Vai trß cña nguån lùc con ngêi trong sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ cña ®Êt níc ®Æt vÊn ®Ò Nh©n lo¹i s¾p rêi xa thÕ kû XX - thiªn niªn kû mµ ë ®ã nh©n lo¹i ®· chøng kiÕn nh÷ng sù tÝch tÝch kú diÖu trong lÞch sö cña chÝnh m×nh. Cuéc c¸ch m¹ng khoa häc - kü thuËt khëi ®Çu tõ thÕ kû XVII ®· vµ ®ang tõng ngµy t¹o ra ra nh÷ng biÕn ®æi lín trong tÊt c¶ c¸c lÜnh vùc cña ®êi sèng x· héi. Con ngêi ngµy cµng Ýt phô thuéc vµo thiªn nhiªn h¬n, mµ ®· cã quan ®iÓm cho r»ng con ngêi ®· bÞ ®Èy xuèng hµng thø yÕu trong lùc lîng s¶n xuÊt. TiÕn sang thÕ kû XXI n¬i mµ nh Alvin Toffler gäi lµ lµn sãng thø 3 - con ngêi bíc vµo nÒn v¨n minh trÝ tuÖ th× vai trß cña nã sÏ ë vÞ trÝ nµo ? ViÖt Nam ®ang tõng bíc trªn con ®êng C«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc. Sau h¬n chôc n¨m ®æi míi ®· ®¹t ®îc nh÷ng thµnh tùu to lín. Tuy nhiªn, bªn c¹nh ®ã cßn cã nhiÒu vÊn ®Ò gay go cÇn ®îc gi¶i quyÕt sím. Nguån løc con ngêi cha ®îc ®¸nh gi¸ vµ ph¸t huy mét c¸ch ®Çy ®ñ, ®Ó thóc ®Èy nhanh h¬n ÷a tiÕn tr×nh C«ng nghiÖp ho¸, HiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc. Trong ph¹m vi bµi tiÓu luËn nµy em xin ®îc ph©n tÝch vÒ: "Vai trß cña nguån lùc con ngêi trong sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ cña ®Êt níc". Do n¨ng lùc cã h¹n nªn em chØ ®Ò cËp ®îc mét sè ®iÓm c¬ b¶n sau: 1 I. Vai trß cña con ngêi trong sù vËn ®éng vµ ph¸t triÓn ®êi sèng x· héi. II. TÝnh tÊt yÕu cña C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸. III. Nguån lùc con ngêi trong sù nghiÖp C«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸. IV. Thùc tr¹ng vµ yªu cÇu vÒ con ngêi trong C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸. V. Suy nghÜ vÒ gi¶i ph¸p cña b¶n th©n. Ch¾c ch¾n bµi viÕt sÏ cã nhiÒu thiÕu sãt. Em mong ®îc ThÇy cho ý kiÕn, söa ®æi còng nh sù gãp ý cña nh÷ng ngêi quan t©m. 2 I. con ngêi trong sù vËn ®éng vµ ph¸t triÓn ®êi sèng x· héi 1. Con ngêi - Tæng hoµ cña nh÷ng mèi quan hÖ x· héi. X· héi kh«ng ph¶i lµ phÐp céng gi¶n ®¬n c¸c c¸ nh©n mµ lµ mét hÖ thèng c¸c ho¹t ®éng vµ c¸c ho¹t ®éng cña con ngêi trªn mét l·nh thæ ë mét giai ®o¹n lÞch sö nhÊt ®Þnh. Nh vËy con ngêi lµ phÇn tö c¬ b¶n ®Ó t¹o nªn x· héi - lµ mét trong nh÷ng “c¸i riªng” hîp thµnh “c¸i chung”. HÖ thèng ë ®©y ®îc hiÓu lµ sù thèng nhÊt biÖn chøng cña c¸c m©u thuÉn gi÷a c¸c yÕu tè, c¸c ph¬ng diÖn, c¸c quan hÖ t¹o thµnh x· héi xÐt trong thêi gian, kh«ng gian vµ ph¶i xem ®iÒu ®ã nh lµ ®iÒu kiÖn cho sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña c¶ hÖ thèng còng nh cña tõng yÕu tè t¹o nªn hÖ thèng. C¸c ho¹t ®éng cña con ngêi lµ c¸c ho¹t ®éng lao ®éng - ho¹t ®éng ®Æc trng vµ c¸c ho¹t ®éng b¶o ®¶m an ninh trong m«i trêng ®èi ngo¹i. Quan hÖ x· héi lµ nh÷ng quan hÖ ®îc x¸c lËp gi÷a c¸c céng ®ång x· héi vµ c¸c c¸ nh©n víi t c¸ch lµ chñ thÓ cña ho¹t ®éng x· héi - c¸i 3 thùc thÓ x· héi t¹o ra ho¹t ®éng x· héi. Nh÷ng quan hÖ x· héi ®ã ngµy cµng trë nªn phong phóvµ kh«ng ngõng biÕn ®æi trong tiÕn tr×nh lÞch sö tõ tæng thÓ c¸c quan hÖ. “Quy” c¸c quan hÖ tinh thÇn vÒ c¸c quan hÖ vËt chÊt, tõ c¸c quan hÖ vËt chÊt rót ra quan hÖ s¶n xuÊt - ®ã lµ nh÷ng quan hÖ c¬ b¶n, ®Çu tiªn vµ quy ®Þnh c¸c quan hÖ x· héi. Quan hÖ s¶n xuÊt h×nh thµnh mét c¸ch tÊt yÕu ®éc lËp víi ý chÝ cña con ngêi, thÝch øng víi tr×nh ®é ph¸t triÓn cña lùc lîng s¶n xuÊt vµ sù biÕn ®æi cña quan hÖ s¶n xuÊt lµ do lùc lîng s¶n xuÊt quy ®Þnh. PhÐp biÖn chøng gi÷a lùc lîng s¶n xuÊt vµ quan hÖ s¶n xuÊt v¹ch ra quy luËt kh¸ch quan cña sù ph¸t triÓn x· héi nh mét qu¸ tr×nh lÞch sö tù