ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƯỜNG ĐẠI HỌC GIÁO DỤC VŨ THỊ BÍCH LIÊN QUẢN LÝ ĐÀO TẠO CỬ NHÂN HỆ VỪA LÀM VỪA HỌC TẠI TRUNG TÂM GIÁO DỤC THƯỜNG XUYÊN TỈNH ĐIỆN BIÊN LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ GIÁO DỤC HÀ NỘI - 2015 ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƯỜNG ĐẠI HỌC GIÁO DỤC VŨ THỊ BÍCH LIÊN QUẢN LÝ ĐÀO TẠO CỬ NHÂN HỆ VỪA LÀM VỪA HỌC TẠI TRUNG TÂM GIÁO DỤC THƯỜNG XUYÊN TỈNH ĐIỆN BIÊN LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ GIÁO DỤC Chuyên ngành: Quản lý giáo dục Mã số: 60 14 01 14 Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. NGUYỄN XUÂN THỨC HÀ NỘI - 2015 2 LỜI CẢM ƠN Sau quá trình học tập, nghiên cứu với sự giúp đỡ tận tình của các thầy giáo, cô giáo, các cơ sở giáo dục và bạn bè đồng nghiệp, tôi đã hoàn thành luận văn này. Với tình cảm chân thành và lòng biết ơn sâu sắc, tôi xin trân trọng cảm ơn: Các Thầy Cô Khoa Quản lý giáo dục, phòng Sau đại học trường Đại học Giáo dục - Đại học Quốc gia Hà Nội đã tận tình giảng dạy, quan tâm và giúp đỡ tôi trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu. Đặc biệt tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc và chân thành nhất đối với PGS,TS. Nguyễn Xuân Thức người trực tiếp giảng dạy, giúp đỡ, cung cấp kiến thức, phương pháp luận và hướng dẫn tôi hoàn thành luận văn này. Tôi xin chân thành cảm ơn Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Điện Biên, phòng Giáo dục đào tạo, Trung tâm Giáo dục thường xuyên tỉnh Điện Biên, cùng người thân, bạn đồng nghiệp đã động viên, giúp đỡ, tạo mọi điều kiện thuận lợi và đóng góp ý kiến giúp tôi hoàn thành luận văn. Mặc dù đã có nhiều cố gắng, song chắc chắn không thể tránh khỏi thiếu sót, kính mong nhận được sự chỉ bảo, góp ý của các nhà khoa học để tôi hoàn thành tốt luận văn này. Xin trân trọng cảm ơn! Hà Nội, tháng 10 năm 2014 Tác giả luận văn Vũ Thị Bích Liên i DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT CBCNV : Cán bộ công nhân viên CBQL : Cán bộ quản lý CĐ : Cao đẳng CNV : Công nhân viên CQ : Chính quy ĐH : Đại học ĐT : Đào tạo GD : Giáo dục GD&ĐT : Giáo dục và đào tạo GDTX : Giáo dục thường xuyên GV : Giáo viên HS : Học sinh HV : Học viên TC : Trung cấp TT : Trung tâm TTGDTX : Trung tâm Giáo dục thường xuyên ii MỤC LỤC LỜI CẢM ƠN....................................................................................................................................i DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT................................................................................................ii DANH MỤC SƠ ĐỒ, BẢNG BIỂU...................................................................................vii MỞ ĐẦU.............................................................................................................................................1 1. Lý do chọn đề tài....................................................................................................................1 2. Mục đích nghiên cứu............................................................................................................4 3. Khách thể nghiên cứu và đối tượng nghiên cứu......................................................4 4. Giả thuyết khoa học..............................................................................................................4 5. Nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài......................................................................................5 6. Giới hạn phạm vi nghiên cứu của đề tài......................................................................5 7. Phương pháp nghiên cứu....................................................................................................5 8. Cấu trúc luận văn...................................................................................................................6 Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ ĐÀO TẠO CỬ NHÂN HỆ VỪA LÀM VỪA HỌC TẠI TRUNG TÂM GIÁO DỤC THƯỜNG XUYÊN................................................................................................................................................8 1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề.......................................................................................8 1.2. Quản