ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ NGUYỄN THỊ THANH HUYỀN HOẠT ĐỘNG XÚC TIẾN ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP NƯỚC NGOÀI CỦA TỈNH NGHỆ AN LUẬN VĂN THẠC SỸ KINH TẾ QUỐC TẾ Hà Nội - 2016 ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ --------------------- NGUYỄN THỊ THANH HUYỀN HOẠT ĐỘNG XÚC TIẾN ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP NƯỚC NGOÀI CỦA TỈNH NGHỆ AN Chuyên ngành: Kinh tế quốc tế Mã số: 60 31 01 06 LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ QUỐC TẾ CHƯƠNG TRÌNH ĐỊNH HƯỚNG NGHIÊN CỨU NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS PHẠM THỊ THANH BÌNH XÁC NHẬN CỦA XÁC NHẬN CỦA CHỦ TỊCH HĐ CÁN BỘ HƯỚNG DẪN CHẤM LUẬN VĂN PGS.TS. PHẠM THỊ THANH BÌNH PGS.TS. HÀ VĂN HỘI Hà Nội – 2016 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan bả n luâ ̣n văn này là công trình khoa ho ̣c nghiên cứu đô ̣c lâ ̣p của riêng tôi. Các số liê ̣u, kết quả nêu trong luận văn là trung thực và chưa được công bố trong bất cứ công trình khoa học nào. Các số liệu, tài liệu tham khảo được trích dẫn có nguồn gốc rõ ràng. Hà Nội, ngày 26 tháng 01 năm 2016 Tác giả luận văn Nguyễn Thị Thanh Huyền LỜI CẢM ƠN Trong quá trình nghiên cứu và thực hiện luận văn, tôi xin chân thành gửi lời cảm ơn tới lãnh đạo trường Đại học Kinh Tế - Đại học Quốc gia Hà Nội, lãnh đạo và các thầy cô giáo trong khoa Kinh tế Quốc tế, các thầy cô giáo đã trực tiếp giảng dạy, bạn bè và đồng nghiệp đã tạo điều kiện thuận lợi và giúp đỡ tôi trong quá trình học tập và thực hiện luận văn. Tôi xin tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới PGS.TS. Phạm Thị Thanh Bình, người đã nhiệt tình hướng dẫn, truyền đạt những kinh nghiệm quý báu trong nghiên cứu khoa học và dành những tình cảm tốt đẹp cho tôi trong thời gian qua. Mặc dù đã hết sức cố gắng nhưng chắc chắn luận văn không thể tránh khỏi những sai sót, kính mong nhận được sự chỉ bảo, góp ý của quý thầy cô và bạn bè đồng nghiệp để luận văn được hoàn thiện hơn nữa. Hà Nội, ngày 26 tháng 01 năm 2016 Tác giả luận văn Nguyễn Thị Thanh Huyền MỤC LỤC BẢNG CHỮ VIẾT TẮT ...........................................................................................6 DANH MỤC BẢNG ..................................................................................................8 DANH MỤC BIỂU ĐỒ ............................................... Error! Bookmark not defined. MỞ ĐẦU ...................................................................... Error! Bookmark not defined. 1. Tính cấp thiết của đề tài. .................................... Error! Bookmark not defined. 2. Tình hình nghiên cứu ......................................... Error! Bookmark not defined. 2.1. Tình hình nghiên cứu trong nước. ................. Error! Bookmark not defined. 2.2. Tình hình nghiên cứu nước ngoài. ................ Error! Bookmark not defined. 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu: ................... Error! Bookmark not defined. 3.1. Mục đích: ....................................................... Error! Bookmark not defined. 3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu:.................................... Error! Bookmark not defined. 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu: .................... Error! Bookmark not defined. 4.1. Đối tượng nghiên cứu .................................... Error! Bookmark not defined. 4.2. Phạm vi nghiên cứu ....................................... Error! Bookmark not defined. 5. Phương pháp nghiên cứu: .................................. Error! Bookmark not defined. 6. Những đóng góp mới của Luận văn: ................. Error! Bookmark not defined. 7. Bố cục của luận văn. .......................................... Error! Bookmark not defined. CHƯƠNG 1: LÝ LUẬN CHUNG VỀ XÚC TIẾN ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP NƯỚC NGOÀI ............................................................ Error! Bookmark not defined. 1.1. Khái niệm, hình thức, vai trò và nội dung của xúc tiến đầu tư trực tiếp nước ngoài....................................................................... Error! Bookmark not defined. 1.1.1. Khái niệm về XTĐT trực tiếp nước ngoài. . Error! Bookmark not defined. 