nhiªn. Toµn bé nh÷ng quan hÖ s¶n xuÊt hîp thµnh c¬ cÊu kinh tÕ - x· héi - tøc lµ c¸c c¬ së hiÖn thùc - trªn ®ã x¸c ®Þnh mét kiÕn tróc th- îng tÇng ph¸p lý vµ chÝnh trÞ. T¬ng øng víi c¬ së thùc t¹i ®ã th× cã nh÷ng h×nh th¸i vµ ý thøc x· héi nhÊt ®Þnh. Ph¬ng thøc s¶n xuÊt ®êi sèng vËt chÊt quyÕt ®Þnh c¸c qu¸ tr×nh sinh ho¹t x· héi. ChÝnh sù thèng nhÊt cña c¸c m©u thuÉn gi÷a c¸c yÕu tè cña ph¬ng thøc s¶n xuÊt trong qu¸ tr×nh vËn ®éng ®· thóc ®Èy sù ph¸t triÓn x· héi. Con ngêi lµm ra lÞch sö cña m×nh. C¸c quan hÖ x· héi nhÊt ®Þnh lµ s¶n phÈm cña ho¹t ®éng cña con ngêi. LÞch sö ph¸t triÓn cña con ngêi lµ lÞch sö ph¸t triÓn tæng thÓ cña nh÷ng quan hÖ x· héi. 2. Con ngêi vµ ph¸t triÓn x· héi 4 X· héi lµ mét céng ®ång ngêi víi nh÷ng quan hÖ x· héi x¸c ®Þnh. Sù ph¸t triÓn x· héi chÝnh lµ sù ph¸t triÓn con ngêi còng nh nh÷ng quan hÖ x· héi ®ã. Tõ ho¹t ®éng thùc tiÔn ý thøc cña con ngêi h×nh thµnh nªn nh÷ng quan hÖ x· héi nhng sù t¸c ®éng trë l¹i cña quy luËt x· héi l¹i kh«ng phô thuéc vµo ý thøc cña con ngêi. Quy luËt x· héi thêng biÓu hiÖn ra nh mét xu híng chø kh«ng thÓ hiÖn trùc tiÕp ë tõng c¸ nh©n. TÝnh chÊt tù v¸ch ®êng cho nã th«ng qua hµng lo¹t nh÷ng ngÉu nhiªn qua sù va ch¹m víi nh÷ng xu híng ®èi lËp mµ c¸c lùc lîng thï nghÞch b¶o vÖ. S¶n xuÊt ra cña c¶i vËt chÊt lµ c¬ së cña ®êi sèng x· héi, còng lµ c¬ së cña quy luËt x· héi. ChÝnh nh÷ng quan hÖ kinh tÕ kh¸ch quan tÊt yÕu h×nh thµnh trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt dùa trªn tr×nh ®é nhÊt ®Þnh cña lùc lîng s¶n xuÊt lµ c¬ së n¶y sinh c¸c quan hÖ kh¸c cña ®êi sèng x· héi vµ chi phèi moÞ ho¹t ®éng x· héi cña con ngêi. Nh÷ng quan hÖ kinh tÕ ®ã trong x· héi cã ®èi kh¸ng trë thµnh ®éng lùc thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cña x· héi. LÞch sö ®· vµ ®ang ®îc con ngêi s¸ng t¹o ra vµ chØ do con ngêi s¸ng t¹o ra mµ th«i. Khi cha nhËn thøc ®îc quy luËt x· héi th× con ngêi lµ “ n« lÖ” cña qu¸ tr×nh tÊt yÕu. Nhng khi ®· nhËn thøc ®Çy ®ñ thÝ con ngêi cã thÓ ®iÒu khiÓn ho¹t ®éng cña m×nh theo quy luËt mét c¸ch tù gi¸c... híng sù vËn ®éng cña x· héi theo sù ph¸t triÓn cña m×nh. II. Thùc chÊt cña c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸. 1. Bèi c¶nh vµ c¸ch nh×n cò 5 Nh ta ®· biÕt ho¹t ®éng lao ®éng lµ ho¹t ®éng ®Æc trng, c¬ b¶n cña con ngêi. S¶n xuÊt trong mçi giai ®o¹n lÞch sö ®îc biÓu hiÖn ë mét ph¬ng thøc s¶n xuÊt nhÊt ®Þnh. Ph¬ng thøc s¶n xuÊt - ®ã lµ c¸ch thøc mµ con ngêi lµm ra cña c¶i vËt chÊt, lµ nh©n tè quyÕt ®Þnh tÝnh chÊt, kÕt cÊu còng nh sù vËn ®éng, ph¸t triÓn cña x· héi. M¸c ®· viÕt r»ng “ c¸i ch×a kho¸ ®Ó nghiªn cøu nh÷ng quy luËt cña lÞch sö x· héi kh«ng ph¶i ë trong ãc ngêi, trong t t- ëng vµ ý niÖm cña x· héi mµ ë trong ph¬ng thøc s¶n xuÊt do x· héi thùc hµnh trong mçi giai ®o¹n nhÊt ®Þnh cña lÞch sö díi chÕ ®é kinh tÕ - x· héi”. Kh¸i niÖm C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ h×nh thµnh tõ cuéc c¸ch m¹ng c«ng nghiÖp Anh( 18) - cuéc c¸ch m¹ng c«ng nghiÖp ®Çu tiªn trªn thÕ giíi, ®¸nh dÊu bíc ngoÆt trong lÞch sö ph¸t triÓn nh©n lo¹i. §ã lµ bíc khëi ®Çu cña cuéc c¸ch m¹ng khoa häc - kü thuËt. Tõ kinh nghiÖm cña níc Anh c¸c níc theo sau ®· rót ng¾n ®îc thêi gian mß mÉm. ë vµo giai ®o¹n ®Çu ®ã ngêi ta xem C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ x· héi nh qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña khoa häc - kü thuËt, quy C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ vÒ ph¸t triÓn khoa häc - kü thuËt vµ c«ng nghÖ. C¸c níc t b¶n ch©u ¢u, ch©u Mü... ®· ré lªn nh÷ng chiÕn lîc vÒ khoa häc - kü