BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ LAO ĐỘNG - THƯƠNG BINH VÀ XÃ HỘI TRƯỜNG ĐẠI HỌC LAO ĐỘNG – XÃ HỘI TRỊNH HỒNG NHUNG HOÀN THIỆN ĐÁNH GIÁ THỰC HIỆN CÔNG VIỆC TẠI CÔNG TY TRÁCH NHIỆM HỮU HẠN THIÊN HÒA AN LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN TRỊ NHÂN LỰC HÀ NỘI - 2015 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ LAO ĐỘNG - THƯƠNG BINH VÀ XÃ HỘI TRƯỜNG ĐẠI HỌC LAO ĐỘNG – XÃ HỘI TRỊNH HỒNG NHUNG HOÀN THIỆN ĐÁNH GIÁ THỰC HIỆN CÔNG VIỆC TẠI CÔNG TY TRÁCH NHIỆM HỮU HẠN THIÊN HÒA AN Chuyên ngành: Quản trị nhân lực Mã số : 60340404 LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN TRỊ NHÂN LỰC NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. NGUYỄN ĐỨC TĨNH HÀ NỘI - 2015 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là toàn bộ công trình nghiên cứu khoa học độc lập của bản thân. Các số liệu trích dẫn trình bày trong luận văn là trung thực, rõ ràng và có nguồn gốc cụ thể. Kết quả nghiên cứu được trình bày trong luận văn chưa từng được công bố tại bất kỳ một công trình khoa học nào khác. Hà Nội, ngày tháng năm 2015 Tác giả TRỊNH HỒNG NHUNG i MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT ..................................................................... IV DANH MỤC BẢNG BIỂU.......................................................................... V PHẦN MỞ ĐẦU ........................................................................................... 1 1. Lý do chọn đề tài ...................................................................................... 1 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài.............................................. 1 3. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu.............................................................. 6 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ........................................................... 7 5. Phương pháp nghiên cứu ......................................................................... 7 6. Những đóng góp mới của luận văn .......................................................... 8 7. Kết cấu của luận văn ................................................................................ 8 CHƯƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ ĐÁNH GIÁ THỰC HIỆN CÔNG VIỆC CỦA DOANH NGHIỆP .................................................................. 10 1.1. Một số khái niệm cơ bản ..................................................................... 10 1.1.1. Công việc ........................................................................................... 10 1.1.2. Đánh giá thực hiện công việc.............................................................. 10 1.1.3. Đánh giá giá trị công việc ................................................................... 11 1.1.4. Đánh giá người lao động .................................................................... 12 1.2. Nội dung đánh giá thực hiện công việc ............................................... 12 1.2.1. Xác định mục tiêu của đánh giá .......................................................... 12 1.2.2. Xác định đối tượng được đánh giá và chu kỳ đánh giá ........................ 14 1.2.3. Xác định tiêu chí, tiêu chuẩn đánh giá ............................................... 15 1.2.4. Lựa chọn và thiết kế phương pháp đánh giá........................................ 17 1.2.5. Lựa chọn và đào tạo cán bộ đánh giá thực hiện công việc................... 20 1.2.6. Tổ chức thực hiện đánh giá ................................................................. 21 1.2.7. Sử dụng kết quả đánh giá.................................................................... 23 1.3. Các nhân tố ảnh hưởng tới đánh giá thực hiện công việc ................ 