NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN HƢỚNG DẪN ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... Ngày….. tháng….. năm…. Giảng viên hƣớng dẫn ThS. Lê Thị Ngọc Diễm NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN PHẢN BIỆN ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... Ngày….. tháng….. năm…. Giảng viên phản biện MỤC LỤC MỞ ĐẦU ..................................................................................................................... 1 1. ĐẶT VẤN ĐỀ .............................................................................................. 1 2. MỤC TIÊU CỦA ĐỀ TÀI ............................................................................ 1 3. NỘI DUNG ĐỀ TÀI ..................................................................................... 2 4. Ý NGHĨA CỦA ĐỀ TÀI ............................................................................... 2 CHƢƠNG 1 TỔNG QUAN ......................................................................................... 3 1.1 TỔNG QUAN VỀ NƢỚC THẢI CHẾ BIẾN MỦ CAO SU ......................... 3 1.1.1 Giới thiệu về ngành cao su ..................................................................... 3 1.1.2 Quy trình sản xuất của ngành chế biến cao su ......................................... 5 1.1.3 Nguồn gốc phát sinh nƣớc thải chế biến cao su..................................... 11 1.1.4 Đặc tính nƣớc thải chế biến cao su ....................................................... 11 1.2 TỔNG QUAN VỀ CÔNG TY TNHH CAO SU QUỐC VIỆT .................... 12 1.2.1 Giới thiệu chung về công ty[1] ............................................................. 12 1.2.2 Các nguồn phát sinh ô nhiễm tại công ty .............................................. 19 CHƢƠNG 2 ............................................................................................................... 22 TỔNG QUAN CÁC PHƢƠNG PHÁP XỬ LÝ NƢỚC THẢI CAO SU .................... 22 2.1 TỔNG QUAN CÁC PHƢƠNG PHÁP XỬ LÝ ........................................... 22 2.1.1 Phƣơng pháp xử lý cơ học .................................................................... 22 2.1.2 Các phƣơng pháp xử lý hóa lý .............................................................. 29 2.1.3 Phƣơng pháp xử lý hóa học .................................................................. 32 2.1.4 Các phƣơng pháp xử lý sinh học ........................................................... 33 2.1.5 Phƣơng pháp khử trùng ........................................................................ 44 2.1.6 Phƣơng pháp xử lý cặn ......................................................................... 46 2.2 MỘT SỐ CÔNG NGHỆ XỬ LÝ NƢỚC THẢI CAO SU .......................... 47 CHƢƠNG 3 ............................................................................................................... 52 ĐỀ XUẤT, PHÂN TÍCH VÀ LỰA CHỌN CÔNG NGHỆ ........................................ 52 3.1 CƠ SỞ ĐỀ XUẤT ...................................................................................... 52 3.1.1 Lƣu lƣợng ............................................................................................ 52 3.1.2 Đặc tính nƣớc thải đầu vào ................................................................... 52 3.1.3 Tiêu chuẩn nƣớc thải ............................................................................ 52 3.2 ĐỀ XUẤT CÔNG NGHỆ XỬ LÝ .............................................................. 53 3.2.1 Phƣơng án 1 ......................................................................................... 53 3.2.2 Phƣơng án 2 ......................................................................................... 59 3.2.3 So sánh ƣu nhƣợc điểm và lựa chọn công nghệ xử lý ........................... 63 CHƢƠNG 4 ............................................................................................................... 66 TÍNH TOÁN CÁC CÔNG TRÌNH ĐƠN VỊ ............................................................. 66 4.1 XÁC ĐỊNH LƢU LƢỢNG TÍNH TOÁN ................................................... 66 4.2 BỂ GẠN MỦ .............................................................................................. 67 4.3 BỂ TRUNG HÒA ....................................................................................... 70 4.4 BỂ ĐIỀU HÒA ........................................................................................... 72 4.5 BỂ TUYỂN NỔI ÁP LỰC .......................................................................... 78 4.6 BỂ TRUNG GIAN ...................................................................................... 89 4.7 BỂ UASB ................................................................................................... 