thuËt vµ c«ng nghÖ. Nãi chung th× c¸c níc nµy ®· thµnh c«ng ®¸ng kÓ. Tuy nhiªn viÖc nhËn thøc kh«ng ®Çy ®ñ vÒ C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ ®· t¹o ra nh÷ng ph¸t triÓn kh«ng ®ång ®Òu; t¹o nªn nh÷ng m©u thuÉn trong nhiÒu lÜnh vøc cña ®êi sèng x· 6 héi. §ã còng lµ nguyªn nh©n dÉn ®Õn nh÷ng tiªu cùc lÞch sö ®· x¶y ra. ë ViÖt Nam nÒn kinh tÕ - x· héi ph¸t triÓn rÊt muén so víi tr×nh ®é thÕ giíi. Do ®ã tõ thùc tiÔn ®Õn lý luËn ViÖt Nam ®· x¸c ®Þnh cho m×nh ®êng lèi, kÕ ho¹ch ®óng ®¾n. Sau h¬n chôc n¨m ®æi míi trong sù nghiÖp C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc - bé mÆt kinh tÕ - x· héi ViÖt Nam ®· thay ®æi ®¸ng kÓ. §ã lµ nh÷ng thµnh tùu to lín. CÇn tiÕp tôc ph¸t huy h¬n n÷a. 2. Khoa häc kü thuËt - lùc lîng s¶n xuÊt trùc tiÕp Khi nÒn s¶n xuÊt cßn ë tr×nh ®é thÊp, con ngêi kh«ng thÓ tiÕn hµnh s¶n xuÊt cã kÕt qu¶ nÕu kh«ng dùa vµo nh÷ng ®iÒu kiÖn tù nhiªn. Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ngµy cµng ph¸t triÓn, con ngêi ngµy cµng gi¶m sù lÖ thuéc vµo tù nhiªn h¬n. Ngµy nay hÇu nh mäi ngêi ®Òu thõa nhËn c¸c ph¬ng tiÖn, c«ng cô s¶n xuÊt cã vai trß rÊt quan träng nhng kh«ng ph¶i lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh sù ph¸t triÓn cña lùc lîng s¶n xuÊt. Xong víi khoa häc - kü thuËt vµ c«ng nghÖ hiÖn ®¹i t×nh h×nh l¹i kh«ng ®¬n gi¶n nh vËy. Khoa häc - kü thuËt vèn lµ hai lÜnh vùc t¬ng ®èi ®éc lËp. Cïng víi sù ph¸t triÓn cña s¶n xuÊt. Khoa häc - kü thuËt cµng ph¸t triÓn l¹i cµng cã mèi quan hÖ, t¸c ®éng qua l¹i kh¨ng khÝt lÉn nhau cïng thóc ®Èy lùc lîng s¶n xuÊt ph¸t triÓn. Khoa häc - kü thuËt vµ c«ng nghÖ ®· t¹o ra nh÷ng c«ng cô chñ yÕu trong s¶n xuÊt vµ chÝnh khoa häc - kü thuËt vµ c«ng nghÖ l¹i lµ c¬ së cho sù ph¸t triÓn cña b¶n th©n nã. 7 3. Vai trß con ngêi trong khoa häc - kü thuËt Ph¶i nãi r»ng khoa häc - kü thuËt vµ c«ng nghÖ tríc tiªn lµ s¶n phÈm cña qu¸ tr×nh ho¹t ®éng nhËn thøc cña con ngêi, lµ s¶n phÈm cña sù ph¸t triÓn trÝ tuÖ con ngêi, g¾n liÒn víi con ngêi. Con ngêi s¸ng t¹o ra vµ quyÕt ®Þnh xu híng tèc ®é ph¸t triÓn cña khoa häc - kü thuËt vµ c«ng nghÖ. ChÝnh con ngêi quyÕt ®Þnh viÖc sö dông nh÷ng lo¹i tri thøc khoa häc - kü thuËt vµ c«ng nghÖ nµo vµo s¶n xuÊt vµ sö dông nh thÕ nµo ®Ó s¶n xuÊt cã hiÖu qu¶. Con ngêi sö dông khoa häc - kü thuËt vµ c«ng nghÖ - s¶n phÈm lao ®éng trÝ tuÖ cña m×nh ®Ó c¶i t¹o ®èi tîng lao ®éng, biÕn ®æi gi¸ trÞ cña c¸c tµi nguyªn thiªn nhiªn, c¶i tiÕn vµ sö dông c«ng cô lao ®éng, t liÖu lao ®éng. §ång thêi con ngêi sö dông c¸c tri thøc khoa häc - kü thuËt vµ c«ng nghÖ ®Ó ph¸t triÓn, hoµn thiÖn b¶n th©n m×nh víi t c¸ch lµ mét lùc lîng s¶n xuÊt. TrÝ tuÖ nh©n t¹o dÉn ®îc mÖnh danh lµ th«ng minh ®Õn mÊy còng chØ lµ s¶n xuÊt cña con ngêi vµ ho¹t ®éng cña nã lu«n lu«n phï hîp víi nh÷ng ch¬ng tr×nh mµ con ng- êi t¹o lËp vµ ®iÒu khiÓn. 4. Con ngêi lµ ®éng lùc, lµ môc ®Ých, ®iÒu kiÖn ®ñ, lµ ®èi tîng thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cña kinh tÕ - x· héi. Ai còng biÕt C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ lµ xu h- íng cña thÕ giíi lµ con ®êng tÊt yÕu cña ViÖt Nam. §ã lµ ®iÒu kiÖn ®Î thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cña kinh tÕ - x· héi. 8 Nhng x· héi tríc hÕt ph¶i lµ cña con ngêi. Mäi lÜnh vùc trong x· héi ®Òu do con ngêi t¹o ra vµ v× con ngêi. M¸c ®· tõng viÕt r»ng: trong yÕu tè cÊu thµnh lùc lîng s¶n xuÊt - ngêi lao ®éng lµ yÕu tè quan träng nhÊt, lµ lùc lîng s¶n xuÊt hµng ®Çu cña toµn nh©n lo¹i. Sù thµnh c«ng trong C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ ®ßi hái