26 1.3.1. Các nhân tố thuộc môi trường bên trong ............................................. 26 ii 1.3.2. Các nhân tố thuộc về môi trường bên ngoài ........................................ 31 1.4. Kinh nghiệm đánh giá kết quả thực hiện công việc của một số doanh nghiệp và bài học cho công ty trách nhiệm hữu hạn Thiên Hòa An........ 32 1.4.1. Kinh nghiệm về đánh giá thực hiện công việc tại một số công ty có sự tương đồng ................................................................................................... 32 1.4.2. Bài học rút ra cho công ty trách nhiệm hữu hạn Thiên Hòa An........... 35 CHƯƠNG 2 THỰC TRẠNG ĐÁNH GIÁ THỰC HIỆN CÔNG VIỆC TẠI CÔNG TY TRÁCH NHIỆM HỮU HẠN THIÊN HÒA AN........................... 37 2.1. Khái quát về công ty trách nhiệm hữu hạn Thiên Hòa An ............... 37 2.1.1. Thông tin chung về đơn vị .................................................................. 37 2.1.2. Tóm lược quá trình hình thành và phát triển ....................................... 37 2.1.3 Sơ đồ tổ chức....................................................................................... 38 2.1.4. Các sản phẩm kinh doanh tiêu biểu..................................................... 40 2.1.5. Thực trạng nguồn nhân lực công ty .................................................... 40 2.2. Thực trạng đánh giá thực hiện công việc tại công ty trách nhiệm hữu hạn Thiên Hòa An ...................................................................................... 42 2.2.1. Xác định mục tiêu của đánh giá .......................................................... 42 2.2.2. Xác định đối tượng được đánh giá và chu kỳ đánh giá ........................ 45 2.2.3. Xác định tiêu chí, tiêu chuẩn đánh giá ................................................ 47 2.2.4. Lựa chọn và thiết kế phương pháp đánh giá........................................ 55 2.2.5. Lựa chọn và đào tạo cán bộ đánh giá .................................................. 58 2.2.6. Tổ chức thực hiện ............................................................................... 62 2.2.7. Sử dụng kết quả đánh giá.................................................................... 65 2.3. Các nhân tố ảnh hưởng đến đánh giá thực hiện công việc tại công ty TNHH Thiên Hòa An ................................................................................. 69 2.3.1. Các nhân tố thuộc môi trường bên trong ............................................. 69 2.3.2. Các nhân tố thuộc về môi trường bên ngoài ........................................ 74 2.4. Nhận xét chung về đánh giá thực hiện công việc tại công ty TNHH Thiên Hòa An ............................................................................................. 74 iii 2.4.1. Ưu điểm.............................................................................................. 74 2.4.2. Hạn chế và nguyên nhân ..................................................................... 75 CHƯƠNG 3. PHƯƠNG HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN ĐÁNH GIÁ THỰC HIỆN CÔNG VIỆC TẠI CÔNG TY TRÁCH NHIỆM HỮU HẠN THIÊN HÒA AN ...................................................... 78 3.1. Mục tiêu, phương hướng hoàn thiện đánh giá thực hiện công việc tại công ty trách nhiệm hữu hạn Thiên Hòa An ............................................ 78 3.1.1. Định hướng phát triển sản xuất kinh doanh của công ty trách nhiệm hữu hạnThiên Hòa An ......................................................................................... 78 3.1.2. Mục tiêu, phương hướng hoàn thiện công tác quản trị nhân lực và đánh giá thực hiện công việc tại công ty TNHH Thiên Hòa An ............................ 