90 4.8 BỂ ANOXIC ............................................................................................. 100 4.9 BỂ MBR ................................................................................................... 103 4.10 HỒ SINH HỌC ......................................................................................... 124 4.11 BỂ CHỨA BÙN ....................................................................................... 125 4.12 MÁY ÉP BÙN .......................................................................................... 126 CHƢƠNG 5 ............................................................................................................. 128 TÍNH KINH TẾ VÀ AN TOÀN KHI VẬN HÀNH ................................................. 128 5.1 TÍNH TOÁN CHI PHÍ XÂY DỰNG ........................................................ 128 5.1.1 Chi phí xây dựng phƣơng án............................................................... 128 5.1.2 Chi phí thiết bị.................................................................................... 128 5.1.3 Chi phí đầu tƣ ..................................................................................... 131 5.1.4 Chi phí sửa chữa và bảo dƣỡng........................................................... 131 5.1.5 Chí phí hóa chất ................................................................................. 131 5.1.6 Chi phí khấu hao ................................................................................ 132 5.1.7 Chi phí điện năng ............................................................................... 132 5.1.8 Chi phí nhân công .............................................................................. 132 5.1.9 Chi phí xử lý cho 1 m3/nƣớc thải ........................................................ 132 5.2 AN TOÀN LAO ĐỘNG ........................................................................... 132 5.2.1 An toàn khi thi công ........................................................................... 132 5.2.2 An toàn khi vận hành .......................................................................... 133 CHƢƠNG 6 ............................................................................................................. 135 QUẢN LÝ VÀ VẬN HÀNH HỆ THỐNG XỬ LÝ NƢỚC THẢI ........................... 135 6.1 NGUYÊN TẮC VẬN HÀNH VÀ BẢO DƢỠNG THIẾT BỊ ................. 135 6.1.1 Nguyên tắc vận hành nhà máy ............................................................ 135 6.1.2 Nguyên tắc vận hành thiết bị .............................................................. 135 6.1.3 Nguyên tắc bảo dƣỡng thiết bị ............................................................ 136 6.2 VÂN HÀNH VÀ KHẮC PHỤC CÁC SỰ CỐ .......................................... 136 TÀI LIỆU THAM KHẢO ........................................................................................ 143 DANH MỤC HÌNH Hình 1.1 Quy trình công nghệ chế biến cao su từ mủ nƣớc. ......................................... 7 Hình 1. 2 Quy trình công nghệ chế biến cao su từ mủ tạp............................................. 9 Hình 1.3 Quy trình chế biến mủ SVR 3L. .................................................................. 16 Hình 1.4 Quy trình chế biến cao su CREPE từ mủ phụ. ............................................. 18 Hình 2.1 Mặt cắt song chắn và mƣơng đặt song chắn rác. .......................................... 24 Hình 2.2 Nguyên lí hoạt động bể lắng ngang. ............................................................ 25 Hình 2.3 Nguyên lí hoạt động bể lắng đứng. .............................................................. 26 Hình 2.4 Nguyên lí hoạt động bể lắng li tâm. ............................................................. 27 Hình 2.5 Mƣơng oxy hóa. .......................................................................................... 42 Hình 2.6 Bể sinh học theo mẻ SBR. ........................................................................... 43 Hình 2.7 Sơ đồ công nghệ xử lý nƣớc thải cao su truyền thống. ................................. 49 Hình 2.8 Sơ đồ công nghệ xử lý nƣớc thải cao su Tân Biên. ...................................... 50 Hình 3.1 Sơ đồ công nghệ phƣơng án 1 ..................................................................... 54 Hình 3.2 Sơ đồ công nghệ phƣơng án 2. .................................................................... 59 DANH MỤC BẢNG Bảng 1.1 Tọa độ vị trí dự án....................................................................................... 13 Bảng 2.1 Các công trình xử lý cơ học ........................................................................ 22 Bảng 2.2 Ƣu và nhƣợc điểm của phƣơng pháp lắng ................................................... 