PhÇn 1 . §Æt VÊn ®Ò Trong nh÷ng thËp kû gÇn ®©y, ngµnh C«ng NghÖ Th«ng Tin ph¸t triÓn mét c¸ch nhanh chãng vµ cã nhiÒu b- íc tiÕn nh¶y vät. ë ViÖt Nam ngµnh c«ng nghÖ th«ng tin tuy cßn non trÎ nhng tèc ®é ph¸t triÓn kh¸ nhanh vµ ®ang dÇn ®îc øng dông trong nhiÒu lÜnh vùc cña nÒn kinh tÕ, gãp phÇn thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cña x· héi. Tin häc ho¸ trong c«ng t¸c qu¶n lý nh»m gi¶m bít søc lao ®éng cña con ngêi, tiÕt kiÖm ®îc thêi gian, ®é chÝnh x¸c cao, gän nhÑ vµ tiÖn lîi h¬n rÊt nhiÒu so víi viÖc lµm thñ c«ng qu¶n lý trªn giÊy tê nh tríc ®©y. Tin häc ho¸ gióp thu hÑp kh«ng gian lu tr÷, tr¸nh ®îc thÊt l¹c d÷ liÖu, tù ®éng hÖ thèng ho¸ vµ cô thÓ ho¸ c¸c th«ng tin theo nhu cÇu cña con ngêi. Mét trong c¸c vÊn ®Ò ®ang rÊt ®îc quan t©m trong t×nh h×nh hiÖn nay lµ vÊn ®Ò giao th«ng vËn t¶i. Bµi to¸n thiÕt kÕ c¬ së d÷ liÖu “Quản lý bến xe” trªn hÖ qu¶n trÞ c¬ së d÷ liÖu MICROSOFT ACCESS ®îc ®a ra víi mong muèn gióp cho ngêi lµm c«ng t¸c qu¶n lý bÕn xe cã thÓ xö lý vµ kiÓm so¸t th«ng tin víi ®é chÝnh x¸c cao, nhanh gän vµ tiÖn lîi h¬n. Tha thÇy gi¸o bé m«n Access. §îc thÇy giao cho lµm ®å ¸n m«n häc. V× lµ lÇn ®Çu tiªn lµm ®å ¸n kh«ng ®îc hoµn thiÖn, mong thÇy gãp ý cho em vÒ nh÷ng thiÕu xãt 1 ®Ó nh÷ng lÇn lµm ®å ¸n sau nµy cña em sÏ ngµy mét hoµn thiÖn h¬n. PhÇn 2 . Ph©n tÝch vµ thiÕt kÕ c¬ së d÷ liÖu . I ) Chøc n¨ng cña ch¬ng tr×nh . 1 ) HÖ thèng qu¶n lý ®êng bé bao gåm c¸c chøc n¨ng chÝnh sau: Ch¬ng tr×nh chÝnh CËp nhËt T×m kiÕm In b¸o c¸o a ) Chøc n¨ng cËp nhËt: Cho phÐp cËp nhËt tÊt c¶ c¸c th«ng tin vÒ ®êng bé cho phÐp ngêi sö dông cã thÓ thªm, söa, xo¸ c¸c th«ng tin. b ) Chøc n¨ng t×m kiÕm: Theo c¸c th«ng tin kh¸c nhau ®Ó ®a ra c¸c b¸o c¸o hoÆc hiÓn thÞ c¸c th«ng tin chi tiÕt cã liªn quan. 2 c ) Chøc n¨ng In b¸o c¸o: Cho phÐp ngêi dïng ®a ra c¸c th«ng tin kh¸c nhau vÒ mét hay nhiÒu tuyÕn ®êng díi d¹ng v¨n b¶n. 2 ) C¸c s¬ ®å chøc n¨ng ph©n r· cña ch¬ng tr×nh. a ) Chøc n¨ng cËp nhËt. CËp nhËt CËp nhËt m· bÕn CËp nhËt tæng xe CËp nhËt sè xe thanh lý CËp nhËt sè xe ®ang ho¹t ®éng CËp nhËt sè xe ®ang söa ch÷a  CËp nhËt m· bÕn: Cho phÐp ngêi sö dông cã thÓ nhËp thªm, söa, xo¸ c¸c th«ng tin chÝnh trong b¶ng d÷ liÖu nh: sè thø tù, m· bÕn, tæng xe, sè xe thanh lý, sè xe ®ang ho¹t ®éng, sè xe ®ang söa ch÷a cña bÕn qu¶n lý.  