79 3.2. Giải pháp hoàn thiệ đánh giá thực hiện công việc của người lao động việc tại công ty trách nhiệm hữu hạn Thiên Hòa An................................ 80 3.2.1. Xây dựng lại mục tiêu, chu ký của đánh giá thực hiện công việc ........ 80 3.2.2. Nâng cao nhận thức và kỹ năng của người đánh giá, hoàn thiện hoạt động lựa chọn và đào tạo người đánh giá ..................................................... 82 3.2.3. Tăng cường công tác tuyên truyền cho người lao động về hệ thống đánh giá thực hiện công việc ........................................................................ 84 3.2.4. Hoàn thiện tiêu chí và phương pháp đánh giá thực hiện công việc ..... 85 3.2.5. Hoàn thiện chu ký đánh giá thực hiện công việc ................................. 89 3.2.6. Hoàn thiện quy trình đánh giá thực hiện công việc ............................. 91 3.2.7. Hoàn thiện phản hồi thông tin sau đánh giá ........................................ 92 3.2.8. Hoàn thiện sử dụng kết quả đánh giá ................................................. 97 KẾT LUẬN ............................................................................................... 101 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................. 102 iv DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT CBCNV Cán bộ công nhân viên ĐGTHCV Đánh giá thực hiện công việc QLTT Quản lý trực tiếp TNHH Trách nhiệm hữu hạn v DANH MỤC BẢNG BIỂU Bảng 2.1: Cơ cấu lao động theo vùng miền .................................................. 41 Bảng 2.2: Cơ cấu lao động phân theo độ tuổi ............................................... 42 Bảng 2.3. Nhận thức về mục tiêu của ĐGTHCV của CBCNV công ty ......... 44 Bảng 2.4 Ý kiến của người lao động về chu kỳ đánh giá .............................. 46 hiện tại công ty đang áp dụng ....................................................................... 46 Bảng 2.5 Kết quả khảo sát về chu ký đánh giá mà người lao động mong muốn ..................................................................................................................... 46 Bảng 2.6 Sự hiểu biết của CBCNV về tiêu chí đánh giá ............................... 53 Bảng 2.7 Khảo sát về tính khả thi của tiêu chí mục tiêu công việc................ 54 Bảng 2.8 Nhận định của CBCNV về mức độ phù hợp của phương pháp đánh giá ..................................................................................................................... 58 Bảng 2.9 Khảo sát về người đánh giá mà CBCNV cảm thấy phù hợp .......... 59 Bảng 2.10 Kết quả khảo sát về kênh thông tin mà CBCNV tiếp cận DGGTHCV .................................................................................................. 61 Bảng 2.11 Kênh phản hồi thông tin hiệu quả nhất ........................................ 64 Bảng 3.1. Lịch đánh giá kỳ đối với lao động thuộc khối kinh doanh ............ 90 1 PHẦN MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Kết quả sản xuất kinh doanh của một doanh nghiệp chính là được tạo nên từ kết quả làm việc của mỗi cá nhân, mỗi phòng ban. Mà muốn biết được mỗi cá nhân, mỗi phòng ban có làm việc hiệu quả không, có đáp ứng được yêu cầu công việc đặt ra hay không thì doanh nghiệp cần phải tiến hành hoạt động đánh giá thực hiện công việc của người lao động. Hiện nay đánh giá thực hiện công việc là một hoạt động đang được triển khai rộng rãi trong các doanh nghiệp. Trên cơ sở đó nhà quản lý có thể đưa ra được các quyết định, chính sách quản trị nhân sự đúng đắn như: đào tạo và phát triển nguồn nhân lực, xây dựng các chế độ lương thưởng hợp lý, đưa ra quyết định quản lý về đề bạt, kỉ luật một cách công bằng chính xác, áp dụng để tạo động lực cho người lao động....Nhận thức được vai trò của đánh giá thực hiện