27 Bảng 2.3Một số công nghệ xử lý nƣớc thải cao su tại Malaysia ................................. 47 Bảng 2.4 Thành phần ô nhiễm nƣớc thải của nhà máy cao su Tân Biên ..................... 50 Bảng 3.1 Các thông số ô nhiễm đầu vào của nhƣớc thải cao su .................................. 52 Bảng 3.2 Tiêu chuẩn nƣớc thải chế biến cao su .......................................................... 53 Bảng 3.3 Hiệu suất phƣơng án 1 ................................................................................ 58 Bảng 3.4 Hiệu suất của phƣơng án 2 .......................................................................... 63 Bảng 3.5 So sánh hai phƣơng án đã đề xuất ............................................................... 64 Bảng 4.1 Hệ số không điều hòa chung ....................................................................... 66 Bảng 4.2 Thông số đầu vào của bể gạn mủ ................................................................ 67 Bảng 4.3 Các thông số thiết kế bể gạn mủ .................................................................. 69 Bảng 4.4 Các thông số thiết kế bể trung hòa .............................................................. 72 Bảng 4.5 Thông số đầu vào bể điều hòa ..................................................................... 72 Bảng 4.6 Các dạng khuấy trộn ở bể điều hòa ............................................................. 73 Bảng 4.7 Các thông số cho thiết bị khuấy tán khí ....................................................... 73 Bảng 4.8 Tóm tắt các thông số thiết kế bể điều hòa .................................................... 78 Bảng 4.9 Thông số đầu vào của bể tuyển nổi áp lực ................................................... 79 Bảng 4.10 Thông số thiết kế bể tuyển nổi .................................................................. 79 Bảng 4.11 Các thông số thiết kế bể tuyển nổi ............................................................. 89 Bảng 4.12 Các thông số thiết kế bể trung gian ........................................................... 90 Bảng 4.13 Thông số đầu vào của bể UASB ................................................................ 90 Bảng 4.14 Các thông số thiết kế cho bể UASB .......................................................... 90 Bảng 4. 15 Tải trọng thể tích hữu cơ của bể UASB bùn hạt và bùn bông ................... 91 Bảng 4.16 Tóm tắt các số liệu thiết kế bể UASB ........................................................ 99 Bảng 4.17 Thông số đầu vào của bể anoxic.............................................................. 100 Bảng 4.18 Tóm tắt các thông số thiết kế bể Anoxic.................................................. 103 Bảng 4.19 Phƣơng pháp làm sạch màng ................................................................... 104 Bảng 4.20 Ƣu, nhƣợc điểm của việc lắp đặt màng ngập và lắp đặt màng ngoài ........ 105 Bảng 4.21 Thông số bể sinh học màng hiếu khí Kubota ........................................... 105 Bảng 4.22 Thông số cấu hình màng ES .................................................................... 106 Bảng 4.23 Thông số hoạt động của modul màng ES – 510 của Kubota .................... 106 Bảng 4.24 Thông số đầu vào của bể MBR ............................................................... 107 Bảng 4.25 Các thông số chọn để tính Yobs ................................................................ 110 Bảng 4.26 Thông số thiết kế bể MBR ...................................................................... 124 Bảng 4.27 Tóm tắt các thông số thiết kế hồ sinh học. ............................................... 125 Bảng 4.28 Tóm tắt các thông số thiết kế bể chứa bùn ............................................... 126 Bảng 5.1 Chi phí xây dựng ...................................................................................... 128 Bảng 5.2 Chi phí thiết bị .......................................................................................... 128 Bảng 5.3 Chi phí đầu tƣ ........................................................................................... 131 Bảng 6.1 Sự cố nhóm thiết bị ................................................................................... 138 Bảng 6.2 Sự cố nhóm thiết bị cơ điện....................................................................... 139 Bảng 0.1 Tổng hợp kích thƣớc các công trình đơn vị ............................................... 141 DANH MỤC VIẾT TẮT BOD: Biochemical Oxygen Demand – Nhu cầu oxy sinh hoá COD: ChemicalOxygen Demand – Nhu cầu oxy hoá hoá học MBR: Membrane Bio Reactor – Bể sinh học màng QCVN: Quy chuẩn Việt Nam SS: Suspended Solid – Hàm lƣợng chất rắn lơ lửng TCVN: Tiêu chuẩn Việt Nam TNHH: Trách nhiệm hữu hạn TSC: Hàm lƣợng cao su khô UASB: Upflow Anaerobic Sludge Blanket – Bể sinh học kỵ kí Đồ án tốt nghiệp Tính toán, thiết kế hệ thống xử lý nước thải chế biến cao su công ty TNHH cao su Quốc Việt, Bình Phước, công suất 600 m3/ngày.