ph¶i cã c¸c nguån lùc cÇn thiÕt: con ngêi, vèn, tµi nguyªn thiªn nhiªn, c¬ së vËt chÊt - kü thuËt, vÞ trÝ ®Þa lý, vµ nguån lùc níc ngoµi. Nhng c¸c nguån lùc kh¸c chØ trë thµnh nguån lùc quan träng, cÇn thiÕt cña sù ph¸t triÓn khi nã ®îc con ngêi sö dông ®óng môc ®Ých vµ cã hiÖu qu¶ cao. Víi xu híng Quèc tÕ ho¸ ®êi sèng kinh tÕ - x· héi, sù hîp t¸c vµ ®Çu t cña níc ngoµi còng lµ mét nguån lùc quan träng nhng t¸c ®éng cña nã nh thÕ nµo cßn tuú thuéc vµo yÕu tè con ngêi khi tiÕp nhËn nguån lùc ®ã. Nãi tãm l¹i thiÕu sù hiÖn diÖn cña con ngêi th× mäi tiÒm n¨ng sÏ kh«ng ®îc khai th¸c, mäi nguån lùc sÏ trë nªn v« nghÜa. Trong khi c¸c nguån lùc kh¸c ®Òu cã giíi h¹n, cã nh÷ng nguån lùc cã thÓ bÞ khai th¸c c¹n kiÖt th× nguån lùc con ngêi cã thÓ xem lµ v« tËn. Nã kh«ng chØ tù s¶n sinh vÒ mÆt sè lîng, sinh häc mµ cßn tù ®æi míi kh«ng ngõng, ph¸t triÓn vÒ chÊt. NÕu ®îc ch¨m lo vµ båi dìng mét c¸ch hîp lý - ®ã lµ c¬ së lµm cho n¨ng lùc nhËn thøc vµ ho¹t ®éng thùc tiÔn cña con ngêi ph¸t triÓn tiÕn bé trong qu¸ tr×nh tiÕn ho¸ nh©n lo¹i. 9 Thø ba, nh ta ®· ®Ò cËp, khoa häc - kü thuËt vµ c«ng nghÖ lµ lùc lîng s¶n xuÊt trùc tiÕp, c¬ b¶n trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. Nhng khoa häc - kü thuËt vµ c«ng nghÖ l¹i lµ s¶n phÈm cña con ngêi. Con ngêi t¹o ra nã, sö dông nã. Sù ph¸t triÓn cña khoa häc - kü thuËt vµ c«ng nghÖ chÝnh lµ sù ph¸t triÓn trÝ tuÖ con ngêi thóc ®Èy ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi. Thø t, qu¸ tr×nh C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ x· héi do con ngêi tæ chøc, thùc hiÖn do ®ã ph¶i cã sù hiÖn diÖn cña con ngêi trong c«ng t¸c qu¶n lý nghÜa lµ ph¶i dùa vµo n¨ng lùc cña con ngêi. Qu¸ tr×nh C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ sÏ kh«ng ®¹t ®îc kÕt qu¶ nÕu n¨ng lùc cña con ngêi kh«ng ®¸p øng ®óng møc. 5. TÝnh tÊt yÕu C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸. a. TÊt yÕu kh¸ch quan LÞch sö nh©n h¬n 3 tû n¨m ®· chøng tá x· héi ph¸t triÓn tõ thÊp lªn cao. Con ngêi chØ nhËn biÕt chÝnh x¸c lÞch sö cña m×nh kho¶ng 5 ngh×n n¨m sau nµy nhng ho¹t ®éng s¶n xuÊt hµng ho¸ chØ xuÊt hiÖn c¸ch ®©y kho¶ng 8 tr¨m n¨m. Tuy nhiªn nh÷ng cuéc biÕn ®æi trong x· héi ®îc coi lµ c¸ch m¹ng th× chØ diÔn ra c¸ch ®©y 2 tr¨m n¨m, ®îc x¸c ®Þnh b»ng cuéc c¸ch m¹ng khoa häc kü thuËt lÇn thø nhÊt ®ã lµ quy luËt cña ph¸t triÓn , tiÕn ho¸. Do ®ã C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ lµ tÊt yÕu, lµ mét bíc ph¸t triÓn tiÕp theo cña lÞch sö. 10 Cuéc c¸ch m¹ng khoa häc kü thuËt ®· më ra mét thêi ®¹i míi - thêi ®¹i cña v¨n minh trÝ tuÖ. Khoa häc kü thuËt ®· ®i vµo mäi lÜnh vùc, mäi ngâ ng¸ch cña ®êi sèng x· héi. §Êi sèng kinh tÕ ®ang ®i vµo Quèc tÕ ho¸ toµn cÇu ®ßi hái ph©n c«ng l¹i lao ®éng theo chiÒu s©u. C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ lµ con ®êng tÊt yÕu ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi, héi nhËp cïng thÕ giíi. H¬n n÷a, cïng víi sù ph¸t triÓn khoa häc - kü thuËt vµ c«ng nghÖ, cña trÝ tuÖ con ngêi quan hÖ s¶n xuÊt còng cã nh÷ng thay ®æi lín, Nã kh«ng chØ thÓ hiÖn trªn tÇm Quèc tÕ cïng víi sù th©m nhËp cña khoa häc kü thuËt vµ c«ng nghÖ ®· ®i vµo trong ph¹m vi quèc gia. Quy luËt phï hîp cña quan hÖ s¶n xuÊt víi quyÕt ®Þnh, tÝnh chÊt cña lùc l- îng s¶n xuÊt ®· t¸c trë l¹i lùc lîng s¶n xuÊt thóc ®Èy c¶ hai cïng ph¸t triÓn. b. TÊt yÕu chñ quan. Trong bèi c¶nh Quèc tÕ hiÖn thêi C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ ®ang ®îc coi lµ xu híng ph¸t triÓn chung cña c¸c níc ®ang ph¸t triÓn. §èi víi níc ta - mét níc vÉn cha