1 BẢNG QUY ĐỊNH CHỮ VIẾT TẮT Viết đầy đủ Viết tắt Cán bộ chỉ huy CBCH Chủ nghĩa xã hội CNXH Công nghiệp hoá, hiện đại hoá CNH, HĐH Đảng uỷ quân sự Trung ương ĐUQSTW Học viện Chính trị quân sự HVCTQS Phương pháp, tác phong công tác PPTPCT Quân đội nhân dân Việt Nam QĐNDVN Tăng Thiết giáp TTG Trong sạch vững mạnh TSVM Vững mạnh toàn diện VMTD 2 MỤC LỤC Trang MỞ ĐẦU 3 Chương NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN BỒI 1 DƯỠNG PHƯƠNG PHÁP TÁC PHONG CÔNG TÁC CỦA ĐỘI NGŨ CÁN BỘ CHỈ HUY CẤP PHÂN ĐỘI Ở CÁC LỮ ĐOÀN TĂNG THIẾT GIÁP 7 1.1 Phương pháp tác phong công tác và những vấn đề cơ bản bồi dưỡng phương pháp, tác phong công tác của đội ngũ cán bộ chỉ huy cấp phân đội ở các Lữ đoàn Tăng Thiết giáp 7 1.2 Thực trạng và một số kinh nghiệm bồi dưỡng phương pháp, tác phong công tác của đội ngũ cán bộ chỉ huy cấp phân đội ở các Lữ đoàn Tăng Thiết giáp giai đoạn hiện nay 29 Chương YÊU CẦU VÀ NHỮNG GIẢI PHÁP CƠ BẢN BỒI DƯỠNG 2 PHƯƠNG PHÁP TÁC PHONG CÔNG TÁC CỦA ĐỘI NGŨ CÁN BỘ CHỈ HUY CẤP PHÂN ĐỘI Ở CÁC LỮ ĐOÀN TĂNG THIẾT GIÁP GIAI ĐOẠN HIỆN NAY 51 2.1 Sự phát triển của tình hình nhiệm vụ và yêu cầu bồi dưỡng phương pháp tác phong công tác của đội ngũ cán bộ chỉ huy cấp phân đội 51 2.2 Những giải pháp cơ bản bồi dưỡng phương pháp tác phong công tác của đội ngũ cán bộ chỉ huy cấp phân đội ở các Lữ đoàn Tăng Thiết giáp giai đoạn hiện nay 64 KẾT LUẬN 97 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 66 PHỤ LỤC 103 3 MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Trong sự nghiệp cách mạng của Đảng, cán bộ có vai trò hết sức quan trọng, là nhân tố quyết định đến sự thành bại của cách mạng, gắn liền với vận mệnh của Đảng, của đất nước và chế độ là khâu then chốt trong công tác, xây dựng Đảng, Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định: “Cán bộ là cái gốc của mọi công việc”, “công việc thành công hay thất bại đều do cán bộ tốt hay kém”. Cán bộ quân đội là nhân tố quyết định đến sức mạnh của quân đội, là lực lượng nòng cốt để xây dựng nền quốc phòng toàn dân, bảo vệ Tổ quốc, bảo vệ Đảng, bảo vệ chế độ XHCN, giữ vững ổn định chính trị đất nước. Đội ngũ CBCH cấp phân đội là một bộ phận hợp thành đội ngũ cán bộ của Đảng, là lực lượng nòng cốt bảo đảm cho sự chuyển tiếp liên tục vững chắc các thế hệ cán bộ trong quân đội. Trong quân đội, cán bộ là nhân tố quyết định đến sức mạnh của quân đội, đơn vị có mạnh và hoàn thành tốt nhiệm vụ hay không đều phụ thuộc quyết định vào chất lượng của đội ngũ cán bộ. Do đó xây dựng đội ngũ cán bộ nói chung và đội ngũ CBCH nói riêng thực sự vững mạnh là vấn đề có tính nguyên tắc vừa là vấn đề cơ bản cấp bách hiện nay. Xây dựng đội ngũ CBCH cấp phân đội vững mạnh bao gồm cả số lượng, chất lượng và cơ cấu, trong đó chú trọng hàng đầu đến chất lượng người cán bộ. PPTPCT là yếu tố tạo thành chất lượng của người CBCH cấp phân đội, đồng thời ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả công tác và mức độ hoàn thành nhiệm vụ của người CBCH quản lý đơn vị. PPTPCT của người CBCH cấp phân đội có mối quan hệ biện chứng với phẩm chất và năng lực của người cán bộ. Nó được hình thành, phát triển thông qua giáo dục, học tập, rèn luyện và quan trọng hơn là được phát triển hoàn thiện thông qua hoạt động thực tiễn của người cán bộ. Các Lữ đoàn TTG thuộc binh chủng TTG, là một bộ phận của QĐNDVN, là đơn vị chiến đấu, lực lượng đột kích quan trọng của lục quân Việt Nam, được trang bị vũ khí kỹ thuật hiện đại. Sự phát triển của các Lữ 4 đoàn TTG gắn liền với sự trưởng thành của đội ngũ cán bộ, trong đó đội ngũ CBCH cấp phân đội có vị trí, vai trò quan trọng. Đội ngũ CBCH cấp phân đội ở các Lữ đoàn TTG là người trực tiếp quản lý, giáo dục bộ đội ở đơn vị cơ sở, tổ chức quán triệt, thực hiện các nghị quyết của Đảng, mệnh lệnh, chỉ thị của cấp trên, nhiệm vụ của quân đội, đơn vị, là lực lượng nòng cốt xây dựng các tổ chức, đơn vị VMTD. Trong giai đoạn hiện nay, trước sự biến đổi nhanh chóng và phức tạp của tình hình thế giới và trong nước, sự phát triển của nhiệm vụ cách mạng, nhiệm vụ quân đội, nhiệm vụ binh chủng và nhiệm vụ các lữ đoàn TTG đã và đang đặt ra những yêu cầu rất cao, rất toàn diện về phẩm chất, năng lực PPTPCT của đội ngũ CBCH cấp phân đội. Nhận thức được yêu cầu khách quan đó, những năm gần đây, lãnh đạo, chỉ huy các cấp đã có nhiều chủ trương biện pháp để nâng cao phẩm chất năng lực và PPTPCT cho đội ngũ cán bộ nói chung và CBCH cấp phân đội nói riêng, song so với yêu cầu nhiệm vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu và lãnh đạo, quản lý chỉ huy đơn vị, phẩm chất năng lực và PPTPCT của đội ngũ này vẫn còn nhiều hạn chế, bất cập. Tình hình đó đòi hỏi phải đi sâu nghiên cứu làm sáng tỏ những vấn đề lý luận và thực tiễn, kịp thời cung cấp những luận cứ khoa học cho việc xác định phương hướng và lựa chọn giải pháp bồi dưỡng PPTPCT của đội ngũ CBCH cấp phân đội ở các Lữ đoàn TTG, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong thời kỳ mới. 