đêm MỞ ĐẦU 1. ĐẶT VẤN ĐỀ Những năm gần đây việc phát triển kinh tế gắn với bảo vệ môi trƣờng là chủ đề tập trung sự quan tâm của nhiều nƣớc trên thế giới. Một trong những vấn đề đặt ra cho các nƣớc đang phát triển trong đó có Việt Nam là cải thiện môi trƣờng ô nhiễm do các chất độc hại do nền công nghiệp tạo ra. Điển hình các ngành công nghiệp nhƣ cao su, hóa chất, công nghiệp thực phẩm, thuốc bảo vệ thực vật, y dƣợc, luyện xi mạ, giấy, và ngành cao su là một trong những ngành phát triển mạnh mẽ và chiếm kinh ngạch xuất khẩu cao của Việt Nam. Để phát triển bền vững chúng ta cần có giải pháp, trong đó có giải pháp kỹ thuật nhằm hạn chế, loại bỏ các chất ô nhiễm do hoạt động sản xuất thải ra môi trƣờng. Một trong những giải pháp tích cực trong công tác bảo vệ môi trƣờng chống ô nhiễm nguồn nƣớc là tổ chức thoát nƣớc và xử lý nƣớc trƣớc khi xả vào nguồn tiếp nhận. Ngành chế biến cao su là một trong những ngành công nghiệp quan trọng và mang lại giá trị kinh tế cao cho nƣớc ta. Hiện nay, Việt Nam đứng thứ 6 trên thế giới về xuất khẩu cao su và cao su là một mặt hàng quan trọng xuất khẩu quan trọng giúp phát triển kinh tế đất nƣớc, giải quyết công ăn việc làm cho hàng ngàn lao động. Tuy nhiên để phát triển kinh tế một cách bền vững cho ngành cao su thì ta phải chú trọng đến giảm thiểu tác động môi trƣờng do ngành cao su gây ra đặc biệt là nƣớc thải từ ngành chế biến cao su. Lƣợng nƣớc thải do chế biến cao su thƣờng có hàm lƣợng COD khoảng 2500- 35000 mg/l, BOD khoảng 1500- 12000 mg/l nếu không đƣợc xử lý mà thải trực tiếp ra nguồn tiếp nhận sẽ ảnh hƣởng nghiêm trọng đến môi trƣờng nƣớc. Do đó cần phải có phƣơng án xử lý nƣớc thải chế biến cao su để phát triển bền vững ngành cao su. Bên cạnh đó, hiện nay công ty TNHH cao su Quốc Việt với quy mô sản xuất phải xây dựng một hệ thống xử lý cho khu sản xuất nhằm đáp ứng nhu cầu xả thải. Nắm bắt đƣợc nhu cầu đó, tôi đã vận dụng kiến thức đã tiếp thu ở trƣờng để thiết kế 1 hệ thống xử lí, đạt hiệu quả về xử lý và hiệu quả kinh tế để đề xuất cho công ty, nhằm góp 1 phần kiến thức nhỏ bé của mình vào sự phát triển cũng nhƣ mục tiêu bảo vệ môi trƣờng của công ty. Đồ án tốt nghiệp “Tính toán, thiết kế hệ thống xử lý nước thải chế biến cao su Công ty TNHH Cao su Quốc Việt, Bình Phước, công suất 600m3/ngày.đêm” nhằm đề xuất ra phƣơng án xử lý hiệu quả cho nƣớc thải của Công Ty TNHH cao su Quốc Việt nói riêng và nƣớc thải ngành công nghiệp cao su nói chung. 2. MỤC TIÊU CỦA ĐỀ TÀI SVTH: Nguyễn Văn Châu Toàn – MSSV: 0250020097 GVHD: ThS. Lê Thị Ngọc Diễm 1 Đồ án tốt nghiệp Tính toán, thiết kế hệ thống xử lý nước thải chế biến cao su công ty TNHH cao su Quốc Việt, Bình Phước, công suất 600 m3/ngày.đêm − Tính toán thiết kế và đề xuất phƣơng án thiết kế hệ thống xử lý nƣớc thải cao su công ty TNHH cao su Quốc Việt đạt QCVN 01:2015/ BTNMT cột A Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về nƣớc thải công nghiệp cao su. − Thiết lập các bản vẽ chi tiết các công trình đơn vị, sơ đồ bố trí các công trình có tính khả thi theo điều kiện thực tế nhà máy. 3. NỘI DUNG ĐỀ TÀI − Tổng quan và đánh giá hiện trạng môi trƣờng của ngành cao su Việt Nam. − Tổng quan về đặc tính và các công nghệ xử lý nƣớc thải cao su. − Tổng quan về Công Ty TNHH cao su Quốc Việt. − Tìm hiểu quy trình và công nghệ sản xuất của công ty. − Tính toán thiết kế các công trình đơn vị và tính toán kinh tế. − Quản lí và vận hành hệ thống xử lý nƣớc thải. − Lập bản vẽ thiết kế hệ thống xử lý nƣớc thải. 4. Ý NGHĨA CỦA ĐỀ TÀI Về mặt môi trƣờng: Xử lý đạt tiêu chuẩn xả thải, tránh tình trạng gây ô nhiễm môi trƣờng, ảnh hƣởng tới môi trƣờng xung quanh và hệ sinh vật thủy sinh. Về mặt kinh tế: Tiết kiệm tài chính cho công ty, nâng cao chất lƣợng nƣớc thải của công ty. Nội dung trong luận văn không chỉ áp dụng cho xử lý nƣớc thải cao su của Công Ty TNHH cao su Quốc Việt mà còn góp phần định hƣớng, đề ra phƣơng pháp xử lý hiệu quả cho nƣớc thải cao su. Từ đó, góp phần làm tăng hiệu quả xử lý và tiết kiệm về mặt kinh tế trong việc xử lý nƣớc thải của ngành cao su. SVTH: Nguyễn Văn Châu Toàn – MSSV: 0250020097 GVHD: ThS. Lê Thị Ngọc Diễm 2 Đồ án tốt nghiệp Tính toán, thiết kế hệ thống xử lý nước thải chế biến cao su công ty TNHH cao su Quốc Việt, Bình Phước, công suất 600 m3/ngày.