖch gi÷a sè tiÒn b¶o hiÓm ghi trong hîp ®ång hoÆc GiÊy chøng nhËn b¶o hiÓm víi sè tiÒn ®· tr¶ tríng ®ã. Trêng hîp hËu qu¶ cña tai n¹n thuéc ph¹m vi tr¸ch nhiÖm b¶o hiÓm bÞ trÇm träng h¬n do bÖnh tËt hoÆc sù tµn tËt cã s½n cña ngêi ®îc b¶o hiÓm hoÆc do ®iÒu trÞ vÕt th¬ng kh«ng kÞp thêi vµ kh«ng theo chØ dÉn cña c¬ quan y tÕ th× B¶o ViÖt chi tr¶ tiÒn b¶o hiÓm nh ®èi víi lo¹i vÕt th¬ng t¬ng tù ë ngêi cã søc khoÎ b×nh thêng ®îc ®iÒu trÞ mét c¸ch hîp lý. Trêng hîp ngêi ®îc b¶o hiÓm ph¶i n»m viÖn thuéc p¹m vi b¶o hiÓm, B¶o ViÖt tr¶ tiÒn trî cÊp cho ngêi ®îc b¶o hiÓm trong thêi gian n»m ®iÒu trÞ nh sau: + 10 ngµy ®Çu tiªn : tr¶ 0,3% sè tiÒn b¶o hiÓm/ngµy + 20 ngµy tiÕp theo: tr¶ 0,2% sè tiÒn b¶o hiÓm/ngµy + 30 ngµy tiÕp theo: tr¶ 0,15% sè tiÒn b¶o hiÓm/ngµy Sè ngµy tr¶ trî cÊp n»m viÖn trong n¨m ®îc tÝnh liªn tôc kh«ng phô thuéc vµo sè lÇn n»m viÖn vµ tè ®a kh«ng qu¸ 60 ngµy/mét n¨m b¶o hiÓm. Trong tr- êng hîp tham gia b¶o hiÓm ng¾n h¹n (díi 1 n¨m) quyÒn lîi b¶o hiÓm nãi trªn sÏ ®îc tÝnh theo tû lÖ gi÷a sè th¸ng tham gia b¶o hiÓm vµ 12 th¸ng. 4.2. Tr¸ch nhiÖm cña ngêi tham gia b¶o hiÓm Kª khai trung thùc, ®Çy ®ñ nh÷ng néi dung quy ®Þnh trong giÊy yªu cÇu b¶o hiÓm vµ nép phÝ b¶o hiÓm theo quy ®Þnh. Trung thùc trong viÖc khai b¸o vµ cung cÊp c¸c th«ng tin, tµi liÖu, chøng tõ chÝnh x¸c vÒ rñi ro ®îc b¶o hiÓm. Ngêi ®îc b¶o hiÓm ph¶i nghiªm chØnh chÊp hµnh ph¸p luËt nhµ níc vµ nh÷ng tho¶ thuËn ®· ghi trong hîp ®ång hoÆc GiÊy chøng nhËn b¶o hiÓm. 5. Thñ tôc tr¶ tiÒn b¶o hiÓm 5.1. Hå s¬ yªu cÇu tr¶ tiÒn b¶o hiÓm Khi yªu cÇu C«ng ty b¶o hiÓm tr¶ tiÒn b¶o hiÓm, ngêi ®îc b¶o hiÓm hoÆc thõa kÕ hîp ph¸p ph¶i göi cho C«ng ty b¶o hiÓm c¸c giÊy tê sau ®©y trong vßng 30 ngµy kÓ tõ ngµy ngêi ®îc b¶o hiÓm ®iÒu trÞ æn ®Þnh, ra viÖn hoÆc chÕt: - GiÊy yªu cÇu tr¶ tiÒn b¶o hiÓm - GiÊy chøng nhËn b¶o hiÓm (hoÆc b¶n sao trÝch danh s¸ch ngêi ®îc b¶o hiÓm) - Biªn b¶n tai n¹n cã x¸c nhËn cña c¬ quan, chÝnh quyÒn ®Þa ph ¬ng hoÆc C«ng an n¬i ngêi ®îc b¶o hiÓm bÞ tai n¹n (trêng hîp ngêi ®îc b¶o hiÓm bÞ tai n¹n) - Trêng hîp bÞ tai n¹n giao th«ng lµ c¸c biªn b¶n tai n¹n do c¶nh s¸t giao th«ng lËp (b¶n sao) NguyÔn H÷u Quang KTBH_43B 19 Trêng §¹i häc häc kinh tÕ quèc d©n Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp - NÕu bÞ tai