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến dề tài Bồi dưỡng PPTPCT cho đội ngũ cán bộ nói chung và đội ngũ CBCH nói riêng đã được nhiều công trình nghiên cứu, đề cập đến nhiều góc độ, cấp độ khác nhau. Những công trình đó đã được thực hiện dưới dạng đề án, luận án tiến sỹ, luận văn thạc sỹ, các tham luận và báo cáo khoa học tiêu biểu là: “Bồi dưỡng phương pháp công tác của đội ngũ cán bộ chính trị cấp phân đội ở Đoàn B16 hiện nay”, Trần Đại Nghĩa, luận văn thạc sỹ xây dựng Đảng, năm 2002, HVCTQS. 5 “Bồi dưỡng năng lực công tác của đội ngũ phó đại đội trưởng về chính trị ở Đoàn B25 Binh đoàn Hương Giang trong giai đoạn hiện nay”, Phạm Đình Bộ, luận văn thạc sỹ xây dựng Đảng, năm 2003, HVCTQS. “Xây dựng đội ngũ cán bộ chủ trì cơ quan ở Học viện Quốc phòng giai đoạn hiện nay”, Phạm Ngọc Thuy, luận văn thạc sỹ xây dựng Đảng, năm 2004, HVCTQS. Giáo trình CTĐ, CTCT dùng cho đào tạo cán bộ chính trị cấp phân đội ở HVCTQS có chủ đề “phương pháp công tác của phó đại đội trưởng về chính trị”; “phương pháp công tác của phó tiểu đoàn trưởng về chính trị”. Giáo trình học tập chính trị của sỹ quan tại đơn vị năm 2004 có chuyên đề “Đổi mới phương pháp tác phong công tác của cán bộ quân đội theo tư tưởng Hồ Chí Minh”, Tổng cục Chính trị, QĐNDVN. Các công trình trên đã đề cập tương đối rõ về phương pháp công tác và đổi mới PPTPCT của đội ngũ cán bộ nói chung, cán bộ chính trị cấp phân đội nói riêng. Cho đến nay chưa có công trình nào nghiên cứu một cách độc lập, hệ thống về PPTPCT của đội ngũ CBCH cấp phân đội dưới góc độ chuyên ngành xây dựng Đảng trong lực lượng vũ trang. 3. Mục đích, nhiệm vụ, đối tượng, phạm vi nghiên cứu * Mục đích: Luận giải làm sáng tỏ những vấn đề lý luận, thực tiễn, đề xuất những giải pháp cơ bản bồi dưỡng PPTPCT của đội ngũ CBCH cấp phân đội ở các Lữ đoàn TTG đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong giai đoạn hiện nay. * Nhiệm vụ: - Phân tích, luận giải, góp phần làm rõ những vấn đề cơ bản về lý luận và thực tiễn của PPTPCT và bồi dưỡng PPTPCT của đội ngũ CBCH cấp phân đội ở các Lữ đoàn TTG. - Đánh giá đúng thực trạng, nguyên nhân, rút ra một số kinh nghiệm bồi dưỡng PPTPCT của đội ngũ CBCH cấp phân đội ở các Lữ đoàn TTG. - Đề xuất những giải pháp cơ bản bồi dưỡng PPTPCT của đội ngũ CBCH cấp phân đội ở các Lữ đoàn TTG trong giai đoạn hiện nay. 6 *Đối tượng nghiên cứu Bồi dưỡng PPTPCT của đội ngũ CBCH cấp phân đội ở các Lữ đoàn TTG là đối tượng nghiên cứu của luận văn. * Phạm vi nghiên cứu Luận văn nghiên cứu tổng thể các hoạt động bồi dưỡng PPTPCT của đội ngũ CBCH cấp phân đội ở các Lữ đoàn TTG; các số liệu, tư liệu chủ yếu từ năm 2001 đến nay. 4. Cơ sở lý luận, thực tiễn và phương pháp nghiên cứu * Cơ sở lý luận của luận văn Là hệ thống những quan điểm của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm của Đảng cộng sản Việt Nam, chỉ thị nghị quyết của ĐUQSTW về xây dựng đội ngũ cán bộ và công tác đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ nói chung, CBCH cấp phân đội nói riêng. * Cơ sở thực tiễn của luận văn Là hiện thực xây dựng và bồi dưỡng PPTPCT của đội ngũ CBCH cấp phân đội ở các Lữ đoàn TTG thông qua các báo cáo tổng kết thực tiễn công tác đào tạo bồi dưỡng đội ngũ cán bộ của các cơ quan chức năng; các nghị quyết của các cấp uỷ Đảng trong binh chủng; thông qua điều tra khảo sát và kinh nghiệm hoạt động thực tiễn của bản thân tác giả. * Phương pháp nghiên cứu Dựa trên phương pháp luận của chủ nghĩa Mác - Lênin, luận văn sử dụng các phương pháp nghiên cứu khoa học liên ngành và chuyên ngành, trong đó chú trọng phương pháp kết hợp lô gích - lịch sử, phân tích - tổng hợp, điều tra- khảo sát, tổng kết thực tiễn và phương pháp chuyên gia… 5. Ý nghĩa của luận văn Những kết quả nghiên cứu của luận văn góp phần cung cấp cơ sở khoa học cho cấp uỷ Đảng và các cơ quan chức năng trong việc bồi dưỡng PPTPCT của đội ngũ CBCH cấp phân đội ở các Lữ đoàn TTG. Luận văn có thể sử dụng làm tài liệu nghiên cứu, tham khảo trong giảng dạy môn CTĐ, CTCT ở các nhà trường và đơn vị. 7 6. Kết cấu của luận văn Gồm phần mở đầu, 2 chương (4 tiết), kết