tho¸t khái t×nh tr¹ng nghÌo nµn vµ l¹c hËu vµ “nguy c¬ tôt hËu” xa h¬n so víi c¸c níc trong khu vùc. §iÒu ®ã còng cã nghÜa lµ chóng ta ®ang gi¶m bít g¸nh nÆng cho thÕ hÖ mai sau vµ ®Òn ®¸p c«ng ¬n nh÷ng ngêi ®· hy sinh x¬ng m¸u cho c«ng cuéc gi¶i phãng vµ b¶o vÖ tæ quèc. III. Nguån lùc con ngêi trong sù nghiÖp C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ ViÖt Nam 11 1. Môc tiªu C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ ®Ò ra. Trong c¬ng lÜnh x©y dùng ®¸t níc thêi kú qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi - §¶ng ta ®· chØ râ: Ph¬ng híng lín cña ch×nh s¸ch x· héi lµ: “Ph¸t huy yÕu tè con ngêi trªn c¬ së ®¶m b¶o c«ng b»ng, b×nh ®¼ng vÒ nghÜa vô, quyÒn lîi c«ng d©n. KÕt hîp tèt t¨ng trëng kinh tÕ víi tiÕn bé x· héi, gi÷a ®êi sèng vËt chÊt vµ ®êi sèng tinh thÇn, gi÷a ®¸p øng c¸c nhu cÇu tríc m¾t víi ch¨m lo lîi Ých l©u dµi, gi÷a c¸ nh©n víi tËp thÓ, céng ®ång x· héi”. §Þnh híng cã ý nghÜa chiÕn lîc ®ã lµ sù thÓ hiÖn t tëng v× con ngêi cã môc tiªu ph¸t triÓn con ngêi ViÖt Nam toµn diÖn trong sù nghiÖp x©y dùng ®Êt níc theo quy ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa. §Êt níc tr¶i qua h¬n 10 n¨m ®æi míi, ph¸t triÓn trªn con ®êng C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ ®· ®¹t ®îc mét sè thµnh tùu lín. NÒn kinh tÕ ®· vµ ®ang ®¹t møc t¨ng tr- ëng cao s¸nh cïng c¸c níc trong khu vùc. §êi sèng ngêi d©n ®· ®îc c¶i thiÖn ®¸ng kÓ c¶ vÒ ph¬ng tiÖn vËt chÊt lÉn tinh thÇn. Nãi chung x· héi ®· tõng bíc ®i vµo æn ®Þnh. Tuy nhiªn cïng víi nh÷ng biÕn ®æi, nh÷ng thµnh tùu kh¶ quan ®ã, sù nghiÖp C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ víi nh÷ng yªu cÇu míi cïng ®Æt ra tríc chóng ta nhiÒu vÊn ®Ò bøc xóc trong lÜnh vøc x· héi. §¹i héi VIII cña §¶ng ®· ®¸nh gi¸ l¹i vµ ®Ò ra nh÷ng yªu cÇu míi “X©y dùng níc ta thµnh mét níc C«ng nghiÖp cã c¬ së vËt chÊt - kü thuËt hiÖn ®¹i, c¬ cÊu kinh tÕ hîp lý, quan hÖ s¶n xuÊt tiÕn bé phï hîp víi tr×nh ®é ph¸t 12 triÓn cña lùc lîng s¶n xuÊt. §êi sèng vËt chÊt vµ tinh thÇn cao. Quèc phßng, an ninh v÷ng ch¾c, d©n giµu, níc m¹nh, x· héi c«ng b»ng v¨n minh...” ®ã lµ “cuéc c¸ch m¹ng” toµn diÖn vµ s©u s¾c trong mäi lÜnh vùc cña ®êi sèng x· héi. 2. Con ngêi-nguån lùc hµng ®Çu cña C«ng nghiÖp ho¸-HiÖn ®¹i ho¸ Nh ta ®· ®Ò cËp: sù thµnh c«ng cña qu¸ tr×nh C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ ®ßi hái ngoµi m«i trêng chÝnh trÞ æn ®Þnh ph¶i cã c¸c nguån lùc cÇn thiÕt: nguån lùc con ngêi, vèn, tµi nguyªn thiªn nhiªn, c¬ së vËt chÊt kü thuËt, vÞ trÝ ®Þa lý vµ nguån lùc níc ngoµi. C¸c nguån lùc nµy cã quan hÖ chÆt chÏ víi nhau cïng tham gia vµo qu¸ tr×nh C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ nhng møc ®é t¸c ®éng vµ vai trß cña chóng ®èi víi toµn bé qu¸ tr×nh ®ã kh«ng gièng nhau. Trong ®ã nguån lùc con ngêi lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh. §Ó xem xÐt vai trß cña nguån lùc con ngêi cÇn ®Æt nã trong mèi quan hÖ so s¸nh víi c¸c nguån lùc kh¸c vµ ë møc ®é chi ph«Ý cña nã ®Õn sù nghiÖp C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸. §ång thêi ph¶i ®Æt chóng trong bèi c¶nh hiÖn t¹i - khi cuéc c¸ch m¹ng khoa häc - kü thuËt vµ c«ng nghÖ hiÖn ®¹i ph¸t triÓn m¹nh mÏ, lao ®éng trÝ tuÖ ngµy mét t¨ng vµ ®ang trë thµnh xu thÕ cña nh©n lo¹i. C«ng nghiÖp ho¸ g¾n liÒn víi HiÖn ®¹i ho¸ mµ thùc chÊt lµ hiÖn ®¹i ho¸ lùc lîng s¶n xuÊt. Trong ph¹m vi phÇn nµy ta chit tiÕp cËn vai trß nguån lùc con ngêi chung quy víi t c¸ch lµ mét lùc lîng s¶n xuÊt. 13 VËy lùc lîng s¶n xuÊt lµ g× ? M¸c vµ Enghen còng kh«ng ®a ra mét kh¸i