lý.................................................................................................................................12 1.2.1. Khái niệm....................................................................................................................12 1.2.2. Chức năng...................................................................................................................15 1.3. Trung tâm GDTX trong hệ thống giáo dục quốc dân.....................................18 1.3.1. Khái niệm....................................................................................................................18 1.3.2. Chức năng...................................................................................................................19 1.3.3. Nhiệm vụ.....................................................................................................................20 1.4. Đào tạo cử nhân hệ vừa làm vừa học ở Trung tâm GDTX..........................21 1.4.1. Đào tạo.........................................................................................................................21 1.4.2. Đào tạo cử nhân hệ vừa làm vừa học ở Trung tâm GDTX...................24 iii 1.5. Quản lý đào tạo cử nhân hệ vừa làm vừa học ở Trung tâm GDTX..........25 1.5.1. Xây dựng kế hoạch đào tạo cử nhân hệ VHVL ở Trung tâm GDTX........................................................................................................................................26 1.5.2. Tổ chức hoạt động đào tạo tại Trung tâm GDTX.....................................27 1.5.3. Kiểm tra, đánh giá, xếp loại kết quả học tập người học ở Trung tâm GDTX...............................................................................................................................32 1.5.4. Quản lý các điều kiện đảm bảo hoạt động đào tạo cử nhân hệ VHVL........................................................................................................................................33 1.6. Các điều kiện ảnh hưởng đến quản lý đào tạo tại Trung tâm GDTX......34 1.6.1. Các điều kiện thuộc về quản lý tại Trung tâm GDTX............................34 1.6.2. Các điều kiện thuộc về đối tượng quản lý học viên.................................34 1.6.3. Các điều kiện thuộc về môi trường quản lý (cơ chế, chính sách, môi trường xã hội)...............................................................................................................36 Kết luận chương 1........................................................................................................................37 Chương 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ ĐÀO TẠO CỬ NHÂN HỆ VỪA LÀM VỪA HỌC TẠI TRUNG TÂM GDTX TỈNH ĐIỆN BIÊN........................38 2.1. Tổ chức nghiên cứu thực trạng..................................................................................38 2.1.1. Mục đích......................................................................................................................38 2.1.2. Nội dung nghiên cứu..............................................................................................38 2.1.3. Phương pháp nghiên cứu......................................................................................38 2.1.4. Địa bàn khảo sát và khách thể khảo sát.........................................................39 2.2. Thực trạng kết quả hoạt động đào tạo cử nhân hệ vừa làm vừa học tại Trung tâm GDTX tỉnh Điện Biên.....................................................................................42 2.3. Thực trạng quản lý đào tạo cử nhân hệ vừa làm vừa học tại Trung tâm GDTX tỉnh Điện Biên...................................................................................................44 2.3.1. Thực trạng nhận thức tầm quan trọng về quản lý đào tạo cử nhân hệ vừa làm vừa học tại Trung tâm GDTX tỉnh Điện Biên.................................44 iv 2.3.2. Thực trạng biện pháp quản lý hoạt động đào tạo cử nhân hệ vừa làm vừa học của phòng Đào tạo, Trung tâm GDTX tỉnh Điện Biên.............47 2.3.3. Phân tích quản lý hoạt động đào tạo cử nhân hệ vừa làm vừa học ở Trung tâm GDTX tỉnh Điện Biên.............................................................................54 2.4. Điều kiện ảnh hưởng việc quản lý hoạt động đào tạo cử nhân hệ vừa làm vừa học của Phòng Đào tạo ở Trung tâm GDTX tỉnh Điện Biên..............63 Kết