CËp nhËt tæng sè xe: Cho phÐp ngêi sö dông thùc hiÖn c¸c thao t¸c nhËp thªm, söa, xo¸ c¸c th«ng tin trong b¶ng d÷ liÖu vÒ tæng sè xe: ®Ó biÕt hiÖn tr¹ng cña c¸c xe, cã bao nhiªu xe ®ang ho¹t ®éng vµ bao nhiªu xe ®ang söa ch÷a cña bªn.  CËp nhËt sè xe thanh lý: §Ó lu tr÷ th«ng tim kiÓm so¸t sè xe cßn trong bÕn , ngêi sö dông cã thÓ thùc hiÖn c¸c thao t¸c nhËp thªm, 3 söa, xo¸ c¸c th«ng tin trong c¸c thuéc tÝnh cña b¶ng d÷ liÖu vÒ sè xe cña bÕn ®Ó ®iÒu chØnh vµ ph©n phèi tæ chøc bÕn b·i.  CËp nhËt vÒ sè xe ®ang ho¹t ®éng: §Ó biÕt ®îc sè xe ho¹t ®éng cña bÕn. Ngêi sö dông cã thÓ thùc hiÖn thao t¸c nhËp thªm, söa ch÷a, xo¸ c¸c thuéc tÝnh trªn. CËp nhËt th«ng tin söa ch÷a: Cho phÐp ngêi sö dông cã thÓ nhËp thªm, söa ch÷a, xo¸ ®i c¸c th«ng tin vÒ xe nh: ngµy söa ch÷a,söa ch÷a bao nhiªu ngµy. b ) Chøc n¨ng t×m kiÕm T×m kiÕm T×m xe (Theo bien xe) T×m xe vµ l¸i xe (Theo ca phô tr¸ch) T×m xe vµ l¸i xe ( Theo tuyÕn ®êng) T×m kiÕm th«ng tin vÒ xe T×m kiÕm th«ng tin vÒ bÕn T×m qu·ng ®êng mµ xe ®i  T×m kiÕm th«ng tin vÒ xe: Th«ng tin chÝnh vÒ xe bao gåm: sè thø tù, BiÓn xe, m· l¸i xe, Tªn l¸i xe, ®Þa chØ, Ca phô tr¸ch, TiÒn l¬ng, ®iÖn tho¹i ).  T×m kiÕm xe vµ l¸i xe: Th«ng tin cña xe vµ l¸i xe qua ca phô tr¸ch.  T×m kiÕm xe vµ l¸ xe: BiÕt th«ng tin vÒ xe vµ l¸i xe ch¹y trªn tuyÕn ®êng. 4  T×m kiÕm th«ng tin vÒ xe: §Ó biÕt th«ng tin chi tiÕt vÒ xe nh: H·ng xe, ngµy mua, ngµy ho¹t ®éng, söa ch÷a.  T×m kiÕm th«ng tin vÒ bÕn xe: BiÕt th«ng tin vÒ bÕn xe bao gåm: Tªn bÕn, m· vïng, ®Þa chØ, sè ®iÖn tho¹i In b¸o c¸o c ) Chøc n¨ In b¸o c¸o In ra th«ng tin b¶ng d÷ liÖu chÝnh In ra th«ng tin b¶ng giê ch¹y In ra th«ng danh s¸ch xe In ra th«ng tin danh s¸ch l¸i xe In ra th«ng tin danh s¸ch tuyÕn ®- êng In ra qu·ng ®êng ®i trong 1 ngµy In ra tiÒn thu trong 1 ngµy  In th«ng tin b¶ng d÷ liÖu chÝnh: 5 Sau khi thùc hiÖn t×m kiÕm th«ng tin chÝnh vÒ bÕn xe, ngêi qu¶n lý cã thÓ sö dông chøc n¨ng In th«ng tin ®Ó in ra b¶n thèng kª,b¸o c¸o vÒ xe trªn bÕn ®ã. Chøc n¨ng nµy cßn cho phÐp ngêi qu¶n lý in ra c¸c th«ng tin chÝnh cña tÊt c¶ c¸c ce trªn cïng 1 b¶n thèng kª.  In b¶ng giê ch¹y: Cho phÐp ngêi qu¶n lý in ra th«ng tin b¶ng giê ch¹y cña tõng xe, thêi gian kÕt thóc…  In th«ng danh s¸ch xe : Cho phÐp ngêi qu¶n lý cã thÓ in ra b¸o c¸o danh s¸ch c¸c xe: sè xe, ngêi l¸i, ®Þa chØ ngêi l¸i, sè ca…  In th«ng tin danh s¸ch l¸i xe: Cho phÐp ngêi qu¶n lý In ra th«ng tin vÒ c¸c l¸i xe bao gåm: sè xe l¸i, ®Þa chØ, sè ca lµm, ®iÖn tho¹i….  