đêm CHƢƠNG 1 TỔNG QUAN 1.1 TỔNG QUAN VỀ NƢỚC THẢI CHẾ BIẾN MỦ CAO SU 1.1.1 Giới thiệu về ngành cao su Cùng với sự phát triển công nghiệp cao su trên thế giới, trong suốt những năm 1920–1945, chính quyền thực dân Pháp nhanh chóng gia tăng diện tích cao su ở Việt Nam với tốc độ 5000–6000 ha/năm. Cuối năm 1945, tổng diện tích đất trồng cao su là 138.000 ha với tổng sản lƣợng 80.000 tấn/năm. Sau khi đƣợc độc lập vào năm 1945, chính phủ Việt Nam tiếp tục phát triển công nghiệp cao su và diện tích cây cao su tăng vài trăm ngàn ha. Hiện nay nƣớc ta có khoảng 500 doanh nghiệp chế biến mủ cao su trên tổng số hơn 1000 doanh nghiệp sản xuất các vật liệu từ cao su trong cả nƣớc. Cây cao su đƣợc trồng nhiều ở khu vực miền Đông Nam Bộ và tập trung chủ yếu ở Bình Phƣớc, Bình Dƣơng, Tây Ninh, Vũng Tàu… Năm 2012, diện tích trồng cao su ở nƣớc ta là 910.500 ha, chiếm 34% tổng diện tích cây công nghiệp lâu năm. Tính đến cuối năm 2012, Việt Nam đứng thứ 5 thế giới về sản lƣợng khai thác cao su thiên nhiên với tỷ trọng khoảng 7,6% tƣơng đƣơng 863.600 tấn và đứng thứ 4 về xuất khẩu cao su thiên nhiên trên thế giới. Cây cao su sinh trƣởng thích hợp tại những khu vực nằm ở vĩ độ 10 ở hai đầu xích đạo, là những khu vực có khí hậu nóng ẩm, lƣợng mƣa hàng năm phổ biến khoảng 2,000 mm. Do đó khu vực các quốc gia Đông Nam Á, Nam Mỹ và lƣu vực sông Congo, Niger ở châu Phi là những nơi cây cao su đƣợc trồng phổ biến. Cây cao su đạt độ tuổi 5-6 tuổi thì bắt đầu thu hoạch mủ đến khi đạt 26 – 30 tuổi, mùa khai thác cao su trong năm kéo dài khoảng 9 tháng bắt đầu từ tháng 6 đến hết tháng 2 năm sau. Sau đó, việc khai thác sẽ dừng lại từ cuối tháng 2 đến hết tháng 5 để cây cao su thay lá, nếu khai thác trong thời gian này, cây có nguy cơ bị chết. Cao su tự nhiên và cao su nhân tạo là nguồn nguyên liệu không thể thay thế trong nhiều lĩnh vực: sản xuất ôtô, đồ chơi, y tế, dụng cụ thể thao… Trong đó, ngành công nghiệp sản xuất săm lốp tiêu thụ gần 70% lƣợng cao su tự nhiên đƣợc sản xuất. Do đó, tăng trƣởng kinh tế thế giới luôn gắn liền với việc gia tăng nhu cầu đối với cao su. Tình hình kinh tế: Kể từ năm 2004, Việt Nam luôn duy trì vị trí thứ 4 thế giới về kim ngạch xuất khẩu cao su tự nhiên, sau Thái Lan, Malaysia và Indonesia. Trừ năm 2008, kim ngạch xuất khẩu suy giảm khá mạnh (gần 8%) so với năm 2007 thì trong các năm còn lại của giai đoạn 2004 – 2010, sản lƣợng và giá trị xuất khẩu năm sau đều cao hơn năm trƣớc. Ngành cao su tự nhiên đã mang lại nguồn thu ngoại tệ ổn định cho SVTH: Nguyễn Văn Châu Toàn – MSSV: 0250020097 GVHD: ThS. Lê Thị Ngọc Diễm 3 Đồ án tốt nghiệp Tính toán, thiết kế hệ thống xử lý nước thải chế biến cao su công ty TNHH cao su Quốc Việt, Bình Phước, công suất 600 m3/ngày.đêm đất nƣớc và đóng góp ngày càng lớn vào tổng giá trị hàng hóa xuất khẩu của cả nƣớc. Nếu nhƣ trong năm 2004, kim ngạch xuất cao su tự nhiên chỉ đạt 495 nghìn tấn và mang lại 579 triệu USD, chiếm 2.23% tổng giá trị xuất khẩu thì đến năm 2010, kim ngạch xuất khẩu cao su đạt tới hơn 782 nghìn tấn và thu về gần 2.4 tỷ USD, tăng 58% về lƣợng và 312% về giá trị so với năm 2004, chiếm 3.31% tổng kim ngạch của cả nƣớc. Trừ dầu thô và đá quý, kim loại quý thì cao su tự nhiên luôn đứng trong top 10 các mặt hàng xuất khẩu chủ lực kể từ năm 2004 đến nay. Cao su tự nhiên của nƣớc ta đã xuất khẩu tới khoảng 70 quốc gia và vùng lãnh thổ. Trong đó, Trung Quốc là đối tác thƣơng mại lớn nhất của Việt Nam khi quốc gia này nhập khẩu tới hơn 60% sản lƣợng cao su tự nhiên xuất khẩu của nƣớc ta. Năm quốc gia nhập khẩu cao su tự nhiên lớn nhất của Việt Nam gồm: Trung Quốc, Malaysia, Đài Loan, Hàn Quốc và Đức chiếm tới hơn 79% sản lƣợng và giá trị xuất khẩu của Việt Nam trong giai đoạn 2007 – 2010. Về diện tích gieo trồng và sản lƣợng Diện tích gieo trồng và sản lƣợng khai thác liên tục tăng. Cây cao su đƣợc trồng nhiều nhất tại vùng Đông Nam Bộ vì khu vực này có điều kiện thời tiết và khí hậu thích hợp với điều khiện sống của cây cao su và có truyền thống canh tác cây cao su từ thời thực dân Pháp, một phần nhỏ cao su đƣợc trồng ở Tây Nguyên và hiện nay diện tích trồng cao su đang đƣợc mở rộng ra phía Bắc (Bắc Trung Bộ và Tây Bắc Bộ). Năm 2010, tổng diện tích trồng cao su của nƣớc ta vào khoảng 715 nghìn hecta, trong đó tổng diện tích đƣợc đƣa vào khai thác là 445 nghìn hecta. Nhƣ vậy, tính trong giai đoạn 2003 – 2010, tổng diện tích trồng và khai thác lần lƣợt tăng ở mức 7.2% và 7.6%. Sản lƣợng khai thác mủ của Việt Nam liên tục tăng trƣởng kể từ năm 2002 đến nay, bình quân đạt 10.8% năm, cao hơn khá nhiều so với mức bình quân 4.2% của top 6 quốc gia sản xuất cao su tự nhiên lớn nhất (gồm Thái Lan, Indonesia, Malaysia, Ấn Độ, Việt Nam và Trung Quốc). So sánh với từng quốc gia trong top 6, mức tăng trƣởng của Việt Nam đứng vị trí số 1, vƣợt xa so với mức tăng 7.6%/năm của Indonesia, quốc gia đứng thứ 2 về tăng trƣởng sản lƣợng trong ANRPC. Dự báo năm 2011, sản lƣợng mủ của Việt Nam sẽ đạt khoảng 780 nghìn tấn, tăng 4% so với sản lƣợng năm 2010. Tuy nhiên, song song với lợi ích kinh tế thì chất lƣợng môi trƣờng do ngành công nghiệp này gây ra cũng là một vấn đề đáng lo ngại. Việc xử lý chƣa triệt để nƣớc thải thải ra từ các nhà máy chế biến mủ cao su đã làm cho tình trạng ô nhiễm SVTH: Nguyễn Văn Châu Toàn – MSSV: 0250020097 GVHD: ThS. Lê Thị Ngọc Diễm 4 Đồ án tốt nghiệp Tính toán, thiết kế hệ thống xử lý nước thải chế biến cao su công ty TNHH cao su Quốc Việt, Bình Phước, công suất 600 m3/ngày.