luận, danh mục tài liệu tham khảo và phụ lục. Chương 1 NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN BỒI DƯỠNG PHƯƠNG PHÁP TÁC PHONG CÔNG TÁC CỦA ĐỘI NGŨ CÁN BỘ CHỈ HUY CẤP PHÂN ĐỘI Ở CÁC LỮ ĐOÀN TĂNG THIẾT GIÁP 1.1. Phương pháp tác phong công tác và những vấn đề cơ bản bồi dưỡng phương pháp tác phong công tác của đội ngũ cán bộ chỉ huy cấp phân đội ở các Lữ đoàn Tăng thiết giáp Trong lĩnh vực quân sự bao gồm rất nhiều các hoạt động đặc thù, mỗi nhóm loại cán bộ, mỗi lĩnh vực đều có phương pháp, tác phong công tác riêng. Vì vậy, muốn nghiên cứu về bồi dưỡng PPTPCT của đội ngũ CBCH cấp phân đội ở Lữ đoàn TTG cần làm sáng tỏ những vấn đề cơ bản lý luận và thực tiễn về CBCH cấp phân đội và PPTPCT của đội ngũ CBCH cấp phân đội. 1.1.1. Đội ngũ cán bộ chỉ huy cấp phân đội và phương pháp tác phong công tác của đội ngũ cán bộ chỉ huy cấp phân đội ở Lữ đoàn Tăng thiết giáp * Đội ngũ CBCH cấp phân đội ở các Lữ đoàn TTG. CBCH cấp phân đội ở các Lữ đoàn TTG là một bộ phận trong đội ngũ cán bộ của Binh chủng TTG, đồng thời là một bộ phận trong đội ngũ cán bộ QĐNDVN. Để có quan niệm đúng đắn về đội ngũ này, trước hết cần phải nghiên cứu những vấn đề về cán bộ, cán bộ quân đội. Cán bộ là một hiện tượng lịch sử gắn liền với sự xuất hiện và phát triển của xã hội loài người. “Cán bộ là khái niệm chỉ những người có chức vụ, vai trò và cương vị nòng cốt trong một tổ chức, có tác động, ảnh hưởng đến hoạt 8 động của tổ chức và các quan hệ trong lãnh đạo, chỉ huy, quản lý, điều hành, góp phần định hướng sự phát triển của tổ chức [38, tr.20]. Cán bộ quân đội là một bộ phận trong đội ngũ cán bộ của Đảng, hoạt động trong lĩnh vực quân sự, quốc phòng được bổ nhiệm giữ các chức vụ lãnh đạo, chỉ huy quản lý từ trung đội trưởng, trợ lý cơ quan từ cấp tiểu đoàn và tương đương trở lên. Đội ngũ cán bộ của Đảng trong quân đội là lực lượng trực tiếp giữ vai trò quyết định việc quán triệt và tổ chức thực hiện đường lối chính trị, quân sự của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước, chỉ thị nghị quyết của cấp trên và của đơn vị. Theo Đại từ điển Tiếng Việt nhà xuất bản Văn hoá - Thông tin ấn hành năm 1998 định nghĩa: Chỉ huy là người “điều khiển hoạt động của một tập thể, một tổ chức trong các phạm vi hoạt động nhất định” [2, tr.350]. Trong quân đội, hiểu một cách chung nhất, CBCH là người đứng đầu, có chức vụ cao nhất trong một đơn vị, cơ quan, nhà trường hay bệnh viện (gọi chung là đơn vị) chịu trách nhiệm quản lý, chỉ huy điều hành đơn vị đó thực hiện những nhiệm vụ được giao theo chức trách. Thành phần của đội ngũ CBCH cấp phân đội trong quân đội hiện nay được xác định là trung đội trưởng, đại đội trưởng, tiểu đoàn trưởng và tương đương. Từ khái niệm đội ngũ CBCH các cấp trong quân đội có thể quan niệm: Đội ngũ CBCH cấp phân đội ở các Lữ đoàn TTG là cán bộ của Đảng, là một bộ phận không tách rời của đội ngũ CBCH các cấp trong quân đội, là tập hợp những người được bổ nhiệm các chức vụ: trung đội trưởng, đại đội trưởng, tiểu đoàn trưởng và tương đương, chịu trách nhiệm quản lý, chỉ huy, điều hành đơn vị trong Lữ đoàn TTG hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao. Đội ngũ CBCH cấp phân đội ở các Lữ đoàn TTG mang đầy đủ những đặc trưng cơ bản của đội ngũ CBCH nói chung nhưng cũng có những đặc điểm nhiệm vụ riêng, do đặc điểm nhiệm vụ của đơn vị chiến đấu được trang 9 bị vũ khí, kỹ thuật hiện đại, là lực lượng “đột kích” quan trọng trong tác chiến hiệp đồng quân binh chủng chi phối. Đội ngũ CBCH cấp phân đội ở các Lữ đoàn TTG hiện nay có tuổi đời còn trẻ, đây là giai đoạn phát triển sung mãn nhất cả về phẩm chất, năng lực và thể chất, rất nhanh nhạy, tháo vát, nhạy cảm với cái mới và luôn cầu tiến bộ. Họ là người đứng đầu, người quản lý, chỉ huy đơn vị, chịu trách nhiệm trước cấp trên và cấp uỷ Đảng về mọi mặt xây dựng và hoạt động của đơn vị mình; họ cũng chính là lực lượng kế cận và là nguồn bổ sung cho đội ngũ CBCH cấp trên. - Vị trí vai trò của đội ngũ CBCH cấp phân đội. Đội ngũ CBCH cấp phân đội ở các Lữ đoàn TTG có vị trí, vai trò rất quan trọng, là yếu tố cơ bản, trực tiếp quyết định khả năng hoàn thành nhiệm vụ và sự vững mạnh của phân đội góp phần quan trọng tạo nên sự vững mạnh và khả năng hoàn thành nhiệm vụ của Lữ đoàn. Vị trí, vai trò của đội ngũ CBCH cấp phân đội được qui định bởi chức năng, chức trách, nhiệm vụ và biểu hiện ra thông qua hoạt động thực tiễn trong nhiều mối quan hệ. Song tựu trung lại, vị trí, vai trò đó được thể hiện ở những vấn đề cơ bản sau: Một là, đội ngũ CBCH cấp phân đội ở các lữ đoàn TTG là người trực tiếp quán triệt, tổ chức thực hiện đường lối, nhiệm vụ chính trị, nhiệm vụ quân sự của Đảng, của quân đội và đơn vị. Ở các lữ đoàn TTG, chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước, chỉ thị, mệnh lệnh của cấp trên có được quán triệt đầy đủ và thực hiện triệt để hay không phụ thuộc phần lớn vào năng lực, ý thức, trách nhiệm của đội ngũ cán bộ nói chung, CBCH cấp phân đội nói riêng. 