công việc, công ty trách nhiệm hữu hạn Thiên Hòa An đã xây dựng đánh giá kết quả thực hiện công việc cho riêng mình. Hoạt động này được ban lãnh đạo công ty rất quan tâm, tuy nhiên đây là một vấn đề khá nhạy cảm bởi kết quả đánh giá gắn liền với lương thưởng và được nhân viên đón nhận với thái độ chưa tích cực. Nhận thức được tầm quan trọng của hoạt động đánh giá thực hiện công việc và trong thời gian làm việc tại công ty, có điều kiện tìm hiểu thực trạng hoạt động này của công ty em nhận thấy đánh giá thực hiện công việc của công ty còn một số hạn chế. Chính vì vậy, em đã quyết định chọn đề tài: "Hoàn thiện đánh giá thực hiện công việc tại Công ty TNHH Thiên Hòa An" làm đề tài luận văn tốt nghiệp cho mình. 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài Đánh giá thực hiện công việc nhiều năm qua đã được các ngành và nhiều nhà khoa học trong nước, ngoài nước quan tâm nghiên cứu. Theo sự 2 phát triển của kinh tế- xã hội các tác giả đã tổng kết lý luận và đưa ra những phương pháp tiếp cận mang tính ứng dụng cao cho các tổ chức, doanh nghiệp. Trong và ngoài nước những năm gần đây có các công trình nghiên cứu như: Đánh giá thực hiện công việc được nghiên cứu dưới dạng sách có thể kể đến: Sách Quản trị nhân sự trong các doanh nghiệp của TS. Nguyễn Hữu Thân (2008), NXB Lao động – Xã hội, đã phân tích mục đích, sự cần thiết của đánh giá thực hiện công việc đó là: cải thiện hiệu quả công tác và phản hồi thông tin, lập các kế hoạch về nhân lực của công ty, phát triển tài nguyên nhân sự, các chế độ về lương bổng đãi ngộ... qua đó, khuyến khích, tạo động lực cho người lao động, tăng cường mối quan hệ giữa người lao động và người quản lý cấp trên. Trong nghiên cứu tác giả cũng đã chi tiết hóa phương pháp thang đo đồ họa để đánh giá thực hiện công việc của người lao động Sách của Th.S Nguyễn Thơ Sinh (2010), Kỹ năng quản lý doanh nghiệp,NXB Phụ nữ đề cập đến những kỹ năng cần thiết trong đánh giá thực hiện công việc và hiệu quả công việc của người lao động, tác giả cũng đề xuất giải pháp hoàn thiện công tác đánh giá thực hiện công việc như đánh giá thực hiện công việc của người lao động theo phương pháp KPI (Key Performance Indicator). Đây là các nguồn tư liệu tham khảo chính thống mang lại cái nhìn toàn diện về đánh giá thực hiện công việc. Các tổ chức hay doanh nghiệp có thể tham khảo các nội dung, quy trình và rất nhiều phương pháp đánh giá thực hiện công việc để từ đó lựa chọn và chắt lọc các nội dung, phương pháp phù hợp với tình hình riêng của tổ chức, doanh nghiệp mình. Bên cạnh đó các luận văn tiến sĩ của một số công trình nghiên cứu cá nhân gần đây đề cập về đánh giá thực hiện công việc đã đạt được tính ứng dụng cao trong thực hiễn tại tổ chức, doanh nghiệp cụ thể : 3 - Tác giả Lê Thị Lệ Thanh : Hoàn thiện đánh giá thành tích nhân viên tại công ty cổ phần thủy điện miền Trung được hoàn thành vào năm 2012. -Tác giả Đào Thị Giang: Xây dựng KPI cho vị trí Bí thư liên chi và Bí thư chi đoàn của Đoàn thanh niên Khoa học quản lý tại trường ĐH khoa học xã hội và nhân văn 2013. Nhìn chung, các tác giả đều đi vào hệ thống lý luận về đánh giá thực hiện công việc trong các tổ chức, doanh nghiệp, từ đó đi vào phân tích thực trạng với những đặc thù riêng. Trong đó luận án của tác giả Lê Thị Lệ Thanh đã chỉ ra mối quan hệ chặt chẽ giữa đánh giá thực hiện công việc và các chức năng khác của quản trị nhân lực, từ đó đề ra sự cần thiết phải thực hiện tốt công tác đánh giá nhằm nâng cao hiệu quả quản lý nguồn nhân lực trong tổ chức. Tác giả Đào Thị Giang đã tập trung nghiên cứu theo hướng xây đựng tiêu chí đánh giá theo các phương pháp mới thay vì áp dụng các phương pháp truyền thống từ đó đưa ra hệ thống tiêu chí mang tính định lượng cao. Một số tạp