n¹n trong khi ®iÒu khiÓn xe m« t« cÇn cung cÊp thªm b¶n sao giÊy phÐp l¸i xe (nÕu cã), giÊy ®¨ng ký xe m« t« - C¸c chøng tõ y tÕ liªn quan ®Õn viÖc ®iÒu trÞ: GiÊy ra viÖn, phiÕu ®iÒu trÞ, phiÕu mæ, phim chôp X quang, ®¬n thuèc… - GiÊy chøng tö vµ giÊy x¸c nhËn quyÒn thõa kÕ hîp ph¸p (trêng hîp ngêi ®îc b¶o hiÓm chÕt) 5.2. Chi tr¶ tiÒn b¶o hiÓm C«ng ty bao hiÓm cã tr¸ch nhiÖm xem xÐt, gi¶i quyÕt vµ thanh to¸n tiÒn b¶o hiÓm trong vßng 14 ngµy kÓ tõ ngµy nhËn ®îc ®Çy ®ñ hå s¬ hîp lÖ Sè tiÒn b¶o hiÓm ®îc tr¶ cho ngêi ®îc b¶o hiÓm hoÆc ngêi thõa kÕ hîp ph¸p hoÆc ngêi ®îc uû quyÒn. Trong trêng hîp ngêi ®îc b¶o hiÓm, ngêi ®îc uû quyÒn hoÆc ngêi thõa kÕ hîp ph¸p kh«ng trung thùc trong viÖc thùc hiÖn c¸c quy ®Þnh trªn, C«ng ty b¶o hiÓm cã quyÒn tõ chèi mét phÇn hoÆc toµn bé sè tiÒn b¶o hiÓm tuú theo møc ®é vi ph¹m. 6. Gi¶i quyÕt tranh chÊp Thêi h¹n yªu cÇu thanh to¸n vµ khiÕu n¹i B¶o ViÖt vÒ viÖc gi¶i quyÕt tr¶ tiÒn b¶o hiÓm lµ 3 th¸ng kÓ tõ ngµy ngêi ®îc b¶o hiÓm hoÆc ngêi thõa kÕ hîp ph¸p nhËn tiÒn b¶o hiÓm hoÆc nhËn ®îc th«ng b¸o kÕt qu¶ gi¶i quyÕt cña B¶o ViÖt. Qu¸ thêi h¹n trªn mäi khiÕu n¹i ®Òu kh«ng cã gi¸ trÞ. Mäi tranh chÊp cã liªn quan ®Õn ®iÒu kho¶n BHCN nÕu c¸c bªn kh«ng gi¶i quyÕt ®îc b»ng th¬ng lîng, mét trong hai bªn cã quyÒn ®a ra gi¶i quyÕt t¹i Toµ ¸n theo ph¸p luËt hiÖn hµnh. 7. B¶o hiÓm kÕt hîp con ngêi vµ chÕ ®é trî cÊp tai n¹n lao ®éng bÖnh nghÒ nghiÖp §iÒu lÖ BHXH quy ®Þnh râ tr¸ch nhiÖm chi tr¶ c¸c kho¶n chi phÝ ®iÒu trÞ, tiÒn l¬ng…cña ngêi sö dông lao ®éng ®èi víi ngêi lao ®éng bÞ tai n¹n lao ®éng tõ khi s¬ cøu, cÊp cøu ®Õn ®iÒu trÞ th¬ng tËt æn ®Þnh. Ngoµi ra, ngêi sö dông lao ®éng cßn ph¶i båi thêng cho ngêi lao ®éng bÞ tai n¹n lao ®éng chÕt hoÆc mÊt søc lao ®éng 81% trë lªn. Sau khi th¬ng tËt æn ®Þnh, ®îc ®i gi¸m ®Þnh y khoa ®Ó hëng trî cÊp mét lÇn nÕu tû lÖ th¬ng tËt tõ 5% ®Õn 30% hoÆc trî cÊp hµng th¸ng nÕu tû lÖ th¬ng tËt tõ 31% trë lªn. Mèi t¬ng quan gi÷a 2 lo¹i h×nh b¶o hiÓm: - VÒ ®èi tîng b¶o hiÓm vµ h×nh thøc triÓn khai §èi tîng cña chÕ ®é trî cÊp tai n¹n lao ®éng bÖnh nghÒ nghiÖp lµ ngêi lao ®éng lµm c«ng ¨n l¬ng ë c¸c xÝ nghiÖp, doanh nghiÖp…cã thuª m ín lao ®éng, hÑp h¬n rÊt nhiÒu so víi b¶o hiÓm kÕt hîp con ngêi bëi ®èi tîng cña lo¹i h×nh NguyÔn H÷u Quang KTBH_43B 20