In th«ng tin danh s¸ch tuyÕn ®êng: Chøc n¨ng nµy gióp ngêi qu¶n lý in ra th«ng tin kiÓm so¸t cña tÊt c¶ hoÆc tõng tuyÕn.  In qu·ng ®êng ®i trong 1 ngµy cua tõng xe: §©y lµ chøc n¨ng in ra th«ng tin vÒ qu·ng ®êng mµ xe ®i ®¬c trong 1 ngµy tõ ®ã cã thÓ tÝnh ®îc sè l·i cña xe ®ã trong mét ngµy xe In th«ng tin tiÒn thu trong mét ngµy: §©y lµ chøc n¨ng in ra th«ng tin vÒ tæng thu, dù to¸n, thuÕ, l·i cña mét xe trong mét ngµy ho¹t ®éng. 6 II ) ThiÕt kÕ c¬ së d÷ liÖu 1 ) ThiÕt kÕ c¸c B¶ng ( Table )  B¶ng “Bang du lieu chinh” lu tr÷ c¸c th«ng tin chÝnh vµ c¸c m· th«ng tin cña bÕn xe . TT Tªn trêng KiÓu §é réng Gi¶i thÝch 1 TT Numbe Integer Sè thø tù r 2 Ma ben Text 50 M· bÕn 3 Ten ben Text 50 Tªn bÕn 4 Quan ly loai Text 50 Qu¶n lý lo¹i 5 Ma vung Text 50 M· vïng 6 Dia chi Text 50 §Þa chØ 7 Dien thoai Numbe Long §iÖn tho¹i r Integer  B¶ng “Bang gio chay” lu tr÷ c¸c th«ng tin giê ch¹y. ST Tªn trêng KiÓu §é réng Gi¶i thÝch T 1 Bien xe Text 50 BiÓn xe 2 TG Khoi hanh Date/ Short Time Thêi gian khëi hµnh time 3 TG Ket thuc Date/ Short Time Thêi gian kÕt thóc time 4 TG cap nhat Date/ Short Time Thêi gian cËp nhËt time 5 Van toc TB Number Integer VËn tèc trung b×nh 7  B¶ng “Cap nhat” lu d÷ th«ng tin vÒ xe. ST Tªn trêng KiÓu §é réng Gi¶i thÝch T 1 Ma ben Text 50 M· bÕn 2 Tong xe Numb Integer Tæng xe er 3 So xe thanh ly Numb Integer Sè xe thanh lý er 4 So xe HD Numb Integer Sè xe ho¹t ®éng er 5 So xe DSC Numb Integer Sè xe ®ang söa ch÷a er  B¶ng “Danh sach lai xe”®Ó lu tr÷ th«ng tin vÒ c¸c l¸i xe. ST Tªn trêng KiÓu §é réng Gi¶i thÝch T 1 Bien xe Text 50 BiÓn xe 2 TT Numb LongInte Thø tù er ger 3 Ma lai xe Text 50 M· l¸i xe 4 Ho va ten Text 50 Hä vµ tªn 5 Dia chi Text 50 §Þa chØ 8 6 Ca phu trach Numb Long Ca phô tr¸ch er Integer 7 Tien luong Numb Long TiÒn l¬ng er Integer 8 Dien thoai Numb Long §iÖn tho¹i er Integer  B¶ng “Danh sach xe” lu tr÷ c¸c th«ng tin vÒ xe. ST Tªn trêng KiÓu §é réng Gi¶i thÝch T 1 TT Numb Long Thø tù er Integer 2 Bien xe Text 5 BiÓn xe 3 Ma ben Text 50 M· bÕn 4 Ten tuyen Text 50 Tªn tuyÕn 5 So ca Text Integer Sè ca  B¶ng “DS tuyen duong” lu tr÷ c¸c th«ng tin thèng kª c¸c tuyÕn ®êng