chí chuyên ngành kinh tế cũng đã đăng các bài báo đưa ra các phương pháp nghiên cứu tiên tiến và các nhận xét, tổng quan lý thuyết về đánh giá thực hiện công việc: - Bài báo ‘Đánh giá thực hiện công việc tại doanh nghiệp’ và ‘ Đánh giá thành tích công việc, một công cụ quản trị doanh nghiệp’ của tác giả Cao Hồng Việt trên tạp chí công nghệ thông tin và truyền thông năm 2003 đã chỉ ra 3 phương pháp đánh giá thực hiện công việc thường được sử dụng ở Việt Nam và tổng kết một số nguyên tắc cơ bản cần lưu ý cho các nhà quản lý trong quá trình thiết kế hệ thống đánh giá. Tuy nhiên các nội dung nghiên cứu này chỉ mang lại cái nhìn khái quát và mang tính chất giới thiệu chung. - ‘Tìm hiểu chỉ số đánh giá hiệu quả KIP quản trị nguồn nhân lực và khả năng áp dụng tại các doanh nghiệp Việt Nam’ Là bài báo của tác giả Nguyễn Hoài An được đăng tải trên tập chí Khoa học thương mại số 30 và 4 công bố năm 2015. Đề tài chủ yếu đi vào tìm hiểu bộ chỉ số KPI tại các tổ chức và doanh nghiệp. Mang lại các các nhà ngiên cứu cái nhìn tổng quan hơn về phương pháp đánh giá mới được tiếp thu từ thế giới này. Ngoài ra một số các tài liệu được chia sẻ công khai trên mạng internet cũng đưa ra nhận định hữu ích cùng phương pháp, quy trình thiết lập và triển khai đánh giá thực hiện công việc trên thực tế: - Bài tổng kết nghiên cứu của Trung tâm năng suất Việt Nam:’ Đánh giá năng lực và hiệu quả công việc của nhân viên (HR.PA)’ tại địa chỉ: http://www.kpionline.vn/kien-thuc-kpi-bsc/danh-gia-nang-luc-va-hieu-qua- cong-viec-cua-nhan-vien-hrpa#.VMZFFSxrFkg. Bài viết đưa ra mục đích của đánh giá thực hiện công việc và tập trung mô tả các bước triển khai đánh giá thực hiện công việc trong một doanh nghiệp, tổ chức. Một số các công trình nghiên cứu nước ngoài về đánh giá thực hiện công việc của người lao động như: a, Robert Bacal (2008), dịch giả Đặng Hùng Phương, Phạm Ngọc Kim Tuyến đã xuất bản cuốn sách: “Phương pháp quản lý hiệu suất công việc” NXB Tổng hợp, TP Hồ Chí Minh. Như trang web sachhay.org đã nhận xét ” Cuốn sách cung cấp cho các nhà quản lý những kỹ năng hết sức hiệu quả tập trung vào mục tiêu, khích lệ năng suất lao động trong mọi môi trường; đồng thời nêu lên các chiến lược rất giá trị và các bước hành động mà bạn có thể tiến hành để cải thiện được năng suất lao động của công ty mình” . Tác giả đã trình bày những phương pháp quản lý việc thực công việc của người lao động trong đó có phương pháp KPI được tác giả mô tả và phân tích chi tiết b, Nhóm tác giả business Edge (2006), Đánh giá hiệu quả làm việc, NXB Trẻ. Các tác giả đã đề cập đến những công cụ và kiến thức quản lý cơ bản giúp các nhà quản lý hiểu rõ bản chất của công tác đánh giá thực hiện công việc, trang bị những kỹ năng đánh giá thực hiện công việc của nhân 5 viên. Trong công trình nghiên cứu các tác giả cũng cho thấy nhân viên cũng cần có những thông tin phản hồi về công việc mà họ đang làm, họ cần biết những việc mình đã làm tốt hoặc chưa tốt để cải tiến hiệu qủa làm việc. Đặc biệt công trình nghiên cứu của các tác giả đã tổng hợp phân tích và mô tả quy trình thực hiện của một cuộc phỏng vấn đánh giá. c, Tác giả Anna Johnson với bài viết ‘ Performance Appraisals: the 5 biggest mistake managers make and How to avoid them” trên businessknowhow đã chỉ ra 5 sai lầm lớn nhất và các nhà quản lý thường mắc phải trong đánh giá thực hiện công việc. Những sai lầm này tuy ko lớn nhưng đã cản trở thành công của đánh giá thực hiện công việc: - Chờ đợi kết quả đánh giá cuối cùng để đưa ra phản hồi cho nhân viên của mình ( đừng nên có bất ngờ trong đánh giá thực hiện công việc) - Đánh giá theo sự kiện gần nhất của nhân viên - Quá tiêu cực hay tích cực trong phản hồi đánh giá - Không trao đổi định hướng trọng