đêm nguồn nƣớc ngày càng trở nên nghiêm trọng hơn. 1.1.2 Quy trình sản xuất của ngành chế biến cao su 1.1.2.1 Phân loại và sơ chế mủ Mủ cao su đƣợc chia thành nhiều loại mủ: mủ nƣớc (latex), mủ chén, mủ đất…Mủ nƣớc là mủ tốt nhất, tu trực tiếp từ trên cây, mỗi ngày mủ đƣợc thu gm vào một giờ nhất định. Để mủ không đông ngƣời ta cho thêm NH3 vào đề tránh đông, tránh đi sự oxi hóa làm chất lƣợng mủ kém đi. Còn các loại mủ khác nhƣ mủ đất, mủ chén, mủ vò đƣợc gộp chung lại gọi là mủ tạp. Đó là mủ rơi xuống đất hoặc sau khi thu mủ nƣớc mủ vẫn còn chảy vào trong chén, hoặc mủ dính trên vỏ cây. Mủ tạp nói chung rất bẩn lẩn nhiều tạp chất nhƣ đất cát và đã đông lại trƣớc khi đƣa về nhà máy. Mủ tạp đƣợc chọn riêng theo sản phầm đựng trong giò hoặc túi sạch. Thông thƣờng ngƣời ta phân loại riêng mù chén mủ vỏ mủ dây để không lẫn lộn với mủ đất. Mủ chén đƣợc chia thành nhiều dạng khác nhau, tùy theo kích thƣớc màu sắc. Mủ trắng, mủ bị sẫm màu do oxi hóa. Sau khi đem từ vƣờn về, latex phải đƣợc giữ ở trạng thái lỏng để tránh bị đông. Do đó trƣớc khi đem về nhà máy nên thêm vào latex các chất chống đông nhƣ NH3, NH3 + H2BO3,… vào trong thùng chứa mủ hoặc ngay trong chén hứng mủ. 1.1.2.2 Bảo quản mủ Mủ nƣớc chuyển đến xí nghiệp đƣợc đƣa vào các bể lắng có kích thƣớc lớn, tại đây mủ đƣợc khuấy trộn để làm đồng nhất các loại latex từ các nguồn khác nhau, đây là giai đoạn kiểm tra sơ khởi việc tiếp nhận. Ở giai đoạn này, tiến hành đo lƣợng mủ khô và NH3 còn lại trong mủ. Mủ tạp dễ bị oxy hóa nếu để ngoài trời, nhất là phơi dƣới ánh nắng, chất lƣợng mủ sẽ bị giảm. Khi đem về phân xƣởng, mủ tạp đƣợc phân loại, ngâm rửa trong các hồ riêng biệt, để tránh làm oxi hóa và làm mất đi phần chất bẩn. Tùy theo phẩm chất của từng loại mủ có thể ngâm tối đa là 7 giờ đến 12 giờ. Mủ tạp ngoài ngâm nƣớc có thể ngâm trong dung dich hóa chất (acid clohidric, acid axalic) để tránh phân hủy cao su. Các loại mủ dây mủ đất đƣợc nhặt riêng trƣớc khi tồn trữ đƣợc rửa sạch bằng cách cho qua giàn rửa chứa dung dịch hóa học, thích hợp để tẩy các chất dơ, loại bỏ tạp chất. 1.1.2.3 Quy trình sản xuất  Công nghệ sản xuất từ mủ nƣớc SVTH: Nguyễn Văn Châu Toàn – MSSV: 0250020097 GVHD: ThS. Lê Thị Ngọc Diễm 5 Đồ án tốt nghiệp Tính toán, thiết kế hệ thống xử lý nước thải chế biến cao su công ty TNHH cao su Quốc Việt, Bình Phước, công suất 600 m3/ngày.đêm Mủ nƣớc Hồ tiếp nhận Hóa chất Hồ xử lý Mƣơng đánh đông Máy cán kéo Nƣớc cấp Máy cán rửa 1, 2,3 Nƣớc thải CTR Máy cán cắt Bơm cốm Sàn rung tách nƣớc Nhiệt Lò sấy Khí thải Cân ép, kiểm tra Ép bành Khí thải CTR Đóng gói, nhập kho SVTH: Nguyễn Văn Châu Toàn – MSSV: 0250020097 GVHD: ThS. Lê Thị Ngọc Diễm 6 Đồ án tốt nghiệp Tính toán, thiết kế hệ thống xử lý nước thải chế biến cao su công ty TNHH cao su Quốc Việt, Bình Phước, công suất 600 m3/ngày.đêm Hình 1.1 Quy trình công nghệ chế biến cao su từ mủ nƣớc. Thuyết minh quy trình công nghệ sản xuất từ mủ nƣớc:  Bảo quản mủ Mủ đƣợc vận chuyển từ vƣờn cây cao su về phải đƣợc giữ ở trạng thái ổn định hoàn toàn lỏng. Để đảm bảo mủ không bị đông trƣớc khi về đến khu vực chế biến, ngƣời ta thƣờng thêm vào một số hóa chất chống đông ngay trong chén hứng mủ (vào mùa mƣa), hoặc trong các bồn chứa mủ để vận chuyển về nhà máy.  Công đoạn 1: Xử lý nguyên liệu Mủ vận chuyển từ vƣờn cây về nhà máy bằng các xe bồn chuyên dụng, đƣợc đƣa vào hồ quậy lớn. Tại đây mủ đƣợc khuấy trộn để đồng nhất từ các nguồn khác nhau. Tại đây thực hiện công đoạn kiểm tra sơ khởi việc tiếp nhận mủ nhằm đánh giá đƣợc hàm lƣợng mủ khô TSC và hàm lƣợng NH3 còn lại trong mủ. Mủ nƣớc đƣợc lọc qua lƣới có kích thƣớc 40 lỗ/inch và lọc tinh 80 lỗ/inch nhằm loại ra các khối mủ đông trong khi chuyên chở và các mảnh vụn, cành, lá, cùng các chất lạ khác trong mủ, sau đó xả vào hồ chứa. Tại hồ chứa, lƣợng mủ đƣợc đổ vào hồ, ngƣời phụ trách khu vực thƣờng xuyên cho nhân viên kiểm tra và vận hành cánh khuấy làm lƣợng NH3 bay hơi, đồng thời phải đảm bảo mủ đƣợc trộn đều. Trong quá trình xử lý lƣợng mủ trên hồ trƣớc khi hạ mƣơng phải kiểm tra 2 lần hàm lƣợng TSC chính xác sau khi cho thêm nƣớc vào hồ. Khi đạt hàm lƣợng TSC theo thông số kỹ thuật đƣợc ban hành theo từng thời điểm trong vụ sản xuất, pH hồ đạt từ 7,8 – 8,4 trƣớc khi hạ mƣơng để lắng khoảng 10-15 phút gạn các chất rắn, cát thì mới tiến hành hạ mƣơng (các thông số thực hiện ghi chép đầy đủ theo từng ngày). Lƣợng axit acetic đánh đông thƣờng đƣợc xác định dựa trên hàm lƣợng cao su khô, axit pha loãng theo tỉ lệ từ 1,2÷1,5% theo định mức (tuỳ thuộc vào tình hình mƣa, gió thực tế có cách điều chỉnh pH, nồng độ axit, hàm lƣợng TSC v.v.. sao cho phù hợp) khi hạ mƣơng thực hiện phƣơng pháp tạo 02 dòng chảy nguyên liệu mủ và axit trộn đều với nhau, kiểm tra pH hạ mƣơng ở cuối dòng chảy của đƣờng ống xả, điều chỉnh van axit đo đạt pH từ 2- 4 lần cho đến khi đạt thông số kỹ thuật của pH hạ mƣơng cho 01 hồ, pH hạ mƣơng thƣờng nằm trong khoảng 5,2÷5,4 (theo đổi theo từng thời điểm để thay đổi cho phù hợp. Sau khi hạ mƣơng trên bề mặt mủ láng, mủ sẽ đông từ 6 - 8 giờ sau khi hạ mƣơng đánh đông.  