1.1.2. Hình thức XTĐT trực tiếp nước ngoài. ...... Error! Bookmark not defined. 1.1.3. Vai trò của XTĐT trực tiếp nước ngoài ..... Error! Bookmark not defined. 1.1.4. Nội dung của XTĐT trực tiếp nước ngoài .. Error! Bookmark not defined. 1.2. Kinh nghiệm hoạt động XTĐT trực tiếp nước ngoài của một số tỉnh ở Việt Nam. ....................................................................... Error! Bookmark not defined. 1.2.1. Kinh nghiệm XTĐT trực tiếp nước ngoài của tỉnh Bắc Ninh. ........... Error! Bookmark not defined. 1.2.2. Kinh nghiệm XTĐT trực tiếp nước ngoài của tỉnh Vĩnh Phúc. ......... Error! Bookmark not defined. 1.3. Bài học kinh nghiệm cho Nghệ An................. Error! Bookmark not defined. CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG XÚC TIẾN ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP NƯỚC NGOÀI TẠI TỈNH NGHỆ AN GIAI ĐOẠN 2006 - 2014 ..... Error! Bookmark not defined. 2.1. Tổng quan thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài tại tỉnh Nghệ An........... Error! Bookmark not defined. 2.1.1. Thực trạng thu hút đầu tư nước ngoài tại tỉnh Nghệ An. Error! Bookmark not defined. 2.1.2. Cơ cấu phân bổ vốn đầu tư. ....................... Error! Bookmark not defined. 2.1.3. Đối tác đầu tư. ............................................ Error! Bookmark not defined. 2.1.4. Vai trò của đầu tư trực tiếp nước ngoài đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của Nghệ An. .................................................. Error! Bookmark not defined. 2.2. Hoạt động XTĐT trực tiếp nước ngoài tại tỉnh Nghệ An. ... Error! Bookmark not defined. 2.2.1. Xây dựng chiến lược XTĐT trực tiếp nước ngoài tại tỉnh Nghệ An.. Error! Bookmark not defined. 2.2.2. Xây dựng hình ảnh. .................................... Error! Bookmark not defined. 2.2.3. Xây dựng quan hệ đối tác đầu tư. .............. Error! Bookmark not defined. 2.2.4. Lựa chọn mục tiêu và cơ hội đầu tư. .......... Error! Bookmark not defined. 2.2.5. Cung cấp dịch vụ và hỗ trợ các nhà đầu tư. ............ Error! Bookmark not defined. 2.2.6. Đánh giá và giám sát công tác xúc tiến đầu tư. ....... Error! Bookmark not defined. 2.3. Các nhân tố ảnh hưởng đến hoạt động XTĐT trực tiếp nước ngoài ở Nghệ An........................................................................... Error! Bookmark not defined. 2.3.1. Các nhân tố khách quan. ............................ Error! Bookmark not defined. 2.3.2. Các nhân tố chủ quan. ................................ Error! Bookmark not defined. 2.4. Đánh giá hoạt động XTĐT trực tiếp nước ngoài tại tỉnh Nghệ An. ....... Error! Bookmark not defined. 2.4.1. Thành tựu.................................................... Error! Bookmark not defined. 2.4.2. Hạn chế và nguyên nhân. ........................... Error! Bookmark not defined. CHƯƠNG 3 ĐỊNH HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP ĐẨY MẠNH HOẠT ĐỘNG XÚC TIẾN ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP NƯỚC NGOÀI TẠI TỈNH NGHỆ ANError! Bookmark not defined. 3.1. Định hướng và triển vọng XTĐT trực tiếp nước ngoài của tỉnh. ........... Error! Bookmark not defined. 3.1.1. Định hướng chung:..................................... Error! Bookmark not defined. 3.1.2. Định hướng ngành, lĩnh vực: ..................... Error! Bookmark not defined. 3.1.3. Định hướng lựa chọn đối tác: .................... Error! Bookmark not defined. 3.1.4. Định hướng thu hút đầu tư về công nghệ:.. Error! Bookmark not defined. 3.1.5. Định hướng về hiệu quả kinh tế xã hội. ..... Error! Bookmark not defined. 3.1.6. Định hướng theo địa bàn: .......................... Error! Bookmark not defined. 3.2. Cơ hội và thách thức. ...................................... Error! Bookmark not defined. 3.2.1. Cơ hội đầu tư: ............................................ Error! Bookmark not defined. 3.2.2. Thách thức: ................................................. Error! Bookmark not defined. 3.3. Các giải pháp đẩy mạnh XTĐT trực tiếp nước ngoài tại tỉnh Nghệ An. Error! Bookmark not defined. 3.3.1. Giải pháp về phía nhà nước. ...................... Error! Bookmark not defined. 3.3.2. Giải pháp về phía tỉnh Nghệ An. ................ Error! Bookmark not defined. 