tâm trong cải thiện công việc thông qua kết quả đánh giá cho nhân viên. - Nói nhiều hơn lắng nghe. Trên đây là một vài tổng quan nghiên cứu mà học viên tìm hiểu được liên quan đến nội dung đánh giá thực hiện công việc. Ngoài ra còn rất nhiều công trình nghiên cứu về đánh giá thực hiện công việc của người lao động được các tiến sĩ, phó giáo sư, giáo sư nghên cứu và đăng tải trên các báo, tạp chí chuyên ngành kinh tế quản trị, các kỷ yếu hội thảo khoa học quản lý của các ngành các trường đại học, viện nghiên cứu… Tóm lại các công trình nghiên cứu đã đưa ra cơ sở lý luận sâu sát và càng ngày càng mang tính ứng dụng thực tiễn cao, không rời xa thực tế mà phản ánh đúng nội dung và các khía cạnh của đánh giá thực hiện công việc hiện nay. Các tài liệu này định hướng cao cho hoạt động đánh giá thực hiện công việc trong thực tiễn. 6 Thực tế tại công ty TNHH Thiên Hòa An thì hệ thống đánh giá thực hiện công việc tại công ty TNHH Thiên Hòa An đang áp dụng từ năm 2013. Dù chưa thực sự đạt hiệu quả như mong muốn tuy nhiên hệ thống đánh giá thực hiện công việc tại công ty đã định hình được mục tiêu, quy trình và phương pháp thực hiện. Đánh giá thực hiện công việc tại công ty được xây dựng và áp dụng từ khá sớm từ năm 2009 và tới năm 2013 được sửa đổi, bổ xung do nhu cầu cải tổ công ty. Tuy nhiên tới nay chưa có một công trình nghiên cứu khoa học nào được công bố về nội dung đánh giá thực hiện công việc tại công ty trách nhiệm hữu hạn Thiên Hòa An. Chính vì vậy nghiên cứu của tác giả sẽ không trùng lặp với bất kỳ công trình nghiên cứu nào đã được công bố. 3. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu Mục đích nghiên cứu: Hệ thống hóa được cơ sở lý luận về đánh giá thực hiện công việc. Phân tích và đánh giá được thực trạng của đánh giá thực hiện công việc trại công ty TNHH Thiên Hòa An, rút ra những ưu nhược điểm và chỉ ra nguyên nhân của những ưu, nhược điểm này. Từ đó đề xuất được giải pháp nhằm hoàn thiện đánh giá thực hiện công việc cho người lao động trong công ty. Nhiệm vụ nghiên cứu: - Thu thập các nghiên cứu, các bài viết về lý thuyết và lý luận của các nhà khoa học nghiên cứu đi trước trong vấn đề đánh giá thực hiện công việc. Hệ thống hóa cơ sở lý luận về đánh giá thực hiện công việc theo cách hiểu, cách tiếp cận của bản thân, lấy đó làm cơ sở để phân tích đánh giá thực hiện công việc của người lao động tại công ty trách nhiệm hữu hạn Thiên Hòa An. - Vận dụng những lý luận về đánh giá thực hiện công việc để phân tích và đánh giá thực trạng đánh giá thực hiện công việc của người lao động tại công ty TNHH Thiên Hòa An. Thu thập số liệu thứ cấp và số liệu sơ cấp, 7 nghiên cứu và phân tích để đưa ra các số liệu minh chứng cho nhận xét chuyên môn của bản thân. - Đề xuất một số giải pháp hoàn thiện công tác đánh giá thực hiện công việc nhằm đáp ứng cho yêu cầu phát triển của công ty. 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu Đối tượng: Đánh giá thực hiện công việc tại Công ty TNHH Thiên Hòa An. Phạm vi nghiên cứu: Về không gian: Nghiên cứu tại công ty TNHH Thiên Hòa AN Về thời gian: Thông tin dữ liệu phục vụ cho việc nghiên cứu được thu thập trong khoảng thời gian 2013- 2015. Giải pháp đưa ra trong tầm nhìn 2020. 5. Phương pháp nghiên cứu - Đề tài sử dụng phương pháp luận, tiếp cận theo phương pháp biện chứng lịch sử. Sử dụng các số liệu, dữ liệu thứ cấp theo thời gian để phân tích, tổng hợp. - Sử dụng các phương pháp thống kê phân tích: Tác giả đọc và nghiên cứu các tài liệu trên các báo cáo nhân sự, hồ sơ năng lực từ đó phân tích và chọn lọc để tổng hợp thành bảng biểu đưa ra các nhận xét về bản chất và nguyên nhân của vấn đề từ đó đưa ra các đánh giá chung.