luận chương 2........................................................................................................................68 Chương 3: BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG ĐÀO TẠO CỬ NHÂN VỪA LÀM VỪA HỌC Ở TRUNG TÂM GDTX TỈNH ĐIỆN BIÊN................70 3.1. Nguyên tắc đề xuất biện pháp....................................................................................70 3.1.1. Đảm bảo tính đồng bộ...........................................................................................70 3.1.2. Đảm bảo tính thực tiễn..........................................................................................70 3.1.3. Đảm bảo tính kế thừa.............................................................................................71 3.1.4. Đảm bảo tính khả thi..............................................................................................72 3.2. Đề xuất các biện pháp quản lý hoạt động đào tạo cử nhân hệ vừa làm vừa học của Phòng Đào tạo Trung tâm GDTX tỉnh Điện Biên...........................73 3.2.1. Biện pháp 1: Tăng cường khảo sát nhu cầu chuẩn hóa đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên trên địa bàn Tỉnh Điện Biên để xây dựng kế hoạch tuyển sinh đào tạo cử nhân hệ vừa làm vừa học.....................73 3.2.2. Biện pháp 2: Phối kết hợp với cơ sở đào tạo cử nhân hệ vừa làm vừa học để quản lý việc thực hiện kế hoạch, nội dung chương trình, hoạt động giảng dạy của giảng viên.............................................................................75 3.2.3 Biện pháp 3: Quản lý đội ngũ giáo viên chủ nhiệm lớp..........................78 3.2.4. Biện pháp 4: Đổi mới và nâng cao chất lượng công tác quản lý học viên.....................................................................................................................................80 3.2.5. Biện pháp 5: Tăng cường kết hợp với Phòng Tổ chức - Hành chính quản lý các điều kiện liên quan đến cơ sở vật chất phục vụ đào tạo cử nhân hệ vừa làm vừa học....................................................................................84 v 3.2.6. Biện pháp 6: Phối kết hợp với Phòng Kế toán quản lý công tác tài chính phục vụ đào tạo cử nhân hệ vừa làm vừa họcError! Bookmark not defined. 3.3. Khảo nghiệm tính cần thiết và tính khả thi của các biện pháp quản lý hoạt động đào tạo cử nhân hệ vừa làm vừa học..........................................................90 3.3.1. Các bước khảo nghiệm..........................................................................................90 3.3.2. Kết quả khảo nghiệm tính cần thiết và tính khả thi của các biện pháp quản lý hoạt dộng đào tạo cử nhân hệ vừa làm vừa học của Phòng Đào tạo......................................................................................................................................91 Kết luận chương 3..........................................................Error! Bookmark not defined. KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ....................................................................................102 1. Kết luận.................................................................................................................................102 2. Khuyến nghị........................................................................................................................104 2.1. Với Bộ Giáo dục và Đào tạo................................................................................104 2.2. Đối với UBND Tỉnh Điện Biên..........................................................................104 2.3. Đối với Sở Giáo dục và Đào tạo Điện Biên..................................................104 2.4. Với các trường Đại học, Cao đẳng đào tạo cử nhân hệ vừa làm vừa học.............................................................................................................................................105 2.5. Đối với Trung tâm GDTX tỉnh Điện Biên.....................................................105 2.6. Cán bộ, giáo viên của trung tâm.........................................................................106 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO........................................................................107 vi DANH MỤC SƠ ĐỒ, BẢNG BIỂU Sơ đồ 1.1. Sơ đồ mô tả quá trình đào