10 Ở các phân đội, CBCH là người trực tiếp quán triệt, vận dụng các quan điểm nghệ thuật quân sự của Đảng vào thực hiện nhiệm vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu phù hợp với tổ chức, biên chế vũ khí trang bị kỹ thuật của binh chủng, tiến hành công tác quản lý, tổ chức điều hành thực hiện nội dung, chương trình, thời gian huấn luyện, không ngừng nâng cao chất lượng huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu của phân đội đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới. Trong tác chiến hiệp đồng quân, binh chủng, lực lượng TTG là lực lượng “đột kích” thường được sử dụng vào những trận đánh then chốt, quyết định của chiến dịch, kết quả hoàn thành nhiệm vụ chiến đấu phụ thuộc rất lớn vào vai trò của CBCH phân đội. Hai là, đội ngũ CBCH cấp phân đội ở các Lữ đoàn TTG là lực lượng nòng cốt xây dựng các tổ chức Đảng, tổ chức chỉ huy vững mạnh. CBCH cấp phân đội là thành viên chủ chốt trong hệ thống chỉ huy các cấp, đồng thời là thành phần quan trọng tham gia các cấp uỷ Đảng. Trong chi uỷ, chi bộ đại đội, đảng uỷ tiểu đoàn, người chỉ huy thường được bầu giữ chức phó bí thư, có đồng chí còn tham gia đảng uỷ cấp trên. Trong tổ chức chỉ huy họ là những người đứng đầu ban chỉ huy của đơn vị, là người trực tiếp nhận và quán triệt nhiệm vụ cấp trên giao, nắm tình hình thực tế của đơn vị, đề xuất những chủ trương, biện pháp lãnh đạo, đồng thời là người triển khai thực hiện nghị quyết và chỉ thị mệnh lệnh của cấp trên. Vì vậy, tính đúng đắn của các chủ trương biện pháp, chất lượng của tổ chức Đảng, của tổ chức chỉ huy ở cấp phân đội phụ thuộc một phần rất quan trọng vào phẩm chất, năng lực, PPTPCT của đội ngũ chỉ huy. Thực tiễn trong những năm qua ở các Lữ đoàn TTG, ở phân đội nào có đội ngũ CBCH cùng với người chủ trì CTĐ, CTCT thực sự là trung tâm đoàn kết thì tổ chức Đảng, tổ chức chỉ huy ở đơn vị đó vững mạnh, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ trên giao, và ngược lại nếu CBCH thiếu tính đảng, năng lực hạn chế, giữa người chỉ huy và cán bộ chủ trì CTĐ,CTCT chưa thực sự đoàn kết thì các tổ chức ở đơn vị đó không phát huy được sức mạnh và hiệu quả hoàn thành nhiệm vụ thấp. 11 Ba là, đội ngũ CBCH cấp phân đội ở các Lữ đoàn TTG có vai trò quan trọng trong quản lý chỉ huy, giáo dục, rèn luyện bộ đội, giữ nghiêm kỷ luật quân sự, xây dựng đơn vị VMTD. Xây dựng đơn vị VMTD, hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao là trách nhiệm của mọi tổ chức, mọi lực lượng, nhưng trước hết và trực tiếp là trách nhiệm của người chỉ huy đơn vị. Người CBCH đơn vị quản lý, điều hành mọi hoạt động của đơn vị, thường xuyên giữ vững mối quan hệ đoàn kết và phối hợp hoạt động của các lực lượng trong đơn vị thực hiện tốt các mặt công tác chính trị, quân sự, hậu cần, kỹ thuật… Mọi mặt công tác trong đơn vị, từ việc nắm tình hình, quản lý số lượng, chất lượng con người và trang bị, duy trì kỷ luật, đến việc giáo dục, bồi dưỡng nâng cao năng lực công tác chuyên môn và phương pháp công tác cho cán bộ, chiến sĩ thuộc quyền. Chất lượng và hiệu quả xây dựng và hoạt động của đơn vị đều gắn liền với trách nhiệm và trình độ, năng lực của đội ngũ CBCH cấp phân đội. Bốn là, đội ngũ CBCH cấp phân đội ở các Lữ đoàn TTG còn là lực lượng kế cận quan trọng chủ yếu để bổ sung phát triển thành cán bộ cấp trên của binh chủng, của quân đội khi cần thiết. Đội ngũ CBCH cấp phân đội chiếm một tỷ lệ rất lớn trong đội ngũ cán bộ của lữ đoàn và binh chủng (27,40% tổng số cán bộ trong các lữ đoàn) nhất là cán bộ trung đội trưởng, là lực lượng để binh chủng bồi dưỡng, đào tạo chuyển loại thành chính trị viên đại đội; đồng thời là nguồn kế cận phát triển thành cán bộ cấp trên, đáp ứng yêu cầu phát triển lực lượng của lữ đoàn, binh chủng và của quân đội. - Chức năng, nhiệm vụ của đội ngũ CBCH cấp phân đội. Tổ chức thực hiện tốt nhiệm vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, xây dựng đơn vị VMTD, tích cực xây dựng các tổ chức trong đơn vị vững mạnh, thường xuyên quản lý, nắm chắc tình hình số lượng, chất lượng cán bộ chiến sĩ cũng như trang thiết