Công đoạn 2: Gia công cơ học Trƣớc khi đƣa vào sản xuất phải xả thêm một lƣợng nƣớc làm cho khối mủ nổi lên mặt mƣơng, đƣa máy cán kéo đến từng mƣơng, kéo khối mủ ở mƣơng đánh đông vào 02 trục của máy, nhiệm vụ vừa kéo, vừa vắt lƣợng nƣớc và sirum lẫn trong khối mủ đánh đông. Trong khi cán tờ mủ có bề dày 40- 50 mm sẽ rơi xuống mƣơng cán kéo SVTH: Nguyễn Văn Châu Toàn – MSSV: 0250020097 GVHD: ThS. Lê Thị Ngọc Diễm 7 Đồ án tốt nghiệp Tính toán, thiết kế hệ thống xử lý nước thải chế biến cao su công ty TNHH cao su Quốc Việt, Bình Phước, công suất 600 m3/ngày.đêm nổi lên mặt nƣớc (Khe hở trục cán kéo lắp đặt 35 mm có lò xo giữa 2 trục để khống chế lớp mủ dày hoặc mỏng). Sau khi tờ mủ ra máy cán kéo đƣợc dẫn đến băng tải đi qua từng máy cán 1, 2, 3, trong công đoạn này các tờ mủ sẽ đƣợc các bộ trục cán cán mỏng ra theo từng bộ trục (bộ số 01 kích thƣớc tờ mủ 10 mm, bộ 2 kích thƣớc tờ mủ 8 mm, bộ 03 kích thƣớc 5 mm), tờ mủ qua máy cán có kích thƣớc đồng đều và làm tờ mủ bị xé nhỏ ra, khi các tờ mủ qua từng băng tải chuyển qua từng bộ máy cán, ở giữa 2 trục cán có lắp hệ thống rửa tia nƣớc để loại bỏ hết lƣợng axit, sirum còn trong các tờ mủ. Tờ mủ qua khởi máy cán 3 đƣợc chuyền theo băng tải đƣa lên máy cán cắt (máy Shedder) cắt tờ mủ thành những hạt cốm (trong quá trình cán cắt có lắp hệ thống nƣớc rửa giữa 02 trục nạp liệu với trục cán cắt), hạt cớm khi ra khởi máy cán cắt rơi xuống hồ cớm, có kích thƣớc đồng đều và tơi xốp. Từ hồ cớm đƣợc bơm chuyển đến sàn rung để tách nƣớc và hạt cốm tơi xốp đƣợc phân phối đồng đều vào các ngăn chứa của thùng sấy, để ráo nƣớc trong thời gian từ 08- 10 phút mới đƣợc đƣa vào lò sấy. Quy trình này phát sinh nƣớc thải nhiều nhất trong toàn bộ công nghệ sản xuất mủ. Thành phần nƣớc thải chứa phần lớn là mủ sirum còn sót lại và hàm lƣợng chất hữu cơ rất cao.  Công đoạn 3: Gia công nhiệt Trƣớc các thùng chứa mủ cốm đƣợc đẩy vào lò sấy, phải khởi động lò trƣớc 5 phút (khởi động 02 quạt chính tuần hoàn nhiệt), mở nhiệt đầu ẩm trong khoảng 110oC - 120oC, nhiệt đầu khô 100oC - 110oC, thời gian ra thùng thành phẩm 9-12 phút (tùy thuộc vào chất lƣợng mủ đánh đông và nhiệt độ môi trƣờng), các thùng sấy mủ thành phẩm đƣợc đẩy quạt các quạt giải nhiệt, quạt làm nguội mủ trƣớc khi ra lò sấy  Công đoạn 4: Hoàn chỉnh sản phẩm Sau khi thùng mủ thành phẩm ra khỏi lò sấy, tiến hành móc các thả keo, cân kiểm tra trọng lƣợng, chuyển đến máy ép.  Công nghệ sản xuất từ mủ tạp SVTH: Nguyễn Văn Châu Toàn – MSSV: 0250020097 GVHD: ThS. Lê Thị Ngọc Diễm 8 Đồ án tốt nghiệp Tính toán, thiết kế hệ thống xử lý nước thải chế biến cao su công ty TNHH cao su Quốc Việt, Bình Phước, công suất 600 m3/ngày.đêm Mủ tạp Máy xắt lát 1 Máy cán rửa 4,5,6,7 Nƣớc Hồ quậy 1 Máy cán cắt 2 Nƣớc thải (máy shredder) Nƣớc thải Máy xắt lát 2 Bơm cốm NT, CTR Hồ quậy 2 Nƣớc thải Sàn rung tách nƣớc Nƣớc thải Máy băm thô Nƣớc thải Lò sấy Khí thải Hồ quậy 3 Nƣớc thải Cân, kiể m tra Máy cán rửa 1,2,3 Ép bành Máy cán cắt 1 (máy shredder ) Kiểm tra, phân loại Đóng gói, nhập kho Hình 1. 2 Quy trình công nghệ chế biến cao su từ mủ tạp. SVTH: Nguyễn Văn Châu Toàn – MSSV: 0250020097 GVHD: ThS. Lê Thị Ngọc Diễm 9 Đồ án tốt nghiệp Tính toán, thiết kế hệ thống xử lý nước thải chế biến cao su công ty TNHH cao su Quốc Việt, Bình Phước, công suất 600 m3/ngày.đêm Thuyết minh quy trình công nghệ sản xuất từ mủ tạp:  Công đoạn xử lý sơ bộ nguyên liệu: Mủ tạp bao gồm: mủ đánh đông, mủ chén, mủ miệng, mủ dây, mủ đất…đƣợc thu mua từ các hộ trồng riêng lẻ và cao su rơi vãi từ dây chuyền mủ nƣớc, mủ cao su thu hồi từ bể gạn mủ của hệ thống xử lý nƣớc thải đƣợc thu gom từ nhà máy. Đặc điểm của mủ tạp chứa nhiều tạp chất nhƣ đất, cát, rác… nên trƣớc khi đƣa vào chế biến phải đƣợc phân loại và nhặt bỏ rác thải lẫn trong nguyên liệu. Trƣớc khi chế biến mủ tạp phải đƣợc làm mềm bằng cách tƣới nƣớc hoặc ngâm rửa ở bể ngâm và đƣợc rửa sạch nhiều lần để cao su trƣơng nở và loại bỏ tạp chất, sau thời gian khoảng 1 ngày thì đƣợc qua máy băm nhỏ làm giảm kích thƣớc khối mủ. Quá trình ngâm sẽ kéo các chất bẩn từ mủ vào nƣớc và tạo thành chất ô nhiễm trong nƣớc khi thải ra môi trƣờng  Công đoạn 1: Gia công cơ học Mủ tạp sau khi xử lý đƣợc băng tải đƣa qua máy xắt lát 1 (hay còn gọi là máy xé thô) để làm giảm kích