niÖm cô thÓ - tuy nhiªn ®Òu thèng nhÊt r»ng ®ã lµ mèi quan hÖ gi÷a con ngêi víi tù nhiªn trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. Nã bao gåm con ngêi vµ t liÖu s¶n xuÊt. Lùc lîng s¶n xuÊt tríc hÕt ph¶i lµ con ngêi víi kh¶ n¨ng lao ®éng, cã trÝ tuÖ, kü n¨ng. Kü s¶o ®Ó s¶n xuÊt. Thø hai ®ã lµ t liÖu s¶n xuÊt gåm c«ng cô s¶n xuÊt vµ ®èi tîng s¶n xuÊt. Thø ba, trong thêi ®¹i hiÖn nay, sù t¸c ®éng m¹nh mÏ cña khoa häc - kü thuËt vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®· lµm gi¶m cêng ®é lao ®éng, t¨ng n¨ng suÊt cao. Khoa häc - kü thuËt còng ®îc coi lµ mét lùc lîng s¶n xuÊt trùc tiÕp. Khi ph©n tÝch vÒ lùc lîng s¶n xuÊt, M¸c ®· viÕt: “ Trong tÊt c¶ c¸c lùc lîng s¶n xuÊt - lùc lîng s¶n xuÊt lín nhÊt lµ b¶n th©n giai cÊp c¸ch m¹ng” vµ Lªnin còng viÕt: “ lùc lîng s¶n xuÊt hµng ®Çu cña nh©n lo¹i lµ c«ng nh©n, lµ ngêi lao ®éng”. Cßn B¸c Hå th× nh¾c nhë: “ Muèn x©y dùng x· héi chñ nghÜa tríc hÕt ph¶i cã con ngêi x· héi chñ nghÜa...” Râ rµng c¸c quan ®iÓm ®ã ®Òu kh¼ng ®Þnh vai trß cña con ngêi trong lùc lîng s¶n xuÊt. Bëi lÏ con ngêi lµ lùc lîng duy nhÊt biÕt t duy, cã trÝ tuÖ vµ ý chÝ, biÕt lîi dông c¸c nguån lùc kh¸c, g¾n chóng l¹i víi nhau t¹o nªn søc m¹nh tæng hîp cïng t¸c ®éng vµo qu¸ tr×nh C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸. C¸c nguån lùc kh¸c lµ nh÷ng kh¸ch thÓ, chÞu sù c¶i t¹o, khai th¸c cña con ngêi vµ hÕt th¶y chóng ®Òu phôc vô cho nhu cÇu, lîi Ých cña con ngêi nÕu con ngêi biÕt t¸c ®éng vµ chi phèi. V× vËy trong c¸c yÕu tè cÊu thµnh lùc lîng s¶n xuÊt - con ngêi lµ yÕu tè 14 quan träng nhÊt, lµ lùc lîng s¶n xuÊt hµng ®Çu cña C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸. Thø hai, nguån lùc con ngêi víi trÝ tuÖ ngµy cµng ph¸t triÓn, ®æi míi ®ang tõng bíc lµm chñ tù nhiªn, ngµy cµng kh¸m ph¸ ra nh÷ng tµi nguyªn thiªn nhiªn hoÆc t¹o ra nh÷ng nguån lùc kh¸c vèn kh«ng cã s½n trong thiªn nhiªn. Víi b¶n chÊt ho¹t ®éng cã môc ®Ých vµ s¸ng t¹o cña m×nh, con ngêi b»ng trÝ tuÖ cña m×nh ®· t¹o ra c¸c thÕ hÖ c«ng cô s¶n xuÊt ngµy cµng hiÖn ®¹i ®a x· héi loµi ng- êi qua c¸c nÒn v¨n minh tõ thÊp lªn cao trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn. Thø ba, trÝ tuÖ con ngêi cã søc m¹nh v« cïng to lín mét khi nã ®îc vËt thÓ ho¸, trë thµnh lùc lîng s¶n xuÊt trùc tiÕp. Dù b¸o vÜ ®¹i nµy cña C.M¸c ®· vµ ®ang trë thµnh hiÖn thùc. Sù ph¸t triÓn nh vò b·o cña cuéc c¸ch m¹ng khoa häc - kü thuËt vµ c«ng nghÖ hiÖn ®¹i ®ang dÉn c¸c nÒn kinh tÕ cña c¸c níc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn vËn ®éng ®Õn nÒn kinh tÕ cña trÝ tuÖ. B»ng nh÷ng kü thuËt hiÖn ®¹i do chÝnh con ngêi lµm ra mµ ngµy nay nh©n lo¹i ®ang chøng kiÕn nh÷ng biÕn ®æi thÇn kú trong lÞch sö. V× thÕ mµ Alvin Toffler ®· xÕp quyÒn lùc trÝ tuÖ lªn hµng ®Çu trong nh÷ng quyÒn lùc ®· cã trong lÞch sö. Thø t, kinh nghiÖm cña nhiÒu níc vµ thùc tiÔn níc ta cho thÊy sù thµnh c«ng cña C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ phô thuéc chñ yÕu vµo viÖc ho¹ch ®Þnh ®êng lèi chÝnh s¸ch còng nh lµ tæ chøc thùc hiÖn - nghÜa lµ phô thuéc vµo n¨ng lùc nhËn thøc vµhd thùc tiÔn cña con ngêi. Qu¸ tr×nh C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ sÏ kh«ng ®¹t 15 ®îc kÕt qu¶ tèt nÕu n¨ng lùc nhËn thøc vµ ho¹t ®éng thùc tiÔn cña con ngêi kh«ng ®¸p øng ®©ú ®ñ víi ®iÒu kiÖn cô thÓ cña ®Êt níc vµ bèi c¶nh quèc tÕ. Nãi tãm l¹i con ngêi võa lµ xuÊt ph¸t ®iÓm võa lµ chñ ®¹o cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. Con ngêi lµ yÕu tè nhÊt ®Þnh cña C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ víi t c¸ch