bị của đơn vị; lãnh đạo, chỉ huy và quản lý mọi hoạt 12 động của đơn vị, hướng mọi hoạt động của đơn vị theo đúng đường lối quan điểm của Đảng, nghị quyết của cấp trên và cấp mình; chăm lo công tác giáo dục chính trị tư tưởng, rèn luyện về phẩm chất đạo đức, lối sống cho cán bộ, chiến sĩ, nhân viên thuộc quyền; tích cực bồi dưỡng nâng cao năng lực công tác chuyên môn cho cấp dưới. Tổ chức điều hành toàn đơn vị hoạt động nhịp nhàng, có hiệu quả, theo đúng nghị quyết của tổ chức Đảng và chỉ thị, mệnh lệnh của cấp trên. Duy trì và giải quyết tốt các mối quan hệ trong đơn vị, mối quan hệ với cấp uỷ, chỉ huy cấp trên và các cơ quan, đơn vị khác trong lữ đoàn. Quản lý, duy trì tốt kỷ luật và việc thực hiện các nề nếp, chế độ, bảo đảm cho đơn vị luôn là một khối thống nhất cả về ý chí và hành động, có đủ khả năng hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao. Thường xuyên quan tâm chăm lo đến đời sống vật chất, tinh thần và sự trưởng thành tiến bộ của cán bộ, chiến sĩ và nhân viên trong đơn vị, động viên giúp đỡ, tạo mọi điều kiện để họ yên tâm, gắn bó với đơn vị, tích cực phấn đấu hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao. Từ vị trí vai trò và chức năng nhiệm vụ của đội ngũ CBCH cấp phân đội ở các Lữ đoàn TTG, đòi hỏi phải thường xuyên xây dựng đội ngũ cán bộ có đủ phẩm chất, năng lực, PPTPCT, coi đó là nhiệm vụ then chốt trong xây dựng tổ chức cơ sở Đảng TSVM, xây dựng đơn vị VMTD. * PPTPCT của đội ngũ CBCH cấp phân đội ở các Lữ đoàn TTG. Theo nghĩa chung nhất, PPTPCT là hệ thống các biện pháp, cách thức, lề lối, cung cách tiến hành của chủ thể nhằm đạt tới một mục đích nhất định. PPTPCT một mặt mang tính chủ quan vì do con người tìm kiếm, lựa chọn sử dụng, nhưng mặt khác lại mang tính khách quan vì nó gắn với đối tượng khách thể mà con người muốn tác động nhận thức và hoạt động thực tiễn của mình, gắn với việc thực hiện thông qua hoạt động cụ thể của con người với những trình độ, khí chất và phong cách khác nhau. Sự phù hợp của hai mặt 13 chủ quan và khách quan là điều kiện quyết định để có được PPTPCT đúng đắn, khoa học. Hoạt động của con người là hoạt động có mục đích. Trước khi hành động, con người phải xác định cách thức tác động của mình đến đối tượng và kết quả thu được ở mức độ nào phụ thuộc vào việc xác định cách thức tác động đó đúng hay sai, hiệu quả hay không hiệu quả. Như vậy, nói đến hoạt động là nói đến phương pháp, phương pháp là công cụ, phương tiện để con người nhận thức và cải tạo thế giới. Phương pháp bao giờ cũng gắn với hoạt động dù đó là hoạt động nhận thức hay hoạt động thực tiễn. Hoạt động của con người vô cùng rộng lớn và đa dạng, vì vậy không có phương pháp chung cho mọi lĩnh vực hoạt động. Do đó, ở mỗi lĩnh vực hoạt động có phương pháp đặc trưng, mỗi hình thức hoạt động trong lĩnh vực đó lại có phương pháp riêng; như phương pháp ngành, chuyên ngành, chuyên biệt, đặc thù. Tuy nhiên, PPTPCT bao giờ cũng phải dựa trên cơ sở phương pháp luận nhất định, dựa trên căn cứ lý luận và thực tiễn về lĩnh vực hoạt động, được thể hiện ra bằng những qui trình, qui phạm, những thao tác theo một trình tự nhất định, bảo đảm tính lô gíc, tính khoa học. Tính đúng đắn của PPTPCT được đo bằng hiệu quả tác động thực tế. Trong lĩnh vực quân sự có nhiều cách phân loại PPTPCT, theo tính chất hoạt động của chủ thể có phương pháp tác phong lãnh đạo, phương pháp tác phong chỉ huy, phương pháp tác phong quản lý. Theo cương vị chức trách của chủ thể có phương pháp tác phong của người chỉ huy, phương pháp tác phong của bí thư đảng, của cán bộ chính trị, của cơ quan chính trị … Từ sự phân tích trên, cho thấy đi sâu nghiên cứu PPTPCT của chủ thể hoạt động trong lĩnh vực quân sự vô cùng đa dạng, phức tạp thuộc nhiều lĩnh vực khác nhau, với tính chất, qui mô, cấp độ, trình độ khác nhau. Do đó 14 nghiên cứu PPTPCT của đội ngũ CBCH cấp phân đội ở các lữ đoàn TTG, thực chất là nghiên cứu PPTPCT của một đối tượng rất cụ thể trong cái rộng lớn, đa dạng, phức tạp của lĩnh vực quân sự. Từ cơ sở, căn cứ trên có thể quan niệm: PPTPCT của đội ngũ CBCH cấp phân đội ở các lữ đoàn TTG là tổng hợp hệ thống các biện pháp, cách thức, lề lối làm việc tiêu biểu, ổn định mà đội ngũ này sử dụng trong quá trình tổ chức chỉ huy, quản lý, huấn luyện, rèn luyện bộ đội, xây dựng đơn vị gắn với phẩm chất, năng lực hiện có nhằm phát huy được vị trí, vai trò, chức năng, quyền hạn hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. Hệ thống biện pháp, cách thức mà đội ngũ chỉ huy cấp phân đội ở lữ đoàn TTG sử