thƣớc khối mủ. Tại đây, mủ đƣợc cắt thành những mảnh nhỏ hơn, tạo thuận lợi cho việc loại bỏ tạp chất trong khối mủ nguyên liệu. Mủ cắt miếng đƣợc cho rơi vào hồ quậy 1 nhờ có cánh khuấy quậy đều để trộn rửa loại tạp chất đất và rác còn lẫn trong mủ). Mủ tiếp tục đƣợc băng tải gàu đƣa qua máy xắt lát 2 (máy xé tinh) và khi đƣợc xử lý rơi hồ quậy 2 nhờ cánh khuấy xáo trộn, mủ sẽ đƣợc loại thêm đất và rác còn lẫn trong mủ, mủ đƣợc băng tải gàu 2 đƣa lên băm thô xử lý tiếp tục làm giảm kích thƣớc mủ và sạch mủ rơi xuống hồ 3 (hồ tuần hoàn). Từ hồ quậy 3 nhờ có băng tải gàu nạp nguyên liệu mủ lên hệ thống máy cán rửa 1,2,3, đƣợc băng tải đƣa lên máy cán cắt 1 (shedder 1) cắt tờ mủ nở ra rơi xuống hồ cớm, đƣợc bơm cớm chuyển lên sàng rung 1 để tách nƣớc, sau đó rơi xuống máy cán rửa 4,5,6,7 và qua máy cán cắt 2 (shedder 2) cắt tờ mủ ra thành cớm. Sau đó cớm đƣợc bơm chuyển lên sàn rung để tách nƣớc, rồi đƣợc rơi vào thùng sấy, chờ khoảng 9- 10 phút cho cốm trong thùng sấy ráo nƣớc mới đẩy vào lò sấy. Sau mỗi lần cán, mủ sẽ đƣợc rửa, trộn trong các hồ có cánh khuấy, các chất bẩn sẽ đƣợc lấy ra từ đáy các mƣơng nƣớc phía dƣới hồ. Quy trình này phát sinh nƣớc thải nhiều nhất trong toàn bộ công nghệ sản xuất mủ. Thành phần nƣớc thải chứa phần lớn là cặn mủ còn sót lại và hàm lƣợng chất hữu cơ rất cao.  Giai đoạn 2: Gia công nhiệt Mủ sau khi vô thùng xong, chờ ráo nƣớc đƣợc đƣa cho vào lò sấy, lò sấy là quá trình cấp hơi nóng trực tiếp qua việc đốt dầu DO và nhờ có 2 quạt thổi khí nóng vào buồng sấy để tuần hoàn nhiệt trong quá trình. Bình thƣờng nhiệt độ sấy từ 110– 1230C trong thời gian khoảng 11- 15 phút, mủ cốm sẽ tiếp tục qua hệ thống hút làm nguội. Nhiệt đƣợc lấy từ việc đốt dầu DO  Giai đoạn 3: Ép kiện và bao bì. SVTH: Nguyễn Văn Châu Toàn – MSSV: 0250020097 GVHD: ThS. Lê Thị Ngọc Diễm 10 Đồ án tốt nghiệp Tính toán, thiết kế hệ thống xử lý nước thải chế biến cao su công ty TNHH cao su Quốc Việt, Bình Phước, công suất 600 m3/ngày.đêm 1.1.3 Nguồn gốc phát sinh nƣớc thải chế biến cao su Trong quá trình chế biến mủ cao su, nƣớc thải phát sinh chủ yếu từ các công đoạn sản xuất sau : Dây chuyền chế biến mủ ly tâm: nƣớc thải phát sinh từ quá trình ly tâm mủ, rửa máy móc thiết bị và vệ sinh nhà xƣởng. Dây chuyền chế biến mủ nƣớc: Nƣớc thải phát sinh từ khâu đánh đông, từ quá trình cán băm, cán tạo tơ, băm cốm. Ngoài ra nƣớc thải còn phát sinh do quá trình rửa máy móc thiết bị và vệ sinh nhà xƣởng. Dây chuyền chế biến mủ tạp: Đây là dây chuyền sản xuất tiêu hao nƣớc nhiều nhất trong các dây chuyền chế biến mủ. Nƣớc thải phát sinh từ quá trình ngâm, rửa mủ tap, từ quá trình cán băm, cán tạo tờ, băm cốm, rửa máy móc thiết bị và vệ sinh nhà xƣởng,... Ngoài ra nƣớc thải còn phát sinh do rửa xe chở mủ và sinh hoạt. 1.1.4 Đặc tính nƣớc thải chế biến cao su Nƣớc thải chế biến cao su có pH trong khoảng 4,2 – 6,2 do việc sử dụng acid để làm đông tụ mủ cao su. Tính acid chủ yếu là do các acid béo bay hơi, kết quả của sự phân huỷ sinh học các lipid và phospholipids xảy ra khi tồn trữ nguyên liệu. Hơn 90% chất rắn trong nƣớc thải cao su là chất rắn bay hơi, chứng tỏ rằng nƣớc thải cao su chứa hàm lƣợng chất hữu cơ cao. Phần lớn chất rắn này ở dạng hoà tan, còn ở dạng lơ lửng chủ yếu là những hạt cao su còn sót lại. Hàm lƣợng Nitơ không cao và có nguồn gốc từ các protein trong mủ cao su, trong khi hàm lƣợng Nitơ dạng amoni rất cao do việc sử dụng amoni làm chất kháng đông tụ trong quá trình thu hoạch, vận chuyển và tồn trữ mủ cao su.  Tính chất nƣớc thải: Dây chuyền sản xuất mủ ly tâm: Dây chuyền sản xuất này không thực hiện quy trình đánh đông cho nên hoàn toàn không sử dụng acid mà chỉ sử dụng amoniac, lƣợng amoniac đƣa vào khá lớn khoảng 20kgNH3/tấn DRC nguyên liệu. Do đó đặc điểm chính của loại nƣớc thải này là : độ pH khá cao (pH 9-11) và nồng độ BOD, COD, N rất cao. Dây chuyền chế biến mủ nƣớc: đặc điểm của quy trình công nghệ này là sử dụng từ mủ nƣớc vƣờn cây có bổ sung amoniac làm chất chống đông. Sau đó, đƣa về nhà my dùng acid để đánh đông, do đó, ngoài tính chất chung là nồng độ BOD, COD và SS rất cao, nƣớc thải từ dây chuyền này còn có độ pH thấp và nồng độ N cao. Dây chuyền chế biến mủ tạp: Mủ tạp lẫn khá nhiều đất cát và các loại chất lơ lửng khác. Do đó, trong quá trình ngâm, rửa mủ, nƣớc thải chứa rất nhiều đất, cát, màu nƣớc thải thƣờng có màu nâu, đỏ. pH từ 5,0 - 6,0; nồng độ chất rắn lơ lửng rất cao; nồng độ BOD, COD thấp hơn nƣớc thải từ dây chuyền chế biến mủ nƣớc. Nƣớc thải từ nhà máy chế biến mủ cao su có độ nhiễm bẩn cao, ảnh hƣởng lớn đến điều kiện vệ sinh mội trƣờng. Nƣớc thải ra từ nhà máy với khối lƣợng lớn gây ô nhiễm trầm trọng tới khu vực dân cƣ, ảnh hƣởng đến sức khỏe và đời sống của ngƣời SVTH: Nguyễn Văn Châu Toàn – MSSV: 0250020097 GVHD: ThS. Lê Thị Ngọc Diễm 11