mµ xe ®i ST Tªn trêng KiÓu §é réng Gi¶i thÝch T 1 Bien xe Text 50 BiÓn xe 2 Ma tuyen Text 50 M· tuyÕn 3 Ten tuyen Text 50 Tªn tuyÕn 4 Chieu dai Numb Integer ChiÒu dµi er 9  B¶ng “Loai xe” lu tr÷ c¸c th«ng tin thèng kª c¸c loai xe ST Tªn trêng KiÓu §é réng Gi¶i thÝch T 1 Bien xe Text 50 BiÓn xe 2 Gia ve Numb doubl Gi¸ vÐ er 3 Xep loai Text 50 XÕp lo¹i 4 So cho Numb Integer Sè chç er  B¶ng “Th«ng tin vÒ xe” lu tr÷ c¸c th«ng tin thèng kª c¸c tuyÕn ®êng mµ xe ®i ST Tªn trêng KiÓu §é réng Gi¶i thÝch T 1 Bien xe Text 50 BiÓn xe 2 Hang SX Text 50 H·ng s¶n xuÊt 3 Gia ve Number Doubl Gi¸ vÐ 4 Ngay mua Date/ Integer Ngµy mua Time 5 Ngay CN Date/ Ngµy cËp nhËt Time So NSC Number Integr Sè ngµy söa ch÷a Tien bao duong Number Long TiÒn b¶o dìng Integer So lan hong Number Integer Sè lÇn háng  B¶ng “Tien thu trong 1 ngay” lu tr÷ c¸c th«ng tin thèng kª tiÒn cña c¸c xe trong 1 ngµy ho¹t ®éng 10 ST Tªn trêng KiÓu §é réng Gi¶i thÝch T 1 Bien xe Text 50 BiÓn xe 2 Tong thu Numb Long Tæng thu er Integer 3 Du toan Numb Long Dù to¸n er Integer 4 Thue Numb double ThuÕ er 2) X¸c ®Þnh mèi quan hÖ gi÷a c¸c b¶ng gi÷ liÖu chÝnh 11 3 ) T¹o c¸c truy vÊn ( Queries)  Truy vÊn (So ngay hoat dong) cho th«ng tin t×nh tr¹ng hiÖn t¹i cña xe ( Query So ngay hoat dong ) 12  Truy vÊn chän dùa trªn b¶ng Tim kiem thong tin ve xe, ®Ó ®a ra th«ng tin ve ca loai xe( Query: Tim kiem thong tin ve xe ) .  Sau khi kich vao Queries: NhËp sè xe cÇn nhËp: 13 VD: Sè xe cÇn nhËp A11 ta cã:  Truy vÊn chän dùa trªn b¶ng Tim nguoi va xe, ®Ó ®a ra th«ng tin kiÓm so¸t xe( Query:Tim nguoi va xe(Theo ca phu trach)) 14   Khi kich vao Queries “ T×m nguoi vµ xe”: VD: T×m xe vµ ngêi l¸i theo ca phô tr¸ch 15 NhËp sè ca: 3  Truy vÊn “ Tim quang duong ma xe di” ®îc lÊy c¸c tr- êng tõ 2 b¶ng B¶ng Danh sach xe vµ B¶ng gi¬ chay b¶ngchän ®Ó ®a ra th«ng tin ®Ó tim quang duong ma xe ®i ®îc 16  Khi kÝch vµo b¶ng: VD: §Ó t×m qu·ng ®êng ma mét xe ®i trong ngµy Nhap biÓn xe: A13 17  T¹o truy vÊn chän “Tim xe” b»ng c¸ch lÊy ra c¸c trêng trong hai b¶ng Danh sach xe vµ Thong tin xe ®Ó ®a ra th«ng tin chÝnh vÒ xe.  Khi kÝch vµo b¶ng Queries: 18 VD: NhËp biÓn xe: A15  Truy vÊn chän “Tim xe vµ nguoi lai”(Theo tuyen duong) ®îc t¹o b»ng c¸ch lÊy c¸c trêng tõ hai b¶ng: Danh sach xe vµ DS tuyen duong 19  Khi kÝch vµo Query: 20