dụng bao giờ cũng gắn bó hữu cơ với phẩm chất, năng lực của họ. Nếu CBCH kém về phẩm chất, trình độ trí tuệ và năng lực tổ chức thực tiễn thì khó có thể có PPTPCT khoa học, dân chủ, sâu sát tỷ mỷ. Nghị quyết của ĐUQSTW về xây dựng đội ngũ cán bộ quân đội thời kỳ mới (số 94 ngày 29 tháng 4 năm 1998) đã đề ra những yêu cầu tiêu chuẩn chung của cán bộ quân đội trong giai đoạn cách mạng mới và nhấn mạnh thêm cho từng loại cán bộ. “Với cán bộ chỉ huy: phải luôn nắm vững nghị quyết, chỉ thị mệnh lệnh của cấp trên, có tính quyết đoán, xử lý các tình huống phức tạp khẩn trương để giành thắng lợi, có hành vi và lối sống mẫu mực, hiểu biết sâu sắc về khoa học nghệ thuật quân sự, truyền thống quân sự của dân tộc và thời đại có trình độ chỉ huy quản lý bộ đội, quản lý vũ khí trang bị, tài chính, tài sản của đơn vị, bảo đảm cho bộ đội luôn có trình độ chính quy và sẵn sàng chiến đấu cao. Hiểu biết về CTĐ, CTCT; cùng với người chủ trì về CTĐ, CTCT thường xuyên chăm lo xây dựng đảng bộ TSVM, khi cần thiết có thể đảm nhiệm làm cán bộ chính trị” [17, tr.7]. Cùng với phẩm chất năng lực, người CBCH cấp phân đội ở lữ đoàn TTG phải có PPTPCT khoa học, dân chủ, sâu sát, tỉ mỉ. CBCH cấp phân đội là những cán bộ trực tiếp quản lý, chỉ huy, điều hành mọi hoạt động ở đơn vị. Vì 15 vậy, phải có PPTPCT khoa học, làm việc có kế hoạch, sâu sát thực tế, tỷ mỷ, cụ thể trong công việc, gần gũi hiểu rõ đời sống, tâm tư tình cảm, gia đình hậu phương, các mối quan hệ của cán bộ chiến sĩ trong đơn vị để xử lý nhanh nhạy những vấn đề thực tiễn đặt ra trong cuộc sống, sinh hoạt hàng ngày; phải có phong cách, tác phong dân chủ tập thể, có thái độ phương pháp ứng xử, giải quyết các mối quan hệ trong lãnh đạo chỉ huy, gương mẫu về mọi mặt, khiêm tốn, thật thà với mọi người, lời nói, đi đôi với việc làm, là tấm gương sáng cho cán bộ chiến sĩ trong đơn vị học tập. - PPTPCT của đội ngũ CBCH cấp phân đội ở các Lữ đoàn TTG được biểu hiện trên những vấn đề cơ bản sau: + Nêu cao tính Đảng, tính nguyên tắc, tính kỷ luật, làm việc có kế hoạch quản lý theo điều lệnh, chủ động thực hiện nhiệm vụ theo cương vị, chức trách được giao. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã dạy, người cán bộ muốn hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao thì phải có phương pháp, tác phong làm việc khoa học. Theo người, phương pháp tác phong làm việc khoa học được biểu hiện ở chỗ: Dù việc lớn hay việc nhỏ cũng đều phải được xem xét, nghiên cứu với phương pháp khoa học và phải được thể hiện thành các chương trình kế hoạch cụ thể trong tổ chức thực hiện; khoa học luôn gắn với cách mạng để đổi mới nó sát với thực tiễn. Người cán bộ quản lý chỉ huy phân đội có phạm vi, nội dung hoạt động rất đa dạng, bám sát các nhiệm vụ, tác động vào mọi lĩnh vực của đơn vị. Vì vậy người quản lý chỉ huy phân đội phải luôn chủ động xây dựng kế hoạch, thực hiện đúng kế hoạch, thường xuyên bổ sung, hoàn thiện kế hoạch. Nhờ có phương pháp làm việc theo kế hoạch mà mọi hoạt động của đơn vị và cá nhân được thực hiện tốt, không bị dồn nén, chắp vá, tuỳ tiện, tạo ra phong cách làm việc có khoa học. + Chủ động, sáng tạo, quyết đoán, đề cao trách nhiệm cá nhân, giải quyết tốt các tình huống. 16 Hoạt động lãnh đạo, quản lý chỉ huy ở cấp phân đội thuộc các lữ đoàn TTG thường xảy ra nhiều vấn đề, tình huống khó dự kiến được, trong đó có những vấn đề thuộc thẩm quyền giải quyết của cơ sở, nhưng cũng có những vấn đề thuộc thẩm quyền cấp trên; có những tình huống xẩy ra theo dự kiến, nhưng có những tình huống xẩy ra ngoài dự kiến, ngoài kế hoạch. Vì vậy, với trách nhiệm của người CBCH phân đội phải rất khẩn trương, chủ động linh hoạt sáng tạo luôn luôn tìm mọi biện pháp tối ưu để giải quyết, xử lý các tình huống, các vấn đề nẩy sinh trong thực tiễn theo đúng chức trách, quyền hạn của mình, bảo đảm đạt hiệu quả cao. Những vấn đề vượt quá quyền hạn phải kịp thời báo cáo, xin ý kiến chỉ đạo của trên và chịu trách nhiệm cá nhân trước cấp trên và đơn vị về việc giải quyết vấn đề đó. Trong lãnh đạo, quản lý, chỉ huy phân đội ở các lữ đoàn TTG luôn nảy sinh nhiều tình huống phức tạp, vì vậy người CBCH cấp phân đội phải luôn đề cao trách nhiệm cá nhân, sâu sát bộ đội để chủ động, linh hoạt giải quyết tốt các tình huống, không dựa dẫm vào cấp trên, không đùn đẩy trách nhiệm, không để công việc bê trễ, ùn tắc, hoặc giải quyết tình huống một cách chiếu lệ, qua loa, kém hiệu quả. + Có tầm bao quát công việc, chủ động phối hợp công tác và giải quyết tốt các mối quan hệ. Với chức trách, nhiệm