lµ lùc lîng s¶n xuÊt. Tuy nhiªn sù ph¸t triÓn cña lùc lîng s¶n xuÊt, cña yÕu tè con ngêi ph¶i ®i ®«i víi sù ph¸t triÓn cña quan hÖ s¶n xuÊt. Mét lùc lîng s¶n xuÊt chØ cã thÓ vËn ®éng, ph¸t triÓn trong mét ph¬ng thøc s¶n xuÊt nhÊt ®Þnh. Lùc lîng s¶n xuÊt lµ néi dung cña ph¬ng thøc s¶n xuÊt - cßn quan hÖ s¶n xuÊt lµ h×nh thøc x· héi cña nã. Quy luËt vÒ sù phï hîp cña cña quan hÖ s¶n xuÊt víi tÝnh chÊt, tr×nh ®é cña lùc lîng s¶n xuÊt - lµ tiÒn ®Ò tÊt yÕu cña cuéc c¸ch m¹ng x· héi, cña C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸. 3. C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ v× con ngêi. Môc tiªu cña C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ ®Ò ra qua nh÷ng kú häp cña §¶ng cho thÊy râ sù nghiÖp ®ã tríc hÕt v× môc ®Ých con ngêi. Bëi khi chóng ta nãi ®Õn “nh÷ng u viÖt cña Chñ nghÜa x· héi” th× nh÷ng u viÖt ®ã kh«ng thÓ do ai ®a ®Õn mµ ®ã ph¶i lµ kÕt qu¶ cña nh÷ng nç lùc cña toµn d©n ta v× cuéc sèng v¨n minh cña ®Êt níc. Con ngêi sèng tån t¹i vµ lao ®éng kh«ng thÓ v× c¸i g× h¬n nh÷ng môc ®Ých cña chÝnh m×nh. Tríc hÕt ®ã lµ nh÷ng nhu cÇu tèi thiÓu mµ nh ta ®· nãi ®Õn b»ng sù 16 ph¸t hiÖn cña C.M¸c : tõ ¨n, ë, mÆc...råi míi ®Õn ho¹t ®éng x· héi. Nh×n l¹i toµn bé sù nghiÖp C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ cña ®Êt níc, §¶ng, Nhµ níc ®· lu«n kh¼ng ®Þnh “con ngêi lµ vèn quÝ nhÊt, ch¨m lo cho h¹nh phóc cña con ngêi lµ môc tiªu phÊn ®Êu cao nhÊt cña chÕ ®é ta”. Vµ thùc tiÔn ®æi míi ®Êt níc ®· chøng tá ®iÒu ®ã, dÉu cha cã nhiÒu thµnh c«ng nh mong muèn. T tëng Hå ChÝ Minh trong vÊn ®Ò nµy ®· ®îc kh¼ng ®Þnh: “V× lîi Ých mêi n¨m trång c©y, v× lîi Ých tr¨m n¨m trång ngêi” vµ “muèn x©y dùng Chñ nghÜa x· héi th× tríc hÕt ph¶i cã con ngêi x· héi chñ nghÜa”. Lêi d¹y ®ã ®· trë thµnh t tëng qu¸n xuyÕn toµn bé sù nghiÖp c¸ch m¹ng cña §¶ng ta. Víi t c¸ch lµ §¶ng cÇm quyÒn, ngay tõ ®Çu mäi chñ tr¬ng, ®êng lèi, chÝnh s¸ch cña §¶ng ®Òu qu¸n triÖt viÖc ch¨m sãc, båi d- ìng vµ ph¸t huy nh©n tè con ngêi. Liªn tôc trong nh÷ng n¨m qua §¶ng ®· ban hµnh hµng lo¹i NghÞ quyÕt vÒ ph- ¬ng híng, môc tiªu, ®iÒu kiÖn vµ gi¶i ph¸p thuéc nhiÒu lÜnh vùc liªn quan trùc tiÕp ®Õn con ngêi, ph¸t triÓn con ngêi ViÖt Nam toµn diÖn. Nãi tãm l¹i - Ph¸t triÓn con ngêi ViÖt Nam toµn diÖn - ®ã chÝnh lµ ®éng lùc, lµ môc tiªu nh©n ®¹o cña sù nghiÖp C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ mµ chóng ta ®ang tõng bíc tiÕn hµnh. Chóng ta ph¶i coi nguån lùc vÒ con ngêi lµ gi¸ trÞ tèi cao vµ môc ®Ých tù cña sù nghiÖp ®Çy khã kh¨n, phøc t¹p nhng lµ tÊt yÕu ®ã. IV. Thùc tr¹ng vµ yªu cÇu vÒ nguån lùc con ngêi trong sù nghiÖp C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸. 17 1. Con ngêi ViÖt Nam tríc vµ sau 10 n¨m ®æi míi. ThËp niªn mµ chóng ta võa tr¶i qua lµ mét trong nh÷ng thËp niªn ®Çy biÕn ®éng cña thÕ kû XX. §ã lµ mé thËp niªn mµ thÕ giíi tõ ®èi ®Çu chuyÓn sang ®èi tho¹i, tõ hai cùc chuyÓn sang ®a cùc, tõ mét x· héi c«ng nghiÖp chuyÓn sang mét x· héi th«ng tin, tõ c¸c nÒn kinh tÕ quèc gia sang mét nÒn kinh tÕ toµn cÇu. Víi ViÖt Nam, thËp niªn võa qua còng lµ mét thËp niªn nhiÒu chuyÓn biÕn s©u s¾c trong tÊt c¶ c¸c lÜnh vùc cña ®êi sèng kinh tÕ - x· héi do kÕt qu¶ cña sù ®æi míi. TÊt c¶ nh÷ng biÕn ®æi ®ã xuÊt ph¸t tõ con ngêi vµ t¸c ®éng m¹nh mÏ trë l¹i con ngêi ViÖt Nam. Theo sè lîng thèng kª ë ViÖt Nam lao ®éng ho¹t ®éng chiÕm 45% d©n sè, trong ®ã lao ®éng N«ng nghiÖp chiÕm 75% d©n sè, C«ng nghiÖp chiÕm 11% cßn l¹i lµ ë trong c¸c ho¹t ®éng dÞch vô kh¸c trong 40 triÖu lao ®éng trªn 80 triÖu d©n. §ã lµ nguån lùc lîng s¶n