( Ví dụ như thống kê số liệu về cơ cấu lao động theo các tiêu chí giới, trình độ, để đưa ra các đánh giá chung về đội ngũ nhân lực, thành công của công tác quản trị nhân lực...) - Phương pháp nghiên cứu, tổng hợp và so sánh: Tác giả tìm hiểu và nghiên cứu để tổng hợp và chọn lọc các tài liệu, thông tin có giá trị tham khảo khoa học phù hợp với đề tài nghiên cứu. - Phương pháp điều tra xã hội học: Để nghiên cứu về đánh giá thực hiện công việc, tác giả tiến hành điều tra thông qua bảng hỏi (Phụ lục 01) để thu thập thông tin, lấy ý kiến của cán bộ công nhân viên trong công ty. Trong đó, 8 số lượng phiếu phát ra: 160 phiếu. Do cơ cấu công ty thiên về hoạt động kinh doanh và các hoạt đông sản xuất chỉ diễn ra ở trụ sở chính Hà Nội nên cơ cấu phiếu đưa ra là 40 phiếu cho bộ phận gián tiếp kinh doanh, 60 phiếu cho khối phục vụ và 60 phiếu cho bộ phận kinh doanh. Thông qua quá trình thu thập số liệu thu về 127 phiếu có thể sử dụng được. - Tiến hành và quan sát thực tế đánh giá thực hiện công việc của người lao động tại công ty và thu thập thông tin quá quan sát, trao đổi trực tiếp với người lao động và các nhà quản lý. 6. Những đóng góp mới của luận văn 6.1. Về lý luận Tác giả đã hệ thống hóa lý luận về đánh giá thực hiện công việc của các nhà nghiên cứu. Xác định bản chất của các quan điểm lý luận. Trên cơ sở đó xác lập được khung lý luận cơ bản về đánh giá thực hiện công việc trong doanh nghiệp. 6.2. Về thực tiễn Thông qua nghiên cứu, thu thập số liệu sơ cấp và thứ cấp, luận văn sẽ đưa ra bức tranh tổng thể về thực trạng ĐGTHCV tại Công ty TNHH Thiên Hòa An, chỉ ra những ưu điểm, nhược điểm trong ĐGTHCV và nguyên nhân gây ra những nhược điểm đó. Đồng thời phản ánh được các nhân tổ ảnh hưởng tới đánh giá thực hiện công việc tại công ty để làm căn cứ khắc phục, cải thiện sao cho phù hợp và thúc đẩy được việc thiết lập và triển khai hệ thống đánh giá thực hiện công việc có hiệu quả hơn. Đề ra hệ thống các quan điểm và giải pháp có tính khả thi nhằm hoàn thiện ĐGTHCV tại Công ty TNHH Thiên Hòa An. 7. Kết cấu của luận văn Ngoài các phần mở đầu, kết luận, danh mục, tài liệu tham khảo, nội dung chính của luận văn gồm có ba chương như sau: 9 Chương 1. Cơ sở lý luận về đánh giá thực hiện công việc của doanh nghiệp Chương 2. Thực trạng đánh giá thực hiện công việc tại công ty trách nhiệm hữu hạn thiên hòa an Chương 3. Phương hướng và giải pháp hoàn thiện đánh giá thực hiện công việc tại công ty trách nhiệm hữu hạn thiên hòa an 10 CHƯƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ ĐÁNH GIÁ THỰC HIỆN CÔNG VIỆC CỦA DOANH NGHIỆP 1.1. Một số khái niệm cơ bản 1.1.1. Công việc Có nhiều khái niệm khác nhau về công việc nhưng có thể hiểu “công việc là tập hợp tất cả các nhiệm vụ các trách nhiệm hay chức năng mà một người hay một nhóm người lao động phải đảm đương trong một tổ chức” [2, tr.144]. Trong đó nhiệm vụ chính là biểu thị từng hoạt động lao động riêng biệt với những mục đích cụ thể mà mỗi người lao động phải thực hiện. Công việc có thể coi là kết quả của sự phân chia lao động trong nội bộ tổ chức, với mỗi một cá nhân hay một nhóm đảm nhận một công việc cụ thể, phù hợp với trình độ chuyên môn tay nghề của từng người, từng nhóm lao động. Công việc là một đơn vị mang tính tổ chức nhỏ nhất trong một công ty. Công việc là cơ sở để các doanh nghiệp tổ chức quản lý. Với mỗi một công việc cụ thể là một hoạt động sản xuất kinh doanh được thực hiện bởi một người họăc một nhóm lao động. Một công ty có rất nhiều công việc, nên cũng cần rất nhiều người. Để doanh nghiệp có thể hoạt động tốt thì buộc các doanh nghiệp phải tổ chức quản lý tốt việc sản xuất kinh doanh, điều đó sẽ đảm bảo cho doanh nghiệp tồn tại và phát triển. 