vụ là quản lý, chỉ huy đơn vị ở các lữ đoàn TTG, cho nên người CBCH phân đội phải luôn luôn quán xuyến, bao quát, nắm chắc mọi công việc chủ động phối hợp công tác và giải quyết tốt các mối quan hệ. Đó là một quá trình kết hợp chặt chẽ giữa lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện. Việc phối hợp thực hiện các nhiệm vụ trong lĩnh vực quân sự càng đòi hỏi cao hơn vì hoạt động quân sự không chỉ bó hẹp trong phạm vi phân đội mà còn có mối liên hệ với các mặt công tác quân sự, chính trị, hậu cần, kỹ thuật, với các cơ quan, đơn vị bạn, với cơ quan, đoàn thể chính quyền địa phương nơi đóng quân, đơn vị kết nghĩa. Vì vậy, người CBCH phải đề cao tinh thần trách nhiệm nắm chắc chức trách nhiệm vụ. Đồng thời phát huy tính chủ động thiết lập và giải quyết đúng đắn các mối quan hệ, tranh thủ ý kiến đóng góp của các cấp, các lực lượng, các đơn vị có liên quan. Nếu CBCH 17 không bao quát, quán xuyến, nắm chắc mọi công việc, không chủ động hiệp đồng, phối hợp công tác với các lực lượng có liên quan thì công việc của đơn vị sẽ chồng chéo, thụ động, không có hiệu quả. Hiện nay, trong điều kiện thực hiện chế độ một người chỉ huy, người CBCH càng phải có tầm bao quát, quán xuyến mọi công việc, chủ động phối hợp và giải quyết tốt các mối quan hệ, phát huy được sức mạnh của đội ngũ cán bộ trong đơn vị. + Tôn trọng tập thể, phát huy dân chủ, đề cao tự phê bình và phê bình. Đây là một vấn đề rất quan trọng trong PPTPCT của đội ngũ CBCH cấp phân đội, tác động trực tiếp đến chất lượng hoạt động của đơn vị. Để có được điều này, đòi hỏi người CBCH cấp phân đội phải luôn gắn bó với tập thể, tôn trọng tập thể và luôn chú trọng phát huy sức mạnh trí tuệ của tập thể, Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định: không một người nào hiểu được mọi thứ, làm hết được mọi việc. Ngay đến anh hùng, lãnh tụ cũng vậy: “Đem so với công việc cả loài người trong thế giới, thì những người đại anh hùng xưa nay cũng chẳng qua làm tròn một bổn phận mà thôi”. Cái thông minh của người phụ trách, sức mạnh của người lãnh đạo không phải là những điều mình tự nghĩ ra, hay tự mình làm lấy, mà quan trọng hơn chính là ở chỗ biết phát huy và tổng hợp được của nhiều người, của tập thể. Từ yêu cầu chung và yêu cầu cụ thể của các đơn vị trong lữ đoàn TTG, CBCH cấp phân đội phải luôn giữ vững nguyên tắc tập trung dân chủ, tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ trách, tôn trọng tổ chức phát huy dân chủ trong sinh hoạt Đảng cũng như trong tổ chức quản lý chỉ huy đơn vị, nói và làm theo nghị quyết của Đảng, chấp hành nghiêm mệnh lệnh của cấp trên, tự giác và nghiêm túc chấp hành kỷ luật, đoàn kết tốt trong đơn vị. Luôn nêu cao tính Đảng, mẫu mực trong mọi việc, đặt lợi ích của tập thể lên trên hết. Trong sinh hoạt Đảng, luôn đề cao dân chủ lắng nghe ý kiến của mọi người, phát huy trí tuệ, sáng kiến của tập thể nhất là trong thảo luận, quyết nghị những vấn đề quan trọng của đơn vị. Tất cả những việc đó đều phải dựa trên nguyên tắc tổ chức sinh hoạt 18 Đảng, dựa trên chế độ điều lệnh, điều lệ của quân đội. Không áp đặt ý kiến cá nhân, chống mọi biểu hiện gia trưởng, độc đoán, chuyên quyền. CBCH cấp phân đội có PPTPCT dân chủ sẽ góp phần giữ vững sự đoàn kết thống nhất trong tổ chức Đảng, trong đơn vị, khắc phục hiện tượng phe phái, chia rẽ nội bộ, làm suy yếu sức mạnh của tổ chức Đảng. Là người có chức vụ cao nhất trong đơn vị, CBCH cấp phân đội phải phát huy quyền làm chủ của quần chúng, lắng nghe ý kiến của quần chúng, biết dựa chắc vào các tổ chức quần chúng trong đơn vị để xây dựng Đảng, xây dựng đơn vị. + Phương pháp giáo dục, thuyết phục nêu gương, nói đi đôi với làm. Người CBCH cấp phân đội, là người cán bộ của Đảng, vừa có chức năng quản lý, chỉ huy đơn vị, đồng thời vừa có chức năng lãnh đạo đơn vị thực hiện thắng lợi mọi nhiệm vụ được giao. Do đó người CBCH cấp phân đội phải có phương pháp giáo dục, thuyết phục, nêu gương, nói đi đôi với làm. Đây là phương pháp quan trọng của người cán bộ trong quân đội cách mạng. Trên bình diện xã hội, “đảng viên, cán bộ vừa là người lãnh đạo, vừa là công bộc, đầy tớ của nhân dân”. Lãnh đạo dân không phải bằng mệnh lệnh, bằng cưỡng chế, bằng bắt buộc mà phải bằng kiên trì tuyên truyền, giáo dục, thuyết phục cảm hoá để người dân giác ngộ, tự giác chấp hành, tự giác theo Đảng, ủng hộ Đảng. Đảng viên phải gương mẫu làm gương cho quần chúng, không chỉ dùng lời lẽ, dùng chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng để giáo dục tuyên truyền mà phải bằng tấm gương bản