tạo...........................................................................24 Bảng 2.1. Thống kê số lượng học viên đã và đang tham gia đào tạo tại Trung tâm GDTX tỉnh Điện Biên qua 14 năm hoạt động..........................................43 Bảng 2.3. Vai trò của hoạt động đào tạo cử nhân hệ vừa làm vừa học tại Trung tâm GDTX tỉnh Điện Biên..........................................................................................44 Bảng 2.4. Nhận thức của CBQL và giáo viên về vai trò của hoạt động đào tạo cử nhân hệ vừa làm vừa học tại Trung tâm GDTX tỉnh Điện Biên................45 Biểu đồ 2.1. Nhận thức của CBQL và giáo viên về vai trò của hoạt động đào tạo cử nhânvừa làm vừa học tại Trung tâm GDTX tỉnh Điện Biên..............47 Bảng 2.5. Mức độ thực hiện của các biện pháp quản lý hoạt động đào tạo cử nhân hệ vừa làm vừa học ở Trung tâm GDTX tỉnh Điện Biên..........................48 Biểu đồ 2.2. Mức độ phù hợp của các biện pháp quản lý hoạt động đào tạo cử nhân hệ vừa làm vừa học của Phòng Đào tạo............................................................50 Bảng 2.6. Mức độ thực hiện quản lý hoạt động đào tạo cử nhân vừa làm vừa Trung tâm GDTX tỉnh Điện Biên..................Error! Bookmark not defined. Biểu đồ 2.3. Mức độ thực hiện các biện pháp quản lý hoạt động liên kết đào tạo của Phòng Đào tạo.................................................Error! Bookmark not defined. Bảng 2.7. Tương quan giữa mức độ phù hợp và mức độ thực hiện các BPQL hoạt động Đào tạo cử nhân vừa làm vừa ở Trung tâm GDTX tỉnh Điện Biên..........................................................................................................................................51 Biểu đồ 2.4. Biểu đồ biểu diễn tương quan giữa mức độ phù hợp và thực hiện các BPQL hoạt động đào tạo cử nhân hệ vừa làm vừa học của Phòng Đào tạo...............................................................................................................................................54 Bảng 2.8. Thực trạng biện pháp xây dựng kế hoạch đào tạo, tổ chức tuyển sinh của Phòng Đào tạo..............................................................................................................54 Bảng 2.9. Thực trạng phối hợp với cơ sở đào tạo để quản lý kế hoạch đào tạo, nội dung chương trình........................................................................................................56 vii Bảng 2.10. Thực trạng quản lý hoạt động dạy của giảng viên.................................57 Bảng 2.11. Thực trạng quản lý hoạt động học của học viên.....................................59 Bảng 2.12. Thực trạng phối kết hợp với cơ sở đào tạo để quản lý kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học viên.................................................................................60 Bảng 2.13. Thực trạng biện pháp quản lý trang thiết bị, cơ sở vật chất...............61 Bảng 2.14. Thực trạng tổ chức hoạt động đảm bảo an ninh, trật tự, y tế,...........62 vệ sinh, môi trường......................................................................................................................62 Bảng 2.15. Yếu tố chủ quan ảnh hưởng đến quản lý hoạt động đào tạo cử nhân hệ vừa làm vừa học của Phòng Đào tạo TTGDTX tỉnh Điện Biên............64 Bảng 2.16. Yếu tố khách quan ảnh hưởng đến quản lý hoạt động đào tạo cử nhân hệ vừa làm vừa học của Phòng Đào tạo TTGDTX tỉnh Điện Biên............66 Bảng 3.1. Kiểm chứng tính cần thiết của các biện pháp quản lý hoạt động đào tạo cử nhân hệ vừa làm vừa học của Phòng Đào tạo...........................................91 Biểu đồ 3.1. Mức độ cần thiết của các biện pháp quản lý hoạt động LKĐT .. 94 Bảng 3.2. Kiểm chứng tính khả thi của các biện pháp quản lý hoạt động..........95 LKĐT của Phòng Đào tạo.........................................................................................................95 Biểu đồ 3.2. Mức độ khả thi của các biện pháp quản lý hoạt động đào tạo cử nhân hệ vừa làm vừa học của Phòng Đào tạo............................................................98 Bảng 3.3. Mối quan hệ giữa tính cần thiết và khả thi của các biện pháp quản lý hoạt động đào tạo cử nhân hệ vừa làm vừa học của Phòng Đào tạo................98 Biểu đồ 3.3. Tương quan giữa tính cần thiết và tính khả thi của các BPQL hoạt động đào tạo cử nhân hệ vừa làm vừa học của Phòng Đào tạo...................100 viii