1.1.2. Đánh giá thực hiện công việc Đánh giá thực hiện công việc có nhiều quan điểm và tên gọi khác nhau, nhưng nhìn chung đều thống nhất ở quan niệm: "Đánh giá thực hiện công việc là sự đánh giá có hệ thống và chính thức tình hình thực hiện công việc của người ( nhóm người) lao động trong mối quan hệ so sánh với các tiêu chuẩn đã được xây dựng và thỏa thuận về sự đánh giá đó đối với người lao động” .[2, tr.211] 11 Về bản chất đây là việc so sánh tình hình thực hiện công việc thực tế của chính người (nhóm người) lao động so với yêu cầu đề ra của tổ chức. Như vậy, đánh giá thực hiện công việc phải có tính hệ thống và tính chính thức. Tính hệ thống của công tác đánh giá thực hiện công việc được thể hiện ở việc: công tác đánh giá thực hiện công việc thường được tiến hành đánh giá cho cả một thời kỳ, chứ không phải là một thời điểm nhất định nào đó; Có tổ chức bộ máy đánh giá và được đánh giá bằng những phương pháp có cơ sở khoa học. Còn tính chính thức được thể hiện ở sự công khai trong đánh giá; được đánh giá bằng văn bản, hợp pháp; xác định được chu kỳ đánh giá và sau quá trình đánh giá có sự thảo luận lại với người lao động để đảm bảo sự công bằng, chính xác trong đánh giá. Khi đánh giá thực hiện công việc , người ta căn cứ vào các tiêu chuẩn tiêu chí đánh giá đã được xây dựng và được tập thể thông qua để tránh những định kiến chủ quan hoặc những thiếu sót khi đánh giá, tạo nên sự thống nhất và công bằng, đồng thời tránh phát sinh mâu thuẫn do quá trình đánh giá gây ra. Cũng cần thỏa thuận với người lao động (hoặc đại diện nhóm người lao động) về sự đánh giá đó để có những thông tin đầy đủ phục vụ cho việc đánh giá, tạo sự hiểu biết lẫn nhau giữa bên đánh giá và bên được đánh giá, ngăn ngừa các tình huống làm phát sinh sự bất bình, qua đó đạt được các mục tiêu của đánh giá. 1.1.3. Đánh giá giá trị công việc Khác với đánh giá thực hiện công việc, khái niệm đánh giá công việc đề cập đến việc nghiên cứu, đánh giác về chính công việc mà người lao động phải thực hiện[2,tr 212]. Đó là việc xác định : - Mức độ phức tạp của công việc - Mức độ nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm của công việc - Tính trách nhiệm của công việc 12 Việc đánh giá công việc được sử dụng phục vụ cho quá trính phân công, bố trí nhân lực vào các nơi làm việc phù hợp với kiến thức, kỹ năng và sức khỏe của người lao động. Nó được sử dụng như là một cơ sở để đánh giá thực hiện công việc của người lao động. 1.1.4. Đánh giá người lao động Đánh giá người lao động hay đánh giá nhân viên là khái niệm đề cập đến việc đánh giá, nhận xét nhân viên theo một hoặc một số tiêu chí nào đó [2,tr 212]. Người lãnh đạo có thể nhận xét nhân viên theo các tiêu chí sau: - Phẩm chất đạo đức, tác phong làm việc, tinh thần và thái độ làm việc - Sức khỏe và mức độ phù hợp của sức khỏe so với yêu cầu của công việc - Mức độ hoàn thành công việc của nhân viên và khả năng phát triển trong công việc, những hại chế và nguyên nhân - Các tố chất có thể phát triển - Các khả năng, tiềm năng cần được khai thác Vậy tổng kết lại, với cách hiểu trên thì đánh giá công việc tách biệt và dễ nhận diện hơn đánh giá thực hiện công việc và đánh giá nhân viên. Ta có thể hiểu rằng đánh giá nhân viên bao hàm cả đánh giá thực hiện công việc. Đánh giá thực hiện công việc gắn liền với vị trí chức danh mà người lao động đang đảm nhận, còn đánh giá nhân viên đem lại cái nhìn toàn diện của tổ chức đối với nhân viên mà việc thực hiện công việc chỉ là một trong các yếu tố quan trọng phục vụ cho sự đánh giá đó. 1.2. Nội dung đánh giá thực hiện công việc 1.2.1. Xác định mục tiêu của đánh giá Trước hết ta cần xác định mục đích chính của đánh giá, từ đó có thể xây dựng một chương trình đánh giá hợp lý, phù hợp với mục đích chính của đánh giá. Mục tiêu đánh giá là yếu tố quan trọng quyết định đến việc xây