thân, nói đi đôi với làm, phải mẫu mực trước dân, phát huy tốt vai trò tiền phong gương mẫu trong công tác và trong sinh hoạt. Cán bộ, đảng viên phải thực hiện lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh : “Muốn hướng dẫn nhân dân, mình phải làm mực thước cho người ta bắt chước” [19, tr.552]. Với cương vị CBCH cấp phân đội, người đảng viên, cán bộ quản lý, chỉ huy phân đội phải vận dụng tốt phương pháp giáo dục, thuyết phục, nêu gương ngay trong chi bộ, chi uỷ và đơn vị mình. Không được cho mình là người CBCH lạm dụng ý kiến cá nhân để áp đặt trong 19 tổ chức Đảng và trong đơn vị buộc mọi người phải chấp hành. Phải bằng trí tuệ, đạo đức và uy tín của mình để giáo dục, thuyết phục, phải biết dựa vào tổ chức, biết dựa vào đường lối, chính sách của Đảng, bằng điều lệnh chế độ qui định của quân đội để giáo dục thuyết phục cán bộ, đảng viên, quần chúng trong đơn vị. + Phương pháp công tác quần chúng, chan hoà, cởi mở gần gũi cán bộ, chiến sĩ. Chủ tịch Hồ Chí Minh, thường yêu cầu cán bộ, đảng viên “từ nơi quần chúng mà ra, trở lại nơi quần chúng” Người nghiêm túc phê phán những cán bộ tự coi mình là “quan cách mạng”, “quan nhân dân”, xa rời quần chúng, quan liêu mệnh lệnh, cửa quyền, không chú ý lắng nghe và đáp ứng nguyện vọng chính đáng của quần chúng, bỏ mặc không xem xét những kiến nghị của quần chúng là hoàn toàn sai lầm đối với người cán bộ, đảng viên của Đảng. Là cán bộ quản lý chỉ huy bộ đội ở đơn vị cơ sở, người CBCH phải sâu sát gần gũi bộ đội, hiểu tâm tư nguyện vọng của cán bộ chiến sĩ, chăm lo đến mọi mặt đời sống của bộ đội, thực sự yêu thương và tôn trọng con người, chú ý lắng nghe và giải quyết thấu đáo những nhu cầu, kiến nghị chính đáng của cán bộ chiến sĩ, nghiêm túc tiếp thu phê bình của quần chúng và sửa chữa khuyết điểm của mình, vừa làm tốt nhiệm vụ lãnh đạo, giáo dục rèn luyện, vận động và tổ chức quần chúng, vừa không ngừng học hỏi quần chúng tôn trọng quyền làm chủ của cán bộ chiến sĩ; thường xuyên và nghiêm túc tu dưỡng, rèn luyện để được cán bộ, chiến sĩ, mến phục, tin yêu. + Tác phong công tác sâu sát, tỷ mỉ, cụ thể. Cán bộ cấp phân đội là người trực tiếp quản lý chiến sĩ, chỉ huy điều hành mọi hoạt động của đơn vị. Hoạt động lãnh đạo, quản lý, chỉ huy bộ đội ở các lữ đoàn TTG bao gồm nhiều lĩnh vực, thâm nhập, đan xen vào các hoạt động, các nhiệm vụ của đơn vị; nó có tác động vào tư tưởng, tình cảm, ý thức, niềm tin của cán bộ chiến sĩ. Là người chỉ huy đơn vị có phương tiện kỹ thuật 20 tương đối hiện đại, vì vậy, người CBCH cấp phân đội ở các lữ đoàn TTG phải luôn có PPTPCT sâu sát, tỷ mỉ cụ thể, không hời hợt, đại khái. Nhờ đó mà người CBCH cấp phân đội mới luôn nắm chắc tư tưởng, tình cảm, tâm tư nguyện vọng, hoàn cảnh gia đình, phẩm chất, năng lực của cán bộ chiến sĩ thuộc quyền, nắm được tình hình mọi mặt của đơn vị, nắm vững tình hình trang bị kỹ thuật cơ sở vật chất, tài chính để có những quyết định đúng, đề xuất những chủ trương, biện pháp lãnh đạo với cấp uỷ Đảng sát đúng, góp phần thực hiện tốt nhiệm vụ của đơn vị. Thực tế đã thấy, trong chiến tranh ác liệt, trong những hoàn cảnh khó khăn, gian khổ trước đây, người CBCH cấp phân đội luôn thực hiện tốt PPTPCT sâu sát tỷ mỷ, cụ thể; họ luôn gần gũi lăn lộn cùng cán bộ, chiến sĩ trong đơn vị, miệng nói tay làm, nói ít làm nhiều, chia sẽ niềm vui, nỗi buồn, no đói, gian khó, cùng cán bộ, chiến sĩ, thậm chí họ luôn đi đầu trong những tình huống gay go, ác liệt nhất. Ngày nay, trong điều kiện huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, xây dựng chính quy, cuộc sống của cán bộ, chiến sĩ được bảo đảm tốt hơn, mọi hoạt động của cán bộ chiến sĩ có những thuận lợi hơn. Tuy nhiên, cũng dễ nảy sinh sự cách biệt giữa cán bộ với chiến sĩ, giữa cán bộ cấp trên với cán bộ cấp dưới; dễ làm cho CBCH cấp phân đội rơi vào quan liệu, mệnh lệnh, xa rời thực tiễn, tình hình đó càng đòi hỏi CBCH cấp phân đội phải thực hiện tốt PPTPCT sâu sát, tỷ mỷ, cụ thể. trong hoạt động lãnh đạo, quản lý, chỉ huy đơn vị, góp phần hoàn thành tốt chức trách nhiệm vụ được giao. + Thường xuyên coi trọng sơ kết, tổng kết, rút kinh nghiệm, báo cáo xin chỉ thị của cấp trên. Sơ kết, tổng kết rút kinh nghiệm là quá trình phân tích tổng hợp, đánh giá khái quát thực tiễn hoạt động công tác lãnh đạo, quản lý chỉ huy của người CBCH cấp phân đội nhằm rút ra được những kết luận để hình thành những kiến thức mới, kinh nghiệm mới. Kiến thức, kinh nghiệm đó phải phản ánh đúng thực tiễn. Sơ kết tổng kết rút kinh nghiệm phải được tiến hành thường xuyên,