3.3.3. Giải pháp về phía Doanh nghiệp. .............. Error! Bookmark not defined. KẾT LUẬN .................................................................. Error! Bookmark not defined. 1. Những kết quả nghiên cứu chính ....................... Error! Bookmark not defined. 2. Những điểm còn hạn chế ................................... Error! Bookmark not defined. 3. Những vấn đề cần tiếp tục nghiên cứu .............. Error! Bookmark not defined. TÀI LIỆU THAM KHẢO ........................................................................................9 BẢNG CHỮ VIẾT TẮT Nguyên nghĩa STT Ký hiệu Tiếng Anh Tiếng Việt 1 ADB The Asian Development Bank Ngân hàng phát triển châu Á The Association of Southeast Hiệp hội các quốc gia Đông 2 ASEAN Asian Nations Nam Á Xây dựng - Kinh doanh - 3 BOT Built-Operation-Transfer Chuyển giao 4 BT Built - Transfer Xây dựng - Chuyển giao Xây dựng - Chuyển giao - Kinh 5 BTO Built - Transfer - Operation doanh 6 CNH Công nghiệp hóa 7 FDI Foreign Direct Investment Đầu tư trực tiếp nước ngoài 8 FIA Foreign Investment Agency Cục đầu tư nước ngoài 9 HĐH Hiện đại hóa 10 IPA Investment Promotion Agency Cơ quan Xúc tiến đầu tư Japan International Cơ quan hợp tác quốc tế Nhật 11 JICA Cooperation Agency Bản 12 KCN Khu công nghiệp 13 KKT Khu kinh tế Non-Governmental Tổ chức phi chính phủ nước 14 NGOs Organizations ngoài Official Development 15 ODA Hỗ trợ phát triển chính thức. Assistance Provincial Competitiveness Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp 16 PCI Index tỉnh 7 Nguyên nghĩa STT Ký hiệu Tiếng Anh Tiếng Việt Small and Medium 17 SMEs Các Doanh nghiệp vừa và nhỏ Enterprises Strengths-Weakness- Điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội 18 SWOT Opportunities - Threats và thách thức. 19 TW Trung ương 20 UBND Ủy ban Nhân dân 21 USD United State Dollar Đô la Mỹ Vietnam Chamber of Phòng thương mại và công 22 VCCI Commerce and Industry nghiệp Việt Nam. 23 WB World Bank Ngân hàng Thế giới 24 XTĐT Xúc tiến đầu tư 8 DANH MỤC BẢNG STT Bảng Nội dung Trang 1 Bảng 1.1 Bảng xếp hạng chỉ số PCI của một số tỉnh năm 2014 28 2 Bảng 2.1 Tăng trưởng FDI giai đoạn 2006 - 2010 33 Một số dự án FDI đã đi vào hoạt động giai đoạn 3 Bảng 2.2 34 2006 - 2010. 4 Bảng 2.3 Tăng trưởng FDI giai đoạn 2011 - 2014 35 Một số dự án đã đi vào hoạt động giai đoạn 2011 - 5 Bảng 2.4 36 2014 Cơ cấu phân bổ vốn đầu tư theo lĩnh vực 6 Bảng 2.5 38 (giai đoạn 2006 -2014) Cơ cấu phân bổ vốn đầu tư theo địa bàn (2006 - 7 Bảng 2.6 40 2014) Cơ cấu phân bổ dự án và vốn đầu tư theo hình thức 8 Bảng 2.7 41 đầu tư giai đoạn 2006 - 2014 Các nhà đầu tư trực tiếp nước ngoài tại Tỉnh Nghệ 9 Bảng 2.8 43 An giai đoạn 2006 - 2014. 9 TÀI LIỆU THAM KHẢO Tiếng Việt 1. Hoàng Nhật An, 2008. Nghệ An: điểm đến hấp dẫn của các nhà đầu tư, Tạp chí kinh tế và dự báo, số 21, trang 34-36. 2. Nguyễn Đăng Bình (2011), “Một số giải pháp thu hút và nâng cao hiệu quả đầu tư nước ngoài đến năm 2020”, Tạp chí Thông tin và dự báo Kinh tế- xã hội, số 49+50 tháng 1/2010. 3. Nguyễn Văn Chất, 2007, Giải pháp thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài ở tỉnh Nghệ An. Tạp chí quản lý nhà nước, số 136. 4. Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA), Cục Đầu tư nước ngoài, 2010. Cẩm nang hoạt động Xúc tiến đầu tư trực tiếp nước ngoài, Hà Nội. 5. Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA), Price Waterhouse Coopers (2010), Chiến lược xúc tiến FDI tại nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Hà Nội, trang 1. 6. Phạm Thanh Khiết, 2010. Vấn đề thu hút và sử dụng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài ở Việt Nam hiện nay. Tạp chí nghiên cứu kinh tế, số 9, trang 39. 7. Đinh Vũ Mai Linh, 2012. Luận văn thạc sỹ “Xúc tiến đầu tư trực tiếp nước ngoài tại một số tỉnh phía Bắc: Thực trạng và Giải pháp”. Trường Đại học kinh tế, Hà Nội. 8. Phạm Thị Minh Lý và Ngô Thiên Thảo, 2014. Nâng cao hiệu quả hoạt động xúc tiến đầu tư trực tiếp nước ngoài trên địa bàn Tỉnh Đồng Nai. Tạp chí phát triển và hội nhập, số 14, trang 50. 9. Phùng Xuân Nhạ, 2009. Nhìn lại vai trò của đầu tư trực tiếp nước ngoài trong bối cảnh phát triển mới của Việt Nam. Hà Nội: Nhà xuất bản đại học Quốc Gia Hà Nội. 10. Phùng Xuân Nhạ, 2001. Giáo trình đầu tư quốc tế. Hà Nội: Nhà xuất bản đại học quốc gia Hà Nội. 10