xuÊt dåi dµo, ®· tiÕp nhËn vµ ph¸t huy truyÒn thèng lao ®éng cÇn cï, bÒn bØ vµ khÐo lÐo, cã kh¶ n¨ng n¾m b¾t kü thuËt vµ n©ng cao tay nghÒ nhanh. Tuy nhiªn còng cßn nhiÒu h¹n chÕ: t×nh tr¹ng d thõa lao ®éng do s¶n xuÊt cha ph¸t triÓn; nÒn s¶n xuÊt cña chóng ta cßn cha tho¸t ra khái t×nh tr¹ng s¶n xuÊt nhá, chñ yÕu ho¹t ®éng trong lÜnh vùc s¶n xuÊt n«ng nghiÖp truyÒn thèng. TÊt c¶ nh÷ng thãi quen, tËp qu¸n vµ t©m lý cña ngêi s¶n xuÊt nhá ®· ¶nh h- ëng ®Õn ngêi lao ®éng, thËm chÝ t¹o nªn “søc ú” ghª gím. ThiÕu sù n¨ng ®éng s¸ng t¹o, lµm viÖc theo kinh nghiÖm... 18 XÐt vÒ con ngêi trong lÜnh vùc khoa häc kü thuËt vµ c«ng nghÖ - cã thÓ xem lµ lao ®éng trÝ tuÖ. Nguån tµi nguyªn “ chÊt x¸m” cña con ngêi ViÖt Nam còng dåi dµo kh«ng thua kÐm nhiÒu níc ®ang ph¸t triÓn. Tuy nhiªn cho ®Õn nay níc ta vÉn ®ang thuéc diÖn níc nghÌo, chËm ph¸t triÓn. Cã lÏ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n lµ do ta cha biÕt khai th¸c vµ sö dông tèt tiÒm n¨ng trÝ tuÖ nµy. 2. Nguyªn nh©n. Ngoµi nh÷ng nguyªn nh©n: t×nh tr¹ng s¶n xuÊt cha ph¸t triÓn thãi quen, tËp qu¸n vµ t©m lý s¶n xuÊt nhá, lµm viÖc theo kinh nghiÖm. C¬ së vËt chÊt kü thuËt vµ chÝnh s¸ch ph¸t triÓn tiÒm n¨ng trÝ tuÖ cha ®¸p øng ®Çy ®ñ... Chóng ta còng ph¶i nãi ®Õn: C«ng t¸c ®µo t¹o nghÒ nghiÖp - chÊt lîng lao ®éng, sù bÊt hîp lý vÒ ph©n bè d©n c, ph©n c«ng lao ®éng... vµ cuèi cïng lµ sù thiÕu ®ång bé trong chÝnh s¸ch, ®êng lèi vÒ ph¸t triÓn con ngêi. C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ vµ con ngêi kh«ng thÓ t¸ch rêi nhau, con ngêi thùc hiÖn C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ vµ C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ v× môc tiªu con ngêi toµn diÖn. Chóng ta ph¶i xem xÐt con ngêi trªn tÊt c¶ nh÷ng lÜnh vùc liªn quan ®Ó cã mét kÕ ho¹ch ph¸t triÓn phï hîp. 3. Yªu cÇu "con ngêi" trong C«ng nghiÖp ho¸- HiÖn ®¹i ho¸. Tõ thùc tr¹ng con ngêi sau 10 n¨m ®æi míi v¸ut ra nh÷ng nguyªn nh©n trªn, kÕt hîp víi thùc tiÔn, xu híng thÕ 19 giíi còng nh hiÖn t¹i cña ®Êt níc, chóng ta cÇn ph¸t huy h¬n n÷a yÕu tè con ngêi trong lÜnh vøc kinh tÕ - x· héi. Chóng ta ph¶i tõng bíc kh¾c phôc t×ng tr¹ng s¶n xuÊt theo thãi quen, tËp qu¸n vµ kinh nghiÖm. §i ®«i víi viÖc ph¸t triÓn c¬ së vËt chÊt kü thuËt cÇn ®Çu t m¹nh vµo lÜnh vøc khoa häc - kü thuËt vµ c«ng nghÖ. Mét ®Êt níc ®îc gäi lµ c«ng nghiÖp kh«ng thÓ cã t×nh tr¹ng s¶n xuÊt nhá vµ rêi r¹c kÐm hiÖu qu¶ ®îc. Thªm vµo ®ã thÕ giíi ®ang bíc vµo c«ng cuéc quèc tÕ ho¸, khu vùc ho¸ ®êi sèng kinh tÕ trong nÒn v¨n minh trÝ tuÖ. CÇn ph¶i ph©n bè l¹i lùc lîng s¶n xuÊt, ph©n c«ng l¹i lao ®éng, vµ khoa häc - kü thuËt ho¸ lao ®éng cña con ngêi. Víi ®iÒu kiÖn ®Êt níc hiÖn t¹i, ph¸t triÓn con ngêi - nguån lùc hµng ®Çu cña sù nghiÖp C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ cÇn tõng bíc ph¸t triÓn trong tÊt c¶ mäi lÜnh vùc cña ®êi sèng x· héi. §i ®«i víi c«ng t¸c gi¸o dôc,®µo t¹o n¨ng cao chÊt lîng con ngêi §¶ng vµ Nhµ níc còng cÇn cã chÝnh s¸ch, ®êng lèi ph¸t triÓn con ngêi mét c¸ch hîp lý ®ång bé. V. Nh÷ng gi¶i ph¸p ph¸t triÓn nguån lùc con ngêi trong sù nghiÖp C«ng nghiÖp ho¸ HiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc 1. Kinh nghiÖm c¸c níc trªn thÕ giíi vµ khu vùc. Suy cho cïng, tiÒm n¨ng søc lao ®éng, con ngêi víi trÝ tuÖ vµ lao ®éng ®· vµ ®ang lµ tµi s¶n quý gi¸ nhÊt cña mçi quèc gia, lµ nguån lùc quan träng nhÊt, quyÕt ®Þnh sù ph¸t triÓn cña mçi quèc gia. V× thÕ mµ trong chiÕn lîc ph¸t triÓn cña m×nh nhiÒu níc ®· ®Æt con ngêi vµo vÞ trÝ trung t©